Zasady gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych objętych planowaniem centralnym i terenowym.

UCHWAŁA Nr 42
RADY MINISTRÓW
z dnia 19 lutego 1964 r.
w sprawie zasad gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych objętych planowaniem centralnym i terenowym.

Na podstawie art. 9 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1960 r. Nr 18, poz. 111) Rada Ministrów uchwala, co następuje:

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§  1.
Uchwała określa zasady gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych podległych Ministrowi Rolnictwa lub przez niego nadzorowanych, zwanych dalej "przedsiębiorstwami", które działają według zasad rozrachunku gospodarczego i wykonują zadania w zakresie produkcji roślinnej, hodowlanej, ogrodniczej oraz przetwórstwa rolniczego.

Rozdział  2.

Fundusz statutowy.

§  2.
Fundusz statutowy przedsiębiorstwa obejmuje wartości przydzielonych mu środków trwałych oraz własnych funduszów obrotowych w granicach określonych w § 13 ust. 1 i 2.
§  3.
W przedsiębiorstwach nowo powstałych fundusz statutowy tworzy się z przydzielonych im dotacji z budżetu na nabycie lub wytworzenie środków trwałych i obrotowych. Przedsiębiorstwa te mogą być również w całości lub w części wyposażone w naturze w środki trwałe i obrotowe.
§  4.
1.
Fundusz statutowy przedsiębiorstwa podlega zwiększeniu o:
1)
wartość przejętych do eksploatacji zakończonych inwestycji,
2)
wartość zakończonych remontów kapitalnych środków trwałych,
3)
wartość nieodpłatnie przejętych środków trwałych,
4)
część funduszu rozwoju przeznaczoną na zwiększenie środków obrotowych (§ 7 ust. 3),
5)
wysokość dotacji z budżetu przeznaczonej na wzrost własnych funduszów obrotowych (§ 13 ust. 4).
2.
Fundusz statutowy przedsiębiorstwa ulega zmniejszeniu o:
1)
kwoty okresowego umarzania wartości środków trwałych,
2)
wartość nieodpłatnie przekazanych środków trwałych,
3)
poniesioną stratę nie pokrytą dotacją na straty albo funduszem rezerwowym zjednoczenia.
3.
Poza przypadkami określonymi w ust. 1 i 2 fundusz statutowy przedsiębiorstwa może ulegać zwiększeniu lub zmniejszeniu w razie przeszacowania środków trwałych i obrotowych dokonanego na skutek urzędowej zmiany cen oraz w innych przypadkach określonych przez Ministra Finansów w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministrem Rolnictwa.
§  5.
1.
Jeżeli rzeczywisty stan funduszu statutowego przedsiębiorstwa na początek roku jest wyższy od wielkości ustalonej według zasad określonych w § 2, wówczas nadwyżka podlega przeniesieniu na fundusz rezerwowy zjednoczenia.
2.
Jeżeli rzeczywisty stan funduszu statutowego przedsiębiorstwa na początek roku jest niższy od wielkości ustalonej według zasad określonych w § 2, wówczas niedobór może być pokryty z funduszu rezerwowego zjednoczenia lub z budżetu.

Rozdział  3.

Fundusze specjalne.

