Ogłoszenie tekstu Statutu Organizacyjnego Ministerstwa Komunikacji.

OBWIESZCZENIE

MINISTRA KOMUNIKACJI

z dnia 31 marca 1945 r.

w sprawie ogłoszenia tekstu Statutu Organizacyjnego Ministerstwa Komunikacji.

Niniejszym ogłaszam w załączeniu tekst Statutu Organizacyjnego Ministerstwa Komunikacji, zatwierdzonego uchwałą Rady Ministrów z dnia 8 marca 1945 r.

STATUT ORGANIZACYJNY MINISTERSTWA KOMUNIKACJI

§ 1. Ministerstwo Komunikacji dzieli się na 11 Departamentów: Ogólny, Finansowy, Handlowo-Taryfowy, Ruchu Kolejowego, Budowy i Utrzymania Kolei, Mechaniczny, Zasobów i Zakupów Kolejowych, Elektrotechniczny, Dróg Kołowych, Dróg Wodnych, Lotnictwa Cywilnego oraz na samodzielne Biura: Gabinet Ministra, Biuro Personalne, Biuro Wojskowe, Biuro Aprowizacji i Zaopatrzenia Pracowników Komunikacji, Biuro Odszkodowań i Likwidacyj, Biuro Sanitarne, Biuro Planowania, Biuro Komunikacji Samochodowej tudzież Wyższa Komisja Dyscyplinarna.

§ 2. Departament Ogólny składa się z 6 Wydziałów: Organizacyjnego, Prawnego, Traktatowego, Polityki Komunikacyjnej i Koncesyj, Turystyki Ogólnej i Akwizycji, Naukowej Organizacji Pracy, Przy Depart. Ogólnym istnieje Wyższa Komisja Dyscyplinarna.

a) Wydział Organizacyjny załatwia sprawy:

Ustalenie zasad organizacji przedsiębiorstwa P.K.P. i innych przedsiębiorstw podległych M.K., opracowywanie przepisów o ustroju i zakresie działania Ministerstwa i urzędów podległych, sprawy terytorialnego rozgraniczania urzędów podległych M.K., opracowywanie lub opiniowanie statutów organów kolejowych przy M.R., opracowywanie projektów ustaw i rozporządzeń, nie należących do zakresu działania poszczególnych Dep. lub Wydziałów M.K. oraz innych projektów ustaw i rozporządzeń zleconych przez Ministra, opracowywanie pod względem prawnym i redakcyjnym projektów ustaw i rozporządzeń z dziedziny prawa drogowego i wodnego, opracowywanie w por. z Gabinetem Ministra instrukcyj biurowych i instrukcyj o przechowywaniu akt w M.K. i w urzędach podległych, opracowywanie w por. z Gabinetem Ministra przepisów o wydawaniu Dz. Urz. M. K. i Dzienników Zarządzeń DOKP, czuwanie nad techniczno-legislacyjną stroną wydawnictwa Dz. Urz. M. K. i części I. Dz. T. i Z. K., opiniowanie po zasięgnięciu zdania właściwych Dep. projektów ustaw i rozporządzeń, opracowywanych przez inne Ministerstwa i przesyłanych M.K. do uzgodnienia; udział w odnośnych konferencjach międzyministerialnych ze stanowiska ogólno-prawnego i organizacyjnego.

b) Wydział Prawny załatwia sprawy:

Udzielanie opinii prawnych oraz uzgadnianie wszelkich umów, ugód i innych aktów prawnych (z wyjątkiem międzynarodowych oraz z wyjątkiem umów eksploatacyjnych i współużywanie stacyj stycznych) zatwierdzonych lub zawieranych przez M.K., udzielanie opinii prawnych z wszelkich dziedzin prawa, udzielanie opinii prawnych w sprawach reklamacyjnych (odszkodowań) i należności z tytułu przewozów kolejowych; udzielanie opinii prawnych w sprawach lotnictwa cywilnego; sprawy odszkodowań wynikające z odpowiedzialności Skarbu Państwa i P.K.P.; sprawy odwołań w toku instancji w zakresie prawa wodnego i drogowego, jako też załatwianie w tymże zakresie skarg i zażaleń w razie naruszenia prawa; sprawy wywłaszczenia (nabywanie) nieruchomości na cele kolejowe, lotnicze, drogowe, pomiarowe i urządzeń wodnych, sprawy zbywania, zamiany i obciążeń nieruchomości; przechowywanie oryginałów, dokumentów, w myśl Instrukcji Biurowej Min. Kom.

c) Wydział Traktatowy załatwia sprawy:

Opracowywanie pod względem prawnym i redakcyjnym, w por. z właściwymi Dep., wszelkich umów międzynarodowych, regulujących sprawy kolejowe i turystyczne, opracowywanie lub opiniowanie pod względem prawnym i redakcyjnym, w porozumieniu z właściwymi Dep., umów zawieranych z centralnymi zarządami komunikacyjnymi, z wyjątkiem umów taryfowych i rozrachunkowo-wyrównawczych, załatwianie kwestyj prawnych, związanych z zawieraniem, uzupełnieniem, zmianami, wykonywaniem i interpretacją tych umów, załatwianie w porozumieniu z właściwymi Departamentami spraw, związanych z wykonaniem umów, rejestracja tych umów i sprawy ich druku; opracowywanie lub opiniowanie, ze stanowiska prawnego, wzorów umów komunikacyjnych o charakterze międzynarodowym; opinie o wszelkich projektach ustaw i rozporządzeń.

d) Wydział Polityki Komunikacyjnej i Koncesyj załatwia sprawy:

Prowadzenie ogólnej polityki komunikacyjnej, w porozumieniu z właściwymi Departamentami. Nadzór ogólny nad kolejami prywatnymi i tramwajami oraz opracowywanie przepisów o nadzorze nad nimi, w porozumieniu z właściwymi Departamentami. Opracowywanie projektów ustaw, rozporządzeń i zarządzeń w sprawach koncesyj kolejowych, w porozumieniu z właściwymi Departamentami, sprawy udzielenia koncesyj na budowę i eksploatację kolei prywatnych i użytku publicznego i tramwajów, sprawy przyznawania charakteru użyteczności powszechnej prywatnym przedsiębiorstwom kolejowym, sprawy ustalania ogólnych zasad oraz zatwierdzania umów eksploatacyjnych i umów o współużywaniu stacyj stycznych, zawieranych przez P.K.P. z kolejami prywatnymi i zarządami tramwajów, sprawy statutów prywatnych przedsiębiorstw (spółek) kolejowych, nadzór nad przestrzeganiem przez prywatne przedsiębiorstwa (spółki) kolejowe ustaw koncesyjnych, dokumentów koncesyjnych, statutów i innych przepisów prawnych oraz wydawanie odpowiednich zarządzeń, w porozumieniu z właściwymi Departamentami, przedstawianie wniosków o mianowaniu komisarzy Rządowych przy prywatnych przedsiębiorstwach (spółkach) komunikacyjnych, sprawa przejmowania kolei prywatnych na własność Skarbu Państwa lub w zarząd P.K.P., oraz odstępowania w dzierżawę w porozumieniu z właściwymi Departamentami istniejących kolei, stanowiących własność Skarbu Państwa, sprawy likwidacji prywatnych przedsiębiorstw (spółek) kolejowych, w porozumieniu z właściwymi Departamentami, sprawy przedsiębiorstw przemysłowych na dworcach kolejowych, autobusowych, w przystankach rzecznych i portach lotniczych, z wyjątkiem stacyj smarów, stacyj benzynowych oraz przechowalni bagażu na dworcach kolejowych i innych przedsiębiorstw, których działalność pozostaje w ścisłym związku z wykonywaniem przewozów kolejowych.

e) Wydział Turystyki Ogólnej i Akwizycji załatwia sprawy:

Opieka nad krajowymi towarzystwami turystycznymi, krajoznawczymi, automobilowymi, organizacyjne w dziedzinie turystyki, konwencje turystyczne i ułatwienia graniczne, paszportowe, celne itp., zabezpieczenie i uruchomienie przedsiębiorstw turystycznych (koleje linowe, górskie, wyciągi saniowe). Liga Popierania Turystyki, masowa turystyka i organizowanie pielgrzymek i wycieczek popularnych, letnie wywczasy dla robotników i mieszkańców miast; wydawanie przepisów w dziedzinie koncesyj i cen przemysłu hotelarskiego i turystycznego, rozbudowa przemysłu hotelarskiego i turystycznego, tworzenie i nadzór nad szkołami hotelarskimi, opieka nad majątkiem przemysłu hotelarskiego i turystycznego, jak hotele, pensjonaty i domy wypoczynkowe, położone w uzdrowiskach i miejscowościach klimatycznych, o ile stanowiły własność państwa, osób prawnych lub osób nieobecnych, ustanawianie zarządu tymczasowego, nadzór i kontrola nad hotelami i domami wypoczynkowymi o znaczeniu turystycznym: propaganda turystyczna ogólna i kolejowa, w kraju i zagranicą, wydawnictwa propagandowe i turystyczne, przygotowywanie map turystycznych, planów miast krajoznawczych, filmów propagandowych, organizowanie wysław turystycznych, rejestracja zagranicznych biur podróży oraz ich filii, zawieranie umów z biurami podróży, nadzór nad działalnością krajowych i zagranicznych biur podróży, zabezpieczenie majątku biur podróży "Orbis", "Cook Wagons-Lits" i innych, ustanawianie zarządu przymusowego lub tymczasowego nad tymi biurami.

f) Wydział Naukowej Organizacji Pracy opracowuje instrukcje i przepisy dotyczące najbardziej racjonalnej i celowej organizacji pracy we wszystkich dziedzinach Komunikacji, bada najnowsze zdobycze na tym polu zagranicą i ich przydatność w kraju, czuwa nad sprawną i oszczędną eksploatacją kolei i przedsiębiorstw podległych Ministrowi Komunikacji, załatwia sprawę popierania rodzimej wynalazczości i popierania specjalnych talentów organizacyjno-administracyjnych.

Wyższa Komisja Dyscyplinarna jest organem odwoławczym od orzeczeń Komisyj dyscyplinarnych (I instancji), sprawuje nadzór nad postępowaniem dyscyplinarnym w DOKP i urzędach podległych Min. Kom. Pod względem gospodarczym Wyższa Komisja Dyscyplinarna jest przynależna do Dep. Ogólnego.

§ 3. Departament Finansowy składa się z 5 wydziałów: Ogólnego, Budżetowego i Centralnej Księgowości P.K.P. Dochodów Kolejowych, Rozchodów Kolejowych, Rachunkowego oraz z Kasy Głównej P.K.P.

a) Wydział Ogólny załatwia sprawy: ogólno-finansowe, pożyczki kolejowe i inwestycyjne, ogólny nadzór nad kolejami prywatnymi i tramwajami, zatwierdzanie preliminarzy budżetowych, sprawozdań i bilansów kolei prywatnych, zaliczki gwarancyjne, Krajowy Fundusz Kolejowy, kontrola finansowa podległych przedsiębiorstw, sprawy związane z udziałem Skarbu Państwa w prywatnych przedsiębiorstwach komunikacyjnych.

b) Wydział Handlowy i Centralnej Księgowości P.K.P. załatwia sprawy:

budżetowe P.K.P., wydawanie przepisów budżetowych, opracowanie budżetu P.K.P., rozdział kredytów, sprawozdanie budżetowe P.K.P., prowadzenie centralnej księgowości P.K.P., schemat budżetowy i księgowania, bilans P.K.P.

c) Wydział Dochodów Kolejowych załatwia sprawy:

kontroli dochodów, rozrachunków, współdziała przy układaniu taryf przewozowych i zawierania międzynarodowych umów i konwencyj komunikacyjnych.

d) Wydział Rozchodów Kolejowych ustala w porozumieniu z właściwymi departamentami zasady rachunkowości, kasowości, opracowuje odnośne przepisy i instrukcje, załatwia sprawy: kontrola wydatków P.K.P. pod względem racjonalnej gospodarki finansowej, zaopatrywanie w gotówkę D.O.K.P. i innych urzędów podległych M.K., nadzór nad funduszami specjalnymi, ustalanie wysokości funduszu zasobowego, rozdział jego między D.O.K.P., rejestracja i kontrola zasobów i prowadzonych przez P.K.P. wytwórni materiałów i inwentarza, ewidencja i kontrola inwentarza użytkowego P.K.P. pod względem ilości i wartości, rewizja i likwidacja zleceń kasowych z kredytów P.K.P, stały nadzór nad Kasą Główną P.K.P.

e) Wydział Rachunkowy załatwia sprawy budżetowe administracji M.K., prowadzi księgowość budżetu administracji M.K. opracowuje w porozumieniu z Dep. Dróg Kołowych przepisy rachunkowe i kasowe dla Państwowego Funduszu Drogowego i dla państwowych wytwórni podległych M.K. i prowadzi rachunkowość P. Funduszu Drogowego, wystawia skrypty dłużne Fund. Drogowego, prowadzi archiwum ksiąg i dokumentów rachunkowych oraz wypłaca należności funkcjonariuszów M.K.

f) Kasa Główna P.K.P. dokonuje wpłat i wypłat krajowych i zagranicznych, wystawia czeki i przekazy na banki i P.K.O., podejmuje gotówkę z banków, z P.K.O., przyjmuje kaucje i wadia, przechowuje zapasowe klucze Kas Dyrekcyjnych.

§ 4. Departament Handlowo-Taryfowy składa się z 4 wydziałów: Ogólnego i Taryf Osobowych, Taryf Towarowych Wewnętrznych, Taryf Towarowych Zagranicznych, Przewozowego.

a) Wydział Ogólny i Taryf Osobowych załatwia sprawy:

taryf dla przewozu osób, bagażu i przesyłek ekspresowych w komunikacji wewnętrznej i zagranicznej, kolejowej, drogowej, wodnej, lotniczej oraz mieszanej, w por. z Dep. II i z innymi właściwymi Departamentami. Zatwierdzanie taryf Międzynarodowego Towarzystwa Wagonów Sypialnych; opiniowanie spraw koncesyj samochodowych osobowych i odwołań; ubezpieczenia bagażu i przesyłek na kolejach, oraz ubezpieczenia podróżnych kolejowych od nieszczęśliwych wypadków; sprawy wydzierżawiania przechowalni bagażu na dworcach kolejowych; organizacja i nadzór nad kontrolą biletów i dowodów przejazdowych w pociągach oraz dowodów przewozowych przy wykonywaniu przewozów, opracowywanie przepisów o kontroli biletów i dowodów przejazdowych w pociągach; nadzór nad kolejami prywatnymi i innymi przedsiębiorstwami komunikacyjnymi w zakresie taryf osobowych i bagażowych oraz w zakresie przesyłek ekspresowych, w porozumieniu z właściwymi Departamentami, zwierzchni nadzór nad wykonywaniem umów z biurami podróży, ze stanowiska taryfowo-handlowego; redakcja, administracja i składnica Dziennika Taryf i Zarządzeń Kolejowych; sprawy wytwórni biletów i drukarni płaskich, opracowywanie, w porozumieniu z Dep. II, przepisów o wytwórniach biletów.

b) Wydział Taryf Towarowych Wewnętrznych załatwia sprawy:

Sprawy polityki taryfowej i komunikacyjnej w dziedzinie ruchu towarowego; badania ekonomiczne stanu kraju ze stanowiska przewozowego; badania kosztów własnych przewozu; sprawy taryf towarowych w komunikacji wewnętrznej kolejowej, drogowej, wodnej, lotniczej oraz mieszanej, jako też zawieranie odnośnych umów, w porozumieniu z Dep. II i innymi właściwymi Departamentami; opracowywanie, w porozumieniu z Gabinetem Ministra i z Dep. II, przepisów o ulgach poza taryfowych dla przewozu przesyłek gospodarczych P.K.P., przesyłek władz i instytucyj państwowych, oraz ich personeli, jak również przesyłek przeznaczonych na cele dobroczynne; organizacja kontroli stosowania taryf towarowych; nadzór nad kolejami prywatnymi i innymi przedsiębiorstwami komunikacyjnymi w zakresie taryf towarowych.

c) Wydział Taryf Towarowych Zagranicznych załatwia sprawy:

taryf towarowych w komunikacji z zagranicą, kolejowej, drogowej, wodnej, lotniczej oraz mieszanej, w porozumienia z Departamentem II i z innymi właściwymi Dep. umów taryfowych z kolejami i innymi przedsiębiorstwami przewozowymi zagranicznymi; organizacja przedstawicielstwa i ajencyj P.K.P., zagranicą: badania i regulowanie stosunków konkurencyjnych w komunikacjach międzynarodowych.

