Do tej pory orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych było niejednolite i pozostawiało wiele wątpliwości. Stąd pytanie skierowane do rozszerzonego składu Izby.

Czytaj też: Emerytury pomostowe - nowelizacja nie załatwia starych spraw, konieczny nowy wniosek do ZUS>>

A w tej konkretnej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odmówił w marcu 2018 roku Marianowi K. prawa do emerytury pomostowej. Powodem odmowy był argument, że wnioskodawca po 31 grudnia 2008 roku nie udowodnił pracy w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

PROCEDURY:

 

 

ZUS: 15 lat ciężkiej pracy, ale nie po 2008 roku

Według tej ustawy - prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Wykaz prac znajduje się w załączniku do ustawy.

Marian K. był w swoim życiu zawodowym kierowcą 3,5 tonowej ciężarówki przez 15 lat. Czyli pracował w warunkach szkodliwych. Jednak - zdaniem ZUS - nie spełnił dodatkowego warunku do uzyskania emerytury pomostowej, tj. nie wykonywał pracy w warunkach szkodliwych po 31 grudnia 2008 r. (a tak stanowi pkt 6 art. 6 ustawy pomostowej).

Przed Sądem I instancji Marian K. wyjaśniał, że po 31 grudnia 2008 r. przez 21 dni w 2016 roku woził niebezpieczne ładunki. I tak wnioskodawca wodził:

  • przez 7 dni w czerwcu 2016 r.(1-7.06).
  • od 14 do 21 września 2016 r.
  • od 22 do 29 listopada 2016 r.

A zatem - przysługuje mu emerytura pomostowa - i tak stwierdził Sąd Okręgowy w Lublinie. Natomiast Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił apelację. Wobec tego organ złożył skargę kasacyjną, a trzyosobowy skład SN powziął wątpliwość: Czy dla spełnienia przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych konieczne jest wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 r. przez okres przynajmniej miesiąca?

Cały problem rozbijał się o ten jeden miesiąc. Czy ma być to praca nieprzerwana przez miesiąc? Czy z przerwami, czy na umowie o pracę, czy też bez takiej umowy?

Prokurator Generalny opowiedział się za podjęciem uchwały, stanowiącej, że po spełnieniu innych przesłanek, emerytura pomostowa należy się, gdy prace szkodliwe były wykonywane po 31 grudnia 2008 r.  Jednak PG nie odniósł się do kwestii miesiąca pracy.

Sprawdź też: Czy prace w wykopie są wymienione wśród prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze? >

SN: Nie musi być miesiąc pracy

Jak uzasadniał uchwałę prezes Izby - sędzia Piotr Prusinowski - warunkiem uzyskania emerytury pomostowej jest praca w szczególnych warunkach - na starych zasadach, a ponadto koniecznie - praca po 31 grudnia 2008 r. w tych warunkach.

Powstało pytanie jak długo ta praca ma trwać? W kilku wyrokach Sąd Najwyższy określił, że wymagany jest miesiąc, ale ustawa o tym nic nie mówi.

 

 

- Według Sądu Najwyższego do uzyskania emerytury pomostowej nie potrzebna jest praca po 2008 r. przynajmniej przez jeden miesiąc, może być mniej - mówił sędzia Prusinowski. - Konieczne jest jednak zawarcie umowy o pracę - dodał.

Sędzia przewodniczący wspomniał o dwóch wyjątkach, gdy taka emerytura nie przysługiwałaby:

  1.  jest podpisana umowa o pracę w szczególnych warunkach, ale wnioskodawca jej nie wykonuje
  2. nie podpisano takiej umowy, ale praca w szczególnych warunkach jest wykonywana.

W omawianej sprawie Mariana K. Sąd Najwyższy w składzie 3 sędziów rozpoznający skargę kasacyjną musi rozważyć podjętą uchwałę siódemkową. Dlatego, że wnioskodawca miał podpisaną umowę i pracował w szczególnych warunkach po 2008 r.

Sygnatura akt III UZP 2/22, uchwała 7 sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 18 maja 2022 roku.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.