Treść i forma projektu budowlanego

Obowiązująca obecnie ustawa - Prawo budowlane, jako podstawowy akt prawny dotyczący procesu budowlanego, zawiera szereg zasad oglnych odnoszących się między innymi do projektowania. Niniejsze opracowanie omawia szczegłowo zakres i formę projektu budowlanego jak i prawa i obowiązki jego autora.

1. Wprowadzenie
Niezmiernie istotnym w zakresie projektowania jest art. 5 Prawa budowlanego. Znajdziemy w nim przede wszystkim zobowiązanie projektanta do tworzenia projektu budowlanego zgodnie z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej, w sposób zapewniający spełnienie podstawowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego, bezpieczeństwa użytkowania, odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska, ochrony przed hałasem i drganiami, oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród. Kolejne, zawarte w powyższym artykule zasady, zobowiązują projektanta do stworzenia niezbędnych warunków do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne oraz do zapewnienia możliwości utrzymania właściwego stanu technicznego oraz warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, a w szczególności w zakresie zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, w odpowiednio do potrzeb, w energią cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników, a także w zakresie usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów. Projektant, zgodnie z art. 5, powinien też przewidzieć w projekcie spełnienie wymagań dotyczących ochrony ludności, określonych w odrębnych przepisach dotyczących obrony cywilnej oraz warunków bezpieczeństwa i higieny pracy i warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy, a także zapewnić w dokumentacji projektowej ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków, odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej i ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej.

Do ogólnych zasad projektowania zaliczyć należy również uregulowania zawarte art. 34 ust. 2 Prawa budowlanego. Stanowią one, że zakres i treść projektu budowlanego, powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych, z uwzględnieniem w szczególności (o czym mówi § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133) jego przeznaczenia, sposobu użytkowania, usytuowania, rozmiarów, sposobu i zakresu oddziaływania na otoczenie, złożoności rozwiązań technicznych oraz rodzaju i specyfiki projektowanego obiektu. Z kolei, gdy opracowywany projekt budowlany zawiera obiekty lub części niejawne służące obronności i bezpieczeństwu państwa, wówczas należy wyłączyć z zakresu opracowania:
1) części projektu zawierające układy funkcjonalne, technologiczne, parametry techniczne,
dane o wyposażeniu oraz
2) inne, mogące ujawnić charakter, przeznaczenie i nazwę obiektu budowlanego.
Zakres wyłączenia, o którym mowa wyżej, w myśl § 7 ust. 2 rozporządzenia określa inwestor zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi ochrony informacji niejawnych oraz umowami i porozumieniami międzynarodowymi. Podstawowym aktem prawnym z zakresu ochrony informacji niejawnych jest ustawa z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 11, poz. 95 z późn. zm.).

2. Prawa i obowiązki projektanta projektu budowlanego
Obok ogólnych zasad projektowania, prawo budowlane wskazuje konkretne prawa i obowiązki projektanta, jako uczestnika procesu budowlanego. Zgodnie z art. 20 ust. 1 Prawa budowlanego, na projektancie spoczywa obowiązek opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227), lub w pozwoleniu, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn. zm.), wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant jest również zobowiązany do uzyskania wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów, a także do wyjaśniania wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań.

Anna Siwek