d) Wydział Przewozowy załatwia sprawy:

regulaminu przewozu osób, bagażu, przesyłek ekspresowych i towarowych w komunikacji wewnętrznej, regulaminów i umów przewozowych w komunikacji mieszanej wewnętrznej i międzynarodowej oraz przepisów wykonawczych do tych regulaminów, w porozumieniu z właściwymi Departamentami; koncesyj międzynarodowych dla przewozu kolejami osób, bagażu i towarów, w porozumieniu z właściwymi Departamentami; sprawy związane z uczestnictwem P.K.P. w międzynarodowych organizacjach kolejowych w zakresie przewozów; sprawy regulaminów przewozowych w bezpośredniej komunikacji między P.K.P. i innymi kolejami, w porozumieniu z właściwymi Departamentami; sprawy biura wyrównawczego P.K.P.; sprawy postępowania z przedmiotami znalezionymi w wagonach i na terytorium kolejowym, oraz likwidacja tych przedmiotów, opracowywanie, w porozumieniu z Dep. II i z Dep. IV, przepisów służbowych dla ekspedycyj osobowych, bagażowych, ekspresowych i towarowych; sprawy przepisów przewozowych dla przewozów pocztowych i wojskowych w obrocie wewnętrznym; sprawy ustalania warunków eksploatacji pod względem handlowym, bocznic, placów składowych, ładowni, magazynów itp. urządzeń dla użytku publicznego; sprawy ograniczeń i specjalnych warunków przewozu, wypływających z zarządzeń władz niekolejowych; opracowywanie, w porozumieniu z Dep. IV, regulaminów i przepisów służbowych dla ajencyj celnych i przedsiębiorstw pomocniczych; sprawy kolejowych przedsiębiorstw dowozowych i przedsiębiorstw dostarczających zawiadomień o przybyciu przesyłek kolejowych; sprawy przedsiębiorstw trudniących się przeładunkiem towarów na kolejach, sprawy przedsiębiorstw wykonywujących roboty fizyczne w magazynach kolejowych; sprawy postępowania celnego na kolejach; rozpatrywanie reklamacyj i odwołań związanych z postępowaniem celnym na kolejach.

§ 5. Departament Ruchu Kolejowego składa ale z 4 wydziałów: Ogólno-Ruchowego, Pasażerskiego i Towarowego oraz Kolei Wąskotorowych i Tramwajów.

a) Wydział Ogólno-Ruchowy załatwia sprawy:

Opracowywanie w porozumieniu z Dep. II przepisów i instrukcyj ogólno-ruchowych; opracowywanie przepisów i instrukcyj dla służby stacyjnej i konduktorskiej, przepisów o obsłudze urządzeń zabezpieczających ruch pociągów; zasadnicze sprawy ogólno-gospodarcze służby ruchu (opał, oświetlenie i materiały użytkowe), sprawy dotyczące inwentarza służby ruchu i uzgodnienie typów inwentarza; zasadnicze sprawy dotyczące pokojów noclegowych i koszar konduktorskich oraz ich urządzeń i użytkowania; sprawy wypadków i nadzwyczajnych wydarzeń; statystyka wypadków; badanie przelotności i przewozowej zdolności linij kolejowych, badanie pracy i rozwoju stacyj rozrządowych i węzłowych; badanie ze stanowiska ruchu warunków budowy nowych kolei państwowych i prywatnych; zezwolenie w porozumieniu z właściwymi Departamentami na otwieranie nowych lub zamykanie istniejących stacyj, przystanków i ładowni oraz na rozszerzenie lub zmniejszenie zakresu ich czynności; opracowywanie przepisów i zarządzeń dla służby telegraficznej i telefonicznej, otwieranie i zamykanie stacyj dla ruchu telegramów prywatnych; nadzór nad centralą telegraficzną M.K.; opracowywanie przepisów podstawowych o eksploatacji kolei prywatnych; opracowywanie wniosków do umów zawieranych z kolejami zagranicznymi, ze stanowiska ogólno-ruchowego.

b) Wydział Pasażerski załatwia sprawy:

Opracowywanie w porozumieniu z Dep. VI przepisów o układaniu służbowych rozkładów jazdy i podręczników z nimi związanych oraz przepisów o układaniu ściennych rozkładów jazdy i o ich ogłaszaniu; kontrola biegu pociągów pasażerskich oraz wydawanie przepisów i zarządzeń w tym względzie; sprawy charakteru ogólnego, odnoszące się do organizacji i wykonywania ruchu pasażerskiego; wydawnictwo urzędowego rozkładu jazdy; sprawy organizacji ruchu pasażerskiego; sprawy rozkładów jazdy pociągów; sprawy rozkładów jazdy międzynarodowych pociągów pasażerskich i udział w międzynarodowych konferencjach w tych sprawach; sprawy gospodarki wagonami osobowymi; sprawy bezpośrednich wagonów w komunikacji wewnętrznej i międzynarodowej; udział w Europejskiej Konferencji Kursów Bezpośrednich; opracowywanie planu dostawy wagonów do kursów międzynarodowych (E.W.P.); sprawy Związku R.I.C, oraz sprawy związane z umową R.I.C.; nadzór nad obrachunkami z kolejami obcymi za używanie taboru osobowego; sprawy wagonów motorowych i autobusów szynowych, w porozumieniu z Departamentem VI; sprawy nadzwyczajnych pociągów pasażerskich; sprawy zorganizowanych przewozów pasażerskich; sprawy wagonów salonowych i służbowych; sprawy przewozu poczty i wagonów towarowych pociągami pasażerskimi.

c) Wydział Towarowy załatwia sprawy:

Ustalenie ogólnych i ekspresowych planów przewozu towarów, czuwania nad ich wykonywaniem i odnośna statystyka; ogólna organizacja i kontrola ruchu towarowego, organizacja pociągów towarowych, dalekobieżnych, wewnętrznych i międzynarodowych w porozumieniu z Dep. III, organizacja przewozu drobnicy pod względem ruchowym, ustalenie kierunków przewozów, zarządzanie masowych przewozów gospodarczych i wojskowych oraz odnośna kontrola wykonania; czuwanie nad wyzyskaniem pociągów i ładowności wagonów zbiorowych (drobnica); opracowywanie odnośnych przepisów; normowanie, w porozumieniu z właściwymi Dep., czasu postoju wagonów pod naładunkiem i wyładunkiem środkami nadawców i odbiorców, oraz opłat postojowego, w zależności od warunków techniczno-ruchowych; opinie w sprawach zwrotu postojowego powstałego z przyczyn techniczno-ruchowych; opracowywanie przepisów o podstawianiu wagonów na szlaki i punkty nietaryfowe do ładowania i wyładowywania przesyłek, w porozumieniu z właściwymi Departamentami; sprawy przewozu przesyłek towarowych w pociągach pasażerskich pod względem techniczno-ruchowym; ustalanie warunków technicznych, eksploatacji i obsługiwania bocznic prywatnych normalnotorowych, oraz opracowywanie odnośnych umów ramowych, przepisów i instrukcyj; ustalenie w porozumieniu z Dep. VI zasad eksploatacji, technicznych warunków oraz zasad przejścia wagonów towarowych komunikacji wewnętrznej i zagranicznej; prowadzenie spraw wynikających ze statutu międzynarodowego Związku R.I.V. oraz zastosowanie umów R.I.V.; wynajmowanie w porozumieniu z Dep. VI, wagonów towarowych od prywatnych towarzystw najmu; rozporządzanie wagonami towarowymi i przyborami ładunkowymi; czynna kontrola gospodarki wagonowej we wszystkich urzędach P.K.P., spisy ilościowe i numeryczne wagonów oraz sprawy ich poszukiwania; sprawy zawierania umów o włączanie wagonów prywatnych specjalnych do parku P.K.P.; sprawy cystern kolejowych (P.K.P. i prywatnych); sprawy zapotrzebowania parowozów dla potrzeb ruchu, ze wskazaniem ich typów; wnioski w sprawach nabywania parowozów; sprawy wynajmu parowozów, w porozumieniu z Departamentem VI; statystyka ilostanu i pracy taboru oraz odnośne sprawozdanie okresowe i roczne; wyprowadzanie współczynników pracy taboru i kosztów eksploatacyjnych;

d) Wydział Kolei Wąskotorowych i Tramwajów załatwia sprawy:

Kierownictwo ogólne i nadzór nad eksploatacją kolei wąskotorowych państwowych i prywatnych, pozostających w eksploatacji P.K.P., jakoteż ustalanie ogólnych norm o eksploatacji i zasad ruchu oraz innych przepisów i instrukcyj dla kolei wąskotorowych; opracowywanie przepisów podstawowych o eksploatacji kolei prywatnych wąskotorowych i tramwajów; statystyka pracy i ogólnych wyników eksploatacji kolei wąskotorowych; nadzór nad eksploatacją prywatnych kolei wąskotorowych oraz tramwajów; kontrola wypadków i wydarzeń na kolejach wąskotorowych; organizacja ruchu osobowego i towarowego oraz ustalanie rozkładów jazdy i planów przewozu na kolejach wąskotorowych; sprawy utrzymania toru, budowli i urządzeń kolejowych; sprawy organizacji służby trakcyjnej i warsztatowej oraz opracowywanie odnośnych przepisów; ustalanie potrzebnej ilości parowozów; gospodarka parowozowa; podział parowozów według typów między koleje wąskotorowe; ustalanie norm siły pociągowej i wydajności pracy parowozów; prowadzenie ksiąg inwentarzowych taboru wąskotorowego; sprawy budowy i przebudowy warsztatów, parowozowni, stacyj wodnych, składów węglowych itp., ustalanie zasad wykonywania napraw taboru; ustalanie ogólnego planu naprawy taboru i odnośna statystyka; rejestracja normaliów taboru, jego części oraz wszelkich urządzeń mechanicznych, trakcyjnych i warsztatowych.

