Szczegółowe zasady eksploatacji turbin parowych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ
z dnia 31 lipca 1987 r.
w sprawie szczegółowych zasad eksploatacji turbin parowych.

Na podstawie art. 30 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o gospodarce energetycznej (Dz. U. Nr 21, poz. 96) oraz w związku z § 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1985 r. w sprawie określenia kompetencji niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej zastrzeżonych w przepisach szczególnych dla organów zniesionych (Dz. U. Nr 63, poz. 334) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zarządzenie określa szczegółowe zasady eksploatacji turbin parowych o mocy 0,5 MW i większej w jednostkach gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej oraz przez osoby fizyczne i inne podmioty.
§  2.
Przez turbiny parowe, zwane dalej turbinami, rozumie się także układy i urządzenia zapewniające bezpieczną i poprawną pracę turbin.
§  3.
Eksploatację turbin należy prowadzić zgodnie z przepisami zarządzenia oraz ogólnymi zasadami eksploatacji określonymi w zarządzeniu Ministrów Górnictwa i Energetyki oraz Gospodarki Materiałowej i Paliwowej z dnia 18 lipca 1986 r. w sprawie ogólnych zasad eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych (Monitor Polski Nr 25, poz. 174).
§  4.
1.
Turbiny nowe, po remoncie kapitalnym lub przebudowane mogą być przyjęte do eksploatacji po poddaniu ruchowi próbnemu, trwającemu co najmniej 72 godziny.
2.
Warunki ruchu próbnego i pomiarów gwarancyjnych powinny być uzgodnione między użytkownikiem i dostawcą.
3.
Turbiny nowe lub przebudowane, przyjmowane do eksploatacji, powinny być wyposażone w szczególności w:
1)
urządzenia do automatycznej regulacji prędkości obrotowej wirnika,
2)
urządzenia do automatycznej regulacji poziomu skroplin w podgrzewaczach regeneracyjnych i w skraplaczu,
3)
urządzenia do zabezpieczenia turbiny:
a)
przed nadmiernym wzrostem prędkości obrotowej,
b)
przed nadmiernym spadkiem ciśnienia oleju smarującego łożyska,
c)
przed wzrostem ciśnienia pary przy wylocie z turbiny i spadkiem próżni w skraplaczu,
d)
przed zwrotnym przepływem pary upustowej do turbiny - w razie awaryjnego obciążenia turbiny,
e)
przed przedostaniem się wody z podgrzewaczy regeneracyjnych do turbiny - w razie awaryjnego wzrostu poziomu skroplin w podgrzewaczach,
4)
urządzenia umożliwiające nieprzerwaną kontrolę:
a)
ciśnienia pary za stopniem regulacyjnym,
b)
ciśnienia (podciśnienia) pary na króćcu wylotowym,
c)
ciśnienia, temperatury i ilości pary przy wlocie do turbiny,
d)
temperatury stopu łożyskowego i oleju smarującego przy wylocie z łożysk,
e)
poziomu oleju w głównym zbiorniku olejowym,
f)
ciśnienia oleju smarującego i regulacyjnego,
g)
prędkości obrotowej wirnika.
4.
Niezależnie od wyposażenia określonego w ust. 3 turbiny nowe lub przebudowane:
1)
o mocy większej od 25 MW powinny być wyposażone w:
a)
urządzenia do automatycznej regulacji ciśnienia pary lub wody do zewnętrznych uszczelnień turbiny, a w razie konieczności w urządzenia dostosowujące temperaturę pary do stanu cieplnego uszczelnień dławicowych,
b)
urządzenia zabezpieczające przed nadmiernym przesuwaniem wirnika w łożysku oporowym,
c)
urządzenia umożliwiające nieprzerwaną kontrolę amplitudy drgań pokryw łożysk lub wału oraz wydłużeń względnych wirników i wydłużeń całkowitych kadłubów,
d)
układy pomiarowe z automatyczną rejestracją temperatur metalu i pary, umożliwiające nieprzerwaną kontrolę pośrednią naprężeń termicznych w wybranych elementach,
2)
z wtórnym przegrzewaczem pary, pracujące w układach blokowych, powinny być wyposażone w urządzenia do zdalnego sterowania stacji redukcyjno-schładzających turbin,
