Szkolenie zawodowe młodocianych zatrudnionych w zakładach rzemieślniczych.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA PRZEMYSŁU DROBNEGO I RZEMIOSŁA

z dnia 17 czerwca 1952 r.

w sprawie szkolenia zawodowego młodocianych zatrudnionych w zakładach rzemieślniczych.

Na podstawie art. 8 ust. 3 dekretu z dnia 2 sierpnia 1951 r. o pracy i szkoleniu młodocianych w zakładach pracy (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 311) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Osoby prowadzące zakłady rzemieślnicze mają obowiązek szkolenia zawodowego zatrudnionych w tych zakładach pracowników młodocianych na podstawie zawartej umowy o naukę zawodu.

2. Umowa o naukę zawodu powinna być zawarta na piśmie według wzoru, ustalonego przez Ministra Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, we właściwym cechu najpóźniej w ciągu 4 tygodni od daty rozpoczęcia nauki. Umowa powinna być sporządzona w trzech jednobrzmiących egzemplarzach i podpisana przez rzemieślnika i ucznia oraz ojca lub opiekuna prawnego ucznia. Jeden egzemplarz umowy otrzymuje rzemieślnik, drugi - uczeń bądź ojciec lub opiekun, trzeci pozostaje w aktach cechu, przed którym zawarto umowę.

3. Odpis umowy otrzymuje właściwa izba rzemieślnicza, która obowiązana jest prowadzić rejestr zawartych umów o naukę.

§  2.

1. Uprawnionymi do zatrudniania i szkolenia młodocianych są osoby, posiadające; kwalifikacje określone w art. 149 i 150 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 czerwca 1927 r. o prawie przemysłowym (Dz. U. R. P. Nr 35, poz. 468 wraz z późniejszymi zmianami).

2. Prezydium wojewódzkiej rady narodowej może uznać, iż niektóre spośród osób posiadających kwalifikacje wymienione w ust. 1 nie powinny zatrudniać i szkolić młodocianych. O decyzji swej prezydium wojewódzkiej rady narodowej zawiadamia izbę rzemieślniczą oraz właściwy cech.

§ 3. Rzemieślnik, który podjął się nauki zawodu, ma obowiązek wyuczenia młodocianego praktycznego wykonywania zawodu oraz przekazania mu posiadanych wiadomości teoretycznych.

§ 4. 1

1. Nauka zawodu nie może przekraczać okresu trzech lat. Czas nauki dla poszczególnych zawodów określa załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia.

2. Czasu szkolenia teoretycznego (§ 7) odbywanego na kursach z oderwaniem od pracy nie wlicza się do czasu szkolenia określonego w załączniku nr 1.

§ 5. Rzemieślnicy zatrudniający młodocianych nie mają prawa pobierania opłat za naukę oraz zatrudniania ich przy pracach nie związanych z nauką zawodu.

§  6.

1. Szkolenie praktyczne młodocianych odbywać się będzie według programów i wytycznych Związku Izb Rzemieślniczych zatwierdzonych przez Ministerstwo Przemysłu Drobnego i Rzemiosła - Centralny Zarząd Szkolenia Zawodowego w porozumieniu z Prezesem Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego.

2. Bezpośredni nadzór nad szkoleniem sprawują izby rzemieślnicze, które obowiązane są prowadzić ewidencją szkolonych oraz nadzorować przebieg szkolenia drogą inspekcji zakładów rzemieślniczych.

§  7.

1. Izby rzemieślnicze mają obowiązek zorganizować uzupełniające szkolenie teoretyczne młodocianych. Szkolenie teoretyczne ucznia powinno się odbywać w końcowym okresie nauki i nie może przekraczać 600 godzin.

2. Szkolenie teoretyczne prowadzone będzie przez Zakłady Doskonalenia Rzemiosła w formie kursów zawodowych z oderwaniem lub bez oderwania od pracy.

3. Program szkolenia teoretycznego wymaga zatwierdzenia przez Ministerstwo Przemysłu Drobnego i Rzemiosła (Centralny Zarząd Szkolenia Zawodowego).

§ 8. 2

1. Po zakończeniu szkolenia praktycznego i teoretycznego młodociany powinien przystąpić do czeladniczego egzaminu kwalifikacyjnego.

