Krwiodawcy przysługuje dzień wolny od pracy za donację

Honorowi dawcy krwi mogą liczyć na przywileje związane z bezpłatnym oddawaniem krwi w postaci zwolnienia od pracy w dniu donacji oraz za okresowe badania lekarskie. Za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, a takim jest dzień oddania krwi, przysługuje im wynagrodzenie oraz zwrot kosztów przejazdu do publicznej jednostki służby zdrowia. Takie ulgi mają na celu zachęcenie do oddawania krwi.

Zgodnie ustawą z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi, tytuł honorowego dawcy uzyskuje osoba, która oddała bezpłatnie krew i zostało to zarejestrowane np. przez centrum krwiodawstwa. Natomiast tytuł zasłużonego dawcy krwi otrzymuje osoba, która oddała krew we wskazanych w ustawie limitach: dla kobiety wynosi on co najmniej 5 litrów, a dla mężczyzny– co najmniej 6 litrów. Honorowi dawcy krwi mają prawo do określonych udogodnień związanych z oddawaniem krwi. I tak, w dniu donacji, pracodawca musi udzielić im wolnego od pracy. Taki obowiązek dotyczy też dnia przeprowadzania zaleconych przez stacje krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, o ile, oczywiście, nie mogą być one wykonane poza godzinami pracy. Na dzień wolny od pracy mogą liczyć również kandydaci na dawców przechodzący wcześniej wymagane badania lekarskie. W takich sytuacjach stacja krwiodawstwa wystawia odpowiednie zaświadczenie, w którym określa czas niezbędny do przeprowadzenia badań (w tym okresowych) i długość przysługującego zwolnienia.

Firma nie może aktami prawa wewnętrznego (np. w regulaminie) ograniczyć tych kwestii, np. wprowadzając limit dni na zwolnienie. Nie może również nakazać pracownikowi przeprowadzania badań okresowych w dzień wolny od pracy.

Jednakże mimo, że nieobecność ma charakter usprawiedliwiony, to pracownik powinien uprzedzić firmę o swojej absencji.

Za czas nieobecności w pracy, z powodu oddania krwi lub przeprowadzenia wymaganych badań lekarskich honorowy dawca ma prawo do wynagrodzenia. Jego wysokość ustala się na w taki sam sposób jak przy ustalaniu wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, czyli wg zasad uregulowanych w rozporządzeniu z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Osoby, które oddały krew mają prawo w dniu donacji do posiłków regeneracyjnych o wartości kalorycznej 4,5 tys. kalorii. Zwyczajowo, jest on przeliczany na tabliczki czekolady. Taki sam posiłek przysługuje także dawcy krwi poddanemu zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych.

Zasłużeni honorowi dawcy mają prawo do korzystania, poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach oraz do bezpłatnego, do wysokości limitu finansowania, zaopatrzenia w leki (szczegóły reguluje ustawa zdrowotna). Dawcom rzadkich grup krwi oraz osobom, które przed pobraniem krwi zostały poddane zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje także ekwiwalent pieniężny za pobraną krew i związane z tym zabiegi. Honorowi dawcy krwi mają prawo do skorzystania z odliczeń podatkowych oraz do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej.