Na wtorek, 20 października, na godz. 11:00 przesunięte zostało ogłoszenie wyroku w sprawie przepisów ustawy, które zakładają obniżenie emerytur i rent byłym funkcjonariuszom służb PRL (sygn. akt P 4/18) - wynika z informacji zamieszczonej w poniedziałek na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego. Pierwotnie ogłoszenie było planowane na wtorek.

Jak powiedziała Aleksandra Wójcik, rzecznik prasowy TK, zmiana terminu orzeczenia nastąpiła „z przyczyn obiektywnych”. - Są przyczyny obiektywne, które czasami powodują takiego rodzaju zmiany. (...) To, że one następują jest naturalnym procesem. Nie ma tutaj nic takiego, co byłoby zaskakujące – wyjaśnia Aleksandra Wójcik.

Czytaj również: 13 października TK ogłosi wyrok w sprawie emerytur funkcjonariuszy PRL>>
 

Kilka terminów w sprawie jednego pytania prawnego sądu

Trybunał na rozprawach trzykrotnie (15 lipca, 18 sierpnia i 6 października) rozpatrywał pytanie prawne Sądu Okręgowego w Warszawie Sekcja XIII Wydziału Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z zaskarżoną ustawą, czyli nowelizacją przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb, która zaczęła obowiązywać w październiku 2017 r., emerytury i renty byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL nie mogą być wyższe od średniego świadczenia wypłacanego przez ZUS - jak wówczas informowano: emerytura - 2,1 tys. zł (brutto), renta - 1,5 tys. zł, renta rodzinna - 1,7 tys. zł.

TK wskazał w komunikacie dotyczącym tej sprawy, że pytanie SO dotyczy przepisów, które normują sytuację funkcjonariuszy pełniących służbę na rzecz totalitarnego państwa oraz funkcjonariuszy, rozpoczynających służbę w takich formacjach, ale kontynuujących ją po 1990 roku na rzecz państwa demokratycznego. - W obydwu przypadkach okres pracy na rzecz państwa totalitarnego jest przeliczany według wskaźnika 0 proc., z kolei okres służby na rzecz państwa demokratycznego jest przeliczany według wskaźnika 2,6 proc. Emerytura natomiast obu kategorii funkcjonariuszy nie może być wyższa niż przeciętna emerytura wypłacana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych - wskazano.

Jak zaznaczał sąd pytający, niezależnie zatem od stażu pracy, wysokości wynagrodzenia, zajmowanego stanowiska, wysokość świadczenia jest z góry ograniczona w oderwaniu od sytuacji prawnej konkretnej osoby.

Na mocy tych przepisów obniżono emerytury i renty za okres „służby na rzecz totalitarnego państwa” od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. (w połowie 1990 r. powstał UOP). W konsekwencji obniżono renty i emerytury prawie 39 tys. byłym funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa PRL.

Pytanie prawne w tej sprawie skierował do TK w styczniu 2018 r. Sąd Okręgowy w Warszawie rozpatrując odwołanie od decyzji o ustaleniu emerytury i renty policyjnej. Sąd ten zakwestionował zgodność przepisów tej ustawy m.in. z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych, zaufania obywatela do państwa prawa i stanowionego przez niego prawa i niedziałania prawa wstecz.

Czytaj również: SN: Można obniżyć emeryturę funkcjonariusza, jeśli zbada się wszystkie okoliczności służby>>

Uchwała SN

W połowie września br. w uchwale Izby Pracy Sądu Najwyższego w kontekście obniżenia emerytur b. funkcjonariuszy PRL orzeczono, że kryterium służby na rzecz totalitarnego państwa powinno być oceniane na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka. Sędziowie SN odnosząc się do sprawy w TK wskazali, że Trybunał orzeka, czy ustawa jest zgodna z konstytucją, zaś SN we wrześniu odpowiedział na pytanie, jak rozumieć określone zapisy z ustawy. W konsekwencji rozstrzygnięcia obu tych organów - zdaniem sędziów SN - nie będą ze sobą konkurować.

Czytaj również: Sędzia Bieniek: Nie przywróciliśmy przywilejów funkcjonariuszom służb państwa totalitarnego>>
 

Z wokandy TK zdjęto natomiast wyznaczoną na środę inną ze spraw dotyczących przepisów tej samej ustawy. - Czasami jest zmieniany termin na inny, jest odraczany, a czasami są takie sytuacje, że skład nie dochodzi do konsensusu i nie jest wyznaczany nowy termin - powiedziała Wójcik. Dodała, że nowy termin w tej sprawie powinien zostać wyznaczony w najbliższym czasie.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.