Wnioskodawca zwrócił się do wójta o wznowienie postępowania w dwóch sprawach dotyczących ustalenia jednorazowej opłaty od wzrostu wartości nieruchomości zakończonych ostatecznymi decyzjami. Jako podstawę prawną wniosku wskazał art. 145a kpa, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 lutego 2010 r. sygn. akt P 58/08 (Dz.U. nr 214, poz. 124; OTK-A 2010/2/9). Wskazał, że wymierzając mu opłatę planistyczną, wzrost wartości nieruchomości ustalono przyjmując, że była ona użytkiem rolnym, nie uwzględniając jej przeznaczenia na zabudowę mieszkaniową. W ocenie wnioskodawcy, organ I instancji wydając obie decyzje jako decydującą przesłankę ustalenia wzrostu wartości nieruchomości przyjął sposób faktycznego użytkowania nieruchomości, pomijając ustalenia poprzednio obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego gminy.
Wójt odmówił uchylenia decyzji. Zdaniem wójta nieruchomość wnioskodawcy miała inne przeznaczenie w uprzednim planie miejscowym niż w obecnym. Wcześniejszy plan określał bowiem teren, na którym położone są działki wnioskodawcy jako teren ośrodków turystyczno-wypoczynkowych, zaś obecnie obowiązujący plan określa te same działki jako tereny zabudowy mieszkaniowej. Zatem oba plany określają w sposób odmienny przeznaczenie nieruchomości.
WSA zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 145 a k.p.a. przesłanką wznowienia postępowania może być sytuacja, kiedy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, a osoba zainteresowana złoży skargę o wznowienie w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia TK.
W wyroku (sygn. akt P 58/08) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 37 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest niekonstytucyjny w zakresie, w jakim umożliwiał nałożenie opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w sytuacji, gdy jej przeznaczenie w uprzednio obowiązującym planie, który utracił ważność z dniem 31 grudnia 2003 r., było tożsame z obowiązującym w obecnym planie. Obywatel bowiem nie może ponosić obciążeń publicznoprawnych z zaniechania podjęcia działań planistycznych przez organy samorządowe. Sytuacja, w której na właściciela nieruchomości przeniesione zostają skutki finansowe, związane z brakiem ciągłości planowania przestrzennego w gminie jest sprzeczna z art. 2 i art. 32 konstytucji RP.
Zdaniem WSA skoro argumentacja TK zmierzała do ochrony właścicieli nieruchomości przed skutkami braku ciągłości planowania przestrzennego w takiej sytuacji kiedy ich działki miały takie samo przeznaczenie w starym i nowym planie, to tym bardziej zasługują na ochronę właściciele tych nieruchomości, których przeznaczenie w starym planie było korzystniejsze niż w nowym planie. Skoro TK uznał za zasadne ograniczenie zastosowania art. 37 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w stopniu mniejszym (odnoszącego się do takiego samego przeznaczenia nieruchomości w obu planach), to ograniczenie to będzie miało zastosowanie tego przepisu w stopniu większym (korzystniejsze przeznaczenie nieruchomości w wygasłym planie).
W ocenie WSA, interpretując wyrok Trybunału Konstytucyjnego należy uznać, iż niekonstytucyjność przepisu art. 37 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie w jakim umożliwiał nałożenie opłaty planistycznej odnosi się nie tylko do nieruchomości mających tożsame przeznaczenie w planie wygasłym i obecnym, lecz również do tych nieruchomości których przeznaczenie w dawnym planie było korzystniejsze niż w obecnym. W porównawczym pojęciu "tożsame przeznaczenie" zawiera się "przeznaczenie korzystniejsze" – uznał WSA.
Przydatne materiały:
Wyrok WSA w Białymstoku z 7 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Bk 1014/12, nieprawomocny