a także mając na uwadze, co następuje:(1) Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego są ważne dla zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorach, co do których oczekuje się, że w perspektywie długoterminowej będą polegały na paliwach gazowych i ciekłych, co dotyczy między innymi sektora morskiego i sektora lotnictwa. Należy ustanowić unijną metodykę określającą szczegółowe zasady dotyczące energii elektrycznej wykorzystywanej przy produkcji ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego tak, aby można je było uznać za w pełni odnawialne. W związku z tym - mając na uwadze ogólne cele środowiskowe dyrektywy (UE) 2018/2001 - konieczne jest określenie przejrzystych zasad na podstawie obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriów. Co do zasady ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego produkowane z wykorzystaniem energii elektrycznej uznaje się za odnawialne wyłącznie wówczas, gdy wykorzystana energia elektryczna jest odnawialna. Taką odnawialną energię elektryczną można dostarczać za pomocą instalacji bezpośrednio podłączonej do instalacji (zazwyczaj elektrolizera) wytwarzającej odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego lub może ona pochodzić bezpośrednio z sieci.
(2) Wartość energetyczna niemal wszystkich odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia nie- biologicznego wynika z wodoru odnawialnego wytwarzanego w procesie elektrolizy. Intensywność emisji związana z wytwarzaniem wodoru z wykorzystaniem energii elektrycznej ze źródeł kopalnych znacznie przewyższa intensywność emisji związaną z wytwarzaniem wodoru z gazu ziemnego w procesach konwencjonalnych. Należy zatem zapewnić, aby zapotrzebowaniu na energię elektryczną wykorzystywaną przy produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego można było sprostać za pomocą odnawialnej energii elektrycznej. Rosyjska inwazja na Ukrainę jeszcze wyraźniej i dobitniej uwidoczniła konieczność szybkiego przejścia przez Unię na czystą energię i ograniczenia uzależnienia Unii od przywozu paliw kopalnych. W komunikacie w sprawie REPowerEU 3 Komisja przedstawiła strategię uniezależnienia od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed końcem obecnego dziesięciolecia. Istotne znaczenie w kontekście tego przedsięwzięcia mają odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego oraz ogólne ograniczenie uzależnienia od przywozu paliw kopalnych. Dlatego też kryteria, które zostaną określone, są istotne również dlatego, że nie można doprowadzić do sytuacji, w której zapotrzebowanie na energię elektryczną do produkcji wodoru wykorzystywanego w odnawialnych paliwach transportowych pochodzenia niebiologicznego spowodowałoby wzrost przywozu paliw kopalnych z Rosji w celu produkcji potrzebnej energii elektrycznej.
(3) Zasady określone w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się na terytorium Unii. W przypadku odniesień do obszaru rynkowego i okresu rozliczania niezbilansowania - które to pojęcia funkcjonują w państwach Unii, ale nie we wszystkich pozostałych państwach - należy umożliwić producentom paliwa z państw trzecich stosowanie równoważnych pojęć, pod warunkiem zachowania celu niniejszego rozporządzenia, a wykonanie przepisu przebiega w oparciu o najbardziej zbliżone pojęcie funkcjonujące w danym państwie trzecim. W przypadku obszarów rynkowych takim pojęciem mogłyby być podobne regulacje rynkowe, fizyczne cechy sieci energetycznej, w szczególności poziom połączeń międzysystemowych lub ostatecznie poziom państwa.
