Miejsca, w których występują zagrożenia dla pracowników powinny być odpowiednio oznakowane

Kiedy należy wyznaczyć strefę niebezpieczną?W jaki sposób należy to zrobić?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Strefa niebezpieczna

Strefa niebezpieczna to miejsce na terenie zakładu pracy, w którym występują zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników.
Wymagania ogólne, co do zasadności wyznaczania strefy niebezpiecznej i sposobu oznakowania strefy niebezpiecznej zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.b.h.p. Wymagania szczegółowe co do zasadności wyznaczania strefy niebezpiecznej i sposobu oznakowania strefy niebezpiecznej zostały określone np. w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. Nr 161, poz. 1141) - dalej r.b.h.p.g.l., oraz rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401) – dalej r.b.h.p.r.b.
Wymagania ogólne co do zasadności wyznaczania strefy niebezpiecznej i sposobu oznakowania strefy niebezpiecznej zostały określone w r.o.b.h.p. Zgodnie z § 6 ust. 1 i 2 r.o.b.h.p. miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników, powinny być oznakowane widocznymi barwami lub znakami bezpieczeństwa zgodnie z wymaganiami określonymi w załączniku nr 1 do r.o.b.h.p. i w Polskich Normach. Jeżeli oznakowanie, o którym mowa powyżej, nie jest wystarczające dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika, miejsca niebezpieczne powinny być wyłączone z użytkowania poprzez ich odpowiednie wygrodzenie lub w inny sposób.

• Zgodnie z § 6 ust. 3 r.o.b.h.p. otwory i zagłębienia powinny być zamknięte odpowiednimi pokrywami, a jeżeli jest to niemożliwe - właściwie ogrodzone i oznakowane.
• Zgodnie z § 6 ust. 4 r.o.b.h.p. miejsca niebezpieczne na przejściach zagrażające potknięciem się, upadkiem lub uderzeniem (np. stopnie) powinny być pomalowane barwami bezpieczeństwa zgodnie z Polskimi Normami.
• Zgodnie z § 6 ust. 5 r.o.b.h.p. na drogach - w miejscach, w których możliwe jest niespodziewane wtargnięcie pieszych, w szczególności przed bramami, drzwiami i przejściami, należy ustawić barierki lub zastosować inne skuteczne środki ochronne.

Sposób wyznaczania strefy niebezpiecznej został określony w rozdziale 3 załącznika 1 do r.o.b.h.p., który wskazuje wymagania dotyczące oznaczania przeszkód, niebezpiecznych miejsc i dróg.

• Zgodnie z § 12 ust. 1, 2 i 3 załącznika nr 1 do r.o.b.h.p. miejsca w zakładzie pracy, do których pracownicy mają dostęp podczas pracy, a w których istnieje ryzyko kolizji z przeszkodami, upadku lub spadania przedmiotów, powinny być oznakowane skośnymi pasami - na przemian żółtymi i czarnymi lub czerwonymi i białymi. Wymiary oznaczenia, o którym mowa powyżej, powinny być odpowiednie do rozmiaru przeszkody lub niebezpiecznego miejsca. Żółte i czarne lub białe i czerwone pasy powinny być narysowane pod kątem około 45° i powinny mieć zbliżone wymiary.

Wymagania szczegółowe co do zasadności wyznaczania strefy niebezpiecznej i sposobu oznakowania strefy niebezpiecznej zostały określone także w r.b.h.p.r.b.

• Zgodnie z r.b.h.p.r.b. na terenie budowy należy wydzielić strefę niebezpieczną - ogrodzić w sposób uniemożliwiający dostęp do niej osobom postronnym. Najlepiej wygrodzić ją balustradami składającymi się z deski krawężnikowej o wysokości 15 cm i poręczy umieszczonej na wysokości 1,10 m. Wolną przestrzeń między deską krawężnikowa a poręczą również trzeba zabezpieczyć.

Oznakowanie i wymiary strefy niebezpiecznej

Strefę niebezpieczną należy także odpowiednio oznakować. Zawiesić odpowiednie tablice ostrzegawcze (np. "uwaga niebezpieczeństwo", "roboty na wysokości" lub "uwaga niebezpieczeństwo, zagrożenie upadkiem materiału z wysokości") i w miarę potrzeby zapewnić odpowiednie oświetlenie ostrzegawcze, zwłaszcza w porze nocnej.

W zakresie wymiarów strefy niebezpiecznej należy pamiętać, że strefa niebezpieczna w swym najmniejszym wymiarze liniowym liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, ale nie mniej niż 6 m.
W zakresie zabezpieczenia stref niebezpiecznych należy pamiętać, iż przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej należy zabezpieczyć daszkami ochronnymi.
Wymagania szczegółowe co do zasadności wyznaczania strefy niebezpiecznej i sposobu oznakowania strefy niebezpiecznej zostały określone także w r.b.h.p.g.l. poprzez strefę niebezpieczną należy rozumieć przestrzeń wokół urządzenia lub stanowiska pracy, w której wszyscy przebywający narażeni są na ryzyko urazu, utraty zdrowia lub życia.

• Zgodnie z § 10 ust. 1 i 2 r.b.h.p.g.l. strefy niebezpieczne powinny być znane wszystkim pracownikom. Niedopuszczalne jest rozpoczynanie i prowadzenie prac bez upewnienia się, że w strefie niebezpiecznej nie znajdują się osoby postronne lub zwierzęta.
• Zgodnie z § 11 r.b.h.p.g.l. jeżeli na danym obszarze prowadzone są prace mogące stanowić zagrożenie dla osób postronnych, obszar ten oznacza się znakiem zakazu wstępu ze wskazaniem przyczyny zakazu.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.