Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie o świadczenie przedemerytalne oddalił apelację.
Czytaj także: SN: Nie wolno w umowie na 10 lat określać wypowiedzenia na dwa tygodnie >>>
Decyzja ZUS na niekorzyść
Decyzją z listopada 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił J. M. prawa do świadczenia przedemerytalnego.
Organ rentowy wskazał, że prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje kobiecie, która łącznie spełniła następujące warunki:
- posiada okres uprawniający do emerytury w wymiarze co najmniej 30 lat do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, a ponadto
- ukończyła 55 lat.
Czytaj w LEX: Jurczewska Marzena, Świadczenia przedemerytalne >
W ocenie organu rentowego, rozwiązanie stosunku pracy ubezpieczonej z nie nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ponieważ stanowisko księgowej nie zostało przez pracodawcę zlikwidowane.
Sprawdź w LEX: Czy w przypadku zakończenia umowy o pracę na czas określony przysługuje świadczenie przedemerytalne? >
Oddalenie apelacji ubezpieczonej
W styczniu 2016 r. wpłynęło odwołanie J. M. od powyższej decyzji. Odwołująca wskazała, że organ rentowy błędnie przyjął, iż jej stanowisko pracy nie zostało zlikwidowane. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie jej prawa do świadczenia. Organ rentowy domagał się oddalenia odwołania.
Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 31 października 2016 r. oddalił odwołanie J. M.. Sąd Apelacyjny w Łodzi także uznał, że apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżony wyrok odpowiada prawu.
Sprawdź w LEX: Czy można rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem pobierającym świadczenie przedemerytalne? >
Sąd ustalił, że J. M. była zatrudniona od 28 marca 2013 r. do 31 stycznia 2015 r. Biurze Rachunkowym, należącym do jej brata A. W.
Do dnia rozwiązania stosunku pracy udokumentowała 35 lat 6 miesięcy i 4 dni okresów składkowych oraz 14 dni okresów nieskładkowych, w tym dniu miała ukończone 55 lat. Spełniła więc przesłankę stażu wskazaną przepisem art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, który wymaga 30 lat okresu uprawniającego do emerytury w przypadku kobiety oraz ukończenia 55 lat. Spełniła również przesłankę stażu wskazaną w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy, który wymaga 35 lat stażu uprawniającego do emerytury w przypadku kobiety, bez względu na wiek.
W obu sytuacjach konieczne jest jednak rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy.
Pozorna przyczyna wypowiedzenia
W tej sprawie należało zweryfikować przesłanki do przyznania ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego w odniesieniu do kodeksowych regulacji, przewidujących rozwiązywanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników.
Właściciel Biura Rachunkowego A. W. rozwiązał stosunek pracy z J. M. za wypowiedzeniem z powodu „likwidacji etatu”, a więc wskazał przyczynę niedotyczącą pracownika. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że nie doszło do likwidacji stanowiska pracy ubezpieczonej, że przyczyna ta była pozorna.
Sąd Okręgowy pogląd ten podzielił, ustalając dodatkowo, że potrzeba zakończenia stosunku pracy leżała też po stronie pracownika, gdyż wnioskodawczyni chciała przestać pracować dlatego, żeby zapewnić opiekę choremu mężowi. Sąd Apelacyjny ustalił, że w znaczeniu ekonomiczno-organizacyjnym stanowisko to nadal istniało.
Sprawdź w LEX: Czy pracownikowi, który posiada zasiłek przedemerytalny przysługuje odprawa emerytalna? >
Likwidacji zatrudnienia nie było
Nie doszło do zmniejszenia stanu zatrudnienia. W ocenie sądu II instancji - słusznie zatem sąd pierwszej instancji przyjął, że w rozpatrywanej sprawie stosunek pracy w rzeczywistości nie został rozwiązany z przyczyny dotyczącej zakładu pracy w postaci „likwidacji etatu”. Przyczyna ta była pozorna, co w sytuacji bliskich relacji rodzinnych skłania do postawienia tezy, że przyczyna ta została zamieszczona w dokumentach pracowniczych wyłącznie w celu uzyskania przez wnioskodawczynię prawa do świadczenia przedemerytalnego, gdyż pozostałe warunki spełniała.
Tak postrzegana przyczyna wypowiedzenia nie jest niedotyczącą pracownika. Sąd podkreślił, że prawo do świadczenia przedemerytalnego służy zapewnieniu wsparcia socjalnego osobom, które utraciły źródło utrzymania nie ze swojej winy i które ze względu na wiek nie są w stanie skutecznie konkurować na rynku pracy do dnia nabycia uprawnień emerytalnych (por. uchwałę Sądu Najwyższego z 2 lipca 2013 r., III UZP 2/13).
Ustawa nie pozwala na przyznanie tego świadczenia pracownikom, którzy zaprzestali zatrudnienia nie z powodu rzeczywistych przyczyn dotyczących zakładu pracy, a tym bardziej leżących po ich stronie.
Sygnatura akt III AUa 104/17, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi.