§  6.
1.
Przedsiębiorstwa tworzą i dysponują następującymi funduszami celowymi:
1)
funduszem rozwoju,
2)
funduszem inwestycyjnym,
3)
funduszem remontów kapitalnych,
4)
funduszem premiowym.
2.
Przedsiębiorstwa mogą tworzyć i dysponować innymi funduszami, których tworzenie określone jest odrębnymi przepisami.
§  7.
1.
Fundusz rozwoju tworzy się z części zysku prawidłowego przedsiębiorstw w wysokości określonej w § 14 ust. 2 pkt 2.
2.
Odpisów na fundusz rozwoju dokonuje się raz w roku na podstawie zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego.
3.
Fundusz rozwoju przeznacza się w pierwszej kolejności na powiększenie środków obrotowych, a pozostała część może być przeznaczona na sfinansowanie inwestycji własnych.
§  8.
1.
Fundusz inwestycyjny tworzy się:
1)
z nadwyżek funduszu rozwoju, o których mowa w § 7 ust. 3,
2)
z dochodów ze sprzedaży i likwidacji środków trwałych po potrąceniu kosztów sprzedaży lub likwidacji,
3)
z części funduszu premiowego lub zakładowego przeznaczonej na inwestycje socjalne lub mieszkaniowe,
4)
z dotacji funduszów celowych przeznaczonych na finansowanie inwestycji,
5)
z odszkodowań ubezpieczeniowych uzyskanych w związku ze szkodami wyrządzonymi w środkach trwałych,
6)
z innych wpływów określonych odrębnymi przepisami.
2.
Środki określone w ust. 1 pkt 1 i 3 przekazywane są na rachunek bankowy środków na inwestycje raz w roku w oparciu o roczne sprawozdanie finansowe, natomiast środki określone w pozostałych punktach przekazywane są bieżąco.
3.
Fundusz inwestycyjny przeznaczony jest na finansowanie inwestycji produkcyjnych, mieszkaniowych, socjalno-bytowych i kulturalno-oświatowych.
§  9.
1.
Fundusz remontów kapitalnych tworzy się:
1)
z odpisów amortyzacyjnych obliczanych według zasad i stawek określonych odrębnymi przepisami,
2)
z części funduszu premiowego przeznaczonej na remonty kapitalne budynków mieszkalnych i urządzeń socjalno-kulturalnych,
3)
z innych wpływów określonych odrębnymi przepisami.
2.
Odpisy amortyzacyjne dokonywane są kwartalnie w wysokości 1/4 planowanej na dany rok amortyzacji, ostateczne zaś rozliczenie amortyzacji oraz przekazanie części odpisu z funduszu premiowego dokonywane jest na podstawie zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego.
3.
Zjednoczenia (jednostki równorzędne) uprawnione są do redystrybucji nadwyżek funduszu amortyzacyjnego pomiędzy podległymi przedsiębiorstwami.
§  10.
Zasady tworzenia i przeznaczenia funduszu premiowego określają odrębne przepisy.
§  11.
1.
W zjednoczeniach tworzy się scentralizowany fundusz rezerwowy powstający z wpłat części zysku przedsiębiorstw w wysokości i na zasadach określonych w § 21.
2.
Ogólna kwota funduszu rezerwowego nie może przekraczać 5% planowanych nakładów przedsiębiorstw podległych zjednoczeniu.
3.
Fundusz rezerwowy tworzy się w oparciu o zbiorcze roczne sprawozdania finansowe przedsiębiorstw podległych zjednoczeniu.
4.
Dotychczasowe salda funduszu rezerwowego przedsiębiorstw i inspektoratów podlegają przekazaniu na rachunek scentralizowany zjednoczeń.
5.
W razie osiągnięcia granicy funduszu rezerwowego ustalonej w ust. 2 zjednoczenia nie dokonują dalszych odpisów na fundusz rezerwowy.

Rozdział  4.

Środki obrotowe.

§  12.
Do środków obrotowych przedsiębiorstw zalicza się:
1)
całość pogłowia inwentarza żywego,
2)
zapasy materiałowe określone odrębnymi przepisami,
3)
należności i środki pieniężne.
§  13.
1.
Ustala się górną granicę wyposażenia przedsiębiorstw wykonujących działalność w zakresie produkcji roślinnej i hodowlanej we własne fundusze obrotowe (normatyw) na poziomie 100% wartości stanu pogłowia bydła, owiec, trzody chlewnej, drobiu, zwierząt futerkowych i 40% wartości koni. W Zjednoczeniu Hodowli Zwierząt Zarodowych ustala się wyposażenie na poziomie 100% wartości inwentarza żywego łącznie z wartością koni.
2.
W gospodarstwach specjalistycznych prowadzących działalność w zakresie produkcji ogrodniczej, rybackiej i przetwórczości rolniczej - Minister Rolnictwa ustala w porozumieniu z Ministrem Finansów zasady wyposażenia tych jednostek w fundusze własne w obrocie.
3.
Wzrost własnych funduszów obrotowych finansowany jest w przedsiębiorstwach z budżetu i funduszu rozwoju.
4.
Przedsiębiorstwa otrzymują z budżetu na wzrost własnych funduszów obrotowych dotacje w wysokości 90% wartości przyrostu inwentarza żywego określonego w ust. 1. W pozostałej części oraz w gospodarstwach specjalistycznych wzrost funduszów obrotowych finansowany jest z funduszu rozwoju, a w razie jego niewystarczalności - bankowym kredytem obrotowym.
5.
Pozostałe środki obrotowe przedsiębiorstw finansowane są bankowym kredytem obrotowym.

Rozdział  5.

Podział zysku.

§  14.
1.
Po przeprowadzeniu weryfikacji wyników według zasad określonych odrębnymi przepisami z zysku prawidłowego przedsiębiorstwa w pierwszej kolejności pokrywa się odpisy na fundusz premiowy oraz składki z tytułu ubezpieczeń społecznych przypadające od wynagrodzeń należnych z funduszu premiowego.
2.
Pozostałą część zysku prawidłowego przedsiębiorstwa dzieli się następująco:
1)
50% na wpłatę do budżetu bądź do jednostki nadrzędnej zgodnie z § 16 ust. 2,
2)
50% na fundusz rozwoju.
§  15.
1.
Zysk nieprawidłowy podlega odprowadzeniu w całości na dochód budżetu.
2.
Za zysk nieprawidłowy uważa się zysk osiągnięty przez przedsiębiorstwo w sposób naruszający interes społeczny lub obowiązujące przepisy przez:
1)
niewykonywanie niezbędnych zabiegów agrotechnicznych i zootechnicznych,
2)
niewykonywanie planowanych remontów, powodujące utrzymywanie w złym stanie budynków, maszyn i urządzeń lub ich niszczenie,
3)
niedokonywanie planowanych wydatków na bezpieczeństwo i higienę pracy,
4)
nieprawidłową wycenę obrotowych składników majątkowych,
5)
niewykonywanie planowanych zadań w zakresie działalności naukowo-badawczej lub dydaktycznej.
3.
Minister Rolnictwa może określić inne przypadki poza wymienionymi w ust. 2, w których sposób osiągnięcia zysku przedsiębiorstwa będzie uważany za naruszający interes społeczny.

Rozdział  6.

Rozliczenia z budżetem z tytułu działalności eksploatacyjnej.

§  16.
1.
Rozliczenie przedsiębiorstw z budżetem następuje za gospodarczy okres obrachunkowy, który obejmuje okres od 1 lipca do 30 czerwca, a w przedsiębiorstwach zgrupowanych w Zjednoczeniu Państwowych Gospodarstw Rybackich od 1 kwietnia do 31 marca w roku kalendarzowym, w którym kończy się rok gospodarczy.
2.
Przedsiębiorstwa rozliczają się z budżetem bezpośrednio lub za pośrednictwem jednostek nadrzędnych na podstawie zatwierdzonych sprawozdań finansowych.
§  17.
1.
Bezpośrednie rozliczenia przedsiębiorstw z budżetem obejmują:
1)
podatek obrotowy,
2)
dodatnie i ujemne różnice budżetowe.
2.
Rozliczenia przedsiębiorstw z budżetem za pośrednictwem zjednoczenia obejmują:
1)
wpłaty z zysku,
2)
dotacje do sprzedaży i niektórych działów produkcji,
3)
dotacje na wzrost własnych funduszów obrotowych,
4)
dotacje na straty i fundusze.
§  18.
Przedsiębiorstwa uiszczają podatek obrotowy w wysokości i na zasadach określonych odrębnymi przepisami.
§  19.
Zasady i tryb ustalania oraz stosowania dodatnich i ujemnych różnic budżetowych regulują odrębne przepisy wydawane przez Ministra Finansów.
§  20.
Dotacje do sprzedaży i niektórych działów produkcji oraz na inne cele mogą być wypłacane przedsiębiorstwom z budżetu na cele i w wysokości określonej odrębnymi przepisami.
§  21.
Rozliczenia przedsiębiorstw z tytułu wpłat z zysku oraz z tytułu dotacji na straty i fundusze dokonywane są w następujący sposób:
1)
zjednoczenia z otrzymywanych wpłat z zysku przedsiębiorstw pokrywają przede wszystkim nie pokryte przez przedsiębiorstwa odpisy na fundusz premiowy, a następnie straty przedsiębiorstw,
2)
z pozostałej części zysku zjednoczenia odprowadzają do 20% na scentralizowany fundusz rezerwowy, a pozostałą część przekazują jako wpłatę z zysku do budżetu,
3)
jeżeli zysk przedsiębiorstw nie wystarcza na pełne pokrycie odpisów na fundusz premiowy i strat w ramach zjednoczenia - niedobór środków pokrywany jest dotacją budżetową w granicach przewidzianych we właściwym budżecie.
§  22.
1.
Straty ponadplanowe i nie planowane przedsiębiorstw mogą być pokryte z funduszu rezerwowego zjednoczenia (jednostki równorzędnej), a w razie niewystarczalności - z budżetu w trybie obowiązujących przepisów prawa budżetowego.
2.
Pokrycie strat ponadplanowych może nastąpić pod warunkiem, że przedsiębiorstwo w uzgodnieniu ze zjednoczeniem (jednostką równorzędną) przedstawi analizę przyczyn powstawania strat ponadplanowych oraz określi i podejmie środki zapobiegające powstawaniu strat w przyszłości.
§  23.
Minister Finansów wyda szczegółowe przepisy określające tryb rozliczeń przedsiębiorstw z budżetem.

Rozdział  7.

Finansowanie inwestycji i kapitalnych remontów.

§  24.
1.
Własne inwestycje produkcyjne i inwestycje socjalno-kulturalne przedsiębiorstw finansowane są z funduszu inwestycyjnego.
2.
Kapitalne remonty przedsiębiorstw finansowane są ze środków funduszu remontowego.
3.
Na finansowanie własnych inwestycji produkcyjnych przedsiębiorstw i kapitalnych remontów przedsiębiorstwa mogą zaciągać kredyt bankowy, a w szczególności na poczet ich środków własnych przewidzianych na cele inwestycyjne lub remontowe oraz na inwestycje szybko rentujące się. Zasady udzielania i spłaty kredytów określają odrębne przepisy.
§  25.
Inwestycje zaliczone do grupy inwestycji zjednoczeń i inwestycji przedsiębiorstw podejmowanych na podstawie decyzji rad narodowych finansowane są według zasad określonych odrębnymi przepisami.

Rozdział  8.

Przepisy końcowe.

§  26.
Upoważnia się Ministra Finansów do rozciągnięcia na wniosek zainteresowanych ministrów zasad niniejszej uchwały na państwowe gospodarstwa rolne podległe innym ministrom.
§  27.
Traci moc uchwała nr 358 Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1959 r. w sprawie zasad rozliczeń z budżetem z tytułu zysków i strat oraz zasad podziału zysku i finansowania środków obrotowych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej (Monitor Polski z 1959 r. Nr 73, poz. 389 i z 1960 r. Nr 94, poz. 418).
§  28.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1963 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1964.17.79

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych objętych planowaniem centralnym i terenowym.
Data aktu: 19/02/1964
Data ogłoszenia: 12/03/1964
Data wejścia w życie: 12/03/1964