Ocena ryzyka zawodowego i jej dokumentacja to obowiązek pracodawcy, który wynika wprost z art. 226 Kodeksu pracy. Przepis ten obliguje również pracodawcę do zastosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających niebezpieczeństwo pracy wykonywanej na danym stanowisku oraz do poinformowania pracowników o istniejącym ryzyku zawodowym i zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Ocena ryzyka to część systemu zarządzania BHP
Ocena ryzyka zawodowego jest częścią systemu zarządzania BHP, na który składa się m.in.:
- identyfikacja zagrożeń,
- szacowanie i redukcja ryzyka zawodowego,
- kontrolowanie warunków pracy,
- przeprowadzanie niezbędnych szkoleń
- motywowanie pracowników do bezpiecznej pracy.
Rzetelne przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego pozwala ukierunkować dalsze działania zmierzające do ochrony zdrowia i życia pracowników, które stanowią wartości nadrzędne.
Metodę trzeba dobrać do profilu firmy
Istnieje wiele metod wykonywania oceny ryzyka zawodowego, wśród których można wymienić metodę:
- Risc Score,
- pięciu kroków,
- listę kontrolną
- matrycę ryzyka.
Polski prawodawca nie narzuca żadnej z nich. Z jednej strony jest to pozytywne rozwiązanie, dzięki któremu istnieje dowolność doboru metody adekwatnej do prowadzonej działalności. Z drugiej niesie ryzyko wyboru metody niekompatybilnej z profilem przedsiębiorstwa.
Problem nie tylko firmowy
Nieodpowiednie warunki pracy generują ogromne koszty zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i dla całego społeczeństwa. Wystąpienie wypadku przy pracy skutkuje chociażby wzrostem składek na ubezpieczenie wypadkowe, a może spowodować nawet przestój pracy niezbędny ze względu na prowadzone postępowanie powypadkowe. Szkodliwe warunki pracy obniżają wydajność pracy i jakość produkcji, mogą również stanowić przyczynę wystąpienia choroby zawodowej, która prowadzi do nieobecności pracownika. Wszystkie te elementy bez wątpienia negatywnie wpływają na wizerunek firmy.
Dodatkowo koszty wynikające z nieodpowiednich warunków pracy przenoszone są na całe społeczeństwo. Według GUS, suma wypłacanych świadczeń z funduszu wypadkowego, w związku z wypadkami przy pracy, co roku przekracza 5 miliardów złotych. Tylko w 2017 roku liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy, zgłoszonych na formularzu Z-KW Statystyczna karta wypadku, wyniosła 88.330 osób. W stosunku do 2016 roku zwiększyła się liczba wypadków z ciężkimi obrażeniami ciała, a także wypadków śmiertelnych.
Powyższe pozwala na skonstruowanie następujących tez:
- Ocena ryzyka zawodowego stanowi element systemu zarządzania bhp w przedsiębiorstwach
- Efektem wdrożenia ocena ryzyka zawodowego jest podniesienie kultury bezpieczeństwa pracy
- Systemy zarządzania bhp przynoszą pracodawcom w głównej mierze korzyści niematerialne, jednak ich brak generuje olbrzymie realne koszty nie tylko dla danego przedsiębiorstwa, ale i dla całego społeczeństwa
- Ocena ryzyka zawodowego jest marginalizowana przez polskich pracodawców
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.