§ 6. Departament Utrzymania i Budowy Kolei składa się z 4 wydziałów: Nawierzchni, Budynków, Mostów, Inwestycyjnego.

a) Wydział Nawierzchni załatwia sprawy:

Zwierzchni nadzór nad utrzymaniem torów, nad ekonomicznym prowadzeniem gospodarki w tej dziedzinie; opracowywanie odnośnych przepisów i instrukcyj; projektowanie i ustalanie typów nawierzchni (podkładów, szyn, złącz, zwrotnic itp.) oraz typów narzędzi służących do utrzymania torów; zezwalanie na zupełne lub częściowe zmiany wzorów i typów, opracowywanie i zastosowanie nowych zasad konstrukcyjnych w zakresie nawierzchni, jak również systemów jej utrzymania; badania naukowe nad zagadnieniami technicznymi w zakresie utrzymania torów; statystyka stanu zużycia i uszkodzeń nawierzchni oraz ustalenie planu wymiany części składowych toru; ustalanie kosztów odpowiednich robót; ustalanie ogólnego zapotrzebowania materiałów nawierzchni, jak również zasad gospodarki w tym zakresie; kontrola nad magazynowaniem podkładów; sprawy pomocniczych zakładów wytwórczych dla potrzeb służby drogowej (warsztaty, kamieniołomy), naprawnia regeneracyjna itp.; nadzór pod względem technicznym i gospodarczym nad nasycaniem materiałów drzewnych nawierzchni; kontrola nad działalnością zakładów impregnacyjnych; wnioski co do zmian w sposobach nasycania, jak również co do jego organizacji; prowadzenie odnośnych badań naukowych; sprawy dopuszczalnego nacisku kół i rozstawu osi taboru oraz dopuszczalnej prędkości jazdy ze względu na stan nawierzchni; podział linij kolejowych na kategorie; badanie ważniejszych wypadków kolejowych z punktu widzenia służby drogowej; sprawy pogotowi drogowych; zwierzchni nadzór nad budową i utrzymaniem torów na kolejach prywatnych.

b) Wydział Budynków załatwia sprawy:

Zwierzchni nadzór nad wykonywaniem i utrzymaniem budowli nadtorowych, oraz krytyczna ocena sprawozdań budżetowych, dotyczących budowli, opracowywanie przepisów, instrukcyj i warunków i technicznych o projektowaniu i utrzymaniu budynków; projektowanie i ustalanie typów budynków; ustalanie programu budowy domów administracyjnych i mieszkalnych dla personelu P.K.P.; techniczny nadzór M.K. nad budynkami administracyjnymi (budowa, remont, konserwacja); zwierzchni nadzór nad budową i utrzymaniem budowli nadtorowych na kolejach prywatnych.

c) Wydział Mostów załatwia sprawy:

zwierzchni nadzór nad utrzymaniem, budową, przebudową i odbudową mostów, przepustów, tuneli i podtorza na kolejach; ustalanie zasad oraz opracowywanie przepisów, norm i warunków technicznych w zakresie utrzymania, projektowania, budowy i przebudowy mostów, przepustów, tuneli, murów oporowych i innych budowli sztucznych; opracowywanie typowych projektów konstrukcyj mostów, przyczółków i filarów przepustów, tuneli, murów oporowych i innych budowli sztucznych na kolejach, ocena i zatwierdzanie projektów i kosztorysów lub projektowanie mostów, przepustów, tuneli i innych budowli sztucznych na kolejach; opiniowanie i zatwierdzanie umów co do wykonanych robót; sprawy dotyczące zabezpieczenia mostów i podtorza na kolejach od powodzi i przepływu lodów; sprawy pogotowi mostów na kolejach; sprawy mostów drogowo-kolejowych.

d) Wydział Inwestycyjny załatwia sprawy:

opracowywania ogólnego programu inwestycyjnego i kontrola nad jego wykonaniem w porozumieniu z właściwymi Departamentami; ustalanie w porozumieniu z właściwymi Departamentami planu rozwoju sieci kolejowej P.K.P. zarówno co do budowy nowych linij, jak co do rozwoju istniejących; sprawy budowy bocznic kolejowych normalnotorowych; opracowywanie odnośnych norm, instrukcyj i przepisów; udzielanie zezwoleń na budowę bocznic; sprawy przejazdów w poziomie torów i dróg dojazdowych; prowadzenie ksiąg inwentarzowych majątku nieruchomego P.K.P. z wyjątkiem taboru i inwentarza użytkowego, według ilości i wartości, na zasadzie obowiązującego schematu; sprawy wodociągów kolejowych; sprawy znakowania szlaków i sporządzania profili podłużnych; opracowywanie regulaminów zarządów (kierownictwo) budowy oraz czuwanie nad ich stosowaniem; sprawy budowy urządzeń stacyjnych; ocena i zatwierdzanie projektów i kosztorysów budowy nowych linij kolejowych, tramwajowych i bocznic wąskotorowych, przebudowy istniejących, budowy drugich i trzecich torów, budowy i przebudowy stacyj i węzłów kolejowych, w por. z właściwymi Departamentami; ustalanie programów wykonania budowy oraz zapotrzebowania materiałów nawierzchni dla budowy nowych kolei, budowy drugich i trzecich torów, rozbudowy stacyj, oraz budowy i przebudowy węzłów kolejowych; zwierzchni nadzór i prowadzenie wszelkich spraw związanych z wykonaniem studiów, budowa nowych linij kolejowych i bocznic wąskotorowych, państwowych i prywatnych, przebudowa istniejących, budowa i przebudowa tramwajów, budowa drugich i trzecich torów, stacyj oraz większych węzłów kolejowych; ogólne kierownictwo i nadzór nad wyodrębnionymi zarządami budowy kolei.

§ 7. Departament Mechaniczny składa się z 4 Wydziałów: Ogólnego, Parowozowego, Wagonowego i Warsztatowego.

a) Wydział Ogólny załatwia sprawy:

Sprawy związane z prowadzeniem kancelarii Departamentu; opracowanie preliminarza budżetowego Departamentu; uzgadnianie wniosków co do przydziału kredytów; stała kontrola nad kredytami budżetowymi; ustalenie ilości potrzebnego personelu fachowego w Departamencie i Wydziałach Mechanicznych D.O.K.P.; sprawy personelu Departamentu; nadzór nad służbą mechaniczno-trakcyjną na P.K.P. oraz zwierzchni nadzór nad służbą mechaniczno-trakcyjną na liniach prywatnych; opracowanie zasadniczych przepisów i instrukcyj, dotyczących służby mechaniczno-trakcyjnej; sprawy pogotowi ratunkowych; sprawy pokoi drużyn parowozowych; prowadzenie statystyki wypadków, dotyczących uszkodzeń taboru, jego części składowych i urządzeń mechanicznych; ustalenie zasad oraz kontrola utrzymania w porządku i użytkowania taboru kolejowego, smarowania, oświetlenia, oczyszczania, dezynfekcji i ogrzewania; opiniowanie ze stanowiska służby mechanicznej projektów budowy parowozowni, stacji wodnych, składów opałów, urządzeń do nawęglania, obrotnic, wag stacyjnych i innych urządzeń mechaniczno-trakcyjnych; ustalenie zasad organizacji przeciwpożarowej na kolejach i kontrola nad ochroną przeciwpożarową odnośnie urządzeń i wyszkolenia drużyn pożarowych.

b) Wydział parowozowy załatwia sprawy:

Ewidencja parowozów na całej sieci P.K.P. przydział parowozów do poszczególnych Dyrekcji w zależności od potrzeb i charakteru ruchu pociągów; przegrupowywanie parowozów między poszczególnymi Dyrekcjami na skutek zaszłych zmian w ruchu pociągów; nadzór zwierzchni nad właściwym używaniem przydzielonych Dyrekcjom parowozów i utrzymaniem ich w należytym stanie; nadzór zwierzchni nad należytym i terminowym zaopatrzeniem czynnych parowozów we wszystkie potrzebne materiały, części zapasowe i przyrządy w ścisłym kontakcie i porozumieniu z Departamentem zasobów; opracowanie właściwego znakowania parowozów i wydanie odpowiednich zarządzeń; opracowywanie wniosków co do wartości sprzedażnej skreślonych z inwentarza parowozów; opracowywanie wniosków co do dobowego lub godzinnego kosztu wynajmu parowozów instytucjom państwowym, użyteczności publicznej lub firmom prywatnym; ścisła współpraca z Departamentem Ruchu co do właściwej obsługi pociągów na poszczególnych odcinkach, a więc zasięgu odcinków obsługi, szybkości jazdy, utrzymania w należytym stanie składów pociągowych itp.; opracowanie wspólnie z Wydziałem Ogólnym przepisów służbowych, związanych z pracą parowozowni, parowozów i drużyn parowozowych; ustalanie norm racjonalnego zużycia paliwa, smarów, czyściwa i materiałów świetlnych; opracowanie wniosków co do ulepszeń, mających na względzie zmniejszenie zużycia tych materiałów oraz prowadzenie statystyki rozchodów; planowanie napraw parowozów i przydzielanie tych napraw do poszczególnych naprawni w porozumieniu z Wydziałem Warsztatowym; opracowywanie wniosków co do skreślenia z inwentarza parowozów silnie zużytych lub nie nadających się już do pracy dla istniejących warunków; ustalanie zasad utrzymania i dozoru nad kotłami parowymi na P.K.P. i na kolejach prywatnych, rejestracja kotłów parowych, skreślanie ich z inwentarza i sprzedaż skreślonych; ewidencja urządzeń trakcyjnych, jako to: obrotnic, przesuwnic, zapadni, trójkątów, wciągów, podnośników, wag stacyjnych, wytwórni zgęszczonego powietrza, acetylenu itp., nadzór zwierzchni nad należytym ich stanem i ciągłą gotowością do przeznaczonego im celu; opracowywanie wniosków co do zmian konstrukcyjnych, względnie uzupełnienia urządzeń trakcyjnych i warsztatowych odpowiednio nowoczesnymi urządzeniami, a także co do skreślenia lub przeniesienia urządzeń zbędnych lub przestarzałych, nie odpowiadających potrzebom danego punktu służbowego; opracowywanie wniosków, mających na względzie polepszenie i usprawnienie pracy przy projektowaniu przebudowy, odbudowy lub wznoszeniu nowych budynków parowozowni (należyte oświetlenie, ogrzewanie, wentylacja, odprowadzenie dymu i spalin, wygodne rozmieszczenie stołów warsztatowych i stoisk, zaopatrzenie w wodę do picia, poczekalnie, sale noclegowe, stołówki, kąpiele i inne); ścisła ewidencja stacji wodociągowych, zwierzchni nadzór nad należytym ich stanem, oraz opracowywanie wniosków co do rekonstrukcji, wzmocnienie wydajności względnie pobudowanie nowych pompowni, przedstawienie wniosków co do potrzeby budowy nowych parowozów; opracowanie wytycznych co do konstrukcji nowych parowozów; organizowanie prób i doświadczeń z parowozami dla zbadania należytego wykonania ich w wytwórniach; stwierdzenie przewidywanych przy projektowaniu właściwości tychże oraz opracowanie charakterystycznych wykresów, niezbędnych do obliczeń trakcyjnych i obliczenia czasów jazdy; wydawanie w porozumieniu z działem ogólnym zbioru wykresów (paszportów), sporządzonych na podstawie wyżej wskazanych badań, i rozsyłanie ich poszczególnym Dyrekcjom do użytku służbowego.

e) Wydział wagonowy załatwia sprawy:

Ewidencja wagonów na całej sieci P.K.P.; opracowanie znakowania wagonów i wydanie odpowiednich zarządzeń; przydział wagonów do poszczególnych Dyrekcji; przegrupowanie w razie zaszłych zmian; opracowanie przepisów dotyczących służby wagonowej, jak przepisy dla ślusarzy rewizyjnych, naprawy bieżącej, rewizji okresowych, napraw średnich i głównych wagonów towarowych, osobowych i specjalnych, czyszczenia wagonów towarowych i osobowych, przepisów dla wagonowni; opracowanie przepisów, dotyczących dopuszczenia wagonów do obrotu międzynarodowego, zaciąganie uchwalonych zmian i opracowywanie wniosków na Komisje; zwierzchni nadzór nad właściwym używaniem przydzielonych Dyrekcjom wagonów i utrzymanie ich w należytym stanie; nadzór zwierzchni nad należytym i terminowym zaopatrzeniem wagonów we wszystkie potrzebne materiały, części zapasowe i przyrządy w porozumieniu z Departamentem Zasobów; planowanie napraw wagonów i przydzielanie ich do poszczególnych usprawni w porozumieniu z Wydziałem Warsztatowym; opracowanie warunków naprawy wagonów prywatnych we własnych warsztatach i zwierzchni nadzór nad nią; opracowanie przepisów skreślenia z inwentarza wagonów i oszacowania wartości sprzedażnej tych wagonów; ewidencja urządzeń dla naprawy wagonów, jak przesuwnice, dźwigi, wciągi, kompresory, elewatory dla usuwania trocin i nadzór zwierzchni nad należytym ich stanem i gotowością do pracy; ewidencji urządzeń dla czyszczenia i dezynfekcji wagonów towarowych i osobowych; opracowanie wniosków co do zmian konstrukcyjnych względnie uzupełnienia istniejących urządzeń nowoczesnymi, a także co do skreślenia lub przeniesienia zbędnych urządzeń lub przestarzałych dla naprawy wagonów; opracowanie wniosków dla budowy wagonowni; przedstawianie wniosków co do potrzeby budowy nowych wagonów; opracowywanie wytycznych co do konstrukcji nowych wagonów; orga.................... z wagonami dla zbadania należytego wykonania ich w wytwórniach i stwierdzenia przewidywanych przy projektowaniu właściwości tychże; przedstawianie wniosków co do potrzeby budowy nowych wagonów motorowych; opracowywanie wytycznych co do konstrukcji nowych wagonów motorowych; organizowanie prób i doświadczeń z wagonami motorowymi dla zbadania należytego wykonania ich w w.................... i stwierdzenia przewidywanych przy projektowaniu właściwości tychże; zbieranie i przechowywanie wszelkiego rodzaju rysunków wagonów i urządzeń dla budowy i czyszczenia wagonów; wydawanie albumów ze szkicami wagonów i części wagonowych; prowadzenie statystyki całej służby wagonowej;

d) Wydział Warsztatowy załatwia sprawy:

Ustalanie ogólnych zasad gospodarki warsztatowej na P.K.P.; opracowywanie wspólnie z wydziałem parowozowym i wagonowym, planu napraw taboru; opracowywanie planu przydziału taboru wg typów do poszczególnych Warsztatów Głównych do naprawy; wyznaczanie programu napraw taboru dla poszczególnych warsztatów i fabryk budowy taboru; wyznaczanie stawek kredytowych i norm pracogodzinowych dla poszczególnych warsztatów według rodzaju taboru i poszczególnych rodzajów napraw; wyznaczanie dla poszczególnych warsztatów postoju w naprawie taboru według rodzaju napraw oraz rodzaju taboru; prowadzenie statystyki wykonania wyznaczonych programów napraw, dotrzymania norm kredytowych i pracogodzinowych oraz stawek postoju taboru w naprawie w dniach roboczych; kontrola nad naprawą taboru i nad wykonaniem wyznaczonych norm kredytowych, pracogodzinowych i postojowych oraz wydawanie w tej sprawie odnośnych zarządzeń; opracowywanie zasadniczych przepisów i instrukcji, dotyczących naprawy taboru oraz użytkowania i konserwacji odnośnych urządzeń mechanicznych; opracowywanie przepisów o premiowaniu pracowników fizycznych i administracji technicznej warsztatów naprawczych; opracowywanie eksploatacyjnych preliminarzy budżetowych; opracowywanie przepisów o racjonalnej organizacji pracy jednolitej dla wszystkich warsztatów głównych; opracowywanie czasu pracy w warsztatach głównych; współudział w opracowywaniu przepisów i zarządzeń, dotyczących ochrony warsztatów oraz obrony przeciwpożarowej i przeciwlotniczej; opracowywanie ze stanowiska potrzeb mechanicznych projektów budowy warsztatów nowych, odbudowywanych i przebudowywanych warsztatów istniejących; opracowywanie inwestycyjnych preliminarzy budżetowych; współudział w opracowywaniu większych instalacji i urządzeń elektrotechnicznych w warsztatach głównych; ustalanie normalnych typów obrabiarek, maszyn, urządzeń warsztatowych i transportowych; prowadzenie ewidencji i kartotek obrabiarek i urządzeń mechanicznych w warsztatach głównych i pomocniczych; skreślanie z inwentarza zużytych obrabiarek i urządzeń warsztatowych; zakup nowych obrabiarek i urządzeń mechanicznych dla warsztatów głównych i pomocniczych; wydawanie zezwoleń na uruchomienie urządzeń stałych i przenośnych aparatów acetylenowych.

