Komisja Europejska podejmuje dwa istotne kroki mające na celu rozwiązanie rosnącego problemu nierównowagi podaży i popytu uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS).
W pierwszej kolejności, aby doraźnie rozwiązać problem gwałtownie rosnącej nadwyżki uprawnień do emisji, Komisja przedstawiła formalny wniosek dotyczący zmiany harmonogramu aukcji oraz opóźnienia sprzedaży na aukcji 900 mln uprawnień do emisji w trzecim etapie EU ETS, który rozpocznie się w przyszłym roku. Komisja przyjęła również sprawozdanie dotyczące sytuacji na europejskim runku emisji, w którym przedstawiono szereg ewentualnych środków strukturalnych, jakie można by podjąć w celu rozwiązania problemu nadwyżki.
Nadwyżka uprawnień do emisji wynika przede wszystkim z kryzysu gospodarczego, który doprowadził do większego niż spodziewane ograniczenia emisji gazów cieplarnianych przez przemysł, co z kolei spowodowało mniejszy popyt na uprawnienia ze strony przedsiębiorstw. Oczekuje się, że nadwyżka utrzyma się także podczas trzeciego etapu wdrażania systemu, tj. w latach 2013-2020. Komisja proponuje obniżenie liczby uprawnień sprzedawanych na aukcji w latach 2013-2015 o 900 mln oraz zwiększenie o tę samą wielkość liczby uprawnień sprzedawanych w późniejszych latach trzeciego etapu. Dzięki takiemu przesunięciu mniejsza liczba uprawnień będzie oferowana do sprzedaży na aukcji w perspektywie krótkoterminowej, w warunkach bardzo niskiego popytu, zaś w późniejszym terminie, kiedy popyt prawdopodobnie wzrośnie, oferowana będzie większa liczba uprawnień.
System EU ETS obejmuje ok. 11 tys. instalacji przemysłowych i 40 proc. unijnych emisji. W bieżącym roku objęty nim został również sektor lotnictwa. W trzecim etapie emisje z instalacji przemysłowych i energetycznych muszą do 2020 r. zostać ograniczone do poziomu niższego o 21 proc. od poziomu z 2005 r. Główne zmiany wprowadzone w trzecim etapie są następujące:
- wprowadzenie jednego, ogólnounijnego pułapu emisji zamiast obecnego systemu 27 pułapów krajowych;
- sprzedaż na aukcji stanie się główną metodą przydziału uprawnień, zastępując przydział bezpłatnych uprawnień. W 2013 r. ponad połowa wszystkich uprawnień będzie sprzedawana na aukcji, zaś odsetek ten będzie wzrastał co roku;
- w odniesieniu do uprawnień, które pozostaną bezpłatne, wprowadzone zostaną zharmonizowane zasady ich przydzielania w oparciu o ambitne ogólnounijne wskaźniki emisyjności.
Opracowanie: Rafał Bułach, RPE WKP
Źródło: www.europa.eu/rapid, stan z dnia 15 listopada 2012 r.