Jak na gruncie VAT rozliczyć usługi związane z nieruchomościami położonymi na Litwie?

Spółka z o.o. zarejestrowana dla potrzeb VAT podpisała kontrakt w polską firmą "A" na realizację usług związanych z nieruchomością na Litwie. Firma "A" jest zarejestrowana na Litwie dla potrzeb rozliczenia podatku od wartości dodanej. Do realizacji kontraktu będziemy nabywali materiału zarówno w Polsce, jak i Litwie. Faktury będziemy wystawiać na firmę "A".

Pytanie
Czy powinniśmy wystawiać faktury ze stawką NP oraz formułą "odwrotne obciążenie"?
Czy przysługuje nam prawo do odliczenia VAT od zakupów materiałów w Polsce przeznaczonych do realizacji tego kontraktu?
Czy zakupy dokonane na Litwie związane z realizacją tego kontraktu należy traktować jak WNT?

Odpowiedź:
Jeśli usługi są związane z nieruchomością na Litwie, to miejscem ich opodatkowania jest Litwa. W takim przypadku świadczone usługi nie podlegają VAT w Polsce (NP) – faktury należy wystawić bez kwot i stawek podatku. Spółka ma prawo do odliczenia VAT od zakupów materiałów w Polsce przeznaczonych do realizacji tego kontraktu. Zakupu towarów na Litwie nie należy wykazywać jako WNT jeśli nie są przemieszczane na terytorium kraju.

Z pytania nie wynika czego dokładnie dotyczą usługi Spółki związane z nieruchomością na Litwie. Dla rozstrzygnięcia kwestii rozliczenia podatku od towarów i usług, dalej VAT, lub litewskiego podatku od wartości dodanej istotne jest jaki jest związek świadczonych usług z nieruchomością. Wynika to z faktu, iż usługi związane z nieruchomością jako wyjątek od ogólnej zasady miejsca opodatkowania usług – są rozliczane w państwie jej położenia na podstawie art. 28e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. Z przepisu tego wynika, iż każda usługa mająca za przedmiot użytkowanie nieruchomości będzie korzystała z powyższego wyjątku. Za takie usługi, oprócz wyceny nieruchomości, pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, hotelowych i zakwaterowania, najmu, dzierżawy, przygotowania i koordynacji prac budowlanych mogą zostać uznane m.in. usługi budowlane, geodezyjne.

Kwestia siły związku usługi z nieruchomością jest sporna. Najlepiej obrazuje to przykład usług magazynowania. Część orzecznictwa opowiada się za uznaniem każdego związku usługi z daną nieruchomością jako mającego zastosowanie w odniesieniu do art. 28e u.p.t.u. (np. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 17 marca 2011 r., III SA/Wa 1968/10 lub NSA w wyrokach z dnia 16 grudnia 2011 r., I FSK 220/11 i 221/11), a część za związkiem bezpośrednim (np. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 19 października 2010 r., I SA/Po 572/10).

Jeśli zatem usługi są związane z nieruchomością na Litwie, to miejscem ich opodatkowania jest Litwa. W takim przypadku świadczone usługi nie podlegają (NP) VAT – faktury należy wystawić bez kwot i stawek podatku (wyłącznie w kwotach netto).

Stosownie do art. 86 ust. 8 pkt 1 u.p.t.u. podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami. Oznacza to, iż Spółka ma prawo do odliczenia VAT od zakupów materiałów w Polsce przeznaczonych do realizacji tego kontraktu.

Zakupy dokonane na Litwie nie należy traktować jak WNT, jeśli nie podlegają przemieszczeniu do Polski ze względu na dokonane nabycie. Jeśli nabyte na Litwie towary są wykorzystywane do świadczenia usługi, której miejsce opodatkowania jest na Litwie, to jeśli nie będzie ciążył na Spółce obowiązek zarejestrowania się na potrzeb litewskiego podatku od wartości dodanej, to będzie mogła złożyć wniosek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zwrot podatku od wartości dodanej zapłaconego w towarach i usługach nabytych w innym państwie członkowskim, np. na Litwie (art. 89 ust. 1h u.p.t.u.).