Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sprawozdania z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2013 r. (2013/2883(RSP)).

Sprawozdanie z postępów byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii w 2013 r.

P7_TA(2014)0103

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sprawozdania z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2013 r. (2013/2883(RSP))

(2017/C 093/22)

(Dz.U.UE C z dnia 24 marca 2017 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 16 grudnia 2005 r. o przyznaniu statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE, a także konkluzje Rady Europejskiej z dni 13 grudnia 2012 r., 27-28 czerwca 2013 r. oraz 17 grudnia 2013 r.,
-
uwzględniając konkluzje prezydencji posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia krajów Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,
-
uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 845(1993) i 817(1993), a także rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 47/225 oraz umowę przejściową z dnia 13 września 1995 r.,
-
uwzględniając wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w kwestii stosowania porozumienia tymczasowego,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 16 kwietnia 2013 r. zatytułowane "Realizacja reform w kontekście dialogu na wysokim szczeblu w sprawie przystąpienia i propagowanie stosunków dobrosąsiedzkich" (COM(2013)0205), jej sprawozdanie z postępów za 2013 r. (SWD(2013)0413) oraz komunikat z dnia 16 października 2013 r. zatytułowany "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2013-2014" (COM(2013)0700),
-
uwzględniając porozumienie partii politycznych z dnia 1 marca 2013 r., sprawozdanie końcowe komisji śledczej z dnia 26 sierpnia 2013 r. oraz protokół ustaleń z dnia 16 września 2013 r.,
-
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie tego kraju oraz swoją rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie rozszerzenia: strategie polityczne, kryteria i strategiczne interesy UE 1 ,
-
uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A.
mając na uwadze, że piąty rok z rzędu Rada Europejska postanowiła nie podejmować negocjacji akcesyjnych z tym krajem mimo pozytywnego zalecenia Komisji w tej sprawie; mając na uwadze, że to kolejne odroczenie coraz bardziej pogłębia frustrację społeczeństwa tego kraju z powodu zastoju, który nastąpił w procesie integracji z UE, i grozi nasileniem problemów i napięć wewnętrznych; mając na uwadze, że problemy dwustronne nie powinny stanowić przeszkody dla oficjalnego rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, chociaż kwestie te należy rozwiązać przed zakończeniem procesu akcesyjnego;
B.
mając na uwadze, że rządy prawa, wolność środków przekazu, współpraca regionalna i stosunki dobrosąsiedzkie stanowią zasadnicze elementy procesu rozszerzenia UE;
C.
mając na uwadze, że problemy dwustronne należy rozwiązywać w sposób konstruktywny, na możliwie wczesnym etapie, z uwzględnieniem zasad i wartości ONZ i UE;
1.
ponownie wzywa Radę do niezwłocznego ustalenia daty rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych;
2.
zwraca się do Grecji, aby wykorzystała przewodnictwo w Unii Europejskiej do podejścia z nowym rozmachem politycznym do procesu integracji europejskiej omawianego kraju, potwierdzając w ten sposób swoje zobowiązanie podjęte w agendzie z Salonik w 2003 r. i tworząc właściwy klimat do pokonywania dwustronnych trudności w duchu wartości i zasad europejskich; wzywa grecką prezydencję, aby wykorzystała pozytywną dynamikę swojego przywództwa w celu opracowania nowych inicjatyw, aby przezwyciężyć obecny zastój w negocjacjach i wypracować rozwiązanie;
3.
zachęca przedmiotowy kraj do konsolidacji reform oraz zmiany prowadzonej polityki i działań, które mogłyby nadal stanowić przeszkodę na drodze ku jego przyszłości w Europie, a także do zagwarantowania rzeczywistych postępów w kluczowych obszarach, jak określono w konkluzjach Rady Europejskiej, a ściślej - w oświadczeniach w sprawie rozszerzenia oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia; uważa, że rozpoczęcie negocjacji z UE stanowi pozytywny krok ku rozstrzygnięciu obecnych sporów z sąsiadami tego kraju, jednocześnie pobudzając do dalszych reform poprawiających sytuację w kraju;
4.
mając na względzie pozytywne zalecenie Komisji i jej pozytywną ocenę rezultatów dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu oraz przestrzegając przed ryzykiem regresu, ubolewa nad faktem, że Rada Europejska postanowiła nie przypominać o swojej decyzji z grudnia 2012 r., w której stwierdziła, że w znacznej mierze podziela ocenę Komisji, określiła, że możliwe jest podjęcie decyzji o otwarciu negocjacji podczas kolejnej prezydencji, i zauważyła, że wszystkie niezbędne prace przygotowawcze w tym kierunku podejmie Komisja;
5.
podkreśla, że dalsze opóźnianie rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych oznacza zwiększony i nieprzewidywalny wpływ na stabilność tego kraju oraz regionu; zwraca się zarówno do rządu, jak i do Komisji o przeprowadzenie ilościowej analizy potencjalnych kosztów społecznych i gospodarczych, jak również krajowych i regionalnych implikacji politycznych oraz ryzyka wynikającego z nieokreślenia przez Radę terminu rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych;
6.
nalega, aby wszystkie kraje kandydujące i potencjalnie kandydujące były traktowane stosownie do ich osiągnięć;
7.
pomimo bardzo znaczących wyzwań stojących przed tym krajem zgadza się z konkluzją Komisji, że odznacza się on dużym poziomem dostosowania do dorobku prawnego UE w porównaniu z jego sytuacją w procesie akcesyjnym oraz że kryteria kopenhaskie spełniono w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie rokowań akcesyjnych; zauważa, że zgodnie z procedurami UE nowi członkowie są przyjmowani tylko wówczas, gdy spełnią wszystkie wymogi; podziela pogląd Komisji, że otwarcie rozdziałów 23 i 24, dotyczących sprawiedliwości, demokracji i praw człowieka, umocni postępy w tych dziedzinach, będących przedmiotem szczególnych obaw niektórych państw członkowskich;
8.
wzywa Radę Europejską do zatwierdzenia otwarcia procesu przeglądu zgodności prawa krajowego z prawem unijnym (screeningu), szczególnie w odniesieniu do rozdziałów 23 i 24; uważa, iż screening pomoże nadać rozmach reformom oraz pomoże temu krajowi lepiej sprostać nieuchronnym wyzwaniom stojącym przed każdym krajem kandydującym, takim jak dalsze umacnianie skuteczności rządów prawa oraz reforma sądownictwa i administracji publicznej, jak również wzmocnienie spójności międzyetnicznej;
9.
z zadowoleniem przyjmuje wypełnienie zobowiązań tego kraju wynikających z układu o stabilizacji i stowarzyszeniu oraz wysoki poziom dostosowania jego ustawodawstwa do dorobku prawnego; wzywa Radę do przyjęcia rekomendacji Komisji dotyczących przejścia do drugiego etapu wprowadzania układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, zgodnie z właściwymi postanowieniami tego układu;
10.
podkreśla, że stosunki dobrosąsiedzkie i współpraca regionalna są zasadniczym filarem procesu akcesyjnego tego kraju, włączając w to wynegocjowanie - pod auspicjami ONZ - zadowalającego wszystkie strony rozwiązania kwestii nazwy kraju; mając na uwadze mniejszość albańską w tym kraju, jak również drażliwe problemy w relacjach dwustronnych z państwami ościennymi, szczególnie z Grecją i Bułgarią, przypomina o swoim stanowisku - podzielając w tym względzie pogląd Komisji - że problemy dwustronne należy rozwiązywać na możliwie wczesnym etapie procesu akcesyjnego, w konstruktywnej i dobrosąsiedzkiej atmosferze oraz poprzez prowadzenie intensywnego i otwartego dialogu w duchu wspólnej europejskiej przyszłości, a najlepiej przed rozpoczęciem negocjacji akcesyjnych; przypomina, że należy unikać gestów, kontrowersyjnych działań i oświadczeń mogących negatywnie wpłynąć na stosunki dobrosąsiedzkie; oczekuje konkretniejszych rezultatów współpracy mającej na celu ustanowienie stosunków dobrosąsiedzkich pomiędzy trzema stronami (Atenami, Sofią i Skopje);
11.
popiera stwierdzenie Komisji, że długofalowy brak postępów w Radzie Europejskiej w odniesieniu do przystąpienia tego kraju do UE zagrozi wiarygodności procesu rozszerzenia UE; dodaje, że zaszkodzi to też klimatowi potrzebnemu do pobudzania działań w zakresie reform związanych z przystąpieniem do UE; stwierdza, że proces akcesyjny tworzy samoistny impuls do ukończenia reform;
12.
uważa, że trwająca od niemal 20 lat niezdolność obu stron do znalezienia zadowalającego wszystkie strony, uczciwego i sprawiedliwego rozstrzygnięcia sporu o nazwę kraju stawia również pod znakiem zapytania wiarygodność ram realizacji tego celu, który bezsprzecznie wymaga starań; zauważa, że dzieje się tak mimo najlepszych chęci mediatora ONZ i rzeczywistej woli politycznej obu stron, aby znaleźć rozwiązanie; przypomina jednak swój pogląd, że nie należy powoływać się na problemy dwustronne w celu zahamowania procesu przystąpienia do UE;
13.
w związku z tym, z zadowoleniem przyjmuje propozycję nazwy złożonej zawierającej oznaczenie geograficzne przedstawione przez wysłannika ONZ Nimetz'a i jest przekonany, że stanowi ona dobrą podstawę osiągnięcia kompromisu, pod warunkiem że nie kwestionuje się macedońskiej narodowości, tożsamości, kultury i języka;
14.
zwraca się do Grecji, aby we współpracy z zainteresowanymi stronami w Komisji, Radzie, Parlamencie i w przedmiotowym kraju wykorzystała przewodnictwo w UE do nadania nowego rozmachu politycznego autentycznym i szczerym staraniom na rzecz niezwłocznego znalezienia zadowalającego wszystkie strony rozwiązania kwestii nazwy kraju; odnotowuje decyzję Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 5 grudnia 2011 r. w kwestii stosowania porozumienia tymczasowego z dnia 13 września 1995 r., uważa, że przywódcy tego kraju i UE powinni systematycznie wyjaśniać społeczeństwu korzyści wynikające z osiągniętego porozumienia, nim dojdzie do referendum w tej sprawie; przyjmuje z zadowoleniem spotkanie i rozmowy greckiego ministra spraw zagranicznych Evangelosa Venizelosa z francuskim ministrem spraw zagranicznych Laurentem Fabiusem na temat tego kraju, w nadziei, że są one znakiem przyszłych pozytywnych postępów w kwestii ewentualnego rozstrzygnięcia kwestii nazwy;
15.
przyjmuje z zadowoleniem fakt, że przez dziewięć miesięcy odbyło się pięć spotkań między grupami roboczymi z przedmiotowego kraju i Bułgarii, a atmosfera tych spotkań była dobra; uważa, że dialog w tym duchu - w tym współpraca ze środkami przekazu, z systemem prawnym i innymi organami - jest najlepszym sposobem na podjęcie wielce wrażliwych kwestii związanych z historią, wspólnotą oraz innych wspólnych problemów obu krajów; wzywa do podjęcia znaczących kroków w kierunku osiągnięcia w odpowiednim czasie dwustronnego porozumienia stanowiącego odpowiednie ramy w tym względzie;
16.
ponownie wyraża zaniepokojenie wykorzystywaniem argumentów historycznych w trwającej obecnie debacie z państwami sąsiadującymi i ponawia apel o pozytywne postępy w kwestii świętowania wspólnych wydarzeń i czczenia pamięci postaci historycznych wspólnie z sąsiadującymi państwami członkowskimi UE, ponieważ przyczyniłoby się to do lepszego zrozumienia historii i stosunków dobrosąsiedzkich; zachęca do prób powołania wspólnych eksperckich komisji ds. historii i edukacji, co przyczyniłoby się do obiektywnego interpretowania historii, zacieśniania współpracy środowisk akademickich oraz propagowania wśród młodych ludzi pozytywnego nastawienia do sąsiadów; apeluje do władz o publikację materiałów edukacyjnych pozbawionych ideologicznych interpretacji historii i mających na celu poprawę wzajemnego zrozumienia;
17.
gratuluje przedmiotowemu krajowi odgrywania konstruktywnej roli i wnoszenia pozytywnego wkładu we współpracę regionalną oraz przyjmuje z zadowoleniem jego aktywny udział w inicjatywach regionalnych, takich jak Inicjatywa Środkowoeuropejska (CEI) oraz Inicjatywa Regionalna na rzecz Migracji, Azylu i Uchodźców (MARRI); gratuluje temu krajowi udanego przewodnictwa w procesie współpracy w Europie Południowo-Wschodniej (SEECP) od czerwca 2012 r. do czerwca 2013 r. i w związku z tym przyjmuje z zadowoleniem wspieranie pełnej integracji jako cennego wkładu w dalsze umacnianie współpracy regionalnej;
18.
wzywa Komisję i Radę do włączenia tego kraju w nowe ramy współpracy makroregionalnej w Europie Południowo-Wschodniej, tj. w makroregionalną strategię na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego oraz program transnarodowy;
19.
podkreśla, że zarówno pełne wdrożenie zaleceń parlamentarnej komisji śledczej utworzonej w następstwie wydarzeń z dnia 24 grudnia 2012 r., jak i stosowanie się przez wszystkie strony do protokołu ustaleń jest niezbędne do przywrócenia temu krajowi perspektywy euroatlantyckiej; jest dumny z roli odegranej przez komisarza ds. rozszerzenia oraz przez sam Parlament w wynegocjowaniu porozumienia z dnia 1 marca 2013 r., ale uznaje, że to do samych partii politycznych należy ustanowienie konstruktywnego wzajemnego dialogu i współpracy oraz odrzucenie stosowania bojkotów w interesie umożliwienia pełnego, niezależnego, ustawodawczego nadzoru rządu oraz utrzymania w mocy europejskich standardów demokratycznych; podkreśla znaczenie działań zarówno rządu, jak i partii politycznych dążących do poprawy stosunków dla zachowania stabilności politycznej;
20.
przyjmuje z zadowoleniem konkluzje misji obserwacji wyborów OBWE/ODIHR, według których wiosenne wybory samorządowe zorganizowano w efektywny sposób; podziela wyrazy troski o równowagę w relacjach medialnych, zacieranie granicy między działaniami państwa i partii w odniesieniu do wykorzystywania zasobów administracyjnych oraz zaniepokojenie doniesieniami o nieprawidłowościach dotyczących rejestracji wyborców z Pustec (Albania); popiera to, że rząd zobowiązał się do całościowego przestrzegania zaleceń OBWE/ODIHR w zakresie reformy wyborczej; podkreśla potrzebę dalszych wysiłków w celu zwiększenia przejrzystości finansowania i odpowiedzialności partii politycznych; nawołuje do podjęcia kroków, aby uniknąć zatarcia granic między działaniami państwa i partii podczas kampanii wyborczych oraz aby zapewnić ponadpartyjną zgodę na kontrolę spisu wyborców;
21.
podkreśla potrzebę zapewnienia profesjonalizmu oraz niezależności administracji publicznej poprzez usprawnienie działań na wszystkich szczeblach; zauważa, że ustawa o urzędnikach służby cywilnej i ustawa o pracownikach administracyjnych zostały przyjęte przez parlament w pierwszym czytaniu w dniu 8 stycznia 2014 r.; uważa za istotne, aby nowe ramy prawne zawierały podstawowe zasady przejrzystości, doceniania kompetencji oraz równej reprezentacji; wzywa rząd do kontynuowania koniecznych reform w tym zakresie, jak również w dziedzinach wydatków publicznych i zamówień publicznych, ponieważ będzie to pozytywnie oddziaływać na jakość rządzenia;
22.
wzywa do pogłębienia demokracji poprzez dalsze decydujące środki na rzecz decentralizacji budżetu, wyrażając ubolewanie z powodu redukcji budżetu w ciągu ostatniego roku, ale oczekując na raport badawczy o stanie decentralizacji oraz przyjmując z zadowoleniem zwiększony udział dochodów w podstawowych budżetach jednostek samorządowych dzięki dalszym działaniom na rzecz większego poszanowania samorządów lokalnych, zwłaszcza w przypadkach, gdy partie sprawujące władzę lokalnie nie rządzą na szczeblu krajowym;
23.
przyjmuje z zadowoleniem postęp innych krajów regionu w procesie integracji europejskiej, ale wyraża zaniepokojenie, że dalsze opóźnianie rozpoczęcia rokowań akcesyjnych może doprowadzić do nieuzasadnionego zróżnicowania regionu, co mogłoby dalej zagrażać dobrym stosunkom międzyetnicznym oraz stwarzać poczucie opuszczenia u wszystkich obywateli macedońskich; potępia wszelkie formy skrajnego nacjonalizmu, niezależnie od kraju, w którym występują; wzywa do prowadzenia polityki antydyskryminacyjnej oraz tolerancji w społeczeństwie, niezależnie od wyznawanej religii, pochodzenia etnicznego lub języka;
24.
popiera wezwanie Komisji do przeanalizowania umowy ramowej z Ochrydy w celu jej uzupełnienia oraz wprowadzenia w życie zawartych w niej zaleceń;
25.
zauważa, że dalsze poszerzanie dialogu politycznego z ludnością albańską mieszkającą w tym kraju stanowi ważny wkład w stabilność i współpracę regionalną;
26.
wzywa rząd, środki przekazu, społeczność akademicką, społeczeństwo obywatelskie i wszystkie zainteresowane strony do przekazywania opinii publicznej jasnych sygnałów, że w tym kraju nie toleruje się dyskryminacji na tle tożsamości narodowej, w tym w odniesieniu do wymiaru sprawiedliwości, środków przekazu, zatrudnienia i możliwości społecznych; podkreśla wagę takiego postępowania dla integracji różnych społeczności etnicznych, stabilności tego kraju i integracji europejskiej;
27.
ubolewa, że nie osiągnięto dotychczas większych postępów w odniesieniu do zintegrowanej edukacji i że nie przeznaczono funduszy na wdrażanie strategii na jej rzecz; wyraża zaniepokojenie, że coraz mniejsza liczba młodych osób włada językami innych grup etnicznych; nawołuje do podjęcia kroków w tej dziedzinie w celu uniknięcia separacji i potencjalnego konfliktu o podłożu etnicznym wśród dzieci w wieku szkolnym; podkreśla jednocześnie wagę promowania nieobowiązkowej edukacji dwujęzycznej sprzyjającej integracji; jest nadal zaniepokojony separacją uczniów pochodzenia romskiego w szkołach;
28.
uważa, że przeszkody w przeprowadzeniu spisu powszechnego odpowiadającego najlepszym standardom demokratycznym można częściowo przezwyciężyć poprzez ustanowienie rejestru cywilnego jako rozwiązania tymczasowego;
29.
ubolewa nad pogorszeniem się reputacji tego kraju w dziedzinie wolności środków przekazu; podziela obawę Komisji, że zasadniczym wyzwaniem dla tego kraju pozostaje zagwarantowanie wolności słowa wraz z różnorodnymi i pluralistycznymi środkami przekazu wolnymi od ingerencji politycznych; w związku z tym wskazuje, że brak pluralizmu mediów jest częściowo rezultatem akcji promujących rząd; podkreśla potrzebę zapewnienia niezależności i zrównoważonego przekazu prezentowanego przez nadawców publicznych, zachęcając władze do umieszczenia takich gwarancji w ustawie medialnej; uważa, że obecna ustawa medialna powinna być przedmiotem dalszych konsultacji i dialogu, aby tak istotne reformy przyjmowano tylko pod warunkiem szerokiego poparcia krajowego środowiska dziennikarzy; wskazuje, że potrzebne są większe wysiłki, aby przywrócić i odbudować zaufanie pomiędzy rządem a środowiskiem mediów; popiera inicjatywę państwowego Instytutu Mediów, aby przy wsparciu UE opublikować "białą księgę" na temat wzmacniania relacji społeczeństwa obywatelskiego z mediami; podkreśla potrzebę dalszych wysiłków na rzecz ochrony praw pracowników mediów oraz ich niezależności; podkreśla potrzebę przejrzystości w odniesieniu do struktury własnościowej mediów;
30.
kładzie nacisk na postępy osiągnięte wcześniej w ramach okrągłego stołu z udziałem rządu i stowarzyszenia dziennikarzy, w oparciu o wiedzę fachową specjalnego przedstawiciela OBWE ds. wolnych mediów, oraz uważa, że ponowne jego zwołanie i realizacja strategii na rzecz wolności słowa oraz zagwarantowanie dziennikarzom odpowiedniego środowiska pracy pozostaje głównym sposobem na poczynienie niezbędnych postępów; uznaje, że pełna wolność wypowiedzi może być osiągnięta tylko w społeczeństwie, w którym powszechnie uznaje się prawo do publicznego dostępu do informacji oraz istnieje przestrzeń publiczna umożliwiająca wnikliwą debatę publiczną;
31.
uważa jednak, że niedawna sprawa uwięzionego dziennikarza Tomislava Kezarovskiego i inne sprawy - o wynikach których powinno decydować tylko niezależne sądownictwo orzekające w ramach zasad europejskiej konwencji praw człowieka - budzą obawy o możliwość stosowania w tym kraju wybiórczego systemu sprawiedliwości, a wszelkie właściwe władze powinny podjąć skuteczne kroki, by tego unikać;
32.
odnotowuje nową ustawę lustracyjną, ale również obawy Komisji Weneckiej i Komitetu Helsińskiego dotyczące jej konstytucjonalności oraz ewentualnych nadużyć;
33.
zachęca do wzmocnienia uprawnień komisji ds. weryfikacji danych poprzez przekazanie na stałe do siedziby tej komisji wszystkich niezbędnych dokumentów pochodzących od służb wywiadu i kontrwywiadu;
34.
przypomina o zaleceniach zawartych w jego wcześniejszej rezolucji w odniesieniu do wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego; wzywa rząd do uznania istotnej roli społeczeństwa obywatelskiego i jego wartości dodanej w debacie politycznej oraz wzywa go do aktywnego zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego w dialog dotyczący kształtowania polityki; podkreśla zasadniczą rolę, jaką organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogą odgrywać w zagwarantowaniu większej przejrzystości i rozliczalności procesu integracji z UE, a także w zaangażowaniu weń wszystkich stron; sugeruje, że inicjatywom wypływającym z sektora społeczeństwa obywatelskiego należy udzielić wsparcia; przyjmuje z zadowoleniem włączenie społeczeństwa obywatelskiego w Grupę Roboczą ds. Rozdziału 23 powołaną przez ministra sprawiedliwości oraz zachęca wszystkie ministerstwa do podobnego działania; zachęca, aby pozytywnie rozpatrzyć propozycję wybrania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które wzięłyby udział w pracach wszystkich grup roboczych w ramach krajowego programu przyjęcia dorobku prawnego;
35.
ubolewa nad niewielkim postępem we wdrażaniu drugiej strategii rządowej dotyczącej współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, wraz z jej planem działania, oraz wyraża zaniepokojenie poważnymi opóźnieniami w tym zakresie; jest zaniepokojony brakiem chęci jej wprowadzania i brakiem przejrzystości wsparcia budżetowego dla społeczeństwa obywatelskiego; uważa, że Otwarte Partnerstwo Rządowe, do ustanowienia którego kraj ten się zobowiązał, może stworzyć właściwe ramy polepszenia sytuacji; przyjmuje z zadowoleniem stosowanie wskaźników do oceniania udziału społeczeństwa obywatelskiego i zachęca do ich wykorzystywania zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 12 września 2012 r. zatytułowanym "Korzenie demokracji i zrównoważonego rozwoju" (COM(2012)0492);
36.
ponawia apel do Komisji i rządu, aby zgodziły się wypłacić minimalną część funduszy z tytułu kolejnego okresu programowania instrumentu przedakcesyjnego w taki sposób, aby zapewnić 15 % płatności podmiotom niepaństwowym, oraz dopilnować, aby pomocą techniczną dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego zarządzało owo społeczeństwo; nawołuje również do dalszego wdrażania drugiego instrumentu przedakcesyjnego, aby wesprzeć środki pozwalające na mobilizację zakładanych 9 % budżetu własnego państwa, oraz do dystrybucji tej kwoty przez zdecentralizowane władze regionalne i lokalne;
37.
gratuluje temu krajowi podjęcia dotychczasowych reform, które dostosowały krajowe ramy prawne do standardów międzynarodowych; apeluje do tego kraju o zwiększenie przejrzystości działalności Rady Sędziów, tak aby zminimalizować postrzeganie jej jako działającej niesamodzielnie i pod presją; zwraca się do Komisji, aby w przyszłych sprawozdaniach z postępów wzięła pod uwagę i przeanalizowała wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - oraz ich poszanowanie - w odniesieniu do tego kraju;
38.
przyjmuje z zadowoleniem działania ukierunkowane na zwiększenie profesjonalizmu, niezależności oraz efektywności sądownictwa, tj. powoływanie na stanowiska w tym obszarze absolwentów Akademii dla Sędziów i Prokuratorów, utrzymanie wysokiego wskaźnika zakończonych spraw w sądach w pierwszej połowie 2013 r., jak i dalsze zmniejszanie zaległości; wzywa do ujednolicenia orzecznictwa w celu zapewnienia przewidywalności systemu sądowniczego i zwiększenia zaufania opinii publicznej;
39.
w szczególności wzywa do wzmocnienia Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji, Jednostki Antykorupcyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Prokuratury Krajowej w walce z przestępczością zorganizowaną i korupcją, a także Państwowej Izby Kontroli poprzez środki budżetowe, materialne oraz zasoby ludzkie; podkreśla dalszą potrzebę skupienia się na przypadkach korupcji na wysokim szczeblu i częstszego wykorzystywania nakazów zajęcia i przejmowania aktywów oraz wzywa do dalszych wysiłków mających na celu stworzenie kartoteki osób skazanych w sprawach o dużym znaczeniu; wzywa niezależne organizacje społeczeństwa obywatelskiego i środki przekazu do ujawniania przypadków korupcji oraz orędowania za niezależnymi i bezstronnymi dochodzeniami i procesami; przyjmuje z zadowoleniem działania Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji, wspierane przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, wzmacniające prewencyjny aspekt walki z korupcją poprzez wprowadzenie wieloaspektowych systemów promujących uczciwość w dziewięciu pilotażowych jednostkach samorządowych; wspiera intencje władz krajowych dotyczące ukończenia nowelizacji ustawy o zapobieganiu korupcji, rozszerzenia na cały kraj pomysłu na system promujący uczciwość oraz otaczania osób zgłaszających przypadki naruszenia systemową i zinstytucjonalizowaną ochroną;
40.
zauważa, że nadal trwają działania mające na celu uruchomienie Krajowej Wywiadowczej Bazy Danych (NID) i zachęca władze tego kraju do przyspieszenia działań w tym zakresie oraz do jak najszybszego stworzenia Krajowego Centrum Koordynacyjnego do walki z przestępczością zorganizowaną, aby zapewnić pełne wsparcie w walce z przestępczością zorganizowaną, korupcją, oszustwami, praniem pieniędzy oraz innymi poważnymi przestępstwami, także transgranicznymi;
41.
wyraża zaniepokojenie powszechnym wykorzystywaniem długotrwałego tymczasowego aresztowania oraz warunkami, w jakich przebywają osoby zatrzymane; zwraca uwagę na przypadki niewspółmiernego wykorzystywania sił policyjnych w trakcie demonstracji; wzywa, aby starania o zachowanie porządku publicznego były proporcjonalne i aby przestrzegano prawa do wolności zgromadzeń;
42.
przyjmuje z zadowoleniem nową ustawę chroniącą prawa dziecka oraz wzywa do zapewnienia wystarczających środków finansowych do jej wdrażania; nadal ubolewa nad brakiem opieki zdrowotnej i edukacji w zakładach karnych dla młodocianych;
43.
przyjmuje z zadowoleniem spadek liczby dzieci w ośrodkach opiekuńczych, ale jest nadal zaniepokojony wysoką liczbą dzieci niepełnosprawnych pozostających w ośrodkach; wzywa do dalszych reform systemu ochrony dzieci i do wzmocnienia zdolności ośrodków opieki społecznej do wspierania rodzin w trudnej sytuacji;
44.
przyjmuje z zadowoleniem utworzenie Krajowej Rady Młodzieży oraz wysiłki mające na celu zagwarantowanie jej szerokiej reprezentatywności i bezstronności politycznej oraz jej pełnego członkostwa w Europejskim Forum Młodzieży; zwraca się do państwowej Agencji ds. Młodzieży i Sportu o udzielenie Krajowej Radzie Młodzieży pełnego poparcia i uczestnictwo w jej działalności;
45.
zachęca rząd do przeznaczenia odpowiednich zasobów ludzkich i finansowych na działalność Komisji ds. Ochrony przed Dyskryminowaniem oraz działu Departamentu ds. Równych Szans zwalczającego dyskryminację; wzywa do podjęcia kroków w celu zwiększenia wiedzy na temat równości i niedyskryminacji;
46.
przyjmuje z zadowoleniem ponowne otwarcie ośrodka LGBTI w Skopje po tym, jak stał się on obiektem pięciu osobnych ataków w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy; przyjmuje z zadowoleniem ustalenia komisji antydyskryminacyjnej tego kraju potępiające homofobię w podręcznikach szkolnych i wzywa do szerszego stosowania jej ustaleń; szczególnie wzywa do zakazu dyskryminacji z powodu orientacji seksualnej przy zatrudnianiu; ubolewa, że ustawa antydyskryminacyjna nadal nie jest zgodna z dorobkiem prawnym UE; ponawia apel o zmianę tej ustawy w celu pełnej zgodności z tym dorobkiem; potępia wszelkie przejawy przemocy wobec społeczności LGBTI oraz zachęca wszystkich przywódców politycznych i osoby cieszące się szacunkiem społeczeństwa, aby uczynili to samo; wzywa do stawiania przed sądem sprawców takiej przemocy; przypomina rządowi oraz partiom politycznym o ich odpowiedzialności za tworzenie kultury integracji i tolerancji;
47.
apeluje do władz o systematyczne zbieranie danych dotyczących grup wykluczonych i marginalizowanych, włączając w to dzieci żyjące na ulicy, dzieci romskie oraz osoby niepełnosprawne; ubolewa, że nie zbiera się danych dotyczących przestępstw na tle nienawiści; jest nadal zaniepokojony liczbą dzieci romskich uczących się w szkołach dla uczniów ze specjalnymi potrzebami, ale przyjmuje z zadowoleniem system stypendiów rządowych, stworzony po to, aby umożliwić dzieciom romskim ukończenie edukacji na poziomie szkoły średniej;
48.
pozostaje zaniepokojony ciągłą dyskryminacją dotykającą Romów; podkreśla w związku z tym, że kobiety romskie są podwójnie dyskryminowane ze względu na płeć oraz pochodzenie etniczne, co bardzo często wiąże się z ubóstwem; jest zaniepokojony, że ta od dawna zauważana podwójna dyskryminacja ma powszechny, rutynowy i wszechogarniający charakter; wzywa władze do przełamania tego wzorca oraz stanowczo apeluje o czynne wprowadzenie strategii integracji Romów oraz działań zapewniających im dostęp do opieki zdrowotnej, edukacji, zatrudnienia, mieszkalnictwa i opieki socjalnej;
49.
stanowczo apeluje do rządu, aby rozwiązał problem Romów nieposiadających dokumentów tożsamości;
50.
wzywa rząd do zwiększonych wysiłków w celu poprawy statusu Romów oraz uchodźców Aszkali z Kosowa;
51.
przyjmuje z zadowoleniem zwiększenie liczby kobiet-burmistrzów z zera do czterech (na 81 burmistrzów w całym kraju) oraz liczby kobiet w parlamencie, co jest zgodne z parytetem płci; jest jednak zaniepokojony stałymi praktykami dobrowolnego wycofywania się kobiet z procesu podejmowania decyzji politycznych; przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie zmian w prawie pracy, przyznających lepszą ochronę prawną kobietom w ciąży lub tym, które niedawno urodziły dziecko, ale jest zaniepokojony wysoką stopą bezrobocia wśród kobiet; przyjmuje z zadowoleniem przyjęcie strategii na rzecz równości płci, ale zauważa, że publiczne mechanizmy gwarantujące tę równość nadal nie funkcjonują właściwie, oraz wzywa rząd do poprawy ich funkcjonowania i zwiększenia ich zasobów ludzkich i finansowych; wzywa władze, aby zagwarantowały uwzględnianie perspektywy płci we wszystkich obszarach polityki oraz aby zwiększyły wsparcie i inicjatywy w dziedzinie poprawy wiedzy na temat równości płci; ubolewa nad faktem, że parlament przyjął ważne poprawki do ustawy o przerywaniu ciąży w procedurze przyspieszonej, bez szerszej debaty publicznej;
52.
gratuluje rządowi zachowania stabilności makroekonomicznej i przyjmuje z zadowoleniem przywrócenie wzrostu; zwraca jednak uwagę na powolną harmonizację poziomu dochodów oraz podziela panujący niepokój o to, czy zrealizowany zostanie cel ograniczenia deficytu publicznego do 2,6 % do 2016 r. oraz o sposób konsolidacji finansów publicznych; zaleca, aby Komisja przyznała temu krajowi status "funkcjonującej gospodarki rynkowej";
53.
przyjmuje z zadowoleniem wzrost realnego PKB o 2,9 % w pierwszym kwartale 2013 r. w porównaniu z tym samym kwartałem 2012 r.; zauważa trend pozytywnych zmian na rynku pracy, tj. wzrost liczby zatrudnionych o 3,9 % w pierwszym kwartale 2013 r. w porównaniu z tym samym kwartałem 2012 r., a jednocześnie spadek liczby bezrobotnych o 4,2 % w ujęciu rocznym; przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w raporcie Banku Światowego "Doing Business" przedmiotowy kraj znalazł się wśród 10 państw świata, które poczyniły największe postępy w odniesieniu do środowiska regulacyjnego i prowadzenia działalności gospodarczej;
54.
przyjmuje z zadowoleniem fakt, że Komisja zamierza zainicjować szczególny dialog na temat polityki zatrudnienia i polityki społecznej z udziałem tego kraju oraz innych państw regionu; popiera środki na rzecz zapewnienia znowelizowanego prawa pracy w pełnej zgodności z konwencjami MOP; podkreśla, że kraj ten ratyfikował osiem podstawowych konwencji MOP dotyczących praw pracowniczych; wzywa do zwiększenia możliwości oddziaływania partnerów społecznych i zagwarantowania praw pracowniczych i związkowych; podziela obawę, że wysokie bezrobocie, zwłaszcza dotykające grupy szczególnie wrażliwe takie jak młodzież i kobiety, pozostaje dla rządu jednym z najbardziej naglących wyzwań, i wzywa do nasilenia działań zwalczających ubóstwo, wysokie bezrobocie wśród młodzieży oraz przejawy dyskryminacji;
55.
odnotowuje środki przyjęte przez władze kraju w związku z niedawnymi przypadkami wyeksportowania do UE produktów rolnych o wysokiej zawartości pestycydów; apeluje szczególnie do właściwych władz o zwiększenie kontroli oraz o bardziej skuteczne sprawdzanie stosowania w kraju norm fitosanitarnych UE;
56.
wyraża ubolewanie, że kraj ten nie opracował jeszcze całościowej polityki klimatycznej, mimo że na forum międzynarodowym przyłącza się do stanowisk UE; spodziewa się, że rząd podejmie konieczne kroki mające na celu wzmocnienie możliwości działań administracyjnych wprowadzających ustawodawstwo dotyczące zmiany klimatu;
57.
podkreśla potrzebę znaczących starań w dziedzinie środowiska, w szczególności dotyczących jakości wody, ochrony przyrody, dzikiej flory i fauny oraz kontroli zanieczyszczeń przemysłowych i zarządzania ryzykiem; wspiera wysiłki mające na celu wprowadzenie ustawodawstwa w tych dziedzinach; podkreśla, że nie można osiągnąć istotnych postępów bez odpowiedniego wzmocnienia zdolności administracyjnych; wzywa rząd do podjęcia niezbędnych kroków w tym zakresie;
58.
zachęca rząd do kontynuowania współpracy z UE w sektorze energetycznym w ramach Wspólnoty Energetycznej;
59.
wskazuje, że potencjał kraju w obszarze energii odnawialnej jest słabo rozwinięty zarówno z powodu kłopotliwych procedur administracyjnych, jak i cen elektryczności; w związku z tym wzywa władze do zwiększenia wysiłków w tym obszarze w celu wypełnienia zobowiązania Wspólnoty Energetycznej do pełnego wprowadzenia dyrektywy dotyczącej energii odnawialnej z początkiem 2014 r.;
60.
przypomina o swoim poparciu planów liberalizacji wizowej dla krajów Bałkanów Zachodnich jako ważnego filaru procesu integracji europejskiej; apeluje do państw członkowskich o skrócenie procedur azylowych dla obywateli krajów Bałkanów Zachodnich, którzy mają możliwość bezwizowego podróżowania w obrębie strefy Schengen, co będzie stanowić skuteczny środek służący ograniczeniu liczby bezzasadnych wniosków o udzielenie azylu, a jednocześnie nadal zapewniający wnioskodawcom prawo do przedstawienia swoich racji podczas pełnego wywiadu;
61.
przypomina, że należy zachować odpowiednie proporcje między uzasadnionymi działaniami zwalczającymi nielegalną migrację a unikaniem tworzenia profili etnicznych lub innych działań potencjalnie dyskryminujących w stosunku do prawa do swobodnego przemieszczania się; gratuluje współpracy regionalnej dotyczącej migracji i uchodźców; stanowczo apeluje o utrzymanie obecnej liberalizacji systemu wizowego UE dla tego kraju; uważa, że kraj ten należy uznać za "bezpieczny kraj pochodzenia" w celu umożliwienia szybszych procedur rozpatrywania wniosków; wzywa rząd do zachowania istniejącego liberalnego systemu wizowego dla krajów sąsiadujących oraz do zwiększenia wysiłków w celu poprawy warunków socjalnych i ekonomicznych mniejszości oraz zapobieżenia jakiejkolwiek dyskryminacji lub negatywnym środkom, takim jak ograniczenia w podróżowaniu osób, których wniosek o udzielenie azylu w UE został odrzucony;
62.
odnotowuje starania rządu na rzecz przebudowy lokalnej infrastruktury drogowej w kraju w celu rozwoju turystyki alternatywnej i poprawy życia obywateli; w związku z tym zachęca ten kraj do aktywniejszego uczestnictwa w projektach rozwoju regionalnego w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, co wzmocni współpracę transgraniczną i powiązania między państwami w regionie, jak również do uczestnictwa w rozwoju nowoczesnej i wydajnej ekologicznie sieci linii kolejowych łączących Europę Południowo-Wschodnią z pozostałą częścią kontynentu; wzywa do dalszych postępów w zakresie rozwoju polityki transportowej i jej dostosowania do dorobku prawnego UE;
63.
przyjmuje do wiadomości spotkanie ministrów transportu przedmiotowego kraju i Bułgarii, które odbyło się dnia 28 listopada 2013 r. w Sofii, i wyraża nadzieję, że zobowiązanie do ukończenia połączenia kolejowego między obydwoma krajami, potwierdzone podczas tego spotkania, zostanie wkrótce wypełnione, ponieważ otworzy to nowe perspektywy ekonomiczne dla regionu;
64.
zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi i parlamentowi omawianego kraju.
1 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0453.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2017.93.128

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sprawozdania z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2013 r. (2013/2883(RSP)).
Data aktu: 06/02/2014
Data ogłoszenia: 24/03/2017