Najwyższa Izba Kontroli wiele lat temu wskazywała na konieczność wprowadzenia systemowych zmian w finansowaniu Inspekcji Ochrony Środowiska ze względu na niewydolność obecnego systemu. Zaproponowane przez rząd przepisy mają przede wszystkim wzmocnić kompetencje inspektorów, którzy będą mogli prowadzić kontrole interwencyjne - bez wcześniejszego zawiadomienia. Ponadto proponuje się, aby mogli oni przeprowadzać czynności o dowolnej porze dnia i nocy. NIK wskazuje, że jest to szczególnie istotne przy obecnych częstych pożarach na składowiskach odpadów.
Rząd, uzasadniając zmiany, wskazuje na wyniki kontroli przeprowadzanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Zwrócono w nich uwagę, że negatywne skutki niewydolności systemu doprowadziły do poważnych dysfunkcji w działaniu Inspekcji. Projekt uwzględnia, postulowaną przez Izbę, konieczność zwiększenia przeprowadzanych kontroli. W uzasadnieniu zaakcentowano też ich niewystarczającą skalę.
"Cenne okazały się zalecenia z raportu o systemie zarządzania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Kontrola wykazała, ze nadzór nad funkcjonowaniem systemu zarządzania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym (ZSEE) ze strony Inspekcji Ochrony Środowiska jest niewystarczający. Także sformułowała wniosek w tym zakresie dotyczący podniesienia jakości i skuteczności kontroli podmiotów działających w sektorze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym" - wskazuje NIK.
Projekt zapewnia także realizację części wniosków sformułowanych w raporcie, poprzez:
- ustanowienie stałego mechanizmu dofinansowania zarówno działań kontrolnych jak i badań oraz ocen stanu środowiska,
- zmianę w sposobie funkcjonowania laboratoriów i sieci pomiarowych Inspekcji Ochrony Środowiska,
-wzmocnienie systemu zapewnienia i kontroli jakości w badaniach monitoringowych w ramach krajowych laboratoriów referencyjnych,
- wzmocnienie skuteczności działalności kontrolnej Inspekcji Ochrony Środowiska.
W środę w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach i ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Posłowie skierowali je do dalszych prac w komisjach.