Projekt, którym zajmuje się obecnie Stały Komitet Rady Ministrów, wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167, dotyczącej podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów (tzw. dyrektywa NPL).
- Jednym z głównych celów projektu jest wprowadzenie mechanizmów, które zmniejszą ryzyko związane z nieobsługiwanymi kredytami. Daje to nadzieję na większą stabilność finansową sektora bankowego, co jest korzystne zarówno dla instytucji kredytowych, jak i dla klientów. Zmniejszenie ryzyka akumulacji nieobsługiwanych kredytów w przyszłości przyczyni się do zdrowszego rynku kredytowego – tłumaczy Hubert Gąsiński, doktor nauk ekonomicznych, wykładowca i ekspert Uniwersytet WSB Merito w Warszawie.
Czytaj też: RPO: Stalking windykatorów wobec dłużników wciąż nie jest karalny. Odpowiedź MS
Nabywcy kredytów otrzymają kompleksowe informacje
Kredytodawca będzie mógł udostępniać na wniosek potencjalnego nabywcy kredytów, na trwałym nośniku, informacje dotyczące nieobsługiwanych umów o kredyt, które pozwolą dokonać oceny możliwości odzyskania wartości takiej umowy przez nabywcę kredytu w przypadku nabycia nieobsługiwanej umowy o kredyt.
Czytaj też w LEX: Zmiany w kredytach konsumenckich w wyniku postanowień dyrektywy 2023/2225/WE >
Prof. Piotr Pałka, radca prawny i wspólnik Derc Pałka Kancelaria Radców Prawnych także zwraca uwagę na zmiany ważne dla kredytobiorców, takie jak: nałożenie na kredytodawcę oraz nabywcę kredytu obowiązku zachowania poufności uzyskanych informacji o nieobsługiwanych umów o kredyt czy nałożenie na kredytodawcę obowiązku, przekazywania do Komisji informacji o transakcjach dotyczących nieobsługiwanych umów o kredyt.
W projekcie doprecyzowano również zakres informacji, które nabywca kredytu lub podmiot obsługujący kredyty jest zobowiązany przekazać kredytobiorcy w przypadku przeniesienia praw kredytodawcy wynikających z nieobsługiwanej umowy o kredyt lub nieobsługiwanej umowy o kredyt. Informacje te powinny zostać przekazana w sposób jasny i zrozumiały w terminie 14 dni od przeniesienia.
Czytaj też w LEX: Wpływ dyrektywy NPL na zarządzanie wierzytelnościami >
Obowiązkowa licencja dla firm windykacyjnych
Jedna z istotnych zmian dotyczy wprowadzenia obowiązku uzyskania licencji przez firmy windykacyjne, co zapewni większy nadzór nad ich działaniami i ochronę praw kredytobiorców.
- Wprowadzenie rejestru podmiotów obsługujących kredyty oraz obowiązków sprawozdawczych wobec KNF zwiększa transparentność działania tych podmiotów. Skuteczny nadzór KNF nad działalnością podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów zapewni przestrzeganie przepisów i minimalizację ryzyka nieprawidłowości – wskazuje Hubert Gąsiński.
Projekt ustawy określa też obowiązki podmiotów obsługujących kredyty w zakresie relacji z kredytobiorcami. Kolejna kwestia to zabezpieczenia na wypadek prania pieniędzy.
- Wprowadzenie procedur dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz odpowiednich polityk wewnętrznych zwiększa bezpieczeństwo kredytobiorców i instytucji finansowych – mówi Hubert Gąsiński.
Czytaj też w LEX: Problem kredytów zagrożonych i ich obsługa w świetle dyrektywy NPL >
Dłużnik nie powinien stracić na tym, że zmienił się wierzyciel
Jedną z zasad w dyrektywie NPL jest to, że zmiana podmiotu obsługującego kredyt nie może ograniczać praw dłużnika. Innymi słowy: jeśli firma windykacyjna nabywa niespłacony kredyt, to dłużnik ma wobec niej takie same uprawnienia jak wobec kredytodawcy.
- Dyrektywa NPL, a za nią ustawa implementująca, czyli projekt ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, zobowiązuje firmy windykacyjne do przekazywania, w sposób jednolity, informacji kredytobiorcom m. in. o nabyciu wierzytelności wraz z szeregiem informacji o wysokości zadłużenia, procedurze przyjmowania reklamacji i skarg oraz udzielania odpowiedzi na reklamacje i skargi – tłumaczy Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.
Dyrektywa stawia tu więc na aspekt informacyjny wobec kredytobiorców.
Zobacz też szkolenie online: Zarządzanie sytuacją kryzysową przedsiębiorstwa w praktyce - najnowsze trendy w windykacji >
Marcin Czugan pozytywnie ocena projektowane zmiany. - Od dawna postulowaliśmy wprowadzenie regulacji zapewniającej stabilność i płynność sektora bankowego i innych podmiotów rynku finansowego. Z drugiej strony, windykacja to temat wrażliwy społecznie, co już teraz wymaga spełnienia licznych wymagań regulacyjnych i prawnych, a także poszanowania praw osób zobowiązanych. W tym obszarze Dyrektywa NPL ujednolica te zasady, traktując wszystkie podmioty działające w jej reżimie, w sposób jednakowy - dodaje.
Hubert Gąsiński zauważa też słabe punkty projektu. Przede wszystkim szeroka skala oraz kompleksowość regulacji wymagają ścisłej współpracy różnych instytucji oraz efektywnego nadzoru . Znaczenie ma też aspekt finansowy. - Dostosowanie do nowych przepisów wiąże się z kosztami, zarówno dla sektora publicznego (np. KNF) jak i prywatnego (banki i inne instytucje kredytowe). Podmioty te będą musiały zainwestować w odpowiednie systemy raportowania, szkolenia pracowników oraz dostosowanie procedur wewnętrznych – zauważa Gąsiński.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