§ 8. Departament Zasobów Kolejowych składa się z 5 wydziałów: Ogólnego i Normalizacji; Zakupów, Odbiorów, Gospodarki Zasobowej i Badań Laboratoryjnych.

a) Wydział Ogólny i Normalizacji:

sprawy ogólne Departamentu; opracowanie mianownictwa; opracowanie norm technicznych materiałów i inwentarza; opracowanie warunków technicznych dostawy materiałów i inwentarza; branie udziału w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego i Komisji Normalizacyjnej, Ministerstwa Spraw Wojskowych; nakład druków, przepisów i instrukcyj służbowych, wydanych przez Ministerstwo Komunikacji.

b) Wydział Zakupów:

dokonywanie centralnych zakupów materiałów i inwentarza dla P.K.P.; ustalanie ogólnych zasad dokonywanych zakupów i ogólnych warunków dostawy; plan i podział zakupów pomiędzy D.O.K.P.; sprzedaż zbędnych materiałów taboru i inwentarza P.K.P.; sprzedaż złomu.

c) Wydział Odbiorów:

nadzór nad odbiorami materiałów i inwentarza; wyznaczanie i odwoływanie stałych i czasowych komisarzy odbiorczych oraz wszelkie sprawy w dziedzinie odbiorów zastrzeżone b. Centr. Biuru Zakupów P.K.P.

d) Wydział Gospodarki Zasobowej:

rozdział kapitału zasobów pomiędzy D.O.K.P. i kontrola nad nim; nadzór i kontrola nad gospodarką zasobami w urzędach P.K.P.; ustalanie ogólnych zasad gospodarki zasobowej; rozdział materiałów i inwentarza pomiędzy D.O.K.P., projekty budowy i przebudowy magazynów zasobów i składnic.

e) Wydział Badań Laboratoryjnych:

przejmuje agendy b. Centr. Laboratorium Badawczego P.K.P.

§ 9. Departament Elektrotechniczny składa się z 4 wydziałów: Zabezpieczenia Ruchu Pociągów; Teletechnicznego; Prądów Silnych Trakcji Elektrycznej.

a) Wydział Zabezpieczenia Ruchu Pociągów załatwia sprawy:

Zwierzchni nadzór nad budową, przebudową, odbudową i utrzymaniem urządzeń zabezpieczenia ruchu pociągów; opracowywanie przepisów, norm, instrukcji i warunków technicznych co do projektowania, budowy i utrzymania tych urządzeń; opracowywanie i ustalanie normalnych typów w zakresie sygnalizacji, blokady, stacyjnej i liniowej, centralizacji zwrotnic i sygnałów i innych urządzeń dla zabezpieczenia ruchu; opracowywanie i ustalanie normalnych typów urządzeń zabezpieczających na przejazdach; badanie projektów urządzeń do zabezpieczenia ruchu pociągu na poszczególnych stacjach i szlakach oraz czuwanie nad ich wykonaniem; sprawy utrzymania i wymiany urządzeń do zabezpieczenia ruchu pociągu; sprawy pogotowi.

b) Wydział Teletechniczny załatwia sprawy:

opracowywanie przepisów, norm, instrukcji i warunków technicznych co do projektowania, budowy i utrzymania urządzeń teletechnicznych, opracowywanie i ustalenie normalnych typów w zakresie telegrafii, telefonii, radia i innych urządzeń teletechnicznych; zakładanie, utrzymywanie i nadzór nad kolejowymi radiostacjami, zakładanie i nadzór nad centralami telefonicznymi kolejowymi.

c) Wydział Prądów Silnych załatwia sprawy:

ustalanie programu robót inwestycyjnych, dotyczących urządzeń elektrycznych (prądów silnych); ustalanie gospodarki elektrycznej w dziale silnych prądów; oświetlenie i ogrzewanie taboru kolejowego, ustalanie normalnych typów maszyn i urządzeń maszynowych w zakresie silnych prądów, wydawanie przepisów regulujących nadzór nad prowadzeniem elektrowni kolejowych,

d) Wydział Trakcji Elektrycznej załatwia sprawy:

rozpatrywanie projektów elektryfikacji kolei i trakcji elektrycznej, elektryfikacja węzła warszawskiego.

§ 10. Departament Dróg Kołowych składa się z 4 wydziałów: Utrzymania Dróg, Budowy Dróg i Autostrad, Budowy i Utrzymania Mostów, Zaopatrzenia i Produkcji.

a) Wydział Utrzymania Dróg załatwia sprawy:

Opracowanie wniosków w sprawie organizacji administracji drogowej, inspekcji podległych urzędów; spraw budżetowych Departamentu i Urzędów podległych, szkolenia fachowego personelu drogowego; opracowanie instrukcji i rozporządzeń o utrzymaniu dróg publicznych; sprawy akcji przeciwśnieżnej i przeciwlodowej; sprawy remontu i utrzymania budynków drogowych; sprawy zadrzewienia dróg, opracowanie instrukcji i rozporządzeń o ruchu kołowym i używaniu dróg; statystyka ruchu na drogach kołowych, sprawy samochodów Departamentu i podległych Urzędów.

b) Wydział Budowy Dróg i Autostrad załatwia sprawy:

opracowanie projektów, sprawdzenie projektów budowy dróg, opracowanie rozporządzeń i instrukcji o budowie dróg, budowa dróg o nawierzchni zwykłej i ulepszonej - przetargi; umowy i kontrola, budynki drogowe - budowa, budowa autostrad i dworców autobusowych.

c) Wydział Budowy i Utrzymania Mostów załatwia sprawy:

opracowanie projektów mostów oraz sprawdzanie projektów nadesłanych z terenów, opracowanie budżetów budowy mostów, budowa mostów drewnianych, żelazobetonowych, żelaznych i kamiennych, utrzymanie mostów drogowych, kontrola robót mostowych, przetargi mostowe, odbiór robót itp.

d) Wydział Zaopatrzenia i Produkcji załatwia sprawy:

Rozszerzenie produkcji klinkieru, organizowanie kamieniołomów, betoniarni i innych wytwórni materiałów, organizowanie i dostawa materiałów do budowy dróg i mostów, badanie materiałów drogowych sposobem chemicznym i mechanicznym w specjalnych laboratoriach.

§ 11. Departament Dróg Wodnych składa się z 4 wydziałów:

Regulacji Rzek, Nurtowo-Mechanicznego, Sztucznych Dróg Wodnych, Zapór i Zbiorników.

a) Wydział Regulacji Rzek załatwia sprawy:

Studiów, projektów. przetargów, nadzoru nad robotami rzek żeglownych, spławnych, górskich, granicznych, potoków górskich, plantacji wiklinowych, osypisk, obwałowania rzek; ogólne sprawy osobowe, finansowe i administracyjne pracowników dróg wodnych.

b) Wydział Nurtowo-Mechaniczny załatwia sprawy:

utrzymania nurtów, urządzeń portowych i brzegowych, budowy, kupna i naprawy taboru rzecznego, warsztatów i stoczni, rejestracji taboru żeglugi, paszportów żeglarskich, normalizacji taboru, inspekcji żeglugi i spławu.

c) Wydział Sztucznych Dróg Wodnych załatwia sprawy:

rzek skanalizowanych i kanałów, śluz, jazów i innych budowli wodnych.

d) Wydział Zapór i Zbiorników sprawuje nadzór nad zaporami, zbiornikami wodnymi, zakładami o sile wodnej, wyzyskania energii wodnej, administracja i gospodarka istniejącymi zbiornikami i zakładami wodnymi, ekspertyzy, studia, projekty itp. nowych zbiorników, zapór i zakładów o sile wodnej.

