Wniosek w sprawie nadania mocy powszechnie obowiązującej układowi zbiorowemu pracy z dnia 4 sierpnia 1945 r. dla wszystkich robót budowlanych na obszarze m.st. Warszawy.

OBWIESZCZENIE

MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 10 września 1945 r.

o wniosku w sprawie nadania mocy powszechnie obowiązującej układowi zbiorowemu pracy z dnia 4 sierpnia 1945 r. dla wszystkich robót budowlanych na obszarze m. st. Warszawy.

Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej obwieszcza, że Związek Zawodowy Robotników i Pracowników Przemysłu Budowlanego, Ceramicznego i Pokrewnych Zawodów w Polsce, Zarząd Główny w Warszawie, wniósł do Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w myśl art. 21 ustawy z dnia 14 kwietnia 1937 r. o układach zbiorowych pracy (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 242) oraz rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 31 maja 1937 r. (Dz. U. R. P. Nr 40, poz. 316) podanie o nadanie mocy powszechnie obowiązującej dla wszystkich robót budowlanych na obszarze m. st. Warszawy układowi zbiorowemu pracy, zawartemu w Warszawie w dniu 4 sierpnia 1945 r.:

a) po stronie pracodawców przez Stowarzyszenie Zawodowe Przemysłowców Budowlanych Rzeczypospolitej Polskiej i Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane, Zarząd Główny w Warszawie,

b) po stronie pracowniczej przez Związek Zawodowy Robotników i Pracowników Przemysłu Budowlanego w Warszawie.

Tekst układu zbiorowego pracy podany jest poniżej.

Sprzeciwy w sprawie nadania powyższemu układowi mocy powszechnie obowiązującej wnosić należy do Ministra Pracy i Opieki Społecznej za pośrednictwem Inspektora Pracy I Okręgu (Warszawa, ul. Czerwonego Krzyża 15) w ciągu dni 14 od daty ogłoszenia niniejszego obwieszczenia.

UKŁAD ZBIOROWY PRACY-

dla przemysłu budowlanego na obszarze miasta stołecznego Warszawy między Stowarzyszeniem Zawodowym Przemysłowców Budowl. Rzplitej Polskiej i Zarządem Głównym Społecznego Przedsiębiorstwa Budowlanego, zwanymi w dalszym ciągu Dyrekcją, i Związkiem Zawodowym Robotników i Pracowników Przemysłu Budowlanego, zwanym w dalszym ciągu Związkiem, zawarty został w dniu 4 sierpnia 1945 r. treści następującej:

ROZDZIAŁ  I

Cel układu.

§ 1. Układ niniejszy ustala warunki pracy i płacy i określa związane z płacą i pracą wzajemne zobowiązania stron, podpisujących układ. Wspólnym dążeniem obu stron jest podniesienie jakości produkcji, podniesienie jej wydajności, wzmocnienie dyscypliny pracy i nadanie zakładom pracy, układem objętych, znaczenia twórczych jednostek, gospodarstwa Państwa. W tym celu zobowiązuje się Dyrekcja i Związek przez swe Rady Zakładowe okazywać najdalej idące zrozumienie i pomoc we wszystkich planach i propozycjach stron, zmierzających do racjonalizacji pracy, podniesienia poziomu produkcji i kwalifikacyj pracowników oraz zaprowadzenia dyscypliny pracy.

ROZDZIAŁ  II

Zasięg układu, czas trwania układu, warunki, zobowiązania oraz zmiany układu.

§ 2. Postanowienia niniejszego układu zobowiązują wszystkie zakłady pracy objęte przez organizacje obu zawierających układ stron i rozciągają się na terytorium m. st. Warszawy.

§ 3. Układ niniejszy zostaje zawarty na okres, poczynając od dnia 1.8.1945 r., a kończąc z dniem 31.10.45 r.

§ 4. Wypowiedzenie niniejszego układu powinno nastąpić w drodze pisemnej conajmniej na miesiąc przed upływem terminu jego ważności.

§ 5. Wcześniejsze wypowiedzenie układu jest dozwolone, z zachowaniem jednak warunków, przewidzianych w § 4 w wypadkach, jeżeli warunki w §§ 11 i 36, a dotyczące cennika płac, premii i aprowizacji nie zostały dotrzymane.

