Spółka została wezwana do usunięcia braku formalnego skargi, w terminie siedmiu dni, poprzez nadesłanie dokumentu, z którego wynikał sposób jej reprezentacji, tj. odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego. Pismo w tej sprawie zostało doręczone profesjonalnemu pełnomocnikowi. W kancelarii doszło jednak do pomyłki, która skutkowała błędnym wyliczeniem terminu do uzupełnienia braku formalnego. Powyższe doprowadziło do uchybienia terminu, więc pełnomocnik zwrócił się o jego przywrócenie.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi >
Czynności pełnomocnika obciążają stronę
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił jednak przywrócenia terminu do uzupełnienia braku formalnego skargi. W wydanym postanowieniu wskazano, że pełnomocnik ma obowiązek dbania o interesy swego mocodawcy poprzez zapewnienie sprawnej obsługi postępowania. Natomiast skutki podejmowanych przez niego czynności obciążają stronę. Podkreślono też, że profesjonalny pełnomocnik powinien dołożyć należytej staranności przy podejmowaniu wszelkich działań na rzecz mocodawcy. Spółka nie zgodziła się z wydanym postanowieniem, więc wniosła zażalenie. W piśmie wskazano, że pełnomocnik spóźnił się z uzupełnieniem braku formalnego tylko o jeden dzień roboczy. Zarzucono też, że sąd mógł sam uzyskać odpis z KRS i nie powinien się zasłaniać nieznajomością ogłoszonych wpisów.
Zobacz też procedurę: Przywrócenie terminu procesowego >
Czytaj także: Przekształcenie przedsiębiorstwa osoby fizycznej w spółkę – praktyczne trudności >>>
Nawet lekkie niedbalstwo uniemożliwia przywrócenie terminu
Sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wskazał, że zgodnie z art. 87 par. 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w wniosku o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w jego uchybieniu. Tym samym jakikolwiek stopień zawinienia strony, nawet lekkie niedbalstwo, powoduje niedopuszczalność przywrócenia terminu. Sąd stwierdził, że przywrócenie terminu może mieć miejsce tylko wtedy, gdy uchybienie nastąpiło wskutek obiektywnej przeszkody, której strona nie mogła usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Ponadto w wydanym postanowieniu podkreślono, że na profesjonalnym pełnomocniku ciąży obowiązek zadbania o prawidłowe i terminowe dokonanie czynności procesowych. Podlega on też większym wymaganiom w związku z posiadaną przez siebie wiedzą z zakresu prawa i znajomością procedury sądowej.
Sąd nie wyręczy strony w uzupełnieniu braku formalnego
NSA wskazał, że osoby uprawnione do działania w imieniu osób prawnych powinny wykazać to prawo stosownym dokumentem przy pierwszej czynności w postępowaniu. Dokumentem tym w przypadku spółki prawa handlowego jest co do zasady odpis z KRS. Rejestr ten jest jawny, ale nie oznacza to, że sąd może zastępować stronę i uzupełniać za nią braki formalne składanych pism. Zwolnienie z tej czynności i obciążenie nią sądu musiałoby mieć oparcie ustawowe, a takiego w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi brak. NSA podkreślił, że także przepisy ustawy o KRS i ogłoszenie dokonanego wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, nie zwalniają strony postępowania sądowoadministracyjnego od obowiązku uzupełnienia braków formalnych skargi, a ciężar czynienia ustaleń, czy osoba dokonująca czynności posiada stosowne umocowanie, nie zostaje przerzucony na sąd. Mając powyższe na uwadze, zażalenie zostało oddalone.
Postanowienie NSA z 22 marca 2024 r., sygn. akt III OZ 131/24
Zobacz też linię orzeczniczą: Dopuszczalność żądania przez stronę przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej w sytuacji gdy fachowy pełnomocnik ustanowiony przez tą stronę, w sposób zawiniony uchybił terminowi dokonania tej czynności >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
