Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA PRZEMYSŁU

z dnia 15 marca 1989 r.

w sprawie dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych. ^*

Na podstawie art. 32 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o gospodarce energetycznej (Dz. U. Nr 21, poz. 96, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 19, poz. 132) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Zarządzenie określa dodatkowe wymagania kwalifikacyjne w zakresie gospodarki energetycznej oraz tryb stwierdzania dodatkowych kwalifikacji osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych, wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia.

2. Przepisów zarządzenia nie stosuje się do osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych:

1) w zakładach górniczych - w zakresie uregulowanym przepisami Prawa górniczego,

2) związanych z ruchem drogowym, lotniczym i żeglugą śródlądową oraz na statkach morskich - w zakresie uregulowanym odrębnymi przepisami szczególnymi.

§  2.

1. Eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych mogą zajmować się osoby, które oprócz wymagań wynikających z taryfikatorów kwalifikacyjnych spełniają dodatkowe wymagania kwalifikacyjne w zakresie gospodarki energetycznej.

2. Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne dotyczą osób zatrudnionych na stanowiskach pracy:

1) kierownictwa - do których zalicza się kierowników komórek organizacyjnych oraz pracowników sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych,

2) dozoru - do których zalicza się pracowników technicznych kierujących czynnościami osób zajmujących się bezpośrednio obsługą, konserwacją bądź naprawami urządzeń i instalacji energetycznych oraz wykonywaniem prac kontrolno-pomiarowych i montażowych,

3) eksploatacji - do których zalicza się pracowników wykonujących w ramach czynności służbowych prace w zakresie obsługi, konserwacji i napraw urządzeń i instalacji energetycznych oraz kontrolno-pomiarowe i montażowe.

3. Wykaz stanowisk pracy osób, o których mowa w ust. 2, ustalają kierownicy zakładów pracy.

§ 3. Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne w zakresie gospodarki energetycznej dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych obejmują znajomość:

1) dla osób kierownictwa:

a) przepisów w zakresie przyłączania urządzeń i instalacji energetycznych do wspólnej sieci, dostarczania paliw i energii oraz dysponowania mocą tych urządzeń i instalacji,

b) przepisów w zakresie programowania pracy urządzeń i instalacji energetycznych, z uwzględnieniem zasad racjonalnego i oszczędnego użytkowania paliw i energii oraz możliwości obniżenia poboru mocy i zużycia paliw i energii,

c) przepisów eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych oraz wymagań w zakresie prowadzenia dokumentacji technicznej i eksploatacyjnej tych urządzeń i instalacji,

d) przepisów budowy urządzeń i instalacji energetycznych oraz norm i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać te urządzenia i instalacje,

e) przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa pożarowego, z uwzględnieniem udzielania pierwszej pomocy oraz wymagań ochrony środowiska,

f) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu i otoczenia,

2) dla osób dozoru:

a) przepisów, wymagań i zasad określonych w pkt 1 lit. c)-f),

b) przepisów w zakresie stosowania instrukcji eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych,

c) programowania pracy urządzeń i instalacji energetycznych, z uwzględnieniem zasad racjonalnego i oszczędnego użytkowania paliw i energii,

d) dysponowania mocą urządzeń i instalacji energetycznych przyłączonych do wspólnej sieci,

e) zasad wykonywania prac kontrolno-pomiarowych i montażowych,

3) dla osób eksploatacji

a) zasad budowy i działania oraz warunków technicznych urządzeń i instalacji energetycznych,

b) zasad eksploatacji oraz instrukcji eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych,

c) ogólnych zasad racjonalnej i oszczędnej gospodarki energetycznej,

d) wykonywania prac kontrolno-pomiarowych i montażowych,

e) stosowania zasad i wymagań bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz umiejętność udzielania pierwszej pomocy,

f) instrukcji w zakresie postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi i otoczenia.

§  4.

1. Spełnienie dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych stwierdza się na podstawie egzaminu obejmującego sprawdzenie znajomości przepisów i zasad określonych w § 3, z uwzględnieniem rodzaju wykonywanej pracy przez osobę ubiegającą się o stwierdzenie dodatkowych kwalifikacji oraz rodzaju eksploatowanych przez nią urządzeń i instalacji energetycznych.

2. Szczegółową tematykę egzaminu na podstawie wymagań określonych w § 3 ustala jednostka organizacyjna upoważniona do prowadzenia egzaminów.

3. Tematyka egzaminu, o której mowa w ust. 2, podlega uzgodnieniu:

1) z Ministrem Przemysłu - w przypadku jednostek wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 1 i ust. 3,

2) z właściwym terenowo okręgowym inspektoratem gospodarki energetycznej - w przypadku jednostek wymienionych w § 6 ust. 1 pkt 2.

§  5.

1. Egzamin następuje na podstawie wniosku o sprawdzenie dodatkowych kwalifikacji, skierowanego przez kierownika zakładu zatrudniającego osobę zajmującą się prowadzeniem eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych albo na wniosek zainteresowanej osoby.

2. Wniosek o sprawdzenie dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych sporządza się na formularzu według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do zarządzenia.

§  6.

1. Egzamin składa się przed komisją egzaminacyjną, działającą przy:

1) właściwym terenowo okręgowym inspektoracie gospodarki energetycznej, powołaną przez dyrektora inspektoratu dla sprawdzenia dodatkowych kwalifikacji osób kierownictwa, dozoru i eksploatacji,

2) właściwych stowarzyszeniach naukowo-technicznych, powołaną przez właściwy organ stowarzyszenia w uzgodnieniu z dyrektorem właściwego terenowo okręgowego inspektoratu gospodarki energetycznej dla sprawdzania dodatkowych kwalifikacji osób eksploatacji.

2. Na wniosek stowarzyszeń naukowo-technicznych dyrektor właściwego terenowo okręgowego inspektoratu gospodarki energetycznej może upoważnić komisje egzaminacyjne działające przy tych stowarzyszeniach do sprawdzania dodatkowych kwalifikacji osób dozoru.

3. Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne dla osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych:

1) nadzorowanych przez Ministra Sprawiedliwości,

2) zrzeszonych we Wspólnocie Energetyki i Węgla Brunatnego,

3) w przedsiębiorstwie "Polskie Koleje Państwowe",

sprawdzają komisje egzaminacyjne powoływane przez kierowników tych jednostek.

§ 7. W skład komisji egzaminacyjnej wchodzą: przewodniczący, zastępca przewodniczącego, sekretarz komisji i co najmniej 4 członków z wykształceniem technicznym, odpowiadającym zakresowi specjalności osób egzaminowanych.

§ 8. O terminie i szczegółowym zakresie egzaminu przewodniczący komisji egzaminacyjnej zawiadamia osobę dopuszczoną do egzaminu na 30 dni przed tym terminem.

§  9.

1. Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzaminy w zespołach egzaminacyjnych złożonych co najmniej z 3 osób.

2. Egzamin jest ustny.

3. O wyniku egzaminu decyduje zespół egzaminacyjny większością głosów. W razie równości głosów, rozstrzyga głos przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego. Ocenę wyniku egzaminu ustala się jako zadowalającą lub niezadowalającą.

4. Z przebiegu egzaminu komisja sporządza protokół, który przekazuje kierownikowi jednostki organizacyjnej, która powołała komisję.

5. Jeżeli osoba zainteresowana nie przystąpiła do egzaminu w wyznaczonym terminie z przyczyn usprawiedliwionych albo uzyskała niepomyślny wynik egzaminu, przewodniczący komisji wyznacza termin następnego egzaminu.

6. W razie niezadowalającego wyniku egzaminu, ponowny egzamin może się odbyć po upływie co najmniej:

1) trzech miesięcy - dla osób kierownictwa i dozoru,

2) jednego miesiąca - dla osób eksploatacji.

7. Jednostki organizacyjne, przy których działają komisje egzaminacyjne, prowadzą rejestr wydanych zaświadczeń i protokołów oraz dokumentację dotyczącą komisji egzaminacyjnych.

§  10.

1. Sprawdzenie spełnienia dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych na podstawie egzaminu podlega powtórzeniu:

1) okresowo co 5 lat,

2) na wniosek kierownika zakładu, inspektora pracy lub właściwego terenowo okręgowego inspektoratu gospodarki energetycznej, w razie stwierdzenia, że eksploatacja urządzeń i instalacji energetycznych jest prowadzona niezgodnie z obowiązującymi przepisami.