3)
wielokadłubowe powinny być wyposażone w urządzenia do pomiaru temperatury pary przy wylocie z części wysokoprężnej,
4)
o mocy 100 MW i większej powinny być wyposażone w urządzenia do prowadzenia kontrolowanego rozruchu przebiegu procesu nagrzewania i przyspieszonego chłodzenia podczas wyłączania i po wyłączeniu turbiny z ruchu.
§  5.
Przed uruchomieniem turbiny powinny być przeprowadzone oględziny w zakresie określonym w instrukcji eksploatacji.
§  6.
Turbiny nie wolno uruchamiać w razie stwierdzenia:
1)
zagrożenia pożarowego,
2)
braku lub niesprawności rezerwowych pomp oleju smarującego i regulacyjnego,
3)
niesprawności układu próżniowego,
4)
niesprawności układu olejowego,
5)
niesprawności układu regulacyjnego i zabezpieczeń, w szczególności zaworów szybko zamykających i regulacyjnych,
6)
krzywizny wału lub wydłużeń względnych wirnika większych niż wielkości dopuszczalne, określone w instrukcji eksploatacji,
7)
różnicy temperatur metalu górnej i dolnej części kadłuba większej niż wielkości dopuszczalne, określone w instrukcji eksploatacji,
8)
niesprawności układów automatyki, pomiarów, sterowania i blokad.
§  7.
1.
Sposób uruchamiania i prowadzenia ruchu oraz zatrzymywania turbiny, dopuszczalne szybkości zmian i wartości graniczne parametrów, a także maksymalne trwałe i chwilowe wartości prędkości obrotowej i obciążenia turbiny powinny być określone w instrukcji eksploatacji.
2.
Urządzenia rezerwowe turbiny należy uruchamiać okresowo, zgodnie z instrukcją eksploatacji, w celu utrzymania ich w stałej gotowości ruchowej.
§  8.
Prowadzenie eksploatacji turbiny w warunkach odbiegających od znamionowych, określonych w instrukcji eksploatacji, wymaga uzgodnienia z wytwórcą turbiny.
§  9.
Turbinę należy natychmiast wyłączyć z ruchu:
1)
jeżeli nastąpił wzrost prędkości obrotowej do wartości, na którą został nastawiony regulator bezpieczeństwa, a regulator ten nie zadziałał,
2)
przy wzroście drgań powyżej wartości dopuszczalnej, określonej w instrukcji eksploatacji,
3)
przy przekroczeniu granicznych wartości wydłużeń względnych wirnika,
4)
przy uderzeniu wodnym (drganiach i nagłym obniżeniu się temperatury pary),
5)
przy nagłej zmianie temperatury pary świeżej do wartości dopuszczalnej lub wyższej, jeżeli stan ten trwa dłużej, niż to określa wytwórca,
6)
przy przerwaniu dopływu pary do turbiny,
7)
przy zapaleniu się oleju przy turbinie,
8)
przy przekroczeniu wartości dopuszczalnej temperatury stopu łożyskowego lub oleju w jednym z łożysk, określonej w instrukcji eksploatacji,
9)
przy nagłym wzroście temperatury oleju w łożyskach,
10)
przy nagłym spadku ciśnienia oleju w łożyskach, jeżeli nie udało się go podnieść do wymaganej wartości,
11)
w razie obniżenia się oleju w zbiorniku poniżej najniższego dopuszczalnego poziomu,
12)
przy spadku próżni, jeżeli nie zadziałało zabezpieczenie,
13)
przy powstaniu ciągłego lub powtarzającego się metalicznego dźwięku w turbinie,
14)
przy przekroczeniu dopuszczalnej wartości przesuwu osiowego wirnika, jeżeli nie zadziałało zabezpieczenie,
15)
w innych przypadkach określonych w instrukcji eksploatacji.
§  10.
1.
Ocena stanu technicznego turbiny powinna być dokonywana nie rzadziej niż raz w roku, na podstawie badań określonych w załączniku do zarządzenia.
2.
Oględziny turbiny powinny być przeprowadzane w czasie każdej zmiany, a usterki odnotowywane w dokumentacji eksploatacyjnej.
3.
Przeglądy turbiny powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku.
4.
Zakres i terminy oględzin oraz przeglądów określa instrukcja eksploatacji.
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

