Prawa i obowiązki głównych (starszych) księgowych banków i gminnych kas spółdzielczych.

UCHWAŁA NR 343
RADY MINISTRÓW
z dnia 5 maja 1951 r.
w sprawie praw i obowiązków głównych (starszych) księgowych banków i gminnych kas spółdzielczych.

I.

Przepisy ogólne dotyczące głównych (starszych) księgowych w bankach.

§  1.
W centralach banków ustanowiony zostaje główny księgowy oraz w miarę potrzeby starsi księgowi w jednostkach (komórkach) organizacyjnych, posiadających zespoły wewnętrznej księgowości.
§  2.
W oddziałach banków zostaną ustanowieni starsi księgowi.
§  3.
1.
Głównym księgowym w rozumieniu niniejszych przepisów jest pracownik banku, kierujący działalnością centralnej księgowości oraz gospodarką budżetową.
2.
Starszym księgowym oddziału lub jednostki (komórki) organizacyjnej w centrali może być kierownik rachunkowości.
§  4.
1.
Głównego księgowego powołuje i odwołuje dyrektor banku za zgodą Ministra Finansów.
2.
Zastępcę głównego księgowego oraz starszych księgowych, jak również zastępców starszych księgowych mianuje dyrektor po wysłuchaniu opinii głównego księgowego.
§  5.
1.
Główny księgowy z wyłączeniem przypadku przewidzianego w § 10 jest odpowiedzialny na równi z dyrektorem banku za zachowanie dyscypliny finansowo-budżetowej oraz zasad oszczędnej gospodarki budżetowej.
2.
Starsi księgowi ponoszą analogiczną odpowiedzialność na równi z kierownikami właściwych jednostek (komórek) organizacyjnych centrali oraz oddziałów banku.
§  6.
Wszystkie jednostki organizacyjne banku obowiązane są przesyłać głównemu księgowemu w ustalonych terminach niezbędne dla księgowości i kontroli zestawienia i dokumenty.
§  7.
Główny księgowy wykonuje obowiązki wynikające z przepisów niniejszej uchwały bezpośrednio lub za pośrednictwem starszych księgowych w jednostkach (komórkach) organizacyjnych centrali i w oddziałach banku.
§  8.
Główny księgowy podlega bezpośrednio dyrektorowi banku, starsi zaś księgowi - kierownikom właściwych jednostek (komórek) organizacyjnych centrali bądź kierownikom oddziałów banku.

II.

Przepisy szczegółowe dotyczące obowiązków i uprawnień głównych i starszych księgowych w bankach.

§  9.
Do obowiązków i uprawnień głównego księgowego należy:
1)
zorganizowanie, prowadzenie i kontrola wszystkich czynności księgowych oraz sprawozdawczości z zakresu księgowości i wykonania budżetu zgodnie z obowiązującymi przepisami;
2)
przestrzeganie bieżącego i prawidłowego księgowania wszystkich operacji banku;
3)
terminowe i prawidłowe sporządzanie bilansów banku i innych sprawozdań z zakresu księgowości oraz przesyłanie ich właściwym jednostkom nadrzędnym, w ustalonych terminach;
4)
podpisywanie łącznie z dyrektorem banku bilansów i sprawozdań liczbowych niezależnie od podpisu pracownika, który sporządza bilans;
5)
wstępna i bieżąca kontrola wydatków budżetowych, kontrola gospodarki materiałowej, przestrzeganie terminowego rozliczania zaliczek i regulowania zobowiązań, kontrola prawidłowego dokonywania wydatków w ramach ustalonego w budżecie banku limitu płac, przestrzeganie obowiązujących stawek, przeciętnej wynagrodzeń i ustalonej ilości etatów, prawidłowe i terminowe obliczanie i odprowadzanie odpisów amortyzacyjnych, podatków, opłat oraz świadczeń, przewidzianych w budżecie;
6)
doszkalanie i instruowanie pracowników zatrudnionych w rachunkowości centrali i oddziałów banku,
7)
należyte przechowywanie ksiąg, dokumentów, kartotek i zestawień rachunkowych oraz zabezpieczenie ich przed zniszczeniem, zagubieniem lub ujawnieniem tajemnicy;
8)
sporządzanie list płacy.
§  10.
1.
W przypadku otrzymania polecenia sprzecznego z obowiązującymi przepisami lub zasadami prawidłowego księgowania, jak również zasadami dyscypliny finansowo-budżetowej oraz oszczędnej gospodarki, główny księgowy obowiązany jest przed wykonaniem polecenia zwrócić na to uwagę na piśmie dyrektorowi banku.
2.
Główny księgowy polecenie to wykona w razie pisemnego potwierdzenia przez dyrektora banku uprzednio wydanego polecenia i zawiadomi o tym Ministra Finansów.
3.
Główny księgowy, który w przypadkach określonych w ust. 2, nie zawiadomi Ministra Finansów o zarządzeniach dyrektora niezgodnych z obowiązującymi przepisami, ponosi za ich wykonanie osobistą odpowiedzialność na równi z dyrektorem banku.
§  11.
1.
Przepisy dotyczące głównych księgowych mają analogiczne zastosowanie do starszych księgowych.
2.
Starsi księgowi zażądają pisemnego potwierdzenia polecenia w przypadkach określonych w § 10 od kierownika jednostki (komórki) organizacyjnej centrali bądź kierownika oddziału banku. W razie uzyskania takiego potwierdzenia starszy księgowy powiadamia niezwłocznie o wykonaniu polecenia głównego księgowego, który w ciągu 7 dni po otrzymaniu tego powiadomienia przedsięweźmie kroki w trybie § 10 i zawiadomi starszego księgowego o decyzji dyrektora banku.

III.

Przepisy dotyczące starszych księgowych w gminnych kasach spółdzielczych.

§  12.
1.
W gminnych kasach spółdzielczych (G.K.S.) na czele komórek księgowości stoją starsi księgowi.
2.
Starszego księgowego w G.K.S. powołuje i odwołuje kierownik właściwego terenowo wojewódzkiego oddziału Banku Rolnego na wniosek zarządu G.K.S. To samo stosuje się do zastępcy starszego księgowego, o ile stanowisko takie jest przewidziane.
3.
Przepisy rozdziałów I i II niniejszej uchwały mają odpowiednie zastosowanie do starszych księgowych i ich zastępców w gminnych kasach spółdzielczych.
§  13.
Prawa i obowiązki dyrektora banku względnie Ministra Finansów wynikające z niniejszej uchwały przechodzą odpowiednio na zarząd G.K.S. względnie na dyrektora Banku Rolnego.
§  14.
Minister Finansów wyda na wniosek Banku Rolnego zarządzenia konieczne dla wprowadzenia w życie niniejszej uchwały w G.K.S.

IV.

Przepisy końcowe.

§  15.
Dyrektorzy banków powołają w ciągu 30 dni od wejścia w życie niniejszej uchwały głównego księgowego i starszych księgowych oraz ich zastępców zgodnie z § 4.
§  16.
Termin powołania starszych księgowych w G.K.S. ustali Minister Finansów.
§  17.
Wykonanie uchwały porucza się Ministrowi Finansów.
§  18.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1951.A-42.524

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Prawa i obowiązki głównych (starszych) księgowych banków i gminnych kas spółdzielczych.
Data aktu: 05/05/1951
Data ogłoszenia: 23/05/1951
Data wejścia w życie: 23/05/1951