(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(C/2025/1026)
(Dz.U.UE C z dnia 27 lutego 2025 r.)
Parlament Europejski,
P9_TC1-COD(2023)0163
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2024 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/... w sprawie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1406/2002
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 3 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Unia przyjęła szereg środków legislacyjnych w celu poprawy bezpieczeństwa morskiego i ochrony na morzu, promowania zrównoważonego rozwoju, w tym zapobiegania zanieczyszczeniom, oraz obniżenia emisyjności żeglugi, a także ułatwienia wymiany informacji i cyfryzacji sektora morskiego. Aby takie ustawodawstwo było skuteczne, powinno ono być odpowiednio i jednolicie stosowane w całej Unii. Zapewniłoby to równe warunki działania, zredukowało zakłócenia konkurencji wynikające z przewagi ekonomicznej statków niestosujących się do tych przepisów i wynagrodziło poważne podmioty związane z morzem.
(1a) W sektorze rybołówstwa wskaźniki wypadków są wysokie, a śmiertelność w wypadkach jest duża, dlatego ważną rolę odgrywa szkolenie rybaków w zakresie bezpieczeństwa pracy. [Popr. 1]
(2) Dążenie do osiągnięcia tych celów wymaga znacznego zakresu prac o charakterze technicznym prowadzonych przez specjalistyczny organ. Dlatego konieczne okazało się stworzenie - w ramach drugiego "pakietu Erika" z 2002 r., w istniejących ramach instytucjonalnych oraz z poszanowaniem obowiązków i praw państw członkowskich jako państw bandery, państw portu i państw nadbrzeżnych - europejskiej agencji w celu zapewnienia wysokiego, jednolitego i skutecznego poziomu bezpieczeństwa morskiego i zapobiegania zanieczyszczeniu ze statków.
(3) Na mocy rozporządzenia (WE) nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady 4 ustanowiono Europejską Agencję Bezpieczeństwa Morskiego ("Agencja") w celu wspomagania Komisji i państw członkowskich w skutecznym wdrażaniu na szczeblu unijnym prawodawstwa w dziedzinie bezpieczeństwa na morzu i zapobiegania zanieczyszczeniu przez odbywanie odpowiednich wizyt w państwach członkowskich w celu monitorowania odnośnego prawodawstwa oraz zapewniania szkoleń i budowania zdolności.
(4) Po utworzeniu Agencji w 2002 r. przepisy Unii w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego, zrównoważonego rozwoju i zapobiegania zanieczyszczeniu oraz ochrony na morzu zostały znacznie rozszerzone, co pociągnęło za sobą pięciokrotne wprowadzenie zmian do mandatu Agencji.
(5) Od 2013 r. Agencja w dalszym ciągu znacznie rozszerza zakres swoich zadań przez podejmowanie odpowiednich zadań dodatkowych określonych w art. 2a rozporządzenia (WE) nr 1406/2002 albo przez badanie wniosków o pomoc techniczną ze strony Komisji i państw członkowskich, zwłaszcza w obszarze obniżenia emisyjności i cyfryzacji sektora morskiego. Ponadto bezpośredni wpływ na zadania Agencji mają zmiany w dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/35/WE 5 , 2009/16/WE 6 , 2009/18/WE 7 i 2009/21/WE 8 . W dyrektywach tych przewidziano w szczególności wykonywanie przez Agencję zadań związanych z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze statków, systemem kontroli przeprowadzanej przez państwo portu na szczeblu Unii, działaniami państw członkowskich w zakresie dochodzeń w sprawach wypadków morskich na wodach Unii oraz obowiązkami państw członkowskich jako państw bandery.
(6) Ponadto należy dostosować zarządzanie administracyjne i finansowe Agencji do porozumienia międzyinstytu- cjonalnego w sprawie zarządzania agencjami zdecentralizowanymi 9 oraz ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów zdecentralizowanych Unii 10 .
(7) Ze względu na znaczącą liczbę zmian w związku z opisanym rozwojem sytuacji rozporządzenie (WE) nr 1406/2002 należy uchylić i zastąpić nowym aktem prawnym.
(8) Agencję powołano początkowo jako organ, który miał przyczyniać się do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa morskiego w całej Unii, a także pomagać w zapobieganiu zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków, a później także z instalacji naftowych i gazowych. Mimo że cele te zostały dodatkowo poszerzone o promowanie ochrony na morzu, uwaga poświęcana przez Agencję w ostatnich latach na wspieranie zmian regulacyjnych w obszarze obniżenia emisyjności i cyfryzacji żeglugi, w tym obszarów portowych, zasługuje na dodanie tych dziedzin do ogólnych celów Agencji, dzięki czemu może ona przyczynić się do osiągania celów dwojakiej transformacji - ekologicznej i cyfrowej sektora. Także kluczowa rola Agencji w zapewnianiu morskiej orientacji sytuacyjnej za pośrednictwem zdjęć satelitarnych i przez obsługę zdalnie kierowanych bezzałogowych systemów powietrznych uzasadnia dodanie odpowiedniego celu ogólnego Agencji. [Popr. 2]
(9) Cele te powinny definiować obszary zaangażowania Agencji we wspieranie Komisji i państw członkowskich poprzez udzielanie pomocy technicznej i operacyjnej w celu wdrażania polityki Unii dotyczącej obszarów morskich.
(10) Aby we właściwy sposób osiągnąć te cele, Agencja powinna realizować konkretne zadania w obszarze bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków, zrównoważonego rozwoju, obniżenia emisyjności sektora morskiego, ochrony na morzu i cyberbezpieczeństwa, nadzoru morskiego i sytuacji kryzysowych na morzu oraz promowania cyfryzacji i ułatwiania wymiany danych związanych z sektorem morskim. Wykonując te zadania, Agencja powinna zwrócić uwagę na specyfikę różnych rodzajów działalności morskiej, ze szczególnym uwzględnieniem warunków mających zastosowanie do sektora rybołówstwa. [Popr. 3]
(11) Oprócz konkretnych zadań Agencja powinna na wniosek Komisji lub państw członkowskich zapewniać horyzontalne wsparcie techniczne w realizacji wszelkich zadań wchodzących w zakres jej kompetencji i celów, wynikających z przyszłych potrzeb i rozwoju sytuacji na szczeblu Unii w obrębie prawodawstwa morskiego. Takie dodatkowe zadania podlegają analizie dostępnych zasobów ludzkich i finansowych, które zarząd Agencji powinien wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o włączeniu takich zadań do jednolitego dokumentu programowego Agencji w ramach rocznego lub wieloletniego programu prac. Dlatego nowym dodatkowym zadaniom powinna towarzyszyć ocena skutków finansowych regulacji przedstawiona organom ustawodawczym i budżetowym. Jest to niezbędne do zapewnienia, by niektóre zadania stanowiące główny obszar działalności Agencji mogły być w razie potrzeby traktowane priorytetowo. [Popr. 4]
(11a) Wykonując swoje zadania, Agencja powinna zwracać szczególną uwagę na sektor rybołówstwa, ponieważ wywiera on istotny wpływ gospodarczy i społeczny w UE. W szczególności statki rybackie i pracownicy ponoszą wysokie ryzyko związane z bezpieczeństwem morskim i odgrywają istotną rolę w transformacji ekologicznej. [Popr. 5]
(12) Agencja zajmuje wiodącą pozycję w zakresie technicznej wiedzy eksperckiej w dziedzinach wchodzących w zakres jej kompetencji, a zatem powinna zapewniać państwom członkowskim szkolenia i działania w zakresie budowania zdolności, opracowując kursy oparte na wspólnych podstawowych programach szkoleń i wykorzystując w ramach ich realizacji narzędzia o najwyższym stopniu zaawansowania technologicznego. Agencja powinna między innym wspierać szkolenie inspektorów kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w państwach członkowskich i urzędników administracji państwa bandery w celu prowadzenia ukierunkowanych inspekcji w zakresie wdrażania i egzekwowania Konwencji o pracy na morzu z 2006 r. w kwestii przestrzegania praw marynarzy oraz warunków pracy i życia na statkach. Aby zwiększyć atrakcyjność zawodów związanych z morzem, Agencja powinna ocenić, czy warto utworzyć sieć, w której uczestniczyłyby środowiska akademickie i wszelkie inne instytucje umożliwiające zdobywanie odpowiednich kwalifikacji, w celu zaspokojenia potrzeb w zakresie uczenia się przez całe życie. [Popr. 6]
(13) Ta techniczna wiedza ekspercka Agencji powinna być dalej rozwijana przez prowadzenie badań w dziedzinie zagadnień związanych z morzem i angażowanie się w odpowiednie działania Unii w tym obszarze. Agencja powinna aktywnie przyczyniać się do osiągania celów związanych z poprawą bezpieczeństwa morskiego i ochrony na morzu, obniżeniem emisyjności żeglugi i portów morskich oraz zapobieganiem zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków. W związku z tym Agencja mogłaby wydawać odpowiednie niewiążące wytyczne, zalecenia lub podręczniki, które mogłyby wspierać Komisję, państwa członkowskie lub sektor morski w osiąganiu tych celów. [Popr. 7]
(14) Jeśli chodzi o bezpieczeństwo morskie, Agencja powinna wypracować aktywne podejście do określania zagrożeń i wyzwań związanych z bezpieczeństwem, co powinno służyć jako podstawa do przedstawiania Komisji co trzy lata sprawozdania z postępów w zakresie bezpieczeństwa na morzu. Ponadto Agencja powinna nadal wspierać Komisję i państwa członkowskie we wdrażaniu odpowiednich przepisów Unii, zwłaszcza dotyczących obowiązków państwa bandery i państwa portu, badania bezpośrednio wspomagających badanie wypadków na morzu, przepisów dotyczących bezpieczeństwa statków pasażerskich, uznanych organizacji i wyposażenia morskiego. Ponadto Agencja powinna odgrywać aktywną rolę we wspieraniu wykorzystywania autonomicznych i zautomatyzowanych nawodnych statków morskich, przy czym ważne jest również gromadzenie dalszych danych na temat szkolenia i certyfikacji marynarzy oraz Konwencji o pracy na morzu z 2006 r. [Popr. 8]
(14a) Wzywa Komisję do transpozycji do prawa UE Międzynarodowej konwencji MOP o wymaganiach w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht dla załóg statków rybackich (STCW-F 1995) w celu osiągnięcia zharmonizowanych ram określających minimalny poziom wyszkolenia rybaków w Europie. [Popr. 9]
(15) Od czasu ostatniej istotnej zmiany rozporządzenia w 2013 r. w sektorze morskim nastąpiły znaczące zmiany legislacyjne związane ze zrównoważonym rozwojem. Oprócz zadań, które do tej pory wchodziły w zakres mandatu Agencji, takich jak zapobieganie zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków oraz instalacji naftowych i gazowych, głównie przez prowadzenie systemu CleanSeaNet, Agencja powinna nadal wspierać Komisję we wdrażaniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 11 i zadanie to należy uwzględnić w zaktualizowanym mandacie Agencji. Ponadto zachodzi zwiększona potrzeba, aby Agencja nadal służyła wsparciem we wdrażaniu dotyczących żeglugi elementów dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE 12 i (UE) 2016/802 13 . Te dwa obszary, wraz z zaangażowaniem Agencji w gromadzenie, analizę i udostępnianie danych dotyczących emisji tlenków azotu (NOx) ze statków, mają znaczenie dla promowania zrównoważonego rozwoju w sektorze morskim, co powinno być przedmiotem przestawianego przez Agencję co trzy lata sprawozdania z postępów.
(16) W dziedzinie obniżenia emisyjności sektora żeglugi morskiej Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) podejmuje działania na rzecz ograniczenia globalnych emisji generowanych przez transport morski i działania te wymagają wspierania, między innymi przez szybkie wdrożenie przyjętej w 2018 r. wstępnej strategii IMO w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych ze statków. Obecnie trwają debaty nad sposobami praktycznej realizacji tych ambicji, w tym nad zmianą tej. Dyskusje te obejmują możliwość zmiany wstępnej strategii i stanowią okazję, by zastanowić się nad ambicjami Unii na szczeblu międzynarodowym oraz nad znaczeniem zapewnienia globalnych równych warunków działania, co doprowadziłoby do wzmocnienia konkurencyjności UE w sektorze morskim. Na szczeblu unijnym opracowano zestaw polityk i wniosków ustawodawczych mających na celu wspieranie obniżenia emisyjności i dalsze promowanie zrównoważonego rozwoju w sektorze morskim, co znalazło odzwierciedlenie w szczególności w Europejskim Zielonym Ładzie, kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, pakiecie "Gotowi na 55" oraz dążeniu do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń. W związku z tym w mandacie Agencji należy uwzględnić potrzebę ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z sektora morskiego. [Popr. 10]
(17) W związku z tym, podczas gdy Agencja powinna nadal wspierać Komisję i państwa członkowskie we wdrażaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 14 , powinna dalej uczestniczyć we wdrażaniu nowych środków regulacyjnych mających na celu obniżenie emisyjności sektora żeglugi, wynikających z pakietu legislacyjnego "Gotowi na 55", takich jak rozporządzenie [...] w sprawie stosowania paliw odnawialnych i niskoemisyjnych w transporcie morskim oraz związanych z żeglugą elementów dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 15 ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie. Obejmuje to monitorowanie i sprawozdawczość w odniesieniu do skutków morskiego systemu EU ETS i inicjatywy FuelEU Maritime na ruch portowy, omijanie portów i przenoszenie ruchu do portów przeładunkowych w państwach trzecich ze szkodą dla portów w UE. Agencja powinna nadal zajmować wiodącą pozycję w zakresie wiedzy eksperckiej na szczeblu unijnym, aby wspierać proces przechodzenia sektora na paliwa odnawialne i niskoemisyjne, prowadząc badania i zapewniając wytyczne dotyczące przyjmowania i wdrażania zrównoważonych alternatywnych źródeł energii dla statków, w tym i odpowiedniej infrastruktury na obszarach portowych, zasilania statków energią elektryczną z lądu oraz w odniesieniu do wdrażania rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej i wspomagającego wykorzystania napędu wiatrowego, słonecznego i energii kinetycznej fal. Obejmuje to również nowe technologie redukcji emisji gazów cieplarnianych, np. wychwytywanie dwutlenku węgla na statkach, a także praktyki w zakresie efektywności energetycznej, np. redukcję prędkości eksploatacyjnej statku. Ponadto powinna też dzielić się wiedzą ekspercką o zagrożeniach dla bezpieczeństwa portów, bunkrowaniu i magazynowaniu, wprowadzaniu zrównoważonych paliw alternatywnych, a także barierach technologicznych i regulacyjnych. Aby monitorować i ułatwiać postępy w zakresie obniżenia emisyjności sektora żeglugi i obszarów portowych, Agencja powinna co trzy lata składać Komisji i Parlamentowi sprawozdanie z działań na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych wraz z ewentualnymi zaleceniami. Agencja powinna również informować o wszystkich trudnościach administracyjnych i praktycznych napotykanych przez państwa członkowskie przy wdrażaniu odnośnych aktów ustawodawczych. [Popr. 11]