§ 12. Departament Lotnictwa Cywilnego składa się i samodzielnych referatów: Ruchu, Linii i Lotnisk, Technicznego, Wyszkolenia Lotniczego oraz Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych (K.C.S.P.).

a) Referat Ruchu załatwia sprawy:

organizacja i kontrola żeglugi powietrznej, bezpieczeństwa, porządku lotniczego; rejestracja statków powietrznych, koncesji, nadzór nad prywatnymi przedsiębiorstwami lotniczymi; ustawodawstwo, umowy lotnicze; sprawy ogólne, gospodarcze, rachunkowe, materiałów pędnych, statystyka lotnicza.

b) Referat Linii i Lotnisk załatwia sprawy:

projekty sieci lotniczej, projekty, budowa i konserwacja przyziemi, rejestracja, nadzór i inspekcja lotnicza, pomiary lotnisk i szybowisk, meteorologia lotnicza, łączność, goniometria, latarnie trasowe, radio - latarnie, radiostacje lotniskowe i aerofotogrametria.

c) Referat Techniczny załatwia sprawy: tabor, kwalifikacja i konserwacja sprzętu lotniczego, doświadczenia i studia, prototypy płatowców, silników i sprzętu lotniczego; serie próbne, badania i studia dla przemysłu krajowego i zagranicznego; koordynacja, rozdział i kontrola produkcji przemysłu lotniczego, opieka nad inicjatywą prywatną z dziedziny techniki lotniczej.

d) Referat Wyszkolenia załatwia sprawy:

Programy i kontrola wyszkolenia lotniczego, organizacja i popieranie wyszkolenia członków załóg statków powietrznych obsługi technicznej; opieka i kontrola nad instytucjami i stowarzyszeniami lotniczymi; przepisy zdrowotne i kwalifikacyjne personelu lotniczego; przepisy o uprawnieniach personelu lotniczego oraz wydawania licencji; rejestr pilotów i innych członków załóg statków powietrznych oraz personelu technicznego; czasopisma i publikacje lotnicze, propaganda lotnicza; sport i turystyka lotnicza; modelarstwo lotnicze; wyszkolenie i uświadomienie O.P.L.G.

e) Referat Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych (K.C.S.P.) załatwia sprawy:

przepisy dla budowy statków powietrznych i sprzętu lotniczego; dopuszczenie statków powietrznych i sprzętu lotniczego do ruchu; kontrola statków powietrznych i sprzętu; instrukcje użytkowania statków powietrznych i sprzętu lotniczego.

§ 13. Gabinet Ministra dzieli się na referaty, których ilość ustala Minister Komunikacji w miarę potrzeby, oraz obejmuje Kancelarię Główną Ministerstwa Komunikacji.

Gabinet Ministra załatwia następujące sprawy:

Sekretariat przyboczny Ministra Komunikacji i Podsekretarzów Stanu w Ministerstwie Komunikacji; sprawy reprezentacyjne; rejestracja posiedzeń ciał ustawodawczych, Rady Ministrów i Komitetu Ekonomicznego Ministrów; referat prasowy; sprawy ogólne, dotyczące międzynarodowych związków komunikacyjnych; sekretariaty organów kolegialnych przy Ministerstwie; sprawy paszportów służbowych; zarząd biblioteki urzędowej M.K. przy współudziale Rady Bibliotecznej; nadzór nad bibliotekami urzędowymi w urzędach podległych M.K., redakcja i administracja Dziennika Urzędowego M.K.; nadzór nad Wydawnictwem Dziennika Zarządzeń w D.O.K.P.; sprawy tłumaczeń na języki obce i z obcych na język polski; wydawanie wszelkich zaświadczeń oraz biletów na bezpłatne i ulgowe wyjazdy i przewozy w przypadkach, w których nie stosuje się przepisów taryfowych; wymiana zaświadczeń na bezpłatne i ulgowe przejazdy i przewozy między P.K.P. a krajowymi i zagranicznymi przedsiębiorstwami komunikacyjnymi; wydawanie tych zaświadczeń funkcjonariuszom M.K. oraz pracownikom P.K.P., zakupno i rejestracja inwentarza biurowego i przyborów kancelaryjnych dla M.K.; administracja gmachów i pomieszczeń M.K.; opracowywanie w porozumieniu z właściwymi Departamentami przepisów o korzystaniu z mieszkań w budynkach M.K. i P.K.P.; sprawy przydziału mieszkań funkcjonariuszom M.K.; administracja budynków rządowych i P.K.P. zamieszkiwanych przez tych funkcjonariuszów; sprawy subwencji na wydawnictwa w dziedzinie komunikacji, z wyjątkiem na wydawnictwa turystyczne; zasadnicze sprawy pomocy materialnej dla funkcjonariuszów podległych M.K. i ich rodzin (spółdzielnie, kasy samopomocy, ochronki, pomoc w dziedzinie pszczelnictwa i jedwabnictwa itp.), z wyjątkiem spraw opieki nad zdrowiem pracowników i ich rodzin; zasadnicze sprawy kulturalno-oświatowe, podejmowane dla dobra funkcjonariuszów podległych M.K: i ich rodzin (wypożyczalnie książek, kurs ogólno-kształcący, odczyty, teatry amatorskie, towarzystwo muzyczne i śpiewacze, kluby towarzyskie, towarzystwa gimnastyczne i sportowe itp.); czuwanie nad wykonywaniem przepisów kancelaryjnych.

§ 14. Biuro Personalne składa się z 4 wydziałów: Osobowego, Uposażeń, Zaopatrzeń Socjalnych, Szkolenia pracowników kolejowych,

a) Wydział Osobowy załatwia sprawy:

szczegółowe sprawy osobowe funkcjonariuszów M.K. (z wyjątkiem spraw, zastrzeżonych Wydziałowi Uposażeń); po zasięgnięciu opinij właściwych Dep., o ile idzie o obsadę stanowisk urzędniczych; szczegółowe sprawy osobowe funkcjonariuszów urzędów lub instytucji podległych Ministrowi Komunikacji (z wyjątkiem spraw zastrzeżonych Wydziałowi Uposażeń); po zasięgnięciu opinii właściwych Dep., o ile idzie o obsadę stanowisk kierowniczych; szczegółowe sprawy osobowe pracowników P.K.P. (z wyjątkiem spraw zastrzeżonych Wydziałowi Uposażeń), po zasięgnięciu opinii właściwych Dep., o ile idzie o obsadę stanowisk kierowniczych; rozpatrywanie odwołań i zażaleń personelu w sprawach. wchodzących w zakres działania Wydziału; szczegółowe sprawy kwalifikacji służbowych; prowadzenie list starszeństwa pracowników P.K.P., mianowanych przez Ministra Komunikacji i kandydatów na stanowiska przezeń obsadzane; sprawy odznaczeń i pochwał personelu; nadzór nad gospodarką osobową w urzędach, podległych Ministrowi Komunikacji, w zakresie działania Wydziału; sprawy składu Komisji Dyscyplinarnej i Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej przy M.K., oraz Wyższej Komisji Dyscyplinarnej; rozpatrywanie sporów o właściwość Komisji Dyscyplinarnej przy D.O.K.P. w porozumieniu z Wyższą Komisją Dyscyplinarną.

b) Wydział Uposażeń załatwia sprawy:

ogólne sprawy funkcjonariuszów państwowych, podległych Ministrowi Komunikacji, oraz pracowników P.K.P., opracowywanie; odnośnych przepisów; sprawy ustalania, w porozumieniu z właściwymi Departamentami, kategorii pracowników, rodzaju stanowisk i tytułów służbowych; sprawy normowania w porozumieniu z właściwymi Departamentami etatów i systematyzacji stanowisk; opracowywanie poszczególnych preliminarzy wydatków (dochodów) osobowych budżetu administracji M.K. i przedsiębiorstwa P.K.P.; zawiadywanie odnośnymi kredytami, w porozumieniu z Dep. II; zarządzanie wypłat z kredytów otwartych do dyspozycji Biura, krytyczna ocena i zestawianie sprawozdań o wykonaniu Budżetu; prowadzenie statystyki etatów i ilościowej rejestracji pracowników P.K.P. opartej na okresowych sprawozdaniach urzędów podległych Ministrowi Komunikacji: sprawy uposażenia (wynagrodzenia); opracowywanie odnośnych przepisów; sprawy należności ubocznych i odszkodowań (za podróże służbowe, delegacje, przesiedlenia, prowadzenie podwójnego gospodarstwa itp.) i specjalnych dodatków służbowych; opracowywanie odnośnych przepisów; regulowanie stosunku służbowego pracowników umownych; opracowywanie przepisów o korzystaniu funkcjonariuszów M.K., pracowników P.K.P. i innego personelu, podległego M.K. (ich rodzin i służby domowej) z poza taryfowych ulg przejazdowych i przewozowych na kolejach;, sprawy nagród pieniężnych; zapomóg, zaliczek na uposażenie, zasiłków na opłaty szkolne, wynagrodzeń akordowych itp.; sprawy dotyczące stypendiów dla studentów.

e) Wydział Zaopatrzeń Socjalnych załatwia sprawy:

sprawy emerytalne b. funkcjonariuszów państwowych, podległych Ministrowi Komunikacji; opracowywanie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym oraz o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki pracowników P.K.P. i ich rodzin; sprawy ubezpieczeń społecznych na wypadek niezdolności do pracy, na starość i na wypadek śmierci; sprawy wyjednywania zaopatrzeń wyjątkowych; zasadnicze sprawy zapomóg dla b. pracowników oraz wdów i sierot po nich; sprawy udzielania powyższym osobom zapomóg w przypadkach wyjątkowych; ustalanie zasad rejestracji i statystyki emerytalnej; prowadzenie zastrzeżonej M.K. statystyki emerytalnej; czuwanie nad prowadzeniem rejestracji i statystyki emerytalnej w urzędach podległych M.K.; odwołania i zażalenia w sprawach zaopatrzenia emerytalnego; odwołania i zażalenia pracowników P.K.P. w sprawach odszkodowania za nieszczęśliwe wypadki dla pracowników P.K.P.

d) Wydział Szkolenia Pracowników Kolejowych załatwia sprawy:

szkolenia pracowników kolejowych, organizuje specjalne szkoły i kursy stałe i dorywcze, opracowuje odnośne przepisy, instrukcje i regulaminy, sprawuje bezpośredni nadzór nad Centrum Wyszkolenia Kolejowego w Jabłonnie, zasadnicze sprawy egzaminów służbowych.

