Pełna treść komentarza dostępna jest w programie Serwis Budowlany .

Opłaty za odprowadzanie ścieków opadowych i roztopowych do środowiska

Zgodnie z art. 273 ust. 1 pkt 2 p.o.ś., za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi ponoszona jest opłata za korzystanie ze środowiska. Wysokość opłaty za wprowadzanie ścieków deszczowych zależy od wielkości, rodzaju i sposobu zagospodarowania terenu, z którego te ścieki są odprowadzane. Opłaty ustalane są samodzielnie i płatne za dany rok kalendarzowy na konto właściwego urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca następnego roku.
Nie wnosi się opłat z tytułu korzystania ze środowiska, których roczna wysokość wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego nie przekracza 800 zł .

Do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska są obowiązane, z zastrzeżeniem art. 284 ust. 2 p.o.ś., podmioty korzystające ze środowiska. W myśl art. 279 ust. 1 p.o.ś., precyzującego powyższą regułę, jeżeli obowiązek poniesienia opłaty jest związany z eksploatacją instalacji, podmiotem obowiązanym do poniesienia opłat jest prowadzący instalację. Podmiotem obowiązanym do naliczania i płatności opłat za korzystanie ze środowiska jest w konsekwencji właściciel, tu: kanalizacji deszczowej, względnie podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania kanalizacją w celu jej eksploatacji zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska (Gwiazdowicz M., Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - druk nr 3191 - w części dotyczącej opłat za odprowadzanie wód opadowych, Warszawa, 29 października 2004 r.: „Opłaty (...) ponosi podmiot korzystający ze środowiska, czyli w przypadku ścieków opadowych właściciel kanalizacji deszczowej odprowadzającej te ścieki do odbiornika").

Opłaty za korzystanie ze środowiska stanowią dla podmiotu korzystającego ze środowiska koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i wchodzą w skład „uzasadnionych kosztów", m.in. na podstawie których ustalane są taryfy za zbiorowe odprowadzanie ścieków.

Wysokość i sposób obliczania opłat za wprowadzanie do wód lub do ziemi wód opadowych lub roztopowych ujęte zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska - dalej r.o.k.ś.

Zgodnie z § 5 r.o.k.ś., jednostkowa stawka opłaty za powierzchnie zanieczyszczone o trwałej nawierzchni z których są wprowadzane do wód lub do ziemi wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, z wyjątkiem kanalizacji ogólnospławnej, podwyższona na mocy art. 291 p.o.ś. obwieszczeniem Ministra Środowiska z 11 sierpnia 2014 r. w sprawie wysokości opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2015:
1) 0,29 zł na jeden rok za 1 m2 powierzchni terenów przemysłowych, składowych lub baz transportowych;
2) 0,070 zł na jeden rok za 1 m2 powierzchni portów, o których mowa w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej - dalej u.ż.ś., portów morskich i lotnisk;
3) 0,057 zł na jeden rok za 1 m2 powierzchni dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej, w tym także położonych na terenach, o których mowa w pkt 1;
4) 0,086 zł na jeden rok za 1 m2 powierzchni parkingów o nawierzchni nieszczelnej, o liczbie miejsc parkingowych powyżej 500 samochodów, w tym także położonych na terenach, o których mowa w pkt 1;
5) 0,041 zł na jeden rok za 1 m2 powierzchni dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej położonych w miastach o gęstości zaludnienia przekraczającej 1300 osób/km2.

Jednostkowe stawki opłaty za wody opadowe lub roztopowe, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych, o których mowa powyżej, położonych w miastach o gęstości zaludnienia nieprzekraczającej 1300 osób/km2 oraz położonych w miastach o gęstości zaludnienia przekraczającej 1300 osób/km2, z wyłączeniem powierzchni dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej, określa się w wysokości przewidzianej w punktach od 1 do 4.
Powierzchnie, określa się na podstawie ewidencji gruntów i budynków oraz innych danych wchodzących w skład państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Przepis ten należy odczytywać w taki sposób, że na podstawie ewidencji gruntów i budynków oraz innych danych wchodzących w skład państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego powinien być odczytywany sposób użytku gruntowego, od którego zależy przyporządkowanie konkretnej powierzchni do kategorii terenów wymienionych w § 5 ust. 1 pkt 1-4 r.o.k.ś. i odpowiadającemu stawki opłaty.@page_break@


Pełna treść komentarza dostępna jest w  programie Serwis Budowlany


Zakres pojęcia „powierzchnie zanieczyszczone o trwałej nawierzchni" przyjętego w § 5 r.o.k.ś., jako kryterium dla powstania obowiązku naliczenia opłaty według stawek w tym przepisie określonych, jest nieostry; (Gałabuda G., Definicja powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni jest nieprecyzyjna, Gazeta Samorządu i Administracji 5/2005 z dnia 28 lutego 2005). Znaczenia „trwałej nawierzchni" nie można także wywieść wprost przez odwołanie się do definicji ścieków i zawartych w niej przykładów powierzchni zanieczyszczonych.

W konsekwencji rozumienie obu słów wchodzących w skład ww. zwrotu powinno być przyjmowane zgodnie z językiem potocznym. Tym samym pod pojęciem „trwały", za Popularnym Słownikiem Języka Polskiego, rozumieć należy: 1. istniejący przez dłuższy okres; stały, permanentny 2. niezmieniający się pod wpływem czynników zewnętrznych; odporny, mocny, pewny.

Powierzchnie utwardzone spełniają przesłankę trwałości, natomiast nie wyczerpują pod względem technicznym katalogu możliwych „powierzchni o trwałej nawierzchni" i w związku z tym nie mogą być uważane za wyłączne kryterium wyznaczenia terenów obciążonych opłatami za korzystanie ze środowiska. Obowiązek ustalenia opłaty za korzystanie ze środowiska według stawek określonych w rozporządzeniu dotyczy wszystkich wód opadowych lub roztopowych odprowadzanych „powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni".

Powierzchnie te mogą być zarówno szczelne, jak i nieszczelne.
Na gruncie praktyki stosowania ww. przepisów ukształtowane zostały następujące interpretacje:
- trwałe nawierzchnie nie obejmują terenów zieleni, na których znajdują się drzewa, krzewy, trawniki (informacja Biura Prasowego Ministerstwa Środowiska z dnia 22 października 2001 r.);
- dach budynku jest powierzchnią zanieczyszczoną o trwałej nawierzchni (wyrok SA w Poznaniu z dnia 2 lutego 2006 r., I ACa 1644/2004).

Odmiennie, uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (druk sejmowy nr 3191; Sejm IV kadencji): „(...) zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, powierzchnie dachów (przede wszystkim budynków mieszkalnych), nie są trwałymi nawierzchniami (nie znajdują się na powierzchni ziemi), w związku z czym nie podlegają opłatom za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych.

Potwierdzenie tego stanowiska znalazło odzwierciedlenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2007 r. w sprawie o sygn. II OSK 255/07. Sąd uznał bowiem, że ustawa nie zawiera wyjaśnienia, co należy rozumieć pod pojęciem "powierzchni zanieczyszczonych", ograniczając się jedynie do przykładowego wymienienia terenów przemysłowych, dróg, parkingów o trwałej powierzchni. Dokonując interpretacji tego pojęcia należy w pierwszym rzędzie brać pod uwagę jego językowe znaczenie. Jeżeli nie jest ono jasne, można sięgnąć po pozajęzykowe metody wykładni.

Taką wykładnią jest wykładnia funkcjonalna, która charakteryzuje się tym, że ustalając znaczenie tekstu bierze się pod uwagę cele prawa zawartego w danym akcie prawnym. Przykładowe wymienienie w tym przepisie terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, dróg i parkingów o trwałej nawierzchni wskazuje na to, iż ustawodawca używając pojęcia "powierzchnie zanieczyszczone" wiązał je z terenami, czyli powierzchnią ziemi, w tym również zabudowanej. Naliczenie zatem opłat za odprowadzanie ścieków w postaci wód opadowych i roztopowych przy zastosowaniu jako przelicznika 1 m2 powierzchni dachów nie ma oparcia w przepisach prawa. Obowiązek płacenia tego rodzaju opłat - jak zresztą wszystkich obciążeń finansowych - winien wyraźnie wynikać z przepisów ustawy.

Odnośnie do zakresu „powierzchni szczelnych", pomocniczo stosowane być mogą definicje rowu szczelnego i nieszczelnego, opracowane w maju 2003 r. przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (zarządzenie Nr 20 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wprowadzenia jednolitych zasad naliczania i uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska).

Według opinii technicznej pt. „Ocena szczelności stosowanych konstrukcji rowów odwadniających":
• rów: szczelny – to rów odwadniający wykonany w gruncie rodzimym lub mineralnym gruncie nasypowym, gdzie pod powierzchnią gruntu lub na powierzchni, po której spływa woda (dno i skarpy rowu do wysokości ponad 30 cm) jest celowo wykonana warstwa uniemożliwiająca lub w znaczny sposób ograniczająca wnikanie wody w grunt stanowiący podłoże tej warstwy; kwalifikacja ta jest niezależna od stopnia zniszczenia warstwy ograniczającej wnikanie wody w grunt podłoża;
• rów nieszczelny – to rów odwadniający wykonany w gruncie rodzimym lub mineralnym gruncie nasypowym, gdzie powierzchnia gruntu może być osłonięta powłoką, której jedyną funkcją jest zmiana szorstkości powierzchni i oporów spływu albo ograniczenie lub uniemożliwienie erozji gruntu, w którym wykonano rów. (Gałabuda G., Definicja powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni jest nieprecyzyjna, Gazeta Samorządu i Administracji 5/2005 z dnia 28 lutego 2005);

W przypadku wprowadzania ścieków deszczowych do kanalizacji ogólnospławnej wysokość opłaty za wprowadzanie ścieków zależy od rodzaju substancji zawartych w ściekach i ich ilości.

Pełna treść komentarza dostępna jest w  programie Serwis Budowlany