Asystenci sędziów będą zwolnieni z obowiązku ukończenia aplikacji ogólnej prowadzonej przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury albo zdania egzaminu sędziowskiego, prokuratorskiego, notarialnego, adwokackiego lub radcowskiego. Zawód asystenta sędziego będzie dostępny już dla absolwentów prawa. W ciągu dwóch pierwszych lat pracy asystent sędziego będzie musiał odbyć 12-miesięczny staż asystencki, organizowany przez prezesów sądów apelacyjnych. Ze stażu zwolnione będą osoby, które ukończyły aplikację ogólną lub zdały jeden z zawodowych egzaminów prawniczych. Nowelizacja zmienia także zasady przystępowania asystenta sędziego do egzaminu sędziowskiego oraz wymagania, jakie będzie musiał spełnić, aby zostać powołanym na sędziego sądu rejonowego. Wymagany w tych przypadkach staż pracy na stanowisku asystenta będzie uzależniony od tego, czy ukończył on aplikację ogólną, zdał jeden z egzaminów prawniczych, czy też ma ukończone jedynie wyższe studia prawnicze. Osoby już będące asystentami sędziego nie zostaną objęte nowymi wymogami dotyczącymi czasu, po którym będą mogły przystąpić do egzaminu sędziowskiego lub zostać powołane na sędziego sądu rejonowego.
Nowelizacja dotyczy: kryteriów oceny kwalifikacji sędziów sądów powszechnych, sędziów sądów administracyjnych, a także sędziów sądów wojskowych w wypadku kandydowania przez nich na stanowiska sędziowskie w sądach powszechnych; zakresu spraw związanych z systemem oceny pracy i planowania rozwoju zawodowego sędziego, przekazanych do uregulowania w drodze rozporządzenia; kwalifikacji wymaganych od osób ubiegających się o stanowiska asystentów sędziów, a także obowiązku odbycia przez niektórych asystentów stażu asystenckiego; wymagań wobec osoby zajmującej stanowisko asystenta sędziego w kontekście ubiegania się o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego oraz możliwości przystępowania przez asystentów do egzaminu sędziowskiego bez konieczności odbycia aplikacji sędziowskiej. Spośród dotychczas stosowanych kryteriów oceny wyeliminowane zostaną te odwołujące się do sposobu formułowania wypowiedzi przy wydawaniu i uzasadnianiu orzeczeń i warunków pracy. Na mocy nowelizacji minister sprawiedliwości uszczegółowi kryteria i sposób oceny pracy sędziego oraz sposób opracowania indywidualnego planu rozwoju zawodowego. Minister określi „wzór arkusza oceny pracy sędziego, w tym podsumowania jej wyników" i „wzór arkusza indywidualnego planu rozwoju zawodowego".
Senat przyjął ustawę z trzema poprawkami (o charakterze legislacyjno-redakcyjnym).
Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