§ 15. Biuro Wojskowe. Podział na wydziały i referaty oraz ich zakres działania ustala osobny regulamin, potwierdzony przez Ministra Komunikacji w porozumieniu z właściwymi władzami wojskowymi.

§ 16. Biuro Odszkodowań i Likwidacyjne składa się z 3 wydziałów: Ogólno-Likwidacyjnego, Odszkodowań i Rozrachunków, Szacunkowo-Odbiorczego.

a) Wydział Ogólno-Likwidacyjny załatwia sprawy:

ustalanie w porozumieniu z właściwymi władzami norm likwidacyjnych i sposobu postępowania w sprawach likwidacji następstw wojny w komunikacji, przygotowanie materiałów i wniosków na konferencję pokojową z dziedziny komunikacji, współudział w pracach konferencji pokojowej, ogólny nadzór nad wykonaniem traktatu pokojowego.

b) Wydział Odszkodowań i Rozrachunków załatwia sprawy:

obliczenie i zestawienie bezpośrednich i pośrednich szkód i strat wojennych w dziedzinie komunikacji państwowej; przeprowadzenie rozrachunków z tytułu szkód i strat wojennych, krajowych i zagranicznych, rozrachunki wojenne z państwami sojuszniczymi, rozdział uzyskanych odszkodowań.

c) Wydział Szacunkowo-Odbiorczy załatwia sprawy:

Odbioru przyznanych polskiej komunikacji odszkodowań w naturze, czuwa nad repatriacją wywiezionego taboru, urządzeń, maszyn, inwentarza, ksiąg, dokumentów, współdziała z organami właściwymi międzynarodowymi w sprawach szacunku odszkodowań. Na czas prac konferencji pokojowej działa przy tym biurze specjalna Komisja Traktatu Pokojowego i Komisja Repartycyjna.

§ 17. Biuro Aprowizacji i Zaopatrywania Pracowników Komunikacji składa się z 3 samodzielnych referatów: Ogólnego i Mieszkaniowego, Aprowizacji, Zaopatrywania.

a) Referat Ogólny i Mieszkaniowy załatwia sprawy:

Ogólno-Organizacyjne aprowizacji i zaopatrywania, lotne kontrole, rachunkowość i statystyka aprowizacji; przewóz środków żywnościowych, współdziałanie z innymi władzami państwowymi, samorządowymi, spółdzielniami, związkami; mieszkania dla pracowników komunikacji, baraki, pomieszczenia dla zmobilizowanych pracowników, magazyny żywności.

b) Referat Aprowizacji załatwia sprawy:

zakup środków żywnościowych, rozdział między poszczególne urzędy i D.O.K.P.; przydziały specjalne, stołówki pracownicze, zaopatrzenia poza kartkowe brygad specjalnych i drużyn pociągowych.

c) Referat Zaopatrywania załatwia sprawy:

Zakupu i rozdziału obuwia, odzieży, opału, napraw szewskich, krawieckich itp.

§ 18. Biuro Sanitarne dzieli się na samodzielne referaty, których ilość ustala Minister Komunikacji w miarę potrzeby:

Biuro Sanitarne załatwia sprawy:

Opracowanie projektów ustaw, rozporządzeń i instrukcyj z zakresu służby sanitarnej, opracowywanie w porozumieniu z właściwymi Dep. przepisów, dotyczących warunków fizycznych i psychicznych wymaganych od pracowników P.K.P., czuwanie nad sprawnością fizyczną i psychiczną personelu P.K.P., ustalanie w porozumieniu z właściwymi Departamentami metod badań psychotechnicznych i nadzór nad tymi badaniami; pomoc lekarska dla funkcjonariuszów Min. Kom. oraz nadzór nad wykonywaniem opieki lekarskiej dla pracowników P.K.P. i ich rodzin, jakoteż dla emerytów kolejowych; nadzór nad kolejowymi zakładami leczniczymi (szpitalami, sanatoriami, aptekami itp.); sprawy higieny zapobiegawczej (walka z gruźlicą, alkoholizmem itp.), opracowywanie przepisów i zarządzeń oraz naczelny nadzór nad higieną pracy; inicjowanie i uzgadnianie projektów przepisów bezpieczeństwa pracy ze stanowiska lekarskiego; naczelny nadzór nad wykonywaniem przepisów i zarządzeń w sprawach bezpieczeństwa pracy, niezależnie od nadzoru sprawowanego przez właściwe Dep.; nadzór nad stanem sanitarnym terenu kolejowego, budynków i taboru; współudział z władzami administracji ogólnej w zapobieganiu chorobom zakaźnym oraz w walce z epidemiami; nadzór nad wykonywaniem przepisów o sanitarnym pogotowiu ratunkowym; zasadnicze sprawy sanitarne lotnictwa cywilnego; sprawy domów wypoczynkowych, kolonii letnich, sierocińców, przytułków itp.; sprawy dodatkowych warsztatów pracy, ogrodnictwo, pszczelarstwo, zielarstwo itp.; sprawy opieki pozaustawowej dla pracowników, b. pracowników, emerytów oraz członków ich rodzin; sprawy bibliotek i świetlic, uzgadnianie działalności społeczno-opiekuńczej ze Związkiem Zawodowym Kolejarzy.

§ 19. Biuro Planowania składa się z 3 wydziałów: Projektów Kolejowych, Projektów Ogólnych, Pomiarowego.

a) Wydział Projektów Kolejowych załatwia wszelkie sprawy zastrzeżone byłemu Biuru Projektów i Studiów P.K.P.

b) Wydział Projektów Ogólnych opracowuje wszelkie projekty dotyczące dróg kołowych, autostrad, mostów i budowli sztucznych, drogowych i wodnych.

§ 20. Biuro Komunikacji Samochodowej. Osobny regulamin określa podział i zakres działania tego Biura; istniejące do wybuchu wojny Biuro Kom. Samochodowej P.K.P. ulegnie odpowiedniemu przekształceniu.

§ 21. Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny dzieli się na 3 wydziały: Administracyjno-Gospodarczy, Hydrologiczny, Meteorologiczny.

a) Wydział Administracyjno-Gospodarczy załatwia sprawy kancelaryjne, budżetowo-rachunkowe, personalne, gospodarcze (inwentarz, środki lokomocji, magazyny, warsztaty itp.), bibliotekę, archiwum, zaopatrzenie sieci obserwacyjnej, zakupy itp.

b) Wydział Hydrologiczny wykonuje pomiary i studia planowania i zakładania sieci obserwacyjnej, opiniuje projekty pod względem hydrologicznym, kontroluje i opracowywuje materiał obserwacyjny i pomiarowy, wydawniczy, dokonuje inspekcji sieci, prowadzi sygnalizacje i prognozę stanów wód itp.

c) Wydział Meteorologiczny: planuje, zakłada i inspekcjonuje własne oraz sprawuje nadzór nad stacjami utrzymywanymi z funduszów państwowych i samorządowych, opracowywuje i wydaje wyniki spostrzeżeń meteorologicznych, prowadzi służbę pogody ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb komunikacji lotniczej, lądowej i morskiej, sprawdza przyrządy i konstruuje nowe, prowadzi spostrzeżenia nad magnetyzmem ziemskim, promieniowaniem słonecznym i prowadzi dewijacje kompasów, służbę czasu, sprawdzanie map morskich itp.

§ 22. Główna Inspekcja Komunikacji. Organizację i zakres działania określa rozporządzenie Prezydenta R. P. z dnia 14.2.1926 r. (Dz. U. R. P. Nr 97, poz. 569, z r. 1926).

• Identyfikator: M.P.1945.3.11
• Rodzaj: Obwieszczenie
• Tytuł: Ogłoszenie tekstu Statutu Organizacyjnego Ministerstwa Komunikacji.
• Data aktu: 31/03/1945
• Data ogłoszenia: 05/05/1945
• Data wejścia w życie: 05/05/1945