(18) W obszarze ochrony na morzu Agencja powinna nadal zapewniać pomoc techniczną na potrzeby inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w ramach rozporządzenia (WE) nr 725/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 16 w sprawie wzmocnienia ochrony statków i obiektów portowych. Ze względu na fakt, że w ostatnich latach znacznie wzrosła liczba cyberincydentów w sektorze morskim, Agencja powinna wspierać działania Unii zmierzające do zapobiegania cyberincydentom i do zwiększenia odporności na cyberincydentycyberodporności w sektorze morskim przez przygotowywanie wytycznych i ułatwianie wymiany najlepszych praktyk i informacji na temat cyberincydentów między państwami członkowskimi. [Popr. 12]
(19) Agencja powinna nadal prowadzić system monitorowania i informacji o ruchu statków utworzony na mocy dyrektywy 2002/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 17 wraz z innymi systemami służącymi do budowania morskiej orientacji sytuacyjnej. W związku z tym Agencja powinna nadal odgrywać istotną rolę w zarządzaniu komponentem programu Copernicus dotyczącym ochrony na morzu, a także nadal korzystać z dostępnych najnowszych technologii, takich jak zdalnie kierowane bezzałogowe system powietrzne, które zapewniają państwom członkowskim i innym organom Unii użyteczne narzędzie nadzoru i monitorowania. Oprócz tych usług Agencja udowodniła swoją strategiczną rolę w zapewnianiu morskiej orientacji sytuacyjnej w różnych sytuacjach kryzysowych, takich jak pandemia COVID-19 i agresja Rosji na Ukrainę. W związku z tym Agencja powinna prowadzić centrum, które będzie działać 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu oraz będzie udzielać wsparcia Komisji i państwom członkowskim w takich sytuacjach i przekazywać informacje dotyczące potencjalnych i faktycznych sytuacji kryzysowych. Wspierając zdecydowaną i zjednoczoną reakcję Unii i jej państw członkowskich na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, Agencja powinna m.in. monitorować podejrzane zachowania w odniesieniu do rurociągów i wykrywać uchylanie się od sankcji w sektorze morskim. [Popr. 13]
(20) Cyfryzacja danych wpisuje się w naturalny sposób w postępy technologiczne w zakresie gromadzenia i przekazywania danych, mając na celu przyczynienie się do oszczędności kosztów, ograniczenia obciążeń administracyjnych i efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich. Wdrożenie i eksploatacja autonomicznych nawodnych statków morskich oraz nowe rozwiązania cyfrowe i technologiczne zapewniają szeroki zakres nowych możliwości w zakresie gromadzenia danych i zarządzania zintegrowanymi systemami. Stwarza to możliwości potencjalnej cyfryzacji, automatyzacji i standaryzacji szeregu procesów, co ułatwiłoby zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony, zrównoważonego rozwoju i efektywności operacji morskich, w tym mechanizmów nadzoru, na szczeblu Unii, przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążeń administracyjnych spoczywających na państwach członkowskich. W związku z tym Agencja powinna m.in. upowszechniać i promować korzystanie z certyfikatów elektronicznych, zbieranie, zapisywanie i ocenę danych technicznych, systematyczne wykorzystywanie istniejących baz danych, łącznie z ich wymianą dzięki wykorzystaniu innowacyjnych narzędzi informatycznych i sztucznej inteligencji, oraz, w stosownych przypadkach, tworzenie dodatkowych interoperacyjnych baz danych. [Popr. 14]
(21) W celu właściwego wykonywania zadań powierzonych Agencji jej urzędnicy powinni odwiedzać państwa członkowskie, aby monitorować ogólne funkcjonowanie unijnego systemu bezpieczeństwa morskiego i zapobiegania zanieczyszczeniu. Agencja powinna również przeprowadzać inspekcje w celu wspierania Komisji w ocenie skutecznego wdrażania prawa Unii.
