P7_TC1-COD(2013)0371(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE C z dnia 22 grudnia 2017 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 4 została przyjęta w celu zapobieżenia wpływowi opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko lub jego ograniczenia. Chociaż plastikowe torby na zakupy są opakowaniami w rozumieniu tej dyrektywy, jej przepisy nie zawierają szczególnych środków odnoszących się do korzystania z takich toreb.
(2) Korzystanie z plastikowych toreb na zakupy powoduje powstawanie dużych ilości odpadów oraz nieefektywne korzystanie z zasobów i oczekuje się, że będzie wzrastać, jeśli nie zostaną podjęte żadne działania. Wyrzucanie plastikowych toreb na zakupy przyczynia się do powstawania prowadzi do zanieczyszczenia środowiska i pogłębia powszechny problem odpadów morskich, które zagrażają ekosystemom morskim w basenach wodnych, stwarzając zagrożenie dla ekosystemów wodnych na całym świecie. [Popr. 1]
(2a) Ponadto nagromadzenie plastikowych toreb na zakupy w środowisku wywiera wyraźnie negatywny wpływ na niektóre dziedziny gospodarki, takie jak turystyka. [Popr. 2]
(3) Lekkie plastikowe torby na zakupy o grubości poniżej 50 mikronów, które stanowią zdecydowaną większość całkowitej liczby plastikowych toreb na zakupy zużywanych w Unii, są rzadziej wykorzystywane ponownie w mniejszym stopniu nadają się do ponownego wykorzystania niż grubsze plastikowe torby na zakupy, a zatem szybciej stają się odpadem i są częściej wyrzucane, a ze względu na lekką wagę istnieje większe prawdopodobieństwo ich rozprzestrzeniania się w środowisku naturalnym, zarówno w ekosystemie lądowym, jak i w ekosystemie słodkowodnym i morskim. [Popr. 3]
(3a) Obecne współczynniki recyklingu są bardzo niskie, nawet jeśli plastikowe torby na zakupy nadają się do recyklingu. Co więcej, nie oczekuje się, że recykling plastikowych toreb na zakupy osiągnie znaczący poziom, ponieważ z powodu małej grubości i lekkości plastikowe torby na zakupy nie mają wysokiej wartości, jeśli chodzi o recykling. Ponadto nie istnieje system selektywnego zbierania plastikowych toreb na zakupy, ich transport jest kosztowny, a ich mycie przed recyklingiem wymaga dużych ilości wody. W związku z tym recykling plastikowych toreb na zakupy nie rozwiązuje powodowanych przez nie problemów. [Popr. 4]
(3b) Zgodnie z hierarchią odpadów najważniejsze jest zapobieganie. Dlatego też określono ogólnounijny cel w zakresie ograniczenia ich ilości. Jednak lekkie plastikowe torby na zakupy można używać do wielu celów i będą nadal wykorzystywane w przyszłości. W celu zagwarantowania, by potrzebne lekkie plastikowe torby na zakupy nie zanieczyszczały środowiska jako odpady, konieczne jest rozszerzenie infrastruktury do gospodarki odpadami, szczególnie do recyklingu, należy również informować konsumentów o właściwym pozbywaniu się odpadów. [Popr. 46]
(4) Poziom zużycia plastikowych toreb na zakupy znacznie różni się w całej Unii nie tylko ze względu na różnice w zwyczajach konsumentów, świadomości ekologicznej, a także lecz głównie z uwagi na stopień skuteczności środków podejmowanych przez państwa członkowskie. Kilku państwom członkowskim udało się znacznie zmniejszyć poziom zużycia plastikowych toreb na zakupy, a średni poziom zużycia w siedmiu najlepiej sobie radzących państwach członkowskich wynosi zaledwie 20 % średniego unijnego zużycia. Należy ustalić ogólnounijne cele w zakresie ograniczenia zużycia w oparciu o średnie zużycie plastikowych toreb na zakupy w całej Unii, tak aby uwzględnić ograniczenie zużycia już osiągnięte w niektórych państwach członkowskich. [Popr. 5]
(4a) Dostępne dane dotyczące zużycia plastikowych toreb na zakupy w Unii wyraźnie wskazują na niskie lub zmniejszone zużycie w tych państwach członkowskich, w których podmioty gospodarcze nie udostępniają plastikowych toreb na zakupy za darmo, lecz pobierają za nie niewielką opłatę. [Popr. 6]
(4b) Ponadto wykazano, że decydującą rolę w realizacji celów dotyczących ograniczenia zużycia plastikowych toreb odgrywa informowanie konsumentów. Dlatego też konieczne są wysiłki instytucjonalne służące podniesieniu poziomu świadomości w kwestii wpływu plastikowych toreb na środowisko naturalne oraz w celu zerwania z obecnym postrzeganiem tworzyw sztucznych jako materiału nieszkodliwego, taniego i samego w sobie pozbawionego wartości. [Popr. 7]
(5) W celu propagowania podobnych ograniczeń średniego poziomu zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy państwa członkowskie powinny podjąć środki służące znacznemu zmniejszaniu zużycia plastikowych toreb na zakupy o grubości poniżej 50 mikronów i bardzo ograniczonych możliwościach ponownego wykorzystania, zgodne z ogólnymi celami Unii w zakresie polityki dotyczącej odpadów oraz unijnej hierarchii postępowania z odpadami, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE 5 . Takie środki ograniczające powinny uwzględniać obecne poziomy zużycia plastikowych toreb na zakupy w poszczególnych państwach członkowskich, przy czym wyższe poziomy będą wymagać podjęcia bardziej ambitnych działań. W celu monitorowania postępów w ograniczaniu korzystania z lekkich plastikowych toreb na zakupy organy krajowe będą przekazywać dane dotyczące korzystania z nich zgodnie z art. 17 dyrektywy 94/62/WE. [Popr. 8]
