Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2017/C 422/03)
(Dz.U.UE C z dnia 8 grudnia 2017 r.)
Pismem z dnia 24 maja 2017 r., zamieszczonym w angielskiej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Słowację o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Competition Directorate-General
State Aid Greffe
1049 Brussels
Faks + 32 22961242
Stateaidgreffe@ec.europa.eu
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom słowackim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
Opis środka i projektu inwestycyjnego
Słowacja zgłosiła przyznaną regionalną pomoc inwestycyjną w wysokości 129 812 750 EUR w wartości nominalnej (125 046 543 EUR w wartości bieżącej) na rzecz dużego przedsiębiorstwa Jaguar Land Rover (zwanego dalej "JLR") w celu zrealizowania inwestycji w kraju nitrzańskim na Słowacji, który jest obszarem kwalifikującym się do udzielenia pomocy regionalnej zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE, przy zastosowaniu standardowej maksymalnej intensywności pomocy regionalnej w wysokości 25 % i w ramach słowackiej mapy pomocy regionalnej na okres od lipca 2014 r. do 2020 r.
Celem projektu inwestycyjnego, w ramach którego zaproponowano kwalifikowalne koszty inwestycji w wysokości 1 406 621 000 EUR, jest utworzenie fabryki samochodów o rocznej mocy produkcyjnej odpowiadającej 150 000 pojazdów z segmentu "Premium D-SUV". Inwestycja rozpoczęła się w grudniu 2015 r. i zostanie ukończona w 2020 r. Inwestycja zostanie przeprowadzona w budowanym parku przemysłowym - parku strategicznym w Nitrze (Nitra Strategic Park, zwanym dalej "NSP").
Poza zgłoszoną przyznaną pomocą regionalną przedsiębiorstwo JLR mogło uzyskać dodatkową pomoc państwa w formie 1) sprzedaży gruntów w NSP poniżej ceny rynkowej, które mogą być przeznaczone na rzecz przedsiębiorstwa JLR, oraz 2) zwolnienia z