Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wydał w listopadzie 2017 r. decyzję przyznającą H.W. prawo do emerytury. Organ rentowy stwierdził jednocześnie, że ubezpieczonej nie przysługuje prawo do rekompensaty. Decyzja ZUS została zaskarżona w części przez ubezpieczoną. Jej zdaniem odmowa przyznania jej prawa do rekompensaty była bezzasadna, skoro dodatkowo pracowała ona w szczególnych warunkach jako przędzarz.

Sąd okręgowy uznał wniesione odwołanie za zasadne. Sąd pierwszej instancji doszedł do przekonania, że ubezpieczona miała prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych, po myśli art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U.2018.1924). Zdaniem sądu okręgowego ustalenie przyjęte przez ZUS, że ubezpieczona nie udowodniła 15 lat pracy w warunkach szczególnych było nietrafne. To udowodnionego okresu 13 lat, 2 miesięcy i 13 dni należało doliczyć też okres pracy w zakładach w S., gdzie ubezpieczona zajmowała się pracą w przędzalni. Tam miała za zadanie nawlekanie nici na cewkę. Należało uznać pracę ubezpieczonej również za uwzględnianą przy dokonywaniu wyliczeń pracy w warunkach szczególnych. Charakter pracy ubezpieczonej w przędzalni wynikał z dołączonego świadectwa pracy – uznał sąd i zmienił zaskarżone odwołanie, przyznając ubezpieczonej prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Wyrok w tej sprawie zapadł w kwietniu 2018 r.

Zobacz procedurę: Umorzenie postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych >

Decyzja ZUS na korzyść ubezpieczonej

Z wyrokiem sądu nie zgodził się ZUS, który wniósł apelację. Zdaniem organu rentowego w sprawie istniały podstawy do umorzenia postępowania, a nie zmiany zaskarżonej decyzji. Sąd odwoławczy zgodził się z apelującym; w związku z tym uchylił zaskarżony wyrok i umorzył postępowanie. Sąd odwoławczy podkreślił, że ZUS w lutym 2018 r. wydał decyzję, na mocy której przeliczył on ubezpieczonej emeryturę. Decyzja w tym przedmiocie zapadła po wydaniu decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego H.W. Wskazano tam wysokość przysługującej jej rekompensaty – podkreślił sąd odwoławczy.

Na podstawie art. 477(13) § 1 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy. Tym samym, organ rentowy ma możliwość wydania decyzji uwzględniającej stanowisko ubezpieczonego także na etapie prowadzonej sprawy sądowej – podkreślił sąd apelacyjny.

Czytaj też: Sąd nie może uchylać się od rozstrzygania sporów

 

Umorzenie procesu po decyzji ZUS

W orzecznictwie podkreśla się, że sformułowanie „zmiana zaskarżonej decyzji”, o której mowa w art. 477(13) § 1 k.p.c. nie musi oznaczać wydania nowej decyzji zmieniającej tą, którą ubezpieczony zaskarżył do sądu. Może bowiem chodzić również o wydanie decyzji, na skutek której ma miejsce uwzględnienie w całości lub w części żądania strony objętego przedmiotem zaskarżonej decyzji. Takie stanowisko wyraził w szczególności Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 25 stycznia 2012 r. w sprawie II UK 225/11 (LEX nr 1215434). Biorąc pod uwagę ten pogląd, istniały podstawy do umorzenia postępowania sądowego – zaznaczył sąd apelacyjny.

Sąd okręgowy powinien był uwzględnić decyzję ZUS z lutego 2018 r. i umorzyć postępowanie. Z akt sprawy wynika, że sąd pierwszej instancji analizował wydaną decyzję, ale orzekł wadliwie. Należało zatem uchylić zaskarżony wyrok sądu i umorzyć postępowanie – podsumował Sąd Apelacyjny w Lublinie.  

Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 9 maja 2019 r., III AUa 493/18, LEX nr 2673512.