2. Prezes izby rzemieślniczej może dopuścić młodocianego do czeladniczego egzaminu kwalifikacyjnego pomimo nieukończenia szkolenia teoretycznego, o ile młodociany szkolenia tego nie mógł ukończyć z powodu niezorganizowania w miejscowości, w której młodociany odbywa naukę, kursu zawodowego umożliwiającego odbycie szkolenia bez oderwania od pracy lub z powodu braku możliwości odbycia szkolenia teoretycznego z oderwaniem od pracy.

3. W przypadku określonym w ust. 2 egzamin młodocianego powinien obejmować sprawdzenie wiadomości teoretycznych.

4. Izby rzemieślnicze obowiązane są udostępnić młodocianym, którzy nie mają możności ukończenia szkolenia teoretycznego, materiały szkoleniowe w oparciu o właściwy program.

§ 9. 3 Komisje egzaminacyjne powołują izby rzemieślnicze z udziałem delegata prezydium wojewódzkiej rady narodowej. W przypadku określonym w § 8 ust. 2 w skład komisji egzaminacyjnej powinien wejść ponadto delegat Zakładu Doskonalenia Rzemiosła. Komisje egzaminacyjne działać będą na podstawie regulaminu wydanego przez Związek Izb Rzemieślniczych, a zatwierdzonego przez Ministerstwo Przemysłu Drobnego i Rzemiosła.

§ 10. Po złożeniu egzaminu z wynikiem pomyślnym młodociany otrzymuje świadectwo czeladnicze określonego zawodu.

§ 11. 4 Przepisy niniejszego zarządzenia odnoszą się odpowiednio do szkolenia młodocianych w warsztatach szkoleniowo-produkcyjnych, prowadzonych przez Zakłady Doskonalenia Rzemiosła, z tym że czas nauki w tych warsztatach określa wykaz skróconego czasu szkolenia w warsztatach Zakładów Doskonalenia Rzemiosła, stanowiący załącznik nr 2 do niniejszego zarządzenia.

