Czy firma prowadząca drobne prace malarskie i spawalnicze (emisja niezorganizowana) musi rozliczać się z emisji gazów i pyłów do powietrza?

Firma prowadzi swoje usługi na terenie całego kraju nie w sposób ciągły, oraz nie posiada tytułu prawnego do miejsca, w którym wykonuje pracę.

Prace malarskie i spawalnicze są wykonywane z pominięciem jakichkolwiek instalacji. Jeśli tak, to proszę o podanie podstawy prawnej.


Odpowiedź:

Przedmiotowa firma zobowiązana jest do ponoszenia opłat z tytułu korzystania ze środowiska w związku z emisją do powietrza gazów i pyłów. Nie ma znaczenia, czy emisja jest zorganizowana, czy niezorganizowana, podobnie jak nie ma znaczenia posiadanie tytułu prawnego do miejsc wykonywania pracy (opłaty ponoszone są także za emisję z silników pojazdów przemieszczających się w różne miejsca, zasadniczo bez tytułu prawnego właściciela pojazdu do drogi, terenu itp.). Znaczenie ma tylko korzystanie ze środowiska z udziałem instalacji, ponieważ w takiej sytuacji opłaty ponosi prowadzący instalację.


Nie znajduję żadnego przepisu zwalniającego z opłat podmiot wskazany w pytaniu, z wyjątkiem sytuacji, gdy w danym komponencie środowiska (np. emisji do powietrza) określona stawka opłat nie przekracza granicznej wielkości obligującej do jej uiszczenia (aktualnie 400 zł/półrocze). Nie zwalnia to jednak podmiotu z obowiązku przedłożenia marszałkowi województwa i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska wykazów zawierający informacje i dane wykorzystane do ustalenia wysokości opłat oraz wysokość tych opłat.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 273 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) - dalej p.o.ś. opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona między innymi za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Jednak to samo w sobie nie przesądza o obowiązku naliczania i ponoszenia opłat z tytułu korzystania ze środowiska. Zgodnie z art. 275 p.o.ś. do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska są obowiązane podmioty korzystające ze środowiska oraz osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami w zakresie, w jakim wymaga ono pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska.

Zastosowanie mają również przepisy art. 284 p.o.ś, art. 3 pkt 20 i art. 4 ust. 1-3 p.o.ś.

Dopiero spełnienie warunków: wprowadzania gazów i pyłów do powietrza i korzystania ze środowiska wykraczającego poza powszechne (definiowane jako korzystanie bez użycia instalacji, w celu zaspokojenia potrzeb osobistych oraz gospodarstwa domowego) obliguje do ponoszenia opłaty.
Analizując ww. zapisy oraz definicje należy stwierdzić, że opłata jest wymagana jeżeli emisja gazów i pyłów wprowadzana jest do powietrza przez podmioty korzystające ze środowiska, natomiast nie ponoszą jaj osoby fizyczne, które korzystają ze środowiska w sposób niewymagający pozwolenia.

Bez wątpienia, firma wskazana w pytaniu jest podmiotem korzystającym ze środowiska, wprowadzającym do powietrza gazy i pyły z procesów malarskich i spawalniczych.

Jeżeli obowiązek poniesienia opłaty jest związany z eksploatacją instalacji, podmiotem obowiązanym do poniesienia opłat z tytułu emisji, o których mowa w art. 180 pkt 1-3 p.o.ś., zgodnie z art. 279 ust. 1 p.o.ś. jest prowadzący instalację (z której występuje emisja).

Według art. 277 ust. 2 p.o.ś., opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wynikające z eksploatacji urządzeń, wnosi się na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego (przez urządzenia zgodnie z art. 3 pkt 42 p.o.ś. rozumie się niestacjonarne urządzenie techniczne, w tym środki transportu).

W pozostałych przypadkach opłaty ponosi się w miejscu korzystania ze środowiska.

Art. 289 ust. 1 p.o.ś. wskazuje, że nie wnosi się opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1, których półroczna wysokość wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego nie przekracza 400 zł. Przepisy art. 286 ust. 1-2 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 286 ust. 1 p.o.ś., podmiot korzystający ze środowiska w terminie, o którym mowa w art. 285 ust. 2 i 4, przedkłada marszałkowi województwa wykaz zawierający informacje i dane, o których mowa w art. 287. Według art. 286 ust. 1b p.o.ś., wykaz przedkłada się także wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.