(4) Ze względu na początkowy etap rozwoju przemysłu wodoru, jego łańcuch wartości i rynek - na etapie planowania i budowy instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną oraz instalacji do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego - często dochodzi do znacznych opóźnień w procesach wydania pozwoleń oraz do innych nieoczekiwanych trudności, pomimo że eksploatacja obu tych instalacji powinna się rozpocząć w tym samym czasie. Ustalając, czy instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną rozpoczęła działanie później niż instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego czy w tym samym czasie - ze względów praktycznych - należy brać pod uwagę okres nieprzekraczający 36 miesięcy. Pozyskiwanie odnawialnej energii elektrycznej do celów produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego w ramach bezpośredniego podłączenia do instalacji produkującej odnawialną energię elektryczną, która to instalacja nie jest podłączona do sieci, świadczy o tym, że energia elektryczna pochodzi z tej instalacji. Jeżeli jednak instalacja produkująca odnawialną energię elektryczną i instalacja produkująca wodór są nie tylko połączone bezpośrednio do siebie, ale również są podłączone do sieci, należy przedstawić dowody świadczące o tym, że energia elektryczna wykorzystywana do produkcji wodoru jest dostarczana za pomocą podłączenia bezpośredniego. Instalacja dostarczająca energię elektryczną na potrzeby produkcji wodoru za pomocą podłączenia bezpośredniego powinna zawsze dostarczać odnawialną energię elektryczną. Jeżeli instalacja ta dostarcza nieodnawialną energię elektryczną, uzyskanego w ten sposób wodoru nie można uznać za odnawialny.
(5) Na obszarach rynkowych, na których już teraz dominuje odnawialna energia elektryczna, uznaje się, że energia elektryczna pochodząca z sieci jest w pełni odnawialna, pod warunkiem że liczba godzin pracy z pełnym obciążeniem w ramach produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego ogranicza się do udziału odnawialnej energii elektrycznej na danym obszarze rynkowym, a produkcję wykraczającą poza ten udział uznaje się za produkcję ze źródeł nieodnawialnych. Dodawanie kolejnych instalacji produkujących odnawialną energię elektryczną nie jest konieczne, ponieważ można racjonalnie założyć, że produkcja wodoru odnawialnego na obszarze rynkowym, na którym udział energii odnawialnej przekracza 90 %, pozwala na spełnienie kryterium ograniczenia emisji gazów cieplarnianych wynoszącego 70 % - które to kryterium określono w art. 25 ust. 2 dyrektywy (UE) 2018/2001 - i może stwarzać problemy w funkcjonowaniu systemu elektroenergetycznego.
(6) Podobnie na obszarach rynkowych, w których intensywność emisji w przypadku energii elektrycznej jest niższa niż 18 gCO2eq/MJ, dodanie kolejnych instalacji produkujących odnawialną energię elektryczną nie jest wymagane do osiągnięcia 70 % ograniczenia emisji wodoru odnawialnego. W takich przypadkach należy uznać energię elektryczną pobraną z sieci za w pełni odnawialną, pod warunkiem że odnawialny charakter energii elektrycznej zostanie wykazany za pomocą umów zakupu odnawialnej energii elektrycznej oraz poprzez zastosowanie kryteriów korelacji czasowej i geograficznej. Brak zgodności z tymi warunkami i kryteriami uniemożliwiłby uznanie energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych za w pełni odnawialną.
(7) Ponadto należy uznać energię elektryczną pochodzącą z sieci za w pełni odnawialną w okresach, w których produkcja odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego przyczynia się do włączenia produkcji odnawialnej energii elektrycznej do systemu elektroenergetycznego i ogranicza zapotrzebowanie na redysponowanie energii elektrycznej produkowanej ze źródeł odnawialnych.
(8) We wszystkich pozostałych przypadkach produkcja wodoru odnawialnego powinna zachęcać do wprowadzania nowych mocy wytwórczych odnawialnej energii elektrycznej i mieć miejsce w okresach, w których odnawialna energia elektryczna jest dostępna (korelacja czasowa i geograficzna), aby unikać zachęcania do wytwarzania energii elektrycznej w większym stopniu z paliw kopalnych. Ponieważ na etapie planowania i budowy instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną często dochodzi do znacznych opóźnień w procesach wydania pozwoleń, należy uznać, że instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną stanowi nową instalację, jeżeli rozpoczęła działanie nie wcześniej niż 36 miesięcy przed instalacją produkującą odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego.
(9) Odpowiednią zachętą do wprowadzania nowych mocy wytwórczych odnawialnej energii elektrycznej są umowy zakupu energii elektrycznej, pod warunkiem że na takie nowe moce wytwórcze odnawialnej energii elektrycznej nie przeznaczono już wsparcia finansowego, jako że wodór odnawialny jest już objęty wsparciem, gdyż jest uwzględniany w ramach obowiązku nałożonego na dostawców paliwa w art. 25 dyrektywy (UE) 2018/2001. Alternatywnie producenci paliw mogliby również wytwarzać ilość energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych niezbędną do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego w ramach własnych zdolności wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Rozwiązanie umowy zakupu energii elektrycznej nie może negatywnie wpływać na możliwość uznania instalacji produkującej odnawialną energię elektryczną za nową instalację w przypadku objęcia jej nową umową zakupu energii elektrycznej. Ponadto można uznać, że każde rozszerzenie instalacji produkującej wodór odnawialny zwiększające jej zdolność produkcyjną rozpoczęło działanie w tym samym czasie co instalacja pierwotna. Ma to zapobiec ewentualnej konieczności zawierania umów zakupu energii elektrycznej z różnymi instalacjami wówczas, gdy ma miejsce rozszerzenie, i tym samym ograniczyć obciążenie administracyjne. Wsparcia finansowego podlegającego zwrotowi ani wsparcia finansowego na grunty lub podłączenie do sieci w odniesieniu do obiektu wytwarzania odnawialnej energii elektrycznej nie należy uznawać za pomoc operacyjną ani za pomoc inwestycyjną.
(10) Ze względu na wahania związane z niektórymi źródłami energii odnawialnej, w tym energii wiatrowej i energii słonecznej, a także ograniczenie przesyłowe sieci energetycznej nie można zapewnić nieprzerwanej dostępności odnawialnej energii elektrycznej na potrzeby produkcji wodoru odnawialnego. Należy zatem określić zasady zapewniające produkcję wodoru odnawialnego w okresach i w miejscach, w których odnawialna energia elektryczna jest dostępna.
(11) Aby udowodnić, że wodór odnawialny jest produkowany w okresach dostępności odnawialnej energii elektrycznej, producenci wodoru powinni wykazać, że produkcja wodoru odnawialnego ma miejsce w tym samym miesiącu kalendarzowym co produkcja odnawialnej energii elektrycznej, elektrolizer wykorzystuje magazynowaną odnawialną energię elektryczną lub elektrolizer wykorzystuje energię elektryczną w okresach, w których ceny energii elektrycznej są tak niskie, że wytwarzanie energii elektrycznej z paliw kopalnych jest nieopłacalne i tym samym dodatkowe zapotrzebowanie na energię elektryczną prowadzi do wzrostu produkcji odnawialnej energii elektrycznej bez powodowania wzrostu wytwarzania energii elektrycznej z paliw kopalnych. Kryterium synchronizacji powinno być bardziej rygorystyczne, jeżeli rynki, infrastruktury i technologie umożliwiają szybkie dostosowanie produkcji wodoru, a synchronizacja wytwarzania energii elektrycznej i wodoru staje się możliwa.
(12) Obszary rynkowe zaprojektowano z myślą o unikaniu ograniczeń przesyłowych w sieci na danym obszarze. W celu zapewnienie, aby nie dochodziło do ograniczeń przesyłowych w sieci energetycznej między elektrolizerem wytwarzającym wodór odnawialny a instalacją wytwarzającą odnawialną energię elektryczną, należy stosować wymóg, zgodnie z którym obie instalacje powinny znajdować się na tym samym obszarze rynkowym. Jeżeli znajdują się one we wzajemnie połączonych obszarach rynkowych, cena energii elektrycznej na obszarze rynkowym, na którym znajduje się instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną, powinna być równa lub wyższa niż na obszarze rynkowym, na którym produkuje się odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicz- nego, tak aby przyczyniała się do zmniejszenia ograniczeń przesyłowych lub instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu energii elektrycznej powinna znajdować się na morskim obszarze rynkowym wzajemnie połączonym z obszarem rynkowym, na którym znajduje się elektrolizer.
