Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego (WINB) po rozpoznaniu zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (PINB), postanowił uchylić je w całości i umorzyć postępowanie w zakresie objętym postanowieniem. Akt administracyjny, na który wniesiono zażalenie nakładał na XYZ obowiązek dostarczenia w określonym terminie ekspertyzy technicznej wykonanego ukształtowania terenu nieruchomości. Ekspertyza miała zostać sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia zawodowe i wpisaną na listę właściwej okręgowej izby samorządu zawodowego. W jej treści miała znaleźć się ocena kierunku odpływu, znajdującej się na gruncie wody opadowej wraz z projektem niezbędnych robót do wykonania w celu doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z przepisami.
Postanowienie WINB stało się przedmiotem skargi wniesionej do sądu administracyjnego.
Wojewódzki sąd administracyjny (WSA) wskazał, że przepis art. 81c ust. 2 ustawy Praw budowlane (dalej: P.b.) przyznaje organom uprawnienie do domagania się od określonych stron postępowania dostarczenia materiału dowodowego (ustaleń faktycznych) uzasadniającego podjęcie jednej z decyzji przewidzianych w prawie budowlanym. WSA podzielił stanowisko organu nadzoru budowlanego II instancji, że przepis ten limituje uprawienie organu do żądania dostarczenia ocen technicznych lub ekspertyz, odnosząc go wyłącznie do sytuacji istnienia uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych, jakości robót budowlanych lub stanu technicznego obiektu budowlanego.
Sąd podkreślił, że konkluzja organu zażaleniowego, iż organ I instancji nałożył w trybie art. 81c ust. 2 P.b. obowiązek przedłożenia ekspertyzy technicznej wykonanego ukształtowania terenu nieruchomości jest trafna. Jendkaże WSA dostrzegł, że istnieją także okoliczności faktyczne badanej sprawy, które usprawiedliwiają prowadzenie postępowania przez organ nadzoru budowlanego, w tym również możliwość domagania się od inwestora dostarczenia stosownych informacji.
W wyroku wskazano, że w zakresie zgromadzenia informacji niezbędnych do rozstrzygnięcia o następstwach istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, mając na uwadze charakter art. 81c ust. 2 P.b., organy muszą zwrócić uwagę na to, iż skorzystanie z pomocy rzeczoznawcy powinno odnosić się jedynie do takich sytuacji, gdy wiedza pracowników organu nie jest wystarczająca. Sąd zauważył, że wyżej wymieniony przepis, który faktycznie przerzuca na stronę koszty ustalenia stanu technicznego obiektu budowalnego, powinien być wykorzystywany tylko w sytuacjach wyjątkowych. W ocenie WSA, sytuacja ta będzie zachodziła, gdy organy nadzoru budowlanego nie będą w stanie za pomocą wiedzy i środków, którymi dysponują, rozstrzygnąć powstałych wątpliwość.