BADANIA TECHNICZNE STANU TURBIN

Lp. Rodzaj badań Wymagania techniczne Częstotliwość badań
turbiny nowe turbiny po remoncie lub przebudowie
1 2 3 4 5
1 Pomiary cieplne w zakresie wyznaczenia zużycia ciepła oraz sprawności Wartości jednostkowego zużycia ciepła oraz sprawności powinny odpowiadać wartościom określonym w umowie z dostawcą turbiny Wartości jednostkowego zużycia ciepła oraz sprawności powinny odpowiadać wartościom określonym w dokumentacji remontu lub przebudowy 1. Co najmniej raz na 7 lat oraz po uruchomieniu turbiny nowej lub modernizacji układu przepływowego turbiny

2. Przed i po remoncie turbiny oraz w razie usterek układu przepływowego należy wykonać skrócone pomiary sprawności turbiny

2 Pomiary układu regulacji prędkości obrotowej w zakresie:

a) wyznaczenia stopnia proporcjonalności regulacji,

b) wyznaczenia charaktery styk statycznych i dynamicznych, w tym przyrostu prędkości obrotowej po wyłączeniu generatora z sieci przy nominalnym obciążeniu

Zgodnie z Polską Normą Po uruchomieniu turbiny nowej oraz po remoncie
3 Kontrola szczelności zaworów szybko zamykających i regulacyjnych turbiny Spadek prędkości obrotowej:

1) od wartości nominalnej do zera po zamknięciu zaworów szybko zamykających,

2) od wartości nominalnej do wartości nie wyższej niż 2000 obr./min po zamknięciu wyłącznie zaworów regulacyjnych

powinien odpowiadać wymaganiom określonym przez wytwórcę

Po remoncie
4 Kontrola działania regulacji bezpieczeństwa 1. Czas zamknięcia zaworów szybko zamykających od momentu pobudzenia regulacji bezpieczeństwa nie powinien być dłuższy niż 0,5 s

2. Pobudzenie regulacji bezpieczeństwa powinno odpowiadać wartości prędkości obrotowej określonej przez wytwórcę, jednak nie wyższej niż 1,12 nominalnej prędkości obrotowej

1. Przed uruchomieniem turbiny i co 1500 godzin pracy turbiny, jednak co najmniej raz na 3 miesiące - przy ręcznym pobudzaniu regulacji bezpieczeństwa

2. Co najmniej raz w roku oraz po remoncie turbiny i przeglądzie lub remoncie regulacji turbiny - przez zwiększenie prędkości obrotowej, przy której powinna włączyć się regulacja bezpieczeństwa

5 Sprawdzenie zabezpieczeń pomp w układzie oleju smarującego łożyska Najniższe ciśnienie oleju do łożysk w czasie prób zabezpieczeń powinno być zgodne z wymaganiem wytwórcy Przed uruchomieniem turbiny oraz po remoncie lub naprawie zabezpieczeń
6 Sprawdzenie zabezpieczeń technologicznych Stan zabezpieczeń technologicznych powinien odpowiadać warunkom określonym w dokumentacji technicznej i instrukcji eksploatacji Co najmniej raz na 3 miesiące
7 Kontrola jakości oleju Jakość oleju powinna odpowiadać jakości określonej w Polskiej Normie lub przez wytwórcę Raz na miesiąc oraz w razie pogorszenia się właściwości oleju
8 Kontrola stanu wibracyjnego Wartości amplitud drgań łożysk powinny odpowiadać wartościom określonym w Polskiej Normie lub przez wytwórcę W razie zmiany stanu wibracyjnego, jednak co najmniej raz w miesiącu oraz przed i po remoncie turbiny
9 Kontrola szczelności układu próżniowego turbiny Prędkość spadku próżni nie powinna być większa niż 5 mmHg/min Co najmniej raz w tygodniu

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024