(13) W celu uwzględnienia specyfiki krajowej obszarów rynkowych oraz wsparcia zintegrowanego planowania sieci elektroenergetycznych i sieci wodorowych, państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia dodatkowych kryteriów dotyczących lokalizacji elektrolizerów w obrębie obszarów rynkowych.
(14) Producenci paliwa mogą w elastyczny sposób łączyć różne opcje liczenia energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, pod warunkiem że dla każdej jednostki wprowadzanej energii elektrycznej zastosowana zostanie tylko jedna opcja. Aby sprawdzić, czy przestrzegano zasad, należy zwrócić się do dostawców paliw o dokładne udokumentowanie, które opcje zastosowano w celu zaopatrzenia się w odnawialną energię elektryczną wykorzystywaną do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego. Oczekuje się, że dobrowolne systemy i systemy krajowe odegrają ważną rolę we wdrażaniu i certyfikacji przepisów w państwach trzecich, ponieważ państwa członkowskie są zobowiązane do uznawania dowodów uzyskanych z uznanych dobrowolnych systemów.
(15) Art. 7 i 19 dyrektywy (UE) 2018/2001 zapewniają wystarczającą gwarancję, że odnawialny charakter energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji wodoru odnawialnego ze źródeł odnawialnych zostanie uwzględniony tylko raz i tylko w jednym sektorze będącym odbiorcą końcowym. W art. 7 tej dyrektywy zapewniono, aby przy obliczaniu ogólnego udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto nie uwzględniano odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, ponieważ odnawialna energia elektryczna wykorzystywana do ich produkcji została już uwzględniona. Art. 19 tej dyrektywy powinien zapobiegać sytuacji, w której zarówno producent odnawialnej energii elektrycznej, jak i producent odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego wyprodukowanych z tej energii elektrycznej mogą otrzymać gwarancje pochodzenia, zapewniając anulowanie gwarancji pochodzenia wydanych producentowi odnawialnej energii elektrycznej.
(16) Zastosowanie korelacji czasowej utrudniają w perspektywie krótkoterminowej bariery technologiczne w mierzeniu dopasowania godzinowego, wyzwania mające wpływ na projektowanie elektrolizerów, a także brak infrastruktury wodorowej umożliwiającej magazynowanie i transport wodoru odnawialnego do użytkowników końcowych potrzebujących stałych dostaw wodoru. Aby umożliwić zwiększenie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, w początkowej fazie kryteria dotyczące korelacji czasowej powinny być zatem bardziej elastyczne, co pozwoli uczestnikom rynku na wprowadzenie niezbędnych rozwiązań technologicznych.
(17) Ze względu na czas potrzebny na planowanie i budowę instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną oraz brak nowych instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną, które nie otrzymują wsparcia, wymogi określone w art. 5 lit. a) i b) niniejszego rozporządzenia powinny mieć zastosowanie dopiero na późniejszym etapie.
(18) Zależność od paliw kopalnych w przypadku wytwarzania energii elektrycznej powinna zmniejszyć się z upływem czasu wraz z wdrożeniem Europejskiego Zielonego Ładu, a udział energii ze źródeł odnawialnych powinien wzrosnąć. Komisja powinna ściśle monitorować rozwój sytuacji w tym zakresie oraz ocenić wpływ wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności stopniowe zaostrzanie wymogów dotyczących korelacji czasowej w odniesieniu do kosztów produkcji, ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i systemu energetycznego, a najpóźniej do 1 lipca 2028 r. przedłożyć sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
