- Nigdzie nie znalazłam informacji o takim przypadku jak mój: w lipcu syn skończył rok i zaczęłam pobierać rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO to świadczenie, którego celem było częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych - przyp. red.), a od września dostał się do żłobka publicznego. Czy RKO nam wygaśnie? Szukałam informacji na stronie ministerstwa, ale tam opisane są bardziej skomplikowane przypadki, a mojego nie ma, chociaż jest prosty i dotyczy wielu rodzin. U nas na zebraniu w żłobku głosy były podzielone, sam żłobek też nie miał dokładnych informacji. Rodzice w Warszawie dostali list, w którym poinformowano nas, że zmienia się sposób finansowania żłobka. W takim przypadku bylibyśmy stratni, bo dziś mamy 1000 zł w kieszeni, a będziemy mieli 1500 zł, ale nie do kieszeni tylko do żłobka – napisała do redakcji Prawo.pl Czytelniczka. Jak twierdzi, rozmawiała z innymi rodzicami i każdy inaczej to interpretuje. Jedni liczą na to, że RKO nie zostanie im zabrane, inni są pewni, że je stracą. – Po stronie rodziców jest niedowierzanie i niewiedza, co widać w dyskusjach na forum rodziców. Kierowniczka potwierdziła jednej z mam, że mamy 3 miesiące na wypełnienie wniosku o Aktywnie w żłobku, żeby nie płacić za żłobek publiczny 1500 zł, czyli będzie tak jak się obawiałam: żłobek publiczny będzie teraz kosztować 1500 zł, ale sfinansuje to program Aktywny Rodzic, a RKO nam zabiorą – zakończyła.
Czy obawy rodziców są słuszne?
Czytaj również: Ruszył program Aktywny Rodzic>>
Nowe albo „stare” świadczenie
„Aktywnie w żłobku” to jedno z trzech świadczeń, jakie są dostępne dla rodziców dzieci do lat trzech w ramach programu Aktywny Rodzic. Wprowadziła go (bo program ruszył 1 października br.) ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic” (Dz.U. z 2024 r., poz. 858), która co do zasady, weszła w życie 1 października 2024 r.
Zgodnie z jej art. 15, świadczenie „aktywnie w żłobku” przysługuje rodzicom na dziecko, które uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego albo jest objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna, nie dłużej jednak niż do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3. rok życia, lub w przypadku gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym - 4. rok życia.
Świadczenie to przysługuje na dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym albo sprawowaną przez dziennego opiekuna.
Świadczenie to przysługuje w wysokości 1500 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, a w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji - w wysokości 1900 zł miesięcznie. Wysokość tego świadczenia nie może być jednak wyższa niż wysokość opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Zobacz w LEX: Aktywny Rodzic – nowe świadczenia dla rodzin > >
Jak stanowi art. 15 ust. 4, świadczenie przysługuje, jeżeli wysokość miesięcznej opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna nie jest wyższa niż koszt pobytu dziecka w żłobku lub klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna rozumiany jako 120 proc. uśrednionych miesięcznych wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na zapewnienie jednemu dziecku opieki odpowiednio w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna obliczanych na podstawie informacji, o których mowa w art. 64 ust. 4 pkt 6 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Przez miesięczną opłatę rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna rozumie się zaś:
- w przypadku rodzica ubiegającego się o świadczenie „aktywnie w żłobku” - dzienną opłatę ponoszoną przez tego rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna pomnożoną przez liczbę dni w danym miesiącu,
- w przypadku rodzica otrzymującego świadczenie „aktywnie w żłobku” - dzienną opłatę za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna pomnożoną przez liczbę dni w danym miesiącu, którą rodzic ten zobowiązany byłby ponosić, gdyby nie zostało mu przyznane prawo do świadczenia „aktywnie w żłobku”
- przy czym do opłat, o których mowa w pkt 1 i 2, nie wlicza się opłaty za wyżywienie.
Co ważne, na podstawie art. 15 ust. 9, świadczenie to jest przekazywane na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego żłobek, klub dziecięcy, zatrudniającego dziennego opiekuna lub rachunek bankowy dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek w terminie do 20. dnia każdego miesiąca, za miesiąc poprzedni.
- 1500 zł to maksymalna kwota na dziecko, jaką w ramach świadczenia „Aktywnie w żłobku” może otrzymać organ prowadzący żłobek (wyjątkiem są dzieci z niepełnosprawnością, wtedy kwota wynosi 1900 zł). To jest opłata, jaką będzie finansowało państwo, natomiast kwestia kosztów wyżywienia dziecka nadal będzie pozostawała w gestii rodziców – mówi serwisowi Prawo.pl Dominika Kusiak, dyrektor Działu Pozyskiwania Funduszy Europejskich i Krajowych Wielkopolskiej Akademii Nauki i Rozwoju. Jak tłumaczy, jeżeli opłata za żłobek jest ustalona w wysokości np. 1200 zł, to różnica pozostanie w budżecie państwa. – Na początku, po wejściu w życie ustawy, było dużo zamieszania, bo część samorządów zaczęła drastycznie podnosić opłaty za żłobki, tak jak chciał zrobić to Koszalin, o którym było głośno. Część samorządów robi to rozsądnie, bo podwyżka o 300, 400 czy 500 zł jest zrozumiała, chociażby ze względu na inflację. Natomiast podwyżka o 1000 zł i więcej budzi już zrozumiałe oburzenie, bo skoro jeszcze w sierpniu dotychczasowa opłata wystarczała, to dlaczego nagle od października już nie jest wystarczająca na opłacenie pobytu dziecka w żłobku - podkreśla Dominika Kusiak. I przypomina: - Zgodnie z przepisami do końca lutego 2025 r. opłata za żłobek nie może przekroczyć kwoty 2200 zł, jeśli organ prowadzący chce skorzystać z dofinansowania.