2. Kierownik zakładu pracy w uzgodnieniu z właściwym terenowo okręgowym inspektoratem gospodarki energetycznej może zwolnić osobę, która osiągnęła pozytywne wyniki w prowadzeniu eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych, od obowiązku wymienionego w ust. 1 pkt 1.

§  11.

1. Na podstawie zadowalającego wyniku egzaminu komisja egzaminacyjna wydaje zaświadczenie kwalifikacyjne w zakresie eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych, według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do zarządzenia.

2. Zaświadczenie kwalifikacyjne zachowuje ważność w zakresie określonym w zaświadczeniu również w razie zmiany miejsca zatrudnienia osoby zainteresowanej.

§ 12. Zaświadczenia kwalifikacyjne wydane przed dniem wejścia w życie zarządzenia zachowują ważność przez okres w nich oznaczony.

§ 13. Tracą moc:

1) stosownie do art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o gospodarce energetycznej (Dz. U. Nr 21, poz. 96, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 19, poz. 132):

a) rozporządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 20 sierpnia 1965 r. w sprawie kwalifikacji osób sprawujących kierownictwo i dozór nad eksploatacją urządzeń energetycznych (Dz. U. Nr 38, poz. 238 i z 1973 r. Nr 19, poz. 112),

b) rozporządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 4 maja 1973 r. w sprawie kwalifikacji osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń energetycznych (Dz. U. Nr 19, poz. 113),

2) zarządzenie Ministrów Gospodarki Materiałowej, Energetyki i Energii Atomowej oraz Górnictwa z dnia 15 maja 1978 r. w sprawie opłat za egzaminy osób sprawujących kierownictwo i dozór nad eksploatacją urządzeń energetycznych i osób zatrudnionych przy eksploatacji tych urządzeń oraz wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnych (Monitor Polski Nr 18, poz. 66, z 1979 r. Nr 29, poz. 153 i z 1983 r. Nr 5, poz. 34).

§ 14. Zarządzenie wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYKAZ URZĄDZEŃ I INSTALACJI ENERGETYCZNYCH, PRZY KTÓRYCH EKSPLOATACJI WYMAGANE SĄ DODATKOWE KWALIFIKACJE

1. Urządzenia i instalacje energetyczne przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną:

1) prądnice synchroniczne (generatory),

2) sieci elektroenergetyczne:

a) linie napowietrzne,

b) linie kablowe,

c) stacje,

d) transformatory,

e) instalacje,

3) urządzenia prostownikowe,

4) urządzenia akumulatorowe,

5) kondensatory energetyczne do kompensacji mocy biernej,

6) zespoły prądotwórcze,

7) elektryczne urządzenia napędowe,

8) elektryczne spawarki i zgrzewarki,

9) urządzenia oświetlenia elektrycznego,

10) elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym,

11) urządzenia elektrotermiczne (piece i nagrzewnice oporowe, piece łukowe, piece i nagrzewnice indukcyjne, piece elektrodowe i suszarki elektryczne),

12) urządzenia do elektrolizy,

13) elektrofiltry,

14) elektryczna sieć trakcyjna,

15) aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń dla:

a) urządzeń i instalacji wymienionych w pkt 1-14,

b) procesów produkcyjnych.

2. Urządzenia i instalacje energetyczne przetwarzające, przesyłające i zużywające paliwa i energię:

1) kotły parowe i wodne wraz z urządzeniami pomocniczymi,

2) turbiny parowe i wodne, silniki parowe wraz z urządzeniami pomocniczymi,

3) cieplne instalacje parowe i wodne,

4) sieci cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi i osprzętem,

5) cieplne urządzenia odbiorcze parowe i wodne,

6) stacjonarne turbiny i silniki spalinowe,

7) instalacje wentylacji i klimatyzacji oraz urządzenia i instalacje chłodnicze,

8) piece przemysłowe, z wyjątkiem wymienionych w ust. 1 pkt 11,

9) pompy, ssawy, wentylatory, dmuchawy,

10) sprężarki i instalacje sprężonego powietrza,

11) urządzenia do produkcji gazu, np. piece gazownicze, koksownicze, generatory, instalacje biogazu,

