Właściciel nieruchomości nie jest stroną w postępowaniu uzgodnieniowym

Uchwalając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego organ współdziałający, ani nawet organ, do którego właściwości należy uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie rozstrzygają sprawy indywidualnej w drodze decyzji administracyjnej. Współdziałanie zachodzi w płaszczyźnie horyzontalnej (relacja organ organ), podczas gdy klasyczna relacja rozstrzygnięcia sprawy indywidualnej w drodze decyzji administracyjnej rozpatrywana jest w płaszczyźnie wertykalnej (relacja organ jednostka) uznał NSA.

Strona skarżąca wniosła do WSA skargę na postanowienie wojewódzkiego konserwatora zabytków, w którym uzgodniono projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dzielnicy miasta. W odpowiedzi konserwator zabytków wskazał, że skarga na postanowienie jest niedopuszczalna, bowiem skarżąca nie może występować w postępowaniu jako strona.
WSA rozpoznając skargę stwierdził, iż w procedurze uzgodnień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie są uznawane za strony ani właściciele, ani użytkownicy wieczyści terenów objętych planem, a status strony ma jedynie organ gminy.

Powyższe oznacza, że zażalenie (wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy) na postanowienie w przedmiocie uzgodnienia projektu miejscowego planu może wnieść jedynie wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który sporządzał dany projekt planu.

NSA rozpatrując skargę uznał, iż sąd I instancji prawidłowo stwierdził, że uzgadnianie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest jednym z etapów procedury planistycznej, prowadzącej do uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – aktu prawa miejscowego. Postępowanie planistyczne nie jest bowiem postępowaniem prowadzonym w celu załatwienia indywidualnej sprawy w drodze decyzji administracyjnej, której adresatem jest strona postępowania administracyjnego.

Zajęcie stanowiska przez inny organ przy sporządzaniu projektu studium lub projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ma charakter aktu nadzoru nad działalnością gminy przewidzianego przepisami szczególnymi. Gmina jest podmiotem władzy publicznej, dysponującym tzw. władztwem planistycznym. Władztwo to nie ma charakteru absolutnego, ustawodawca przewidział bowiem środki prawne wpływania szerokiego kręgu podmiotów na proces planistyczny, takim środkiem jest m.in. uzgodnienie projektu planu z odpowiednimi organami. Wśród tych form nie ma jednak prawa właścicieli (użytkowników nieruchomości) do udziału w charakterze strony w postępowaniu uzgodnieniowym, stanowiącym etap postępowania planistycznego prowadzonego przez organy gminy. Uzgodnienie w procesie planistycznym jest władczą ingerencją w sferę zadań zdecentralizowanych wykonywanych samodzielnie przez gminę i ochronie tej samodzielności służy art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego z przewidzianymi tam środkami ochrony.

NSA podkreślił, iż co do zasady, na gruncie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, organ współdziałający uczestniczy w procesie decyzyjnym w sprawie już zawisłej przed organem administracji publicznej. Jednakże uchwalając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego organ współdziałający, ani nawet organ, do którego właściwości należy uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie rozstrzygają sprawy indywidualnej w drodze decyzji administracyjnej. Współdziałanie zachodzi w płaszczyźnie horyzontalnej (relacja organ – organ), podczas gdy klasyczna relacja rozstrzygnięcia sprawy indywidualnej w drodze decyzji administracyjnej rozpatrywana jest w płaszczyźnie wertykalnej (relacja organ – jednostka).

Na podstawie: Postanowienie NSA z 23 maja 2012 r., sygn. akt II OSK 1136/12, prawomocne