(22) Komisja i państwa członkowskie mogą potrzebować pomocy technicznej i wiedzy eksperckiej w kontekście IMO, Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu, podpisanego w Paryżu w dniu 26 stycznia 1982 r. ("memorandum paryskie"), dlatego należy wzmocnić rolę EMSA, w szczególności na forum IMO, gdzie EMSA powinna być obecna podczas dyskusji i uczestniczyć w nich. Komisja może również potrzebować pomocy technicznej Agencji we wspieraniu państw trzecich w dziedzinie gospodarki morskiej, w szczególności w zakresie budowania zdolności oraz środków zapobiegania zanieczyszczeniom i reagowania na nie. Należy powierzyć zarządowi Agencji zadanie przyjęcia strategii stosunków międzynarodowych Agencji w kwestiach podlegających jej kompetencjom w ramach jednolitego dokumentu programowego. [Popr. 15]
(23) Organy krajowe pełniące funkcje straży przybrzeżnej są odpowiedzialne za szerokie spektrum zadań, które mogą obejmować bezpieczeństwo morskie, ochronę na morzu, działania poszukiwawcze i ratownicze na morzu, kontrolę granic morskich, kontrolę rybołówstwa morskiego, kontrolę celną na morzu, ogólne ściganie przestępstw na morzu i ochronę środowiska morskiego. Agencja, Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej, ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 18 oraz Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa, ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/473 19 powinny zacieśnić, w ramach ich mandatów, wzajemną współpracę, a także współpracę z organami krajowymi pełniącymi funkcje straży przybrzeżnej w celu poprawienia morskiej orientacji sytuacyjnej oraz wspierania spójnych i oszczędnych działań poprzez świadczenie usług oraz zapewnianie informacji, technologii, sprzętu i szkoleń, a także poprzez koordynację operacji wielozadaniowych, gromadzenie danych na potrzeby badań naukowych, monitorowanie wód europejskich oraz wdrażanie programów współpracy z państwami trzecimi. [Popr. 16]
(24) Wdrożenie niniejszego rozporządzenia nie powinno wpływać na podział kompetencji między Unią i państwami członkowskimi ani na obowiązki państw członkowskich wynikające z konwencji międzynarodowych, takich jak Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu, Międzynarodowa konwencja o poszukiwaniu i ratownictwie morskim, Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, Międzynarodowa konwencja o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht i inne stosowne instrumenty międzynarodowe dotyczące morza.
(25) Aby usprawnić proces decyzyjny w Agencji i przyczynić się do zwiększenia sprawności i skuteczności, należy wprowadzić dwupoziomową strukturę zarządzania. W tym celu państwa członkowskie i Komisja powinny być reprezentowane w zarządzie, który powinien dysponować niezbędnymi uprawnieniami, w tym uprawnieniem do ustanawiania budżetu i zatwierdzania dokumentu programowego. Parlament Europejski powinien być reprezentowany w charakterze obserwatora. Zarząd powinien nadawać ogólny kierunek działaniom Agencji i ściślej uczestniczyć w monitorowaniu działań Agencji, aby wzmocnić nadzór nad kwestiami administracyjnymi i budżetowymi. Należy powołać mniejszą radę wykonawczą, której zadaniem będzie właściwie przygotowywanie posiedzeń zarządu i wspomaganie jego procesu decyzyjnego. Uprawnienia rady wykonawczej należy określić w mandacie, który zostanie przyjęty przez zarząd i który w razie potrzeby powinien obejmować opinie i tymczasowe decyzje, z zastrzeżeniem ostatecznego zatwierdzenia ich przez zarząd. Na czele Agencji powinien stać dyrektor wykonawczy. [Popr. 17]
(26) Aby zagwarantować przejrzystość decyzji zarządu, w jego posiedzeniach powinni uczestniczyć przedstawiciele zainteresowanych sektorów, ale bez prawa głosu. Przedstawiciele poszczególnych zainteresowanych stron powinni być powoływani przez Komisję na podstawie ich reprezentatywności na szczeblu unijnym.