Sprawdź w LEX: Polityka samorządów gminnych w zakresie opłat za przedszkola > >
![Meritum Prawo Pracy 2024 [PRZEDSPRZEDAŻ]](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/79160/978-83-8358-419-5_,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
„Aktywnie w żłobku" a rodzinny kapitał opiekuńczy
Co ważne, zgodnie z art. 75 ust. 9 ww. ustawy, rodzinny kapitał opiekuńczy, o którym mowa w ustawie uchylanej w art. 87 (czyli ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym – przyp. re.), nie przysługuje, jeżeli na to samo dziecko, za dany miesiąc, zostało przyznane prawo do świadczeń „aktywny rodzic”.
Chcąc jednak rozwiać wątpliwości naszej Czytelniczki, zapytaliśmy o jej sytuację Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
- Ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka - „Aktywny rodzic”, przewiduje utrzymanie praw nabytych w zakresie dotychczas otrzymywanych przez rodzica świadczeń: rodzinnego kapitału opiekuńczego albo dofinansowania w wysokości 400 zł miesięcznie na obniżenie opłaty w żłobku. Oznacza to, że w przypadku kiedy rodzic, który np. we wrześniu 2024 r. nabył prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego na dziecko, które uczęszcza do żłobka może po wejściu w życie ww. ustawy nadal pobierać to świadczenie na dotychczasowych zasadach, albo – jeśli taka będzie jego wola – ubiegać się o odpowiednie świadczenia z programu „Aktywny rodzic” – przekazało nam MRPiPS.
Resort ponadto wyjaśnił, że zarówno przed, jak i po wejściu w życie 15 maja 2024 r. przepisów o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka - „Aktywny rodzic”, ostateczny kształt opłat za żłobki publiczne pozostawał i pozostaje w gestii samorządów lokalnych, gdyż opieka żłobkowa jest zadaniem własnym każdej gminy. - To gmina podejmuje ostateczną decyzję, jaka będzie wysokość opłaty za żłobek i czy opłata ta będzie uwzględniać fakt otrzymywania przez rodzica świadczenia „aktywnie w żłobku” z programu „Aktywny rodzic” – przekazało ministerstwo. I dodało: - Jeśli rodzic wybierze nowe świadczenie „aktywnie w żłobku”, to za ten sam okres nie będzie mógł jednocześnie pobierać starego dofinansowania żłobkowego 400 zł/mc ani rodzinnego kapitału opiekuńczego, wynoszącego 500 zł przez 24 mc-y lub 1000 zł przez 12 mc-y. W konsekwencji rodzic będzie mógł zamienić dotychczasowe dofinansowanie 400 zł/mc lub rodzinny kapitał opiekuńczy na korzystniejsze „Aktywnie w żłobku”.
Zobacz także w LEX: Sprawowanie władzy rodzicielskiej w formie pieczy naprzemiennej w sytuacji rozwodu lub rozstania rodziców > >
„Aktywnie w żłobku” w Warszawie
Z informacji przekazanych nam przez Wydział Prasowy Urzędu m.st. Warszawy, cały proces zmian w finansowaniu programu żłobkowego opisany został w dwóch komunikatach: z 1 października i z 21 sierpnia br.
Jak wyjaśnił urząd, jeśli chodzi o RKO, to rodzic, któremu przed rozpoczęciem funkcjonowania programu „Aktywny Rodzic” został przyznany rodzinny kapitał opiekuńczy, zgodnie z ustawą, będzie mógł kontynuować pobieranie tego świadczenia w oparciu o zasadę ochrony praw nabytych. Jednak pobieranie dotychczasowego rodzinnego kapitału opiekuńczego albo dofinansowania żłobkowego w wysokości 400 zł miesięcznie, będzie wykluczało możliwość skorzystania ze świadczeń przyznawanych w ramach programu „Aktywny rodzic”. - Rodzinny kapitał opiekuńczy w swoich założeniach miał być dodatkowym wsparciem, które ułatwi łączenie życia rodzinnego z zawodowym. Nową formą takiego wsparcia jest od 1 października ogólnopolski program „Aktywny rodzic”. W związku z tym zgodnie z zapisami ustawowymi to rodzic decyduje, czy chce kontynuować pobieranie przyznanego już rodzinnego kapitału opiekuńczego bądź dofinansowania żłobkowego, czy jednak woli zrezygnować z kapitału/dofinasowania i zawnioskować o jedno ze świadczeń wprowadzanych w ramach programu „Aktywny rodzic”, tj. świadczenia „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” albo „aktywnie w domu”- czytamy w odpowiedzi.
Ponadto, jak nam przekazano, od 1 października 2024 roku Uchwałą Rady Miasta Stołecznego Warszawy wprowadzone zostały nowe zasady finansowania opieki żłobkowej. Miesięczna opłata za pobyt dziecka w żłobku lub u dziennego opiekuna jest stała i wynosi 1 500 zł. W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności opłata wynosi 1.900 zł. Świadczenie w całości będzie trafiało do żłobka.
- Zgodnie z art. 25a ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 podmiot prowadzący żłobek lub klub dziecięcy jest obowiązany do obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka odpowiednio w żłobku lub klubie dziecięcym o kwotę otrzymanego świadczenia „aktywnie w żłobku”, o którym mowa w ustawie o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”. W celu skorzystania ze świadczenia „aktywnie w żłobku” niezbędne jest złożenie przez rodzica wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wtedy opłata za pobyt dziecka w żłobku zostanie obniżona do 0 zł – przekazał nam Wydział Prasowy Urzędu m.st. Warszawy.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
