Sytuacja powoda przedstawiała się następująco: Łukasz J. prowadził ze spółką 7Post współpracę gospodarczą w zakresie przewodu przesyłek. Działo się to w latach 2013 i 2014. Na zlecenie Łukasza J. spółka dostarczała przesyłki i podbierała od odbiorców należność za dostarczony towar, zgodnie z kwotami podanymi w listach przewozowych. Zgodnie z umową 7Post zobowiązana była do przekazania pobranych sum od odbiorców przesyłek i przelanie ich na rachunek bankowy wpisany przez nadawcę na liście przewozowym w ciągu pięciu dni.

 

 

Nie było czynu niedozwolonego

Spółka pobrała od odbiorców ponad 19 tys. zł , ale nie przelała tej sumy na wskazane konto bankowe. Powód wezwał 7Post do zapłaty dwukrotnie, ale bez skutku. Powód zawiadomił prokuraturę i wszczęto w tej sprawie dochodzenie, które jednak umorzono. Dlatego, że nie stwierdzono znamion czynu niedozwolonego.

W lipcu 2017 r. Sąd Rejonowy m.st. Warszawy rozwiązał spółkę 7Post. Bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, została wykreślona z krajowego Rejestru Sądowego.

Czytaj też: Dopuszczalność wykreślenia spółki kapitałowej z rejestru przedsiębiorców mimo braku wypełnienia zobowiązań spółki >

Łukasz J. szukał majątku 7Post, lecz go nie znalazł, o czym poinformował sąd. A Sąd Rejonowy oddalił powództwo. Sąd uzasadnił wyrok z 18 października 2019 r. tym, że ciężar dowodu spoczywa na stronie powodowej i powód musi to wykazać. W tym wypadku, powód nie wykazał, że spółka 7Post posiada majątek, który mógłby zostać nabyty przez Skarb Państwa.

Apelację od tego rozstrzygnięcia wniosła strona powodowa, która zarzuciła sadowi naruszenie art. 25e) ust. 1 i 2 ustawy o KRS. Zdaniem powoda odpowiedzialność Skarbu Państwa za likwidowaną spółkę istnieje bez wcześniejszego wykazywania, że istnieje potencjalne mienie, które może być nabyte przez SP.  

Sprawdź też: III CZP 83/18, Nabycie przez Skarb Państwa mienia podmiotu wykreślonego z Krajowego Rejestru Sądowego. - Uchwała Sądu Najwyższego >

Ponadto skoro można nadać klauzulę wykonalności przeciwko SP mimo braku majątku spółki, to tym bardziej można wydać wyrok zasądzający - twierdzi powód. I dodaje, że pozbawiono go prawa do dochodzenia roszczeń, sprzeczne z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.

Problem wykazania mienia - rozbieżne wyroki

Według ustawy Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie z mocy prawa mienie pozostałe po wykreślonym z Rejestru podmiocie, bez względu na przyczynę wykreślenia, którym nie rozporządził przed wykreśleniem właściwy organ, z chwilą wykreślenia z Rejestru.

Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność z nabytego mienia za zobowiązania podmiotu wykreślonego z Rejestru.

Sąd Okręgowy rozpoznając apelację powziął wątpliwość: Czy na podstawie art. 25e ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym odpowiedzialność Skarbu Państwa uwarunkowana jest wcześniejszym wykazaniem, że istnieje potencjalne mienie wykreślonej spółki, które może zostać nabyte przez Skarb Państwa?

Czytaj też: Czy wskutek wykreślenia spółki kapitałowej wygasają jej długi - LINIA ORZECZNICZA >>>

Sąd pytający wskazał, że w tej kwestii orzecznictwo nie jest jednolite. I tak na przykład Sąd Apelacyjny w Gdańsku 17 września 2019 r. orzekł, że na podstawie art. 25e ust. 1 i 2 ustawy z 1997 r. o KRS Skarb Państwa nie tylko nabywa mienie pozostawione po wykreśleniu podmiotu z KRS, ale ponosi również odpowiedzialność za zobowiązania tego podmiotu. Odpowiedzialność Skarbu Państwa nie ma charakteru bezwzględnego.

Przede wszystkim jej ostateczne poniesienie przez Skarb Państwa jest uwarunkowane pozostawieniem mienia po podmiocie wykreślonym z KRS i jego nabyciem przez Skarb Państwa stosownie do art. 25e ust. 1 ustawy o KRS. Ponadto zgodnie z art. 25e ust. 2 ustawy o KRS, odpowiedzialność Skarbu Państwa jest ograniczona i stanowi przypadek odpowiedzialności cum viribus patrimonii (Sygn. I ACa 771/18).

Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie  w postanowieniu z 11 kwietnia 2018 r. orzekł, że dla zasadności zastosowania wskazanego w przepisie art. 25d ust. 1 ustawy o KRS rozwiązania podmiotu bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego znaczenie ma sama okoliczność ustalenia faktycznego braku zbywalnego majątku i ustalenia faktycznego braku prowadzenia działalności, a nie ustalenie hipotetycznie istniejącego majątku, tym bardziej, że zgodnie z art. 25e ust. 1 i 2 ustawy Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie z mocy prawa mienie pozostałe po wykreślonym z rejestru podmiocie i ponosi też odpowiedzialność z nabytego mienia za zobowiązania podmiotu wykreślonego.

Sygnatura akt III CZP 122/22

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.