(27) W celu właściwego wykonywania swoich zadań Agencja powinna mieć osobowość prawną i autonomiczny budżet, finansowany głównie przez wkład unijny i przez proporcjonalne honoraria i opłaty wnoszone przez państwa trzecie lub inne podmioty. Wszelkie wkłady finansowe wnoszone przez państwa członkowskie, państwa trzecie lub inne podmioty nie powinny naruszać niezależności i bezstronności Agencji. Aby zapewnić niezależność Agencji pod kątem jej zarządzania i w wydawanych przez nią opiniach, zaleceniach i decyzjach, struktura Agencji powinna być przejrzysta, a pełna odpowiedzialność powinna spocząć na dyrektorze wykonawczym. Pracownicy Agencji powinni być niezależni i powinni być zatrudnieni na umowy krótko- i długoterminowe, tak aby utrzymać strukturę merytoryczną organizacji i ciągłość jej działalności, prowadząc jednocześnie stałą niezbędną wymianę wiedzy eksperckiej z sektorem morskim. Wydatki Agencji powinny obejmować wydatki związane z personelem, administracją, infrastrukturą i działalnością. [Popr. 18]
(28) W odniesieniu do zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi Agencja powinna zapewnić bezstronność, integralność i wysokie standardy zawodowe. Nigdy nie powinien pojawić się żaden uzasadniony powód do podejrzeń, że wpływ na decyzje mogły mieć interesy sprzeczne z rolą Agencji jako organu służącego całej Unii, prywatne interesy lub powiązania dowolnego członka zarządu, które to interesy prowadziłyby lub mogły prowadzić do powstania konfliktu z właściwym wykonywaniem oficjalnych obowiązków przez daną osobę. Zarząd powinien zatem przyjąć i podać do wiadomości publicznej szczegółowe zasady dotyczące konfliktów interesów, należycie uwzględniając zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. [Popr. 19]
(29) Szersza perspektywa strategiczna dotycząca działalności Agencji pomogłaby skuteczniej planować jej zasoby i zarządzanie nimi oraz przyczyniłaby się do podniesienia jakości jej wyników. Zostało to potwierdzone i podkreślone rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2019/715. Dlatego też zarząd powinien przyjąć i okresowo aktualizować jednolity dokument programowy zawierający roczny i wieloletnie programy prac, skonsultowawszy go wcześniej należycie z odpowiednimi zainteresowanymi stronami.
(30) Jeżeli Agencja otrzyma wniosek o wykonywanie nowych zadań, które nie zostały wyraźnie przewidziane w jej mandacie, lub niektórych zadań, w przypadku których zgodnie z jej mandatem konieczne jest rozważenie i przeanalizowanie wpływu na jej zasoby ludzkie i budżetowe, zarząd powinien uwzględnić takie zadania w dokumencie programowym dopiero po przeprowadzeniu takiej analizy. W analizie tej należy określić niezbędne zasoby, za pomocą których Agencja mogłaby wykonywać te nowe zadania, oraz czy będzie to negatywny wpływ na istniejące zadania Agencji.
(31) Agencja powinna dysponować odpowiednimi zasobami oraz niezależnym budżetem, aby móc realizować swoje zadania. Należy ją finansować głównie za pomocą wkładu z budżetu ogólnego Unii. Procedura budżetowa Unii powinna mieć zastosowanie do wkładu Unii i wszelkich innych dotacji, którymi obciążany jest budżet ogólny. Badanie sprawozdania finansowego powinien przeprowadzać Trybunał Obrachunkowy Unii.
(32) Opłaty poprawiają finansowanie agencji i można je rozważyć w odniesieniu do konkretnych usług wchodzących w zakres kompetencji Agencji i świadczonych przez nią na rzecz państw trzecich lub sektora. Wszelkie opłaty pobierane przez Agencję powinny pokrywać koszty świadczenia przez nią odpowiednich usług.