(5a) Działania podejmowane przez państwa członkowskie powinny obejmować wykorzystanie instrumentów ekonomicznych takich jak stosowanie opłat, które okazało się szczególnie skuteczne przy ograniczaniu zużycia plastikowych toreb na zakupy. Państwa członkowskie powinny dopilnować, aby w punktach sprzedaży towarów lub produktów podmioty gospodarcze prowadzące sprzedaż żywności nie udostępniały bezpłatnie plastikowych toreb na zakupy innych niż bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy lub zamienniki takich bardzo lekkich toreb na zakupy. Państwa członkowskie powinny również zachęcać podmioty gospodarcze prowadzące sprzedaż wyłącznie artykułów niespożywczych, aby w punktach sprzedaży towarów lub produktów nie udostępniały bezpłatnie plastikowych toreb na zakupy. [Popr. 9]
(6) Działania, jakie powinny zostać podjęte przez Państwa członkowskie, mogą obejmować wykorzystanie powinny również mieć możliwość korzystania z instrumentów ekonomicznych takich jak podatki i opłaty, które okazały się szczególnie skuteczne przy ograniczaniu korzystania z plastikowych toreb na zakupy, jak również ograniczenia w zakresie wprowadzania do obrotu na zasadzie odstępstwa od art. 18 dyrektywy 94/62/WE, z zastrzeżeniem wymogów określonych w art. 34-36 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). [Popr. 10]
(6a) Plastikowe torby na zakupy używane do pakowania wilgotnych produktów żywnościowych sprzedawanych luzem, takich jak surowe mięso, ryby i nabiał, oraz plastikowe torby używane do trzymania niepaczkowanych gotowych artykułów spożywczych są wymagane do zachowania higieny żywności i dlatego powinno się je wyłączyć z zakresu niniejszej dyrektywy. [Popr. 47 i 51]
(6b) Bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy są zazwyczaj stosowane przy zakupie suchych sprzedawanych luzem niepaczkowanych produktów żywnościowych, takich jak owoce, warzywa i słodycze. Korzystanie z bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy do takich celów pomaga zapobiegać marnotrawstwu żywności, ponieważ daje konsumentom możliwość zakupu takiej ilości produktu, jakiej potrzebują, bez konieczności zakupu określonej, uprzednio opakowanej ilości produktu, a także ponieważ pozwala na wycofanie niezdatnych do spożycia produktów bez konieczności wyrzucania całych partii produktów uprzednio opakowanych. Niemniej jednak bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy wykonane z konwencjonalnych tworzyw sztucznych stanowią szczególny problem, jeśli chodzi o zaśmiecanie. [Popr. 12]
(6c) Plastikowe torby na zakupy wykonane z materiałów ulegających biodegradacji i nadających się do kompostowania są mniej szkodliwe dla środowiska niż torby na zakupy z konwencjonalnych tworzyw sztucznych. W przypadku gdy stosowanie plastikowych toreb na zakupy przynosi istotne korzyści, mianowicie gdy bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy używane są do pakowania suchych sprzedawanych luzem niepaczkowanych produktów żywnościowych, takich jak owoce, warzywa i słodycze, takie konwencjonalne bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy należy stopniowo zastępować torbami na zakupy wykonanymi z papieru pochodzącego z recyklingu lub bardzo lekkimi plastikowymi torbami na zakupy ulegającymi biodegradacji i nadającymi się do kompostowania. W przypadku gdy należy ograniczyć stosowanie plastikowych toreb na zakupy, zwłaszcza zużycie lekkich plastikowych toreb na zakupy, ogólnym celem w zakresie ograniczenia należy objąć również zużycie takich toreb wykonanych z materiałów ulegających biodegradacji i nadających się do kompostowania. Jednak państwom członkowskim posiadającym systemy selektywnego zbierania bioodpadów należy zezwolić na obniżenie ceny lekkich plastikowych toreb na zakupy ulegających biodegradacji i nadających się do kompostowania. [Popr. 13]
(6d) Programy edukacyjne skierowane ogólnie do konsumentów, a także w szczególności do dzieci, powinny odgrywać istotną rolę w ograniczaniu zużycia toreb plastikowych. Takie programy edukacyjne powinny być wdrażane zarówno przez państwa członkowskie, jak i producentów oraz sprzedawców detalicznych w punktach sprzedaży towarów i produktów. [Popr. 14]
(6e) Zasadnicze wymogi dotyczące opakowań, które można odzyskać przez kompostowanie, należy zmienić w taki sposób, aby zapewnić opracowanie europejskiej normy kompostowania ogrodowego. Zasadnicze wymogi dotyczące opakowań ulegających biodegradacji należy zmienić w taki sposób, aby jedynie materiały ulegające pełnej biodegradacji były uznawane za ulegające biodegradacji. [Popr. 15]
