Zasada wolności działalności gospodarczej

Każdy podmiot może podejmować, wykonywać i zakończyć działalność gospodarczą w sposób wolny i nieprzymuszony. Jak podkreślają twórcy projektu, wolność działalności gospodarczej „na równych prawach” oznacza zakaz dyskryminacji przedsiębiorców w zakresie przysługujących im uprawnień. 

„Co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”

Zasada ta konkretyzuje zasadę wolności działalności gospodarczej. Oznacza ona, że przedsiębiorca powinien mieć pewność, że ograniczenia i zakazy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej muszą wyraźnie określać obowiązujące przepisy. Jeżeli nie przewidują one takich ograniczeń, przedsiębiorca nie poniesie negatywnych konsekwencji podejmowanych działań. Ponadto, na ustawodawcy spoczywa odpowiedzialność za tworzenie jasnych i precyzyjnych regulacji wprowadzających uzasadnione ograniczenia, np. w zakresie udzielania koncesji.

Zasada uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów

Zwrócono uwagę na potrzebę wprowadzenia zasad, jakimi powinni kierować się przedsiębiorcy w rynkowej rywalizacji o konsumentów i kontrahentów. Zdaniem twórców projektu w realizacji tej zasady przedsiębiorców powinna wspierać administracja państwowa, dla której zasada ta może stanowić swoisty wzorzec oceny postępowania przedsiębiorcy.

Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy

Organ administracji nie może z góry zakładać istnienia okoliczności, które mogą powodować negatywne dla przedsiębiorcy skutki. Nie powinien też wymagać od przedsiębiorcy, aby sam dowiódł swej uczciwości. Ma tu więc znaczenie potrzeba budowania zaufania między przedsiębiorcami i organami publicznymi, której filarem powinno być domniemanie, że przedsiębiorca prowadzi działalność zgodnie z prawem, w sposób uczciwy 

i z poszanowaniem dobrych obyczajów.

Projekt przewiduje wyjątki w stosowaniu zasady rozstrzygania wątpliwości na korzyść przedsiębiorcy:

  • w postępowaniu uczestniczą podmioty o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy osób trzecich;
  • przepisy odrębne wymagają od przedsiębiorcy wykazania określonych faktów;
  • wymaga tego ważny interes publiczny, w tym istotne interesy państwa, a w szczególności jego bezpieczeństwa, obronności lub porządku publicznego.

Zasada przyjaznej interpretacji przepisów

Przedsiębiorca ma prawo do rozstrzygnięcia wątpliwości interpretacyjnych na jego korzyść, jeśli przepis jest na tyle niejasny, że zasady logiki i dyrektywy wykładni będą pozwalały na przyjęcie kilku sposobów jego interpretacji.