§ 6. W piśmie zawierającym wypowiedzenie strona wypowiadająca określi, czy wypowiedzenie dotyczy całego układu, czy też poszczególnych jego czyści i których. W wypadku wypowiedzenia całkowitego lub częściowego układu, strony przystąpią natychmiast do zawarcia nowego układu w całości lub tej części, której wypowiedzenie dotyczyło.

§ 7. Jeżeli żadna ze stron nie wypowiedziała we właściwym terminie układu, przedłuża się on automatycznie o 5 miesięcy, po upływie których bez potrzeby wypowiedzenia go przez którąkolwiek ze stron rozwiązuje się definitywnie i winien być zawarty na nowo.

ROZDZIAŁ  III

Przyjmowanie i zwalnianie pracowników.

§ 8. Przyjmowanie do pracy oraz zwalnianie z pracy pracowników należy do Dyrekcji lub osób przez nią upoważnionych. Rada Zakładowa powinna w ciągu jednego dnia być zawiadomiona o każdym fakcie przyjęcia pracowników do pracy, względnie zwolnienia ich z pracy. Rada Zakładowa uprawniona jest w terminie 3-dniowym od daty otrzymania zawiadomienia o przyjęciu nowego pracownika przedstawić Dyrekcji zastrzeżenia co do osoby nowoprzyjętego lub już pracującego pracownika.

Rada Zakładowa jest uprawniona przedstawić Dyrekcji w terminie 3-dniowym od daty otrzymania zawiadomienia o zwolnieniu pracownika swe zastrzeżenia co do zwolnienia. Zastrzeżenia i wnioski Rady Zakładowej winny być przedłożone Dyrekcji na piśmie. Jeżeli Dyrekcja w ciągu 3-ch dni od daty doręczenia zastrzeżeń i wniosku Rady Zakładowej nie załatwi sprawy zgodnie z wnioskiem, będzie Rada Zakładowa uprawniona w terminie 7-dnIowym przedłożyć sprawę do rozstrzygnięcia właściwemu Inspektorowi Pracy.

§ 9. Przy przyjmowaniu nowych pracowników winna Dyrekcja i Rada Zakładowa dać pierwszeństwo członkom Związków Zawodowych, zdemobilizowanym wojskowym, członkom rodzin zmobilizowanych oraz robotnikom, obarczonym liczną rodziną.

§ 10. Zwolnienie z pracy członka Zarządu Związku może nastąpić tylko z ważnych przyczyn lub z winy pracownika i jedynie za uprzednią zgodą Związku. W wypadku nie uzgodnienia sprawa przekazana zostaje do Komisji Pojednawczo-Rozjemczej przy Obwodowym Inspektorze Pracy.

ROZDZIAŁ  IV

Warunki pracy.

A.

Płace.

§ 11. Zapłata za pracę pracowników fizycznych składa się z zarobku akordowego oraz premii pieniężnej, ponadto pracownicy otrzymują przydziały towarowe, których rozdział następuje według załącznika do niniejszej umowy. Zarobek akordowy opiera się na płacy za jednostkę (m³, sztuka itp.) wykonanej roboty, lub na zapłacie ryczałtowej. Zapłata akordowa obliczana jest w ten sposób: ilość czasu potrzebna na wykonanie jednostki według norm, jak w załączniku, pomnożona przez stawkę godzinową. W wypadku absolutnej niemożliwości ustalenia ceny akordowej ze względu na trudności pomiarowe (reparacje, poprawki itp.), powinny być ustalone ryczałty. Podstawą dla ustalenia ryczałtu powinien być przewidywany czas roboty, pomnożony przez stawkę godzinową. O ile na skutek błędnej kalkulacji robotnik przy pracy akordowej nie zarobił conajmniej o 25 proc. więcej, niż zarobiłby na dniówce, ma prawo zażądać rewizji cen akordu przy współudziale przedstawiciela Rady Zakładowej. O ile akord nie może być wykonywany z przyczyn od pracownika niezależnych, np. brak materiałów, pracownik otrzymuje zwykłą płacę godzinową.

§ 12. System płacy jednostkowej, system premiowy oraz normy produkcyjne podane są w załącznikach.

§ 13. Z dniem wejścia w życie umowy zbiorowej Dyrekcja jest zobowiązana zaprowadzić system płacy jednostkowej (akordowej) oraz system premiowania pieniężnego i przydziałów towarowych dla poszczególnych kategoryj pracowników wg załączników do umowy zbiorowej.