(33) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do honorariów i opłat należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w zakresie ustalania honorariów i opłat za świadczenie usług. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 20 . [Popr. 20]
(33a) W celu określenia metodyki obliczania tych honorariów i opłat należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z 290 *ه Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do ... [treść i zakres]. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 21 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. [Popr. 21]
(34) Na przestrzeni minionych lat utworzono szereg nowych agencji zdecentralizowanych, poprawiła się przejrzystość i poziom kontroli nad sposobem dysponowania funduszami Unii przyznawanymi tym agencjom, w szczególności w zakresie budżetowania pobieranych opłat, kontroli finansowej, uprawnień do udzielania absolutorium, składek emerytalnych i wewnętrznej procedury budżetowej (kodeks postępowania). W podobny sposób rozporządzenie (UE, Euratom) nr 883/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady 22 powinno być stosowane bez ograniczeń w stosunku do Agencji, która powinna przystąpić do międzyinstytucjonalnego porozumienia z dnia 25 maja 1999 r. zawartego między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Wspólnot Europejskich, dotyczącego wewnętrznych dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) 23 .
(34a) Proponowane zwiększenie zasobów EMSA jest niewystarczające z uwagi na zakres proponowanego zwiększenia zadań Agencji oraz skalę ambicji UE w zakresie polityki morskiej. Kwota zasobów finansowych przeznaczonych na niniejszy wniosek powinna zatem pochodzić z nieprzydzielonych marginesów w ramach pułapów WRF lub zostać uruchomiona za pośrednictwem nietematycznych szczególnych instrumentów WRF. Ponieważ wniosek Komisji w sprawie rewizji WRF nie wzmocnił budżetu EMSA, zwiększenia środków dla EMSA nie można zrównoważyć kompensacyjnym zmniejszeniem zaprogramowanych wydatków w ramach instrumentu "Łącząc Europę" - Transport ani 4196ر do zmniejszenia finansowania wszelkich innych programów unijnych. [Popr. 22]
(35) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, czyli ustanowienie wyspecjalizowanego organu, który może wspierać Komisję i państwa członkowskie w stosowaniu i monitorowaniu przepisów Unii w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego, a także w ocenie jego skuteczności, nie mogą zostać w wystarczającym stopniu zrealizowane przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na konieczność podjęcia współpracy mogą być lepiej zrealizowane na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości ustanowioną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(36) Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie Agencji, konieczne jest wdrożenie określonych zasad dotyczących zarządzania Agencją, aby wypełnić wymagania wspólnego oświadczenia i wspólnego podejścia uzgodnionych w ramach międzyinstytucjonalnej grupy roboczej ds. agencji zdecentralizowanych UE w lipcu 2012 r., których celem jest usprawnienie działań agencji i zwiększenie ich skuteczności.
(37) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
(38) Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego ustanowiona rozporządzeniem (WE) nr 1406/2022 pozostaje tą samą osobą prawną i będzie kontynuować wszystkie prowadzone przez siebie działania i procedury,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Nie będzie podwyższenia kar dla pracodawców, przewidzianych w Kodeksie pracy, za wykroczenia przeciwko prawom pracowników. W czwartek Sejm przyjął poprawkę Senatu wykreślającą z ustawy poprawkę Lewicy. Posłowie zgodzili się też na to, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę.
20.03.2025Sejm przyjął w czwartek większość poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, które Senat wprowadził do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona reformę urzędów pracy, w tym m.in. podniesienie zasiłku dla bezrobotnych i ułatwienia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
20.03.2025Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Projekt po raz drugi wróci do komisji sejmowej.
19.03.2025Senat nie zgodził się w czwartek na zniesienie obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemcami będącymi pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, ale umożliwił agencjom zawieranie umów cywilnoprawnych. Senatorowie zdecydowali natomiast o skreśleniu przepisu podnoszącego kary grzywny dla pracodawców przewidziane w kodeksie pracy. W głosowaniu przepadła też poprawka Lewicy podnosząca z 2 tys. zł do 10 tys. zł kary grzywny, jakie w postępowaniu mandatowym może nałożyć Państwowa Inspekcja Pracy.
13.03.2025Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.
11.03.2025Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.
27.02.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.1026 |
Rodzaj: | Rezolucja |
Tytuł: | Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1406/2002 (COM(2023)0269 - C9-0190/2023 - 2023/0163(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) |
Data aktu: | 12/03/2024 |
Data ogłoszenia: | 27/02/2025 |