Wskazany projekt przewiduje przede wszystkim dodanie przepisów art. 82 § 1c-1g ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa – dalej o.p. To właśnie z tych przepisów wynikać ma obowiązek przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej wyciągów z rachunków bankowych oraz rachunków w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (zob. projektowany art. 82 § 1c o.p.) oraz zakres tego obowiązku.
Codzienny wyciąg z konta firmy już od 1 września
Zmiany, które mają wejść w życie 1.09.2017 r. spowodują, że na podatnikach będzie spoczywać obowiązek codziennego przekazywania za pośrednictwem banków wyciągów z rachunków bankowych oraz rachunków w SKOKach. Informacje te będą trafiały bezpośrednio do Szefa KAS. Jakich podmiotów dotyczą projektowane zmiany?
Obowiązek przekazywania wyciągów dotyczyć ma większości osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych będących przedsiębiorcami (w rozumieniu ustawy z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – dalej u.s.d.g.). Z zakresu tego obowiązku mają jedynie zostać wyłączeni:
1) mikroprzedsiębiorcy, czyli – jak wynika z art. 104 u.s.d.g. - przedsiębiorcy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniali średniorocznie mniej niż 10 pracowników (kryterium zatrudnienia) oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro (kryterium finansowe), oraz
2) jednostki sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9 ustawy z 27.08.2009 r. o finansach publicznych.
Obowiązek ten realizowany ma być najczęściej – na podstawie pisemnego upoważnienia udzielonego przez objęte nim osoby lub jednostki - za pośrednictwem banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (zob. projektowany art. 82 § 1d o.p.), a więc przeważnie objęte tym obowiązkiem podmioty nie będą bezpośrednio zaangażowane w przekazywanie wyciągów. Wyjątek ma dotyczyć jedynie podmiotów posiadających rachunek bankowy w banku posiadającym adres siedziby lub oddziału poza obszarem Rzeczypospolitej Polskiej.
W przeciwieństwie do obecnie istniejącego stanu prawnego (kiedy to organy podatkowe mają wgląd w rachunki bankowe na żądanie), omawiany obowiązek przekazywania wyciągów istnieć ma bez wezwania organu podatkowego (zob. projektowany art. 82 § 1c o.p.) i dotyczyć ma poszczególnych dni. Termin na ich przekazywanie (za pomocą środków komunikacji elektronicznej w formacie Jednolitego Pliku Kontrolnego – zob. projektowane brzmienie art. 193 § 2 i 3 o.p.) upływać ma z końcem dnia następującego po każdej kolejnej dobie, z wyłączeniem sobót i dni ustawowo wolnych od pracy (zob. projektowany art. 82 § 1f o.p.).
Wskazać przy tym należy, że wyciągi, o których mowa, zawierać mają szczegółowe dane dotyczące poszczególnych zleceń płatniczych. Do przekazywanych danych należeć mają, między innymi, takie informacje jak dane identyfikacyjne nadawcy i odbiorcy zlecenia płatniczego obejmujące nazwę i adres oraz NIP lub REGON, jeżeli są dostępne, numery rachunków nadawcy i odbiorcy czy tytuł i opis zlecenia płatniczego (zob. projektowany art. 82 § 1e o.p.).
Oprócz wprowadzenia przepisów dotyczących obowiązku przekazywania wyciągów wskazany na wstępie projekt przewiduje nadanie nowego brzmienia art. 181 o.p. Z projektowanego brzmienia tego przepisu wynikać ma, że dowodami w postępowaniu podatkowym są również dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej. Ma to na celu – jak wynika z uzasadnienia omawianego projektu – „wyeliminowanie wątpliwości i negowania przez podatników wykorzystywania przez organy skarbowe dokumentów zgromadzonych w ramach czynności analitycznych”.
Przewidziane jest również dodanie art. 293 § 3 o.p. Z jego przepisów wynikać ma wyłączenie stosowania przepisów o tajemnicy skarbowej w stosunku do niektórych danych udostępnianych kontrahentom podatników. W konsekwencji organy podatkowe mają stać się uprawnione do przekazywania kontrahentom podatników o niektórych stwierdzonych nieprawidłowościach (np. o niezłożeniu przez podatnika deklaracji czy braku zapłaty podatku wynikającego z deklaracji). Ma to na celu – jak wynika z uzasadnienia omawianego projektu – „stworzenie mechanizmu ochrony podatników przed poniesieniem konsekwencji nieuczciwości kontrahentów”.
Projektowana ustawa, a w konsekwencji wprowadzane niż zmiany mają wejść w życie już 1 września 2017 r. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, aby ten termin wejścia w życie ustawy został dotrzymany (choćby ze względu na konieczność dostosowania systemów bankowych, co jest zadaniem czasochłonnym).