§ 12. 5 Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK  Nr 1 ⁶

WYKAZ CZASU SZKOLENIA W ZAWODACH RZEMIEŚLNICZYCH

1.	Bandażownictwo ortopedyczne	24 miesiące
2.	Bednarstwo:
	a) beczkowe	18 "
	b) naczyniowe	24 "
3.	Betoniarstwo	18 "
4.	Bieliźniarstwo:
	a) damskie	18 "
	b) męskie	18 "
	c) dziecięce	12 "
	d) trykotowe	12 "
	e) pościelowe	12 "
	f) wyrób kołder	12 "
	g) gorseciarstwo	18 "
	h) wyrób krawatów	12 "
5.	Blacharstwo:
	a) budowlane	18 "
	b) naczyniowe	18 "
	c) karoseryjne	24 "
	d) wyrób chłodnic	24 "
6.	Brązownictwo:
	a) galwanizatorstwo	18 "
	b) szlifierstwo i polerowanie metali	12 "
	c) wyrób przedmiotów z metali półszlachetnych	30 "
7.	Budownictwo:
	a) murarstwo	24 "
	b) ciesielstwo	24 "
	c) żelbetoniarstwo	12 "
	d) układanie płytek	12 "
	e) izolatorstwo budowlane	12 "
8.	Budowa kominów fabrycznych	30 "
9.	Cerownie artystyczne	18 "
10.	Cholewkarstwo	18 "
11.	Cukiernictwo:
	a) ciastkarstwo	18 "
	b) karmelkarstwo	24 "
	c) lodziarstwo	6 "
	d) piernikarstwo	18 "
12.	Czapnictwo	24 "
13.	Dekarstwo	24 "
14.	Drukarstwo:
	a) składanie ręczne	18 "
	b) światłodruk	18 "
15.	Dziewiarstwo	18 "
16.	Elektromechanictwo:
	a) silnikowe	24 "
	b) dźwigowe	24 "
	c) grzejnicze	24 "
	d) medyczne	24 "
	e) kinowe	24 "
	f) elektromiernictwo	24 "
17.	Farbiarstwo:
	a) farbowanie tkanin i odzieży	18 "
	b) chemiczne czyszczenie odzieży	18 "
18.	Fotografowanie	30 "
19.	Fryzjerstwo:
	a) damskie	18 "
	b) męskie	18 "
	c) farbowanie włosów	18 "
	d) kalotechnika	18 "
	e) perukarstwo	18 "
20.	Grawerstwo:
	a) emalierstwo	30 "
	b) giloszerstwo	24 "
	c) wyrób pieczęci gumowych	18 "
	d) rytowanie walców	30 "
21.	Hafciarstwo:
	a) koronkarstwo	18 "
	b) mereżkarstwo	18 "
	c) wyszywanie na tkaninach	18 "
	d) wyrób firanek	18 "
	e) szmuklerstwo	12 "
22.	Instalatorstwo:
	a) centralnego ogrzewania	24 "
	b) urządzeń chłodniczych	24 "
23.	Instrumenty muzyczne:
	a) naprawa fortepianów, organów i pianin	30 "
	b) naprawa harmonii	30 "
	c) wyrób harmonii	30 "
	d) lutnictwo	30 "
	e) wyrób instrumentów dętych, drewnianych i metalowych	30 "
	f) wyrób instrumentów perkusyjnych	30 "
	g) wyrób strun i smyczków	24 "
	h) stroicielstwo instrumentów klawiszowych	30 "
24.	Introligatorstwo:
	a) oprawa ksiąg	18 "
	b) wyrób opakowań kartonowych	12 "
	c) wyrób galanterii introligatorskiej	24 "
25.	Kamieniarstwo :
	a) budowlane	30 "
	b) nagrobkowe	30 "
	c) rzeźbiarstwo w kamieniu	30 "
26.	Kapelusznictwo:
	a) damskie	18 "
	b) męskie	18 "
27.	Kołodziejstwo:
	a) karoseryjne	30 "
	b) pojazdowe	24 "
28.	Koszykarstwo	24 "
29.	Kotlarstwo:
	a) w miedzi	24 "
	b) w żelazie	24 "
30.	Kowalstwo:
	a) artystyczne	30 "
	b) pojazdowe	24 "
	c) wyrób narzędzi rolniczych	24 "
	d) naprawa narzędzi rolniczych	24 "
31.	Krawiectwo damskie:
	a) miarowe ciężkie	30 "
	b) miarowe lekkie	24 "
	c) krawiectwo dziecięce	24 "
32.	Krawiectwo męskie:
	a) miarowe cywilne i mundurowe	30 "
	b) kamizelczarstwo	12 "
	c) spodniarstwo	18 "
	d) krawiectwo skórzane	30 "
33.	Kuśnierstwo:
	a) futrzarstwo	30 "
	b) kożuszkarstwo	24 "
34.	Lakiernictwo	24 "
35.	Malarstwo:
	a) budowlane	24 "
	b) dekoracyjne	24 "
	c) tapeciarstwo	12 "
36.	Mechanictwo maszyn:
	a) biurowych	24 "
	b) patefonów	12 "
	c) maszyn do szycia	24 "
37.	Mechanictwo ortopedyczne	36 "
38.	Mechanictwo młyńskie	30 "
39.	Mechanictwo precyzyjne	36 "
40.	Młynarstwo	24 "
41.	Modelarstwo:
	a) odlewnicze	24 "
	b) kopyciarstwo	18 "
	c) wyrób manekinów	18 "
