Zanieczyszczenie powietrza jest uznawane przez Światową Organizację Zdrowia jako jeden z najważniejszych czynników ryzyka zdrowotnego na świecie.

W Polsce w ostatnich latach najgorsza jakość powietrza odnotowywana jest w okresie jesienno-zimowym. Jest to tzw. sezon ogrzewania, w którym dochodzi do kumulacji zanieczyszczeń związanych z przemysłem, motoryzacją oraz ogrzewaniem gospodarstw domowych. W ostatnim przypadku najwięcej szkód powoduje używanie węgla słabej jakości, czy nawet materiałów nieprzeznaczonych do spalania. Smog nie jest naturalnym zjawiskiem atmosferycznym, a jego powstaniu sprzyja zwłaszcza bezwietrzna pogoda.

Czytaj też: Firmy mają problem z oceną ryzyka zawodowego >

Pracownicy szczególnie narażeni na smog

Maciej Ambroziewicz w komentarzu praktycznym "Ochrona pracowników przed smogiem" powołuje się na badania naukowe, według których 84 proc. ludności na świecie oddycha zanieczyszczonym powietrzem, a na skutek smogu każdego roku umiera około 3 milionów osób. Wskazuje przy tym, że pracownikami najbardziej narażonymi na działanie smogu są ci, którzy świadczą pracę na wolnej przestrzeni. Spośród nich wymienić należy przede wszystkim pracowników budowlanych, konserwatorów, osoby odpowiedzialne za utrzymanie czystości na terenach zewnętrznych i za zieleń miejską, ochroniarzy, kurierów rowerowych oraz funkcjonariuszy służb mundurowych (policjantów, strażaków itp.). Sebastian Kryczka w odpowiedzi na pytanie "Jak określać i oceniać warunki pracy w okresie zimowym na otwartej przestrzeni?" wskazuje, że smog ogranicza funkcje dróg oddechowych, co w konsekwencji obciąża serce oraz powoduje, że organizm jest bardziej podatny na infekcje.

 

Obowiązki pracodawcy

Pracodawca, zgodnie z art. 207 § 2 Kodeksu pracy, obowiązany jest chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Dokonując oceny ryzyka zawodowego powinien więc uwzględnić wszystkie zagrożenia, jakie mogą wystąpić na danym stanowisku pracy, w tym możliwość wystąpienia zjawiska smogu. Niestety, przepisy nie zawierają regulacji w zakresie działań, jakie pracodawca powinien podjąć w celu zminimalizowania zagrożeń związanych z pogorszeniem się jakości powietrza. Tym samym, w takich sytuacjach należy stosować ogólne przepisy bhp. Maciej Ambroziewicz w przywołanym wyżej komentarzu "Ochrona pracowników przed smogiem" wskazuje, że "w sytuacji szczególnie intensywnego nasilenia smogu bez wątpienia najskuteczniejszym rozwiązaniem wpisującym się w zasadę dbałości o zdrowie i życie pracowników byłoby wstrzymanie pracy wykonywanej na otwartej przestrzeni (naturalnie z zachowaniem prawa do wynagrodzenia). Takie rozwiązanie nie jest jednak obligatoryjne, a smog nie może być utożsamiany z bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia". Dlatego też, aby zminimalizować działanie szkodliwych czynników, pracodawcy przede wszystkim powinni zaopatrzyć swoich pracowników w półmaski ochronne, które ograniczą przedostawanie się pyłów do dróg oddechowych. Przy doborze półmasek filtrujących należy kierować się ich zgodnością z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa ujętymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej. Pracodawca musi pamiętać, aby były one dopasowane do twarzy każdego pracownika. Maska czy półmaska w niewłaściwym rozmiarze nie spełni funkcji ochronnej, a dodatkowo spowoduje dyskomfort pracownika. Szczegółowe zasady doboru masek i półmasek zostały omówione w komentarzu praktycznym "Maski i półmaski z wymiennymi filtrami i filtropochłaniaczami", dostępnym w LEX BHP.

Korzyści płynące z ochrony pracowników przed smogiem

Podstawową korzyścią płynącą z podjęcia działań ochronnych przed działaniem szkodliwych czynników, w tym smogu, jest oczywiście ochrona zdrowia pracowników. Niewątpliwie przyczynia się to do lepszej wydajności i efektywności pracy. Dodatkowo pracodawca troszczący się o swoich podwładnych jest lepiej postrzegany nie tylko przez personel, ale również przez osoby z zewnątrz, w tym swoich kontrahentów.

Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX BHP:

Ochrona pracowników przed smogiem >

Maski i półmaski z wymiennymi filtrami i filtropochłaniaczami >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.