12) urządzenia do przetwarzania i uzdatniania gazu, np. rozkładnie paliw ciekłych i gazowych, odazotownie, mieszalnie, urządzenia do oczyszczania gazu,

13) urządzenia i sieci gazowe oraz instalacje gazowe,

14) młyny,

15) suszarnie,

16) stacje uzdatniania wody,

17) urządzenia do odpopielania i odżużlania,

18) urządzenia do rozładunku paliw oraz przenośnikowe do transportu paliw,

19) aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji energetycznych wymienionych w pkt 1-18.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

..................................

(nazwa zakładu i adres)

Wzór

WNIOSEK O SPRAWDZENIE

DODATKOWYCH WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH

1. Nazwisko i imię ........... data urodzenia .................

1) dowód osobisty...........................................

(seria i nr ewidencyjny, wydany, przez, w dniu)

2) adres zamieszkania ......................................

3) wykształcenie zawodowe ..................................

(tytuł zawodowy, nr i data wydania dyplomu, świadectwa)

..........................................................

2. Stanowisko i liczba lat pracy w zakładzie

...............................................................

(wymienić dla osób kierownictwa, dozoru, eksploatacji) *)

3. Sprawdzenie znajomości przepisów i zasad w zakresie

eksploatacji na stanowisku: kierownictwa, dozoru,

eksploatacji *) obejmuje następujące urządzenie i instalacje

energetyczne:

...............................................................

(wymienić rodzaj zgodnie z załącznikiem nr 1 do zarządzenia

Ministra Przemysłu z dnia 15 marca 1989 r. w sprawie

dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych dla osób zajmujących

się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych

(Monitor Polski Nr 8, poz. 75) oraz charakterystyczne ich

parametry, np. moc, napięcie, ciśnienie)

..............................................................

..............................................................

..............................................................

4. Zakres obowiązków służbowych na zajmowanych stanowisku

..............................................................

..............................................................

(w razie potrzeby podać w załączniku do wniosku)

..............................................................

..............................................................

Potwierdzenie wniosku

....................

(podpis kierownika zakładu)

m.p.

____________

*) Niepotrzebne skreślić

ZAŁĄCZNIK Nr  3

................................

(pełna nazwa komisji egzaminacyjnej wraz

z nazwą jednostki powołującej komisję

i siedzibą komisji)

ZAŚWIADCZENIE KWALIFIKACYJNE Nr .......

w zakresie eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych

Na podstawie przepisów zarządzenia Ministra Przemysłu z dnia 15

marca 1989 r. w sprawie dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych

dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji

energetycznych (Monitor Polski Nr 8, poz. 75) w wyniku egzaminu

złożonego w dniu...............................................

przed komisją egzaminacyjną....................................

...............................................................

zaświadcza się, że Obywatel....................................

(imię, nazwisko, rok urodzenia)

legitymujący się dowodem osobistym ............................

(seria i nr)

spełnia dodatkowe wymagania kwalifikacyjne w zakresie

gospodarki energetycznej i może prowadzić eksploatację na

stanowisku: kierownictwa - dozoru - eksploatacji *)

następujących urządzeń i instalacji energetycznych:

...............................................................

(wymienić rodzaje urządzeń i instalacji)

...............................................................

...............................................................

z następującymi ograniczeniami *)..............................

...............................................................

(wymienić rodzaje ograniczeń)

z następującymi dodatkowymi uprawnieniami *)...................

...............................................................

(wymienić rodzaje uprawnień)

Zaświadczenie jest ważne do dnia...............................

m.p.

............................. ..................

(data i miejsce wystawienia (podpis przewodniczącego

zaświadczenia)

komisji egzaminacyjnej)

______

*) Niepotrzebne skreślić

*Z dniem 5 grudnia 1997 r. przepisy zarządzenia stosuje się, o ile nie są sprzeczne z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U.97.54.348) zgodnie z art. 70 ust. 1 powołanej ustawy.

• Identyfikator: M.P.1989.8.75
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych.
• Data aktu: 15/03/1989
• Data ogłoszenia: 29/03/1989
• Data wejścia w życie: 30/06/1989