§ 14. Normalne godzinowe stawki wynagrodzenia za pracę ulegają podwyżce, wynoszącej:

a) 10% przy wynagrodzeniu za zwykłą pracę nocną,

b) 50% przy wynagrodzeniu za pracę w godzinach nadliczbowych za pierwsze 2 godziny nadliczbowe,

c) 100% przy wynagrodzeniu za trzecią i następne godziny nadliczbowe, za pracę w godzinach nadliczbowych nocnych i dni świąteczne,

d) przy pracy akordowej wykonanej w godzinach nadliczbowych lub świątecznych na zlecenie Dyrekcji obowiązują powyższe podwyżki, obliczone w stosunku do wynagrodzenia godzinowego, a nie akordowego.

§ 15. Czas zużyty przez pracownika na leczenie się w Zakładowym Punkcie Sanitarnym będzie wynagradzany na równi z czasem przepracowanym. Za pierwsze trzy dni choroby pracownik otrzymuje wynagrodzenie dniówkowe, na podstawie zaświadczenia lekarza Ubezpieczalni Społecznej, stwierdzającego niezdolność do pracy ponad 3 dni. W wypadku choroby trwającej ponad 3 dni Dyrekcja uzupełnia wypłaty Ubezpieczalni Społecznej do wysokości wynagrodzenia dniówkowego.

§ 16. Pracownik zwolniony przez Dyrekcję dla wypełniania społecznych obowiązków zachowuje przez czas zwolnienia pełne prawa pracownicze. Wynagrodzenie należy się pracownikowi tylko wówczas, jeżeli za pełnienie obowiązków państwowych lub społecznych uzasadniających jego zwolnienie nie pobiera żadnej płacy lub płacę niższą, niż wynagrodzenie za pracę. W tym ostatnim wypadku ma pracownik prawo jedynie żądania wypłacenia różnicy pomiędzy wynagrodzeniem za pracę a płacą za pełnienie obowiązków państwowych lub społecznych. Pracownik zwolniony dla wypełniania państwowych lub społecznych obowiązków nie traci praw do nabytych w ciągu pracy przywilejów i uprawnień. Czas pracy w tej służbie wlicza się do czasu pracy w zakładzie.

§ 17. Wysokość wynagrodzenia pracownika w razie niemożności pełnienia przez niego obowiązków wskutek choroby lub nieszczęśliwego wypadku określona jest w wypadkach nie objętych p. 15 obowiązującymi w tej mierze przepisami prawa.

§ 18. Wypłata wynagradzania powinna być dokonywana conajmniej raz na 14-cie dni - w dniu uzgodnionym między Dyrekcją a Radą Zakładową. Wypłata winna być ukończona w ciągu 1-ej godziny po ukończeniu pracy. W wypadku przedłużenia wypłaty o dalszą pełną godzinę, czas stracony ponad pierwszą godzinę musi być opłacany według zwykłych stawek godzinowych. Przy wypłacie pracownik otrzymuje na piśmie zestawienie zarobku, potrąceń i sumy do wypłaty, co wprowadzone będzie w ciągu pierwszego miesiąca od wejścia umowy w życie.

§ 19. Wypłata zarobków robotnikom w terminach miesięcznych i z tym, że w pierwszej przepracowanej połowie miesiąca otrzymuje zaliczkę, a ostateczne rozliczenie dokonywane jest w końcu miesiąca - może być stosowana w wypadkach przewidzianych ustawą i za zgodą i zatwierdzeniem odpowiednich władz. W razie zawinionej niewypłaty zarobków w oznaczonym terminie Dyrekcja obowiązana jest doliczyć do wypłaty odsetki za zwłokę w wysokości 2-3% miesięcznie, licząc od dnia powstania zwłoki. W sprawach spornych decyduje obwodowy Inspektor Pracy.

B.

Czas pracy.

§ 20. Normalny czas pracy wynosi bez wliczenia przerw wypoczynkowych 8 godzin na dzień, w soboty 6 godzin, razem 48 godzin tygodniowo. Zarobki tygodniowe robotników płatnych dniówkowo obliczane są za 48 godzin.

§ 21. Za czas stracony w zakładzie pracy z przyczyn od pracownika niezależnych odpowiada Dyrekcja, a pracownik z tego tytułu nie może ponieść żadnych strat w zarobkowaniu.

§ 22. Najdłuższy czas nieprzerwanej pracy wynosi 8 godzin. Przerwa pracy na odpoczynek lub posiłek nie może być zasadniczo krótsza niż 1-a godzina; krótsze lub przedłużone przerwy powinny być uzgodnione z Radą Zakładową.

§ 23. Czas rozpoczęcia i ukończenia pracy oraz przerwy wypoczynkowej względnie obiadowej ustalony będzie przez Dyrekcje w porozumieniu z Radą Zakładową. W wypadku niemożliwości osiągnięcia porozumienia rozstrzyga Obwodowy Inspektor Pracy.

§ 24. W wypadkach nagłych lub ze względu na konieczności państwowe może Dyrekcja bez uprzedniego porozumienia się z Radą Zakładową przedłużyć dzień pracy o dalsze dwie godziny, jednak na czas nie dłuższy, niż 7 dni, lub o większą ilość godzin na czas nie dłuższy, niż 3 dni i pod tym warunkiem, że o przedłużeniu dnia pracy zostanie powiadomiona Rada Zakładowa pismem, zawierającym uzasadnienie tego zarządzenia.

Na przedłużenie czasu pracy o 2 godz. dziennie poza okres 7 dni lub też o większą liczbę godzin poza okres 3 dni wymagane jest, prócz zgody Rady Zakładowej, zezwolenie właściwej władzy.

§ 25. W obwodach pracy i na poszczególnych budowach o ruchu ciągłym może czas pracy ulec przedłużeniu do 12 godzin na dobę w razie braku odpowiedniej ilości wykwalifikowanych pracowników lub z innej uzasadnionej dobrem budowy przyczyny, pod tym jednak warunkiem, że Dyrekcja uzgodni to uprzednio z Radą Zakładową budowy lub obwodu, w których przedłużenie to będzie miało miejsce.

§ 26. Do Dyrekcji należy uzyskanie zezwoleń właściwych władz na przedłużenie czasu pracy, według obowiązujących przepisów prawnych o czasie pracy, względnie dokonywanie zawiadomień właściwych władz, stosownie do tych przepisów.

§ 27. Dniami wypoczynkowymi i wolnymi od pracy są niedziele i ustawowe dni świąteczne. Zatrudnianie w niedziele i święta może być dokonywane po uprzednim uzgodnieniu tej sprawy z Radą Zakładową, z zachowaniem odpowiednich przepisów prawnych o czasie pracy, a w nagłych wypadkach bez tego porozumienia. Zgoda Rady Zakładowej jest również w tym wypadku wymagana, jeżeli wskutek warunków produkcyjnych zajdzie konieczność jednorazowego przeniesienia dnia wypoczynkowego na dzień powszedni. W zakładach lub ich oddziałach o ruchu ciągłym, Dyrekcja, po uprzednim porozumieniu z Radą Zakładową, ustali schemat, według którego dzień wypoczynkowy dla poszczególnych pracowników przesunięty zostanie na dzień powszedni, oraz wykaz imienny tych pracowników, których to przesunięcie dotyczy.

C.

Urlopy.

§ 28. Do udzielenia pracownikom urlopów oraz sposobu wynagrodzenia za czas urlopowy będą miały zastosowanie obowiązujące w tej mierze przepisy prawne ustawy z dnia 16.5.1922 r.

§ 29. Po 10 latach pracy robotnikowi przysługuje 1-miesięczny urlop płatny, nieprzerwany.

§ 30. Przy urlopach 8- i 15-dniowych za dni urlopowe liczy się kolejno po sobie następujące dni kalendarzowe, z tym, że zapłata należy się za pełne 8 lub 15 dni, niezależnie od przypadających w okresie urlopu niedziel i świąt. Dniem rozpoczęcia urlopu musi być dzień powszedni. Przy urlopach miesięcznych dni urlopowe liczą się kolejno następujące dni kalendarzowe, poczynając od ostatniego dnia pracy.

§ 31. Pracownik nie może zrzec się prawa korzystania z urlopu wzamian za wynagrodzenie dodatkowe, wypłacone mu przez Dyrekcję.

§ 31-a. Za okres urlopu pracownicy otrzymują wynagrodzenie zasadnicze, łącznie z zaopatrzeniem aprowizacyjnym (bez stołówki) i przydziałami towarowymi oraz premię przeciętną z ostatniego miesiąca; odnosi się to również do pracowników delegowanych do spraw społecznych (§ 16).

§ 31-b. Pracownik nie traci praw do niewykorzystanego nie z własnej winy w roku kalendarzowym urlopu.

D.

Miejsce, narzędzia pracy, ubranie robocze.

§ 32. Przyjmując pracownika, Dyrekcja obowiązana jest wskazać mu miejsce robocze, oraz przydzielić narzędzia pracy. Ochronne ubrania robocze obowiązana jest Dyrekcja dostarczyć określonym kategoriom robotników. Kategorie robotników i normy, określające ilość i jakość ochronnego ubrania roboczego oraz czas, na jaki ono zostało wydane, zostaną ustalone w drodze porozumienia Dyrekcji z Radą Zakładową. Pracownik odpowiada za całość przydzielonych mu narzędzi pracy i ochronnego ubrania roboczego i winien zwrócić koszt tych przedmiotów, jeżeli uległy one uszkodzeniu lub zniszczeniu z jego winy lub niedbalstwa. Koszt, biorąc pod uwagę czas użytkowania, stopień zużycia narzędzi lub ochronnego ubrania, ustalą Dyrekcja w porozumieniu z Radą Zakładową.

§ 33. Dyrekcja obowiązana jest do wskazania pracownikowi miejsca na przechowywanie przydzielonych mu narzędzi pracy i ochronnego ubrania roboczego.

§ 34. Jeżeli pracownik został przyjęty do pracy z własnymi narzędziami, należy mu się wynagrodzenie za ich zużycie w wysokości, ustalonej przez Dyrekcję i Radę Zakładową.

ROZDZIAŁ  V

Warunki socjalne.

§ 35. Dyrekcja obowiązana jest do urządzenia na terenie zakładu stołówki dla pracowników i wydawania im bezpłatnych pożywnych obiadów. Kontrolę nad prowadzeniem stołówki powierza się Radzie Zakładowej.

§ 36. Dyrekcja jest odpowiedzialna za terminowy i prawidłowy rozdział kart żywnościowych, dostarczonych przez państwowe lub samorządowe organa aprowizacyjne pracownikom i członkom ich rodzin. Dyrekcja jest zobowiązana do dostarczenia pracownikom i członkom ich rodzin artykułów aprowizacyjnych, należnych im według kart aprowizacyjnych najwyższej kategorii, łącznie z wszelkimi obowiązującymi dla pracowników odbudowy kartami lub przydziałami dodatkowymi. Przydział miesięczny winien być zasadniczo dostarczony w ratach tygodniowych. W wypadkach niedostarczenia aprowizacji za m-c bieżący Dyrekcja bezwzględnie obowiązana jest wydać w pierwszym tygodniu następnego miesiąca zaległe artykuły lub wypłacić równowartość pieniężną niedostarczonych artykułów według cen rynkowych. Cenę rynkową określi Dyrekcja wespół z przedstawicielami Związku. W każdym tygodniu powinna być wydana normalna porcja chleba. Dla sprawnego i należytego rozdziału artykułów żywnościowych i innych winna być powołana specjalna komórka (konsum, sklep lub komisja aprowizacyjna) pod nadzorem Dyrekcji i Związku Zawodowego. Pracownik nabywa prawa do korzystania ze stołówki, jako też i artykułów żywnościowych na kartki z dniem przyjęcia go do pracy w ramach ogólnie przyjętych, lub otrzymuje odpowiednie ekwiwalenty.

§ 37. Przedsiębiorstwo pokrywa na podstawie pokwitowań szkół wpisy i czesne szkolne na wszystkich stopniach nauczania od przedszkoli do średnich uczelni łącznie, za dzieci pracowników.

§ 38. Do Dyrekcji należy bezpłatne pranie i reperacja ochronnej odzieży roboczej, wydanej pracownikom.

§ 39. Dyrekcja obowiązana jest do zaprenumerowania przynajmniej jednej gazety codziennej oraz "Trybuny Związkowca" - organu Komisji Centralnej Związków Zawodowych, a Rada Zakładowa obowiązana jest wywiesić je w widocznym i dostępnym miejscu, dla umożliwienia pracownikom korzystania z nich w przerwie obiadowej.

§ 40. Dyrekcja winna oddać do dyspozycji Związku Zawodowego lub Rad Zakładowych odpowiedni lokal na biuro i świetlicę dla pracowników.

§ 41. Dla pewnych kategoryj pracowników, których prace zostały uznane przez Inspekcję Pracy za szkodliwe dla zdrowia, obowiązana jest Dyrekcja dostarczyć codziennie pół litra mleka, które pracownik musi na miejscu skonsumować. W wypadku całkowitej niemożliwości dostarczenia mleka, Dyrekcja po uzgodnieniu z Radą Zakładową obowiązana jest dostarczyć inne produkty żywnościowe, odpowiadające wartością wskazanej ilości mleka.

§ 41-a. W razie śmierci pracownika, obarczonego nieletnimi dziećmi, będącymi na jego utrzymaniu, przedsiębiorstwo wypłaci jego najbliższej rodzinie wynagrodzenie w wysokości 3-miesięcznej pensji, nadto, o ile pracownik pracował więcej niż 3 lata - za każdy przepracowany rok wynagrodzenie w wysokości 1-miesięcznej pensji.

ROZDZIAŁ  VI

Dyscyplina pracy.

§ 42. Dyrekcja jest obowiązana w ciągu 2-ch tygodni od zawarcia niniejszego układu opracować i uzgodnić ze Związkiem Zawodowym regulamin pracy, zatwierdzić w Inspekcji Pracy, wydrukować i wywiesić na widocznym miejscu, dla umożliwienia pracownikom zapoznania się z jego treścią.

§ 43. Dyrekcja ma prawo, w wypadku, gdy praca przydzielona pracownikowi nie wypełnia całkowicie jego dnia roboczego, dać mu dodatkową pracę możliwie odpowiadającą jego kwalifikacjom, a wyjątkowo i inną z utrzymaniem jego poprzedniej płacy.

§ 44. Do czasu wydania regulaminu pracy, przewidzianego w § 42, zawierającego w tej mierze bardziej szczegółowe przepisy, Dyrekcja w porozumieniu z Radą Zakładową będzie miała prawo nakładania kar na pracowników, dopuszczających się przewinień, które przynoszą szkodę zakładowi, lub uniemożliwiają normalny tryb pracy.

Do tych przewinień należy:

a) złe lub niedbale wykonanie roboty, oraz psucie podczas pracy materiału, narządzi i maszyn wskutek niedbalstwa,

b) nieprzybycie do pracy, spóźnienie się do pracy lub samowolne opuszczenie miejsca pracy w ciągu dnia roboczego bez uzasadnionej przyczyny,

c) przybycie do pracy lub znajdowanie się przy pracy w stanie nietrzeźwym,

d) nieprzestrzeganie wydanych przez Dyrekcję przepisów o bezpieczeństwie, jak nieostrożność przy obchodzeniu się z ogniem, światłem itp.,

e) nieuzasadniona odmowa pracy, względnie odmowa wykonania pracy dodatkowej,

f) niewłaściwe zachowanie się w stosunku do władz przedsiębiorstwa.

§ 45. Karami są:

a) upomnienie, z podaniem do wiadomości wszystkich pracowników,

b) nagana, z tym, że w wypadku powtórzenia się przekroczenia pracownik będzie zwolniony z pracy,

c) zwolnienie z pracy.

Pracownikowi, na którego nałożono karę, służy prawo odwołania się do Związku. W wypadku nie uzgodnienia stanowiska Związku i Dyrekcji, sprawa na wniosek jednej ze stron ulega rozpatrzeniu przez Obwodowego Inspektora Pracy.

ROZDZIAŁ  VII

Ochrona i higiena pracy.

§ 46. Dyrekcja obowiązana jest urządzić punkt sanitarny, obsługiwany przynajmniej przez jedną osobę odpowiednio przeszkoloną w zakładach, zatrudniających więcej niż 100 pracowników. Punkt sanitarny winien posiadać apteczkę i być zaopatrzony we wszystkie narzędzia lekarskie i leki, niezbędne w niesieniu pierwszej pomocy w nieszczęśliwych wypadkach przy pracy.

§ 47. Na wszystkich budowach zakładów winny znajdować się umywalnie, zaopatrzone w ręczniki i mydło.

§ 48. Na wszystkich budowach zakładów winny znajdować się naczynia z przegotowaną wodą do picia oraz pewna ilość garnuszków, tudzież urządzenia do ich płukania.

§ 49. Dyrekcja dołoży starań w celu najszybszego uruchomienia bezpłatnej łaźni przez Zarząd Miejski dla pracowników.

§ 50. Umawiające się strony poczynią w Ubezpieczalni Społecznej kroki celem przyjmowania bez kolejki pracowników, którzy zachorowali przy pracy.

§ 51. Płace mężczyzn i kobiet wykonywujących jedne i te same obowiązki są jednakowe.

ROZDZIAŁ  VIII

Postanowienia końcowe.

§ 52. Związek przelewa swe uprawnienia, wynikające z niniejszego układu, na Radę Zakładową, która stanowi ostatnie ogniwo w organizacji Związku. Specjalnie Rada Zakładowa reguluje sprawy zawarte w §§: 8, 9, 24, 25, 27, 32, 34, 35, 36, 39, 40, 41, 42 i 44 tegoż układu.

§ 53. Wszelkie spory wynikające z tego układu rozstrzyga właściwy Obwodowy Inspektor Pracy, co nie pozbawia pracowników prawa dochodzenia swych roszczeń w drodze sądowej.

§ 54. Dyrekcja jest zobowiązana do zaopatrzenia Rady Zakładowej w egzemplarze umowy zbiorowej w ilości jeden egzemplarz na każdych stu zatrudnionych.

§ 55. Dyrekcja winna zobowiązać swoich podprzedsiębiorców do przestrzegania w całości warunków niniejszego układu zbiorowego.

Do niniejszego Układu Zbiorowego Pracy dołączono 5 (pięć) załączników, stanowiących integralną część układu.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1.

DODATEK DO UMOWY ZBIOROWEJ.

Postanowiono przyjąć jako normy podstawowe wydajności w przemyśle budowlanym podstawy analityczne robót budowlanych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, ustalając stopień wydajności w stosunku do poszczególnych działów, jak następująco:

A. Roboty ziemne 80%

B. Roboty betonowe i żelbetonowe 90%

C. Zaprawy 80%

D. Roboty murarskie 80%

E. Roboty tynkarskie 80%

F. Roboty kamieniarskie

G. Roboty ciesielskie 90%

H. Roboty posadzkarskie i stolarskie 90%

I. Roboty dekarskie i blacharskie 80%

J. Roboty ślusarskie i kowalskie 90%

K. Roboty spawalnicze 100%

L. Roboty malarskie i tapicerskie

Ł. Zabezpieczenie przeciwgrzybowe i odgrzyb 100%

O. Roboty zduńskie 80%

P. Roboty szklarskie 200%

R. Roboty instalac. ogrzew. i wod. - wg załącznika

S. Roboty instalacyjne - elektryczne

T. Roboty kolejowe - normy "Tor"

U. Roboty mostowe

W. Roboty drogowe

Y. Roboty wodne - "Tor"

X. Roboty rozbiórkowe - normy Min. Spr. Wewn.

Z. Roboty remontowe - normy Min. Spr. Wewn.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2.

TABELA PŁAC GOTÓWKOWYCH.

	I	II	III		IV	V
	Kategoria	Uwagi	Stawka grupa	Siatki stawka	Mnożnik	Stawka godzin
	Przodownicy grupowi		24	10.-	160	16.-
I	rzemieślnicza	Tu zaliczyć rzemieśln. samodz.	22	9.60	"	15,40
II	"	murarze II kat.	18	8.30	"	13.30
III	"	Tu zaliczyć: specjalistów rozbiórkowych, gracowników, koźlarzy	15	7.10	"	11.40
IV	pomoc fachowa		12	5.60	"	9.-
V	niewykwalifik.		9	4.50	"	7.20

UWAGA: Mnożnik: dodatek stołeczny + dodatek sezonowy ogółem 1,30 + 0,30 = 1,60.

ZAŁĄCZNIK  Nr 3.

WYTYCZNE OBLICZENIA WYNAGRODZEŃ AKORDOWYCH

1) System akordowy oparty jest na zapłacie za jednostkę wykonanej pracy.

