Nieodpłatne świadczenia dla pracowników a fakturowanie

W zakresie dokumentowania świadczeń nieodpłatnych zwrócić należy uwagę, że przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. nie normują zasad dokumentowania czynności opodatkowanych - nie jest, więc konieczne dokumentowanie świadczeń dla pracowników fakturą VAT,wyjaśnia Artur Kowalski, ekspert Kompasu Księgowo-Kadrowego

Pytanie pochodzi z Kompasu Księgowo-Kadrowego

 

Spółka opłaca pracownikom opiekę medyczną. Medycyna pracy w całości opłacana jest przez firmę. Pakiet podstawowy jest opłacony przez pracodawcę, ale doliczony pracownikowi do przychodu. Jeśli pracownik ubezpiecza rodzinę, bądź korzysta z pakietu rozszerzonego, te koszty są pracownikowi potrącane z wynagrodzenia. Pracownicy mobilni dostają również zwrot za bilet miesięczny. Kwota zakupionego biletu jest im doliczana do przychodu.

Czy z punktu widzenia ustawy o podatku od towarów i usług należy wystawić fakturę VAT dla pracowników i opodatkować każde świadczenie na rzecz pracownika doliczane mu do przychodu?

 

Jeśli tak, to jaką stawką?

 

Czy należy wystawić fakturę VAT na koszty opieki medycznej potrącane z wynagrodzenia, czyli w całości poniesione przez pracownika?

 

Odpowiedź

Organy podatkowe powszechnie przyznają, że nie podlega opodatkowaniu VAT nieodpłatne realizowanie przez pracodawcę świadczeń "wynikających z wypełnienia obowiązków nałożonych cytowanymi przepisami prawa".

W przeciwnym przypadku świadczenia należy opodatkować VAT.

Przepisy obowiązujące od dnia 1 stycznia 2014 r. nie normują zasad dokumentowania czynności opodatkowanych na podstawie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 u.p.t.u.

 

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl natomiast art. 8 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

 

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 u.p.t.u. przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Na gruncie powyższych regulacji organy podatkowe powszechnie przyznają, że nie podlega opodatkowaniu VAT nieodpłatne realizowanie przez pracodawcę świadczeń "wynikających z wypełnienia obowiązków nałożonych cytowanymi przepisami prawa". Czynności te wykonywane są bowiem w ramach stosunku zatrudnienia, do czego pracodawca zobligowany jest na podstawie obowiązujących przepisów prawa.

 

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 29.07.2011 r., ITPP1/443-831/11/DM organ podatkowy wyjaśnia, że nieodpłatne przekazanie towarów, czy też świadczeń pracownikom, jednakże do celów związanych z działalnością gospodarczą podatnika, w sytuacji gdy obowiązek świadczenia jest zagwarantowany na podstawie Kodeksu pracy lub innymi przepisami prawa – pozostaje poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

 

W zakresie finansowania pracownikom świadczeń medycyny pracy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 27.07.2012 r., IBPP3/443-420/12/ASz uznał, że stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym okoliczność odsprzedaży pracownikom i byłym pracownikom zakupionych od Pośrednika pakietów medycznych może być dokumentowana fakturami VAT, z potraktowaniem tych usług jako zwolnionych od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a w związku z pkt 18 i 19 ustawy o VAT, należało uznać za prawidłowe.

Dyrektor Izby skarbowej w Warszawie w interpretacji z 24.06.2011 r., IPPP2/443-591/11-4/JO, zwraca jednak uwagę, że zwolnieniem z VAT objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem przywracaniem i poprawą zdrowia. Usługi, które tych celów nie realizują, są opodatkowane VAT. W związku z tym każdorazowo należy poddawać analizie, jaki cel przyświecał danej usłudze przekazywanej przez spółkę pracownikowi.

Na gruncie tych regulacji można uznać, iż nie powstanie obowiązek opodatkowania udostępnienia samochodu pracownikowi o ile firmie nie przysługiwało 100% odliczenia od wydatków eksploatacyjnych i paliwa.

 

W przypadku finansowania przez pracodawcę dojazdu do pracy (np. zakup biletów komunikacji miejskiej) dla pracowników, czynność taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 u.p.t.u. – niezależnie od tego czy pracodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Należy bowiem podkreślić, że jest to świadczenie o charakterze osobistym – żaden przepis prawa nie zobowiązuje pracodawcy do finansowania dojazdu do pracy jest to jedynie przejaw jego dobrej woli.

 

W zakresie dokumentowania ww. świadczeń zwrócić należy uwagę, że przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. nie normują zasad dokumentowania czynności opodatkowanych na podstawie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 u.p.t.u. Nie jest więc konieczne dokumentowanie świadczeń dla pracowników fakturą VAT.