Warto dopilnować, by w umowie zawieranej na podstawie Prawa zamówień publicznych klauzule waloryzacyjne były poprawnie zapisane, ułatwi to znacznie ubieganie się o kolejną już w tym roku waloryzację spowodowaną wzrostem najniższej płacy krajowej. Nawet niewielka podwyżka może doprowadzić bowiem do sporych strat dla wykonawcy. 1 lipca najniższa płaca wzrosła z 4242 zł brutto do 4300 zł brutto, a najniższa stawka godzinowa została podniesiona z 27,70 zł do 28,10 zł.

Czytaj też: Omyłki oczywiste, choć nie dla każdego. Czasem potrzebna jest interwencja KIO

 

Zadbać o swoje

-Z inicjatywą waloryzacji kontraktu, związaną ze wzrostem płacy minimalnej, powinien wyjść wykonawca, bo skąd zamawiający ma wiedzieć, czy akurat lipcowa podwyżka wpływa na sytuację tego wykonawcy? Ale na waloryzację można liczyć tylko, jeśli zatrudnia się osoby za taką płacę lub za minimalną stawkę godzinową i od 1 lipca trzeba płacić więcej – wyjaśnia dr Włodzimierz Dzierżanowski, prokurent w Grupie Doradczej Sienna, były wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych.

Ustawowe regulacje nie obejmują wprost zmian wysokości wynagrodzeń innych niż minimalne, dlatego modyfikacja wynagrodzenia wykonawcy ze względu na presję płacową, wynikającą m.in. ze zmiany wysokości wynagrodzenia minimalnego, powinna wyraźnie zostać przewidziana w dokumentach zamówienia. I to w sposób oczywisty zarówno dla stron umowy, jak i dla sprawujących kontrolę. Gdy się tego nie dopilnuje, można liczyć na waloryzację tylko niewielkiej części wynagrodzeń, bowiem dziś zatrudnia się liczne grupy pracowników, zwłaszcza specjalistów, na stawki znacznie wyższe od minimalnych.

Czytaj też w LEX: Jak przygotować oraz przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia, aby uniknąć nałożenia korekty finansowej? >

 

Cena promocyjna: 197.03 zł

|

Cena regularna: 368 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 165.6 zł


Obowiązkowa klauzula z art. 436

Przepisy nakładają na osoby zawierające umowę o zamówienie publiczne obowiązek zamieszczenia w niej klauzul waloryzacyjnych, w tym m.in. w zakresie wzrostu wysokości minimalnego wynagrodzenia.

- Mówi o tym art. 436 pkt 4 lit. b Prawa zamówień publicznych. Zgodnie z nim strony w umowie zawieranej na okres dłuższy niż 12 miesięcy zobowiązane są do zawarcia w niej zasad wprowadzania zmiany wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku m.in. wzrostu wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Co istotne, zmiana ta musi mieć realny wpływ na koszty realizacji umowy. Dla wykonawcy oznacza to, że waloryzacja nie ma na celu podwyższenia wynagrodzenia wykonawcy, ale jego urealnienie i powinna być adekwatna do faktycznego wzrostu kosztów wykonania umowy – tłumaczy Sylwia Zielezińska, radca prawny z Rö Radwan-Röhernschef Petruczenko Sp.k.

I dodaje, że zawarcie w umowie postanowień o waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy z uwagi na wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i zmiana prawa w tym zakresie nie będzie, co do zasady, powodowało automatycznego wzrostu wynagrodzenia wykonawcy. Przy czym nie można oczywiście wykluczyć, że strony umowy określą klauzule waloryzacyjne w sposób na tyle wyczerpujący, że możliwy będzie automatyzm zmiany wynagrodzenia wykonawcy, bez konieczności zawierania aneksu do umowy. Ponadto to na wykonawcy spoczywa ciężar udowodnienia i wykazania, że wzrost płacy minimalnej miał wpływ na wzrost kosztów realizacji umowy.

Zobacz procedurę: Obowiązkowe postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego dla umów trwających powyżej 12 miesięcy >

  … albo 439

- Podobnie skonstruowany mechanizm znajdziemy w art. 439 Prawa zamówień publicznych. Dotyczy on jednak tylko umów zawartych na okres dłuższy niż sześć miesięcy. W tym przypadku za koszty związane z realizacją zamówienia mogą zostać uznane koszty wynagrodzenia pracowników, czyli de facto wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę  - mówi Sylwia Zielezińska.

Zobacz procedurę: Waloryzacja wynagrodzenia w umowach, których przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawartych na dłużej niż 6 miesięcy >

Prawniczka przypomina też stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej. Wynika z niego, że waloryzacja powinna być dokonywana w sposób, który nie zachwieje równowagi ekonomicznej stron, a żadna ze stron stosunku zobowiązaniowego nie powinna przejmować na siebie w pełni ryzyka związanego ze wzrostem cen (wyrok KIO z 24 sierpnia 2022 r., sygn. akt KIO 2063/22).

Według niej najistotniejszą kwestią jest jednak uregulowanie klauzul waloryzacyjnych w sposób na tyle szczegółowy, aby nie budziły wątpliwości co do możliwości dokonania automatycznej zmiany wynagrodzenia wykonawcy, a co najmniej nie rodziły wątpliwości interpretacyjnych co do sposobu dokonania tej zmiany.

Czytaj też w LEX: Waloryzacja wynagrodzenia podwykonawcy umowy o udzielenie zamówienia publicznego >

A czy w sytuacji gdy kontrakt jest krótszy niż sześć miesięcy, można zawrzeć w umowie klauzulę waloryzacyjną, np. ktoś wykonuje kontrakt od maja do końca sierpnia i wiadomo, że w tym czasie waloryzacja nastąpi? - Tak klauzulę można zawrzeć. Ale nie widziałem, by ktoś to zrobił - mówi Włodzimierz Dzierżanowski.

Czytaj też w LEX: Waloryzacja umowna w oparciu o klauzule waloryzacyjne zawarte w treści umowy o udzielenie zamówienia publicznego >

 

Na innej podstawie

Kiepska klauzula lub jej brak, sprawi wprawdzie kłopoty wykonawcy, ale nie przekreśla jego szans na uzyskanie waloryzacji.

- Niezawarcie lub nieprecyzyjne określenie w umowie klauzuli waloryzacyjnej przewidzianej w art. 436 pkt 4 lit. b P. i/lub art. 439 Prawa zamówień publicznych powoduje konieczność powołania się przez wykonawcę na inne podstawy prawne, umożliwiające dochodzenie podwyższenia wynagrodzenia w związku ze wzrostem wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, w szczególności w oparciu o art 455 tego prawa (o ile warunki tam przewidziane zostały uwzględnione w umowie), art. 357 [1] kodeksu cywilnego (k.c.),  art 632 par. 2 k.c. oraz art. 48 ustawy z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców – wyjaśnia Sylwia Zielezińska.

Zobacz też szkolenie online: Waloryzacja wynagrodzeń wykonawców po zmianach >