2) Przed rozpoczęciem pracy pracownik lub zespół powinien być poinformowany na piśmie, ile wynosi zapłata za jednostkę, lub całość roboty, która ma być wykonana.

3) W wypadku wątpliwości przy zaszeregowaniu pracownika do odpowiedniej kategorii płac rozstrzyga Komisja Kwalifikacyjna, złożona z przedstawiciela Związku Zawodowego i przedstawicieli stron zainteresowanych. Powyższe odnosi się zarówno do pracowników umysłowych, jak i fizycznych.

4) Dyrekcja jest zobowiązana do stałego uzupełniania brakujących norm w porozumieniu ze Związkiem lub, w sprawach lokalnych, z Radą Zakładową.

5) Premie pieniężne oblicza się w terminach miesięcznych w sposób następujący: ogólna suma zarobionych pieniędzy podzielona przez zarobek, jaki byłby osiągnięty przy płacy dniówkowej, jest miarą wydajności.

W zależności od wydajności premia pieniężna wynosi:

przy	wydajności	1,01 - 1,10 - 5%	całkowitego	zarobku
"	"	1,11 - 1,20 - 10%	"	"
"	"	1,21 - 1,30 - 15%	"	"
"	"	1,31 - 1,40 - 20%	"	"
"	"	1,41 - i powyżej - 25%	"	"

6) Za osiągniecie wydajności przyznaje się premie w punktach towarowych według tabeli, dające możność korzystania z przydziałów towarowych.

Wydajność	Kategoria I - II	III - IV	V - VI
101 - 110	4	3	2
111 - 120	7	6	4
121 - 130	10	9	6
131 - 140	14	12	9
141 - 155	18	15	12
156 - 170	23	20	16
171 - 185	29	25	20
186 - 200	35	30	25

Dla wyróżniających się jednostek lub zespołów powinny być stosowane premie specjalne w towarach przemysłowych lub artykułach żywnościowych. Jako podstawę do premiowania dodatkowego należy brać pod uwagę przede wszystkim:

1) terminowość wykonywania robót,

2) staranność wykonania robót,

3) oszczędne zużycie materiałów.

ZAŁĄCZNIK  Nr 4.

Dyrekcja zastrzega sobie prawo wypłacania wynagrodzenia za pracę pewnej kategorii pracowników fizycznych, nie pracujących na akord, miesięcznie z góry. Do kategorii tej mogą należeć między innymi: woźni, gońcy, sprzątaczki, dozorcy, pomoc kuchenna, pomoc w magazynach, strażnicy zakładowi lub tym podobni. Płace obliczane będą na podstawie stawek godzinowych wraz z dodatkiem stołecznym i sezonowym, premie obliczane będą według tymczasowych zasad premiowania ustalonych przez Zarząd.

ZAŁĄCZNIK  Nr 5.

		PRZYDZIAŁ MIESIĘCZNY NA KARTY ŻYWNOŚCIOWE I-ej KAT.				PRZYDZIAŁ DLA STOŁÓWKI
		na pracownika		dla członka rodziny
1.	Chleb	12	kg	7	kg	0,30	kg
2.	Cukier	1	"	1/4	"	0,02	"
3.	Tłuszcz	1	"	1/2	"	0,01	"
4.	Kartofle	18	"	12	"	0,20	"
5.	Mąka gat.	2	"	1	"	0,05	"
6.	Mięso (chude)	2	"	1	"	0,05	"
7.	Kasza	2	"	11/2	"	0,05	"
8.	Sól	0,4	"	0,8	"
9.	Warzywa	2	"	-	"
10.	Mydło	0,4	"	0,15	"
11.	Nafta	1	"	-	"
12.	Herbata, kawa	0,125	"	0,100	"
13.	Zapałki	2	pudełka

Układ zarejestrowany dnia 8 sierpnia 1945 r. przez Inspektora Pracy I Okręgu w Warszawie.

• Identyfikator: M.P.1945.26.73
• Rodzaj: Obwieszczenie
• Tytuł: Wniosek w sprawie nadania mocy powszechnie obowiązującej układowi zbiorowemu pracy z dnia 4 sierpnia 1945 r. dla wszystkich robót budowlanych na obszarze m.st. Warszawy.
• Data aktu: 10/09/1945
• Data ogłoszenia: 15/09/1945
• Data wejścia w życie: 15/09/1945