W minionym roku inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzili 2031 kontroli w 1677 zakładach pracy zatrudniających osoby niepełnosprawne (rok wcześniej było to 2641 kontroli w 2041 zakładach). Sprawdzono warunki zatrudnienia 61,7 tys. niepełnosprawnych.

W prawie co czwartej firmie zatrudniającej niepełnosprawnych spośród tych, w których stwierdzono uchybienia (24 proc. zakładów w tej grupie), kontrolerzy stwierdzili bariery architektoniczne oraz niewłaściwe przystosowanie obiektów i stanowisk pracy do ich potrzeb.

Najczęściej jednak nieprawidłowości dotyczyły ogólnych zaniedbań dotyczących BHP, takich jak niewłaściwa eksploatacji instalacji i urządzeń elektrycznych, czy niewłaściwego przygotowania maszyn i urządzeń. Jeśli chodzi o naruszenie przepisów dotyczących zatrudnienia, najwięcej przypadków uchybień dotoczyło niepoddania pracowników właściwym szkoleniom, zaniedbań w przeprowadzaniu badań lekarskich oraz udzielaniu urlopów.

W zakresie swoich kompetencji inspektorzy prowadzili także kontrole u pracodawców ubiegających się o nadanie statusu zakładu pracy chronionej. W minionym roku o nadanie takiego statusu ubiegało się 78 pracodawców. Inspektorzy skontrowali 77 podmiotów, wydali dwie opinie negatywne.

W sprawozdaniu Głównego Inspektoratu Pracy podkreślono, że stan przestrzegania przepisów dot. zatrudnienia niepełnosprawnych w zakładach ubiegających się o nadanie statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności zawodowej oraz starających się o zwrot kosztów przystosowania miejsca pracy do potrzeb niepełnosprawnych był lepszy niż w zakładach już posiadających taki status.

W związku ze skargami PIP przeprowadziła 184 kontrole w 143 zakładach. Spośród uchybień, jakie stwierdzili inspektorzy, najwięcej dotyczyło wynagrodzeń i innych świadczeń na rzecz pracowników niepełnosprawnych (33 proc.), czasu pracy (16 proc.) oraz warunków zatrudniania (11 proc.)

Wśród zakładów ubiegających się o nadanie statusu zakładu pracy chronionej największą grupę stanowiły firmy ochroniarskie oraz sprzątające (łącznie prawie połowa podmiotów) oraz przedsiębiorstwa przetwórstwa przemysłowego (27 proc.), a także firmy handlowe (17 proc.)

Przeprowadzono także 1178 kontroli na wniosek pracodawców lub starostów, w wyniku których inspektorzy wydali ponad tysiąc opinii, w tym 45 negatywnych.

W związku z nieprawidłowościami związanymi z pracą osób niepełnosprawnych inspektorzy pracy wydali w 2013 r. prawie 4,5 tys. decyzji. 20 z nich dotyczyło wypłaty wynagrodzeń na łączną kwotę prawie 290 tys. złotych, a 62 osoby zostały ukarane mandatami na łączne kwotę ponad 70 tys. złotych. Inspektorzy w związku z przeprowadzonymi kontrolami skierowali też do sądu pięć wniosków o ukaranie.

"W ocenie inspektorów pracy znaczna liczba stwierdzonych nieprawidłowości nie wynikała z trudności ekonomicznych, ale z lekceważenia przepisów prawa pracy, nieprawidłowej organizacji pracy, tolerowania odstępstw od podstawowych zasad bezpieczeństwa pracy. Znacząca część podjętych działań korygujących lub zapobiegawczych nie wymagała dłuższego czasu i dużych nakładów finansowych" - napisano w sprawozdaniu.

Informacja PIP została przedstawiona na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy poświęconym ocenie warunków zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Rada Ochrony Pracy jest organem nadzoru nad warunkami pracy i działalnością PIP.