(6f) Norma europejska EN 13432 "Opakowania - Wymagania dotyczące opakowań przydatnych do odzysku przez kompostowanie i biodegradację - Program badań i kryteria oceny do ostatecznej akceptacji opakowań" ustala właściwości, jakimi musi charakteryzować się dany materiał, aby można było go uznać za "nadający się do kompostowania", tzn. można było go poddać recyklingowi w procesie odzysku substancji organicznych polegającym na kompostowaniu i rozkładzie beztlenowym. Komisja powinna zwrócić się do Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego o opracowanie odrębnej normy dla kompostowania ogrodowego. [Popr. 16]
(6 g) Producenci określają niektóre materiały z tworzyw sztucznych jako "oksy-biodegradowalne". W przypadku takich materiałów z tworzyw sztucznych do konwencjonalnych tworzyw sztucznych wprowadza się dodatki "oksy-biodegradowalne", zwykle sole metali. W wyniku utleniania tych dodatków materiały z tworzyw sztucznych rozpadają się na małe drobiny, które pozostają w środowisku naturalnym. Określanie takich materiałów z tworzyw sztucznych jako "ulegające biodegradacji" jest zatem mylące. Rozpad powoduje, że widoczne odpady w postaci na przykład plastikowych toreb na zakupy zmieniają się w niewidoczne odpady w postaci wtórnych mikrodrobin plastiku. Nie stanowi to rozwiązania problemu odpadów, lecz zwiększa zanieczyszczenie środowiska takimi materiałami z tworzyw sztucznych. Nie należy zatem stosować takich materiałów z tworzyw sztucznych w opakowaniach plastikowych. [Popr. 17]
(6h) Należy stopniowo rezygnować ze stosowania w materiałach opakowaniowych substancji rakotwórczych, mutagennych lub działających szkodliwie na rozrodczość oraz substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, aby unikać niepotrzebnego narażenia ludzi na działanie takich substancji oraz zapobiegać przedostawaniu się takich substancji do środowiska, gdy opakowania stają się odpadami. [Popr. 18]
(6i) W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony środowiska naturalnego i zdrowia ludzi należy całkowicie zakazać wykorzystywania w plastikowych torbach na zakupy substancji szkodliwych, przede wszystkim substancji chemicznych zaburzających gospodarkę hormonalną. [Popr. 19]
(7) Środki mające na celu ograniczenie zużycia plastikowych toreb na zakupy powinny prowadzić do trwałego ograniczenia korzystania z lekkich plastikowych toreb na zakupy i nie powinny prowadzić do ogólnego wzrostu produkcji opakowań. [Popr. 20]
(7a) W celu zapewnienia uznawania w całej Unii oznaczeń (znak, opis lub kolorowy kod) toreb ulegających biodegradacji i nadających się do kompostowania należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do określenia takich oznaczeń. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. [Popr. 21]
(8) Środki przewidziane w niniejszej dyrektywie są zgodne z komunikatem Komisji zatytułowanym "Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy" 6 oraz powinny przyczyniać się do działań przeciwko zaśmiecaniu podejmowanych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE 7 .
(8a) Aby nie zakłócać funkcjonowaniu rynku wewnętrznego, w całej Unii powinny obowiązywać takie same warunki dotyczące stosowanych materiałów. Różnice w traktowaniu niektórych materiałów w niektórych państwach członkowskich ujemnie wpływają na recykling i handel. [Popr. 22]
(9) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 94/62/WE,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w ...
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
1 Dz.U. C z, s. .
2 Dz.U. C z, s. .
3 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 16 kwietnia 2014 r.
4 Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U. L 365 z 31.12.1994, s. 10).
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).
6 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy" (COM(2011)0571 final).
7 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s. 19).
* Rozporządzenie Komisji (UE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością (Dz.U. L 12 z 15.1.2011, s. 1).
** Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1).
*** Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).
**** Zalecenie Komisji [.../.../UE] z dnia ... w sprawie kryteriów identyfikacji substancji uszkadzających układ hormonalny (Dz. U. C ...).; [Popr. 29]
* Dwa lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
** Trzy lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
*** Pięć lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
**** Dwa lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
***** Trzy lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
****** Pięć lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.
* Data wejścia w życie dyrektywy zmieniającej.
* Sześć lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy.