Chodzi o art. 148 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zwanej ustawą o AML. Przewiduje on kary administracyjne za niedopełnienie obowiązków dostawcy usług płatniczych oraz podmiotów pośredniczących.
Polski ustawodawca w każdym punkcie wspomnianego art. 148 ustawy o AML odsyła do konkretnego aktu prawa UE: rozporządzenia 2015/847 w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych. Przykładowo, kary przewidziane w polskiej ustawie grożą instytucjom obowiązanym za niedopełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 4-6 rozporządzenia 2015/847 (zapewnienia, aby transferowi środków pieniężnych towarzyszyły informacje o płatniku lub odbiorcy) lub o którym mowa w art. 14 tegoż rozporządzenia (udzielania informacji Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej).
Nowe rozporządzenie ws. informacji towarzyszących
Problem w tym, że przywoływane rozporządzenie 2015/847 wkrótce przestanie obowiązywać. 30 grudnia br. wejdzie w życie „nowe” rozporządzenie 2023/1113 w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych. Wprost stanowi ono, że z dniem rozpoczęcia jego stosowania wcześniejsza regulacja traci moc.
Cena promocyjna: 179.5 zł
|Cena regularna: 359 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 359 zł
- Jeżeli nowelizacja ustawy, w zakresie wskazanego artykułu, nie zostanie przyjęta przed końcem roku, przez jakiś czas w przepisach będzie luka i organ nie będzie mógł nakładać kar za niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia. Można powiedzieć, że to dobra informacja dla instytucji obowiązanych, bo oznacza jedną potencjalną sankcję mniej – komentuje Jan Komosa, adwokat prowadzący kancelarię pod własnym nazwiskiem.
Załącznik do rozporządzania zawiera tabelę korelacji, ale - jak ocenia mec. Komosa - dotyczy ona przepisów rangi unijnej, a nie krajowych.
Zobacz w LEX: Będzie możliwe śledzenie transferów kryptoaktywów > >
Ustawa o kryptoaktywach powstaje od miesięcy
Z zaistniej sytuacji zdaje sobie sprawę prawodawca. W przygotowanym w Ministerstwie Finansów projekcie ustawy o rynku kryptoaktywów znalazły się przepisy nowelizujące ustawę o AML, w tym zmieniające odesłania do „starego” rozporządzenia odesłaniami do rozporządzenia „nowego”. Pierwsza wersja projektu ukazała się na stronie Rządowego Centrum Legislacji 23 lutego br. Na skutek licznych uwag w sierpniu powstała nowa wersja , którą skierowano do ponownych uzgodnień, konsultacji społecznych i opiniowania. Ostatnia informacja dotycząca prac legislacyjnych pochodzi z 25 listopada br. i dotyczy przedłożenia projektu Komitetowi do Spraw Europejskich. Projekt przewiduje, że ustawa wejdzie w życie z dniem 30 grudnia 2024 r., dotąd nie został jednak zatwierdzony przez rząd i przekazany do Sejmu.
Nie wykluczam jednak możliwości, że prawodawca zdąży z nowymi przepisami: posłowie i senatorowie mogą przegłosować ustawę nawet w nocy i przedstawić prezydentowi do podpisu, a okres vacatio legis będzie maksymalnie skrócony. W poprzednich kadencjach mieliśmy już takie sytuacje - warto wspomnieć chociażby ustawę o ochronie danych osobowych, podpisaną w ostatniej chwili tj. 22 maja 2018 r., a weszła w życie 25 maja 2018 r., tak by zdążyć na pełne stosowanie RODO. To nie są jednak standardy dobrej legislacji - komentuje mec. Komosa. I dodaje: - Ustawa mogła zostać uchwalona już kilka miesięcy temu i spokojnie czekać na wejście w życie. Mamy niemalże grudzień, a projekt nie trafił nawet do Sejmu. Nie możemy też wykluczyć, że prezydent odmówi podpisania ustawy, chociaż nie spodziewałbym się tego, bo projekt nie dotyczy kwestii budzących spory polityczne.
Przeczytaj także: Będzie nowy limit transakcji gotówkowych w Unii Europejskiej
Sprawdź także w LEX: Nowe prawo o praniu pieniędzy opublikowane > >
Więcej naruszeń zagrożonych sankcją
Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów w zakresie zmiany art. 148 ustawy o AML nie ogranicza się do prostego zastąpienia odesłań do „starego” rozporządzenia odesłaniami do rozporządzenia 2023/1113. Przeciwnie, przewiduje, że katalog zachowań zagrożonych karą administracyjną powiększy się o naruszenia obowiązków:
- zapewnienia, aby transferowi kryptoaktywów towarzyszyły informacje o inicjatorze lub beneficjencie transferu, o których mowa w art. 14 ust. 1-3 rozporządzenia 2023/1113 albo zapewnienia wykonania obowiązków, o których mowa w art. 14 ust. 5 rozporządzenia 2023/1113,
- wdrożenia skutecznych procedur pozwalających na wykrywanie brakujących informacji o inicjatorze lub beneficjencie transferu, o których mowa w art. 16, art. 17, art. 20 i art. 21 rozporządzenia 2023/1113,
- informowania Generalnego Inspektora o nieprzekazywaniu wymaganych informacji o inicjatorze lub beneficjencie transferu lub o podjętych działaniach, o którym mowa w art. 17 rozporządzenia 2023/1113,
- zachowania wszystkich otrzymanych informacji o inicjatorze i beneficjencie transferu, które towarzyszą transferowi, o którym mowa w art. 19 rozporządzenia 2023/1113.
W pierwotnym brzemieniu projekt wprowadzał sankcję za niedopełnienie obowiązku „zapewnienia, aby transferowi kryptoaktywów towarzyszyły informacje o inicjatorze lub beneficjencie transferu, o których mowa w art. 14 rozporządzenia 2023/1113”. W toku konsultacji takie brzmienie przepisu wzbudziło niepokój Polskiego Stowarzyszenia Bitcoin. Działający w jego imieniu adwokat Aleksander Wilner podniósł, że przepis ten nie uwzględnia dwojakiej specyfiki transferów kryptoaktywowych, które dokonywane mogą być zarówno na adresy hostowane jak i niehostowane.
-O ile w przypadku tych pierwszych wymiana informacji jest operacyjnie i technicznie wykonalna, o tyle w przypadku adresów niehostowanych - już nie, albowiem przede wszystkim nie istnieje „druga strona", z którą informacje te można byłoby wymienić – zauważył mec. Wilner.
Zwrócił też uwagę, że zagadnienie to zostało dostrzeżone przez prawodawcę unijnego, który w art. 14 ust. 5 Rozporządzenia 2023/1113 wprost wyłącza obowiązek zapewnienia towarzyszenia transferowi transferowi kryptoaktywów dokonywanych na adres niehostowany omawianych wyżej informacji, zastępując go obowiązkiem wyłączenie uzyskania i przechowania informacji o inicjatorze i beneficjencie. Ministerstwo Finansów uznało uwagę za „wyjaśnioną”. W nowszej wersji projektu brzmienie przepisu zostało doprecyzowane.
Czytaj także w LEX: UE reguluje rynki kryptoaktywów (MiCA) > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