	d) wyrób form do kapeluszy	18 "
	e) wyrób podeszew drewnianych	9 "
42.	Odlewnictwo:
	a) żeliwne	30 "
	b) metali kolorowych	30 "
43.	Optyka:
	a) wyrób przyrządów optycznych	30 "
	b) naprawa przyrządów optycznych	30 "
	c) wyrób okularów	24 "
	d) naprawa okularów	24 "
44.	Parasolnictwo	18 "
45.	Piekarstwo	24 "
46.	Powroźnictwo:
	a) wyrób sznurów	12 "
	b) sieciarstwo	12 "
	c) sieciarstwo morskie	12 "
47.	Pozłotnictwo i wyrób ram:
	a) pozłotnictwo	18 "
	b) wyrób ram i listew	18 "
	c) oprawa obrazów	12 "
48.	Radiomechanictwo	30 "
49.	Rękawicznictwo:
	a) skórzane	18 "
	b) z tkanin	12 "
50.	Rymarstwo:
	a) wyrób uprzęży	24 "
	b) wyrób kufrów i waliz	18 "
	c) kaletnictwo	24 "
	d) rymarstwo sportowe	24 "
	e) siodlarstwo	24 "
	f) siodlarstwo pojazdowe	18 "
51.	Rzeźnictwo i wędliniarstwo:
	a) rzeźnictwo	12 "
	b) wyrąb mięsa	12 "
	c) wędliniarstwo	18 "
52.	Rzeźnictwo i wędliniarstwo z mięsa końskiego
	a) rzeźnictwo koni	12 "
	b) wyrąb mięsa końskiego	12 "
	c) wędliniarstwo	18 "
53.	Stolarstwo:
	a) budowlane	24 "
	b) meblowe	30 "
	c) sportowe	18 "
	d) wyrób trumien	12 "
	e) lekarstwo w drzewie	18 "
	f) posadzkarstwo	12 "
	g) rzeźbiarstwo w drzewie	30 "
54.	Szczotkarstwo:
	a) wyrób szczotek i pędzli	18 "
	b) wyrób szczotek drucianych	12 "
55.	Szewstwo:
	a) wyrób obuwia	24 "
	b) naprawa obuwia	18 "
	c) pantoflarstwo	12 "
	d) trepiarstwo	9 "
	e) wyrób obuwia na podeszwach drewnianych	12 "
56.	Szewstwo ortopedyczne	30 "
57.	Szklarstwo:
	a) budowlane	12 "
	b) pojazdowe	12 "
	c) szlifierstwo szkła	18 "
	d) podlewanie zwierciadeł	18 "
	e) witrażownictwo	24 "
58.	Szkutnictwo:
	a) budowa łodzi	24 "
	b) budowa kajaków	12 "
59.	Sztukatorstwo	30 "
60.	Ślusarstwo i naprawa maszyn:
	a) ślusarstwo	24 "
	b) ślusarstwo budowlane	18 "
	c) naprawa maszyn	30 "
	d) wyrób wag	24 "
	e) tokarstwo w metalu	24 "
	f) spawalnictwo	18 "
	g) wyrób narzędzi	30 "
	h) wyrób narzędzi medycznych	30 "
	i) nożownictwo	18 "
	j) pilnikarstwo	18 "
	k) naprawa rowerów	12 "
61.	Ślusarstwo samochodowe:
	a) naprawa silników samochodowych	30 "
	b) naprawa podwozi samochodowych	24 "
	c) elektromechanictwo samochodowe	24 "
62.	Tapicerstwo:
	a) meblowe	24 "
	b) dekoratorstwo	18 "
63.	Tkactwo:
	a) bawełniane	18 "
	b) jedwabne	18 "
	c) wełniane	18 "
	d) dywanowe	18 "
	e) kilimowe	12 "
64.	Wiertnictwo studzien	24 "
65.	Wulkanizatorstwo	24 "
66.	Wydmuchiwanie szkieł laboratoryjnych	18 "
67.	Wyrób galanterii:
	a) z drzewa	13 "
	b) z metalu	18 "
	c) ze skór	18 "
	d) z rogu	18 "
	e) z kości	18 "
	f) z bursztynu	18 "
	g) z tkanin	18 "
	h) z papieru	18 "
	i) z tworzyw sztucznych	18 "
	j) wyrób piór wiecznych	24 "
	k) naprawa piór wiecznych i ołówków automatycznych	18 "
	l) malarstwo na szkle i porcelanie	24 "
	ł) malarstwo na tkaninach	18 "
68.	Wyrób szyldów	24 "
69.	Zabawkarstwo	18 "
70.	Zduństwo:
	a) budowa pieców pokojowych i kuchennych	24 "
	b) budowa pieców piekarskich	24 "
	c) ceramika szlachetna	24 "
	d) garncarstwo	18 "
	e) kaflarstwo	18 "
71.	Zegarmistrzostwo	30 "
72.	Złotnictwo:
	a) wyrób przedmiotów z metali szlachetnych	30 "
	b) jubilerstwo	30 "
	c) szlifowanie kamieni szlachetnych i półszlachetnych	30 "
73.	Żaglownictwo	18 "
	Rzemiosło koncesjonowane.
1.	Instalatorstwo wodociągowe i kanalizacyjne:
	a) instalatorstwo wodociągowe	24 "
	b) instalatorstwo kanalizacyjne	24 "
2.	Instalatorstwo gazowe	24 "
3.	Instalatorstwo elektryczne	24 "
4.	Kominiarstwo	24 "

