Ekspert publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych odpowiada na pytanie Użytkownika:
Czy istnieje możliwość dochodzenia od pracodawcy odprawy z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę z uwagi na niemożliwość przyjęcia proponowanych nowych warunków umowy o pracę, które to warunki w sposób istotny (rażący) pogarszają sytuację pracownika?
Odpowiedź:
Zaproponowanie pracownikowi nowych warunków pracy i płacy, które w sposób rażący odbiegają od dotychczasowych warunków zatrudnienia, stanowi przyczynę uzasadniającą wystąpienie przez pracownika z roszczeniem o wypłatę odprawy pieniężnej.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 192) – dalej u.z.g. prawo do odprawy pieniężnej przysługuje pracownikowi, jeżeli z przyczyn niedotyczących pracownika doszło do rozwiązania stosunku pracy. Wskazać należy, że odmowa przyjęcia przez pracownika zaproponowanych przez pracodawcę warunków zatrudnienia może prowadzić do rozwiązania stosunku pracy. Z tego względu, w orzecznictwie przyjmuje się, że w zależności od tego, w jakim stopniu zaproponowane warunki pracy i płacy odbiegały od warunków dotychczasowych, pracownikowi może przysługiwać prawo do odprawy pieniężnej. W tym aspekcie decydujące znaczenie ma kontekst sytuacyjny oraz charakter propozycji złożonych przez pracodawcę (K.W. Baran, Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, Lex 2010). Na uwagę zasługuje pogląd sformułowany przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 2001 r., I PKN 79/00, gdzie przyjęto, że rozwiązanie stosunku pracy wskutek wypowiedzenia warunków płacy, które prowadziłoby do radykalnego obniżenia wynagrodzenia pracownika przy niezmienionych wymaganiach, może być uznane za dokonane wyłącznie z przyczyn dotyczących pracodawcy i uzasadniać roszczenie o odprawę pieniężną.
Agata Kamińska,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Odpowiedzi udzielono 13.06.2016 r.