Uwaga: w przypadku szkolenia w kilku specjalnościach w ramach jednego zawodu dopuszczalne jest przedłużenie czasu nauki na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Przedłużenie czasu nauki wymaga każdorazowej zgody izby rzemieślniczej.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2 ⁷

WYKAZ SKRÓCONEGO CZASU SZKOLENIA W WARSZTATACH SZKOLENIOWO-PRODUKCYJNYCH ZAKŁADÓW DOSKONALENIA RZEMIOSŁA

1.	Bednarstwo beczkowe i naczyniowe	łącznie 18 miesięcy
2.	Betoniarstwo	" 12 "
3.	Bieliźniarstwo damskie, męskie i dziecięce	" 18 "
4.	Blacharstwo budowlane i naczyniowe	" 18 "
5.	Brązownictwo - wyrób przedmiotów z metali półszlachetnych	" 24 "
6.	Cholewkarstwo	" 12 "
7.	Cukiernictwo - ciastkarstwo - lodziarstwo	" 18 "
8.	Elektromechanictwo silnikowe	" 21 "
9.	Fotografowanie	" 24 "
10.	Fryzjerstwo damskie i męskie	" 18 "
11.	Grawerstwo - wyrób pieczęci i rytowanie	" 24 "
12.	Instrumenty muzyczne - lutnictwo	" 24 "
13.	Introligatorstwo - oprawa książek i wyrób galanterii introligatorskiej	" 18 "
14.	Kamieniarstwo budowlane i nagrobkowe	" 24 "
15.	Kołodziejstwo pojazdowe	" 18 "
16.	Koszykarstwo	" 18 "
17.	Kowalstwo - wyrób i naprawa narzędzi rolniczych (uniwersalne dla wsi)	" 24 "
18.	Krawiectwo damskie:
	a) miarowe ciężkie	" 24 "
^	b) " lekkie	" 18 "
19.	Krawiectwo męskie - miarowe cywilne i mundurowe, spodniarstwo	" 24 "
20.	Kuśnierstwo - futrzarstwo	" 24 "
21	Malarstwo dekoracyjne	" 18 "
22.	Mechanictwo maszyn do szycia	" 18 "
23.	Mechanictwo ortopedyczne	łącznie 24 miesiące
24.	Modelarstwo odlewnicze	" 18 "
25	Odlewnictwo żeliwne	" 18 "
26.	Optyka - naprawa przyrządów optycznych	" 24 "
27.	Parasolnictwo	" 12 "
28.	Piekarstwo	" 18 "
29.	Radiomechanictwo	" 24 "
30.	Rymarstwo - wyrób uprzęży	" 18 "
31.	Stolarstwo:
	a) budowlane	" 18 "
^	b) meblowe	" 24 "
32.	Szewstwo - wyrób i naprawa obuwia	" 18 "
33.	Szewstwo ortopedyczne	" 24 "
34.	Szklarstwo - budowlane i szlifierstwo szkła	" 18 "
35.	Sztukatorstwo	" 24 "
36.	Ślusarstwo i naprawa maszyn:
	a) ślusarstwo budowlane	" 15 "
^	b) naprawa maszyn rolniczych	" 18 "
^	c) tokarstwo metalu	" 18 "
^	d) spawalnictwo	" 12 "
^	e) wyrób narzędzi	" 24 "
37.	Ślusarstwo samochodowe:
	a) naprawa silników samochodowych	" 24 "
^	b) naprawa podwozi samochodowych	" 18 "
^	c) elektromechanictwo samochodowe	" 21 "
38.	Wydmuchiwanie szkieł laboratoryjnych	" 12 "
39.	Zduństwo - budowa pieców pokojowych i kuchennych	" 18 "
40.	Zegarmistrzostwo	" 24 "
41.	Złotnictwo - jubilerstwo	" 24 "
	Rzemiosła koncesjonowane.
1.	Instalatorstwo wodno-kanalizacyjne gazowe oraz instalatorstwo	centralnego ogrzewania (niekoncesjonowane)	" 24 "
2.	Instalatorstwo elektryczne	" 18 "

1 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

2 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

3 § 9 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

4 § 11 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

5 § 12 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

6 Załącznik nr 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

7 Załącznik nr 2 dodany przez § 1 pkt 7 zarządzenia z dnia 30 września 1954 r. (M.P.54.96.1097) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 13 października 1954 r.

• Identyfikator: M.P.1952.A-59.904
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Szkolenie zawodowe młodocianych zatrudnionych w zakładach rzemieślniczych.
• Data aktu: 17/06/1952
• Data ogłoszenia: 12/07/1952
• Data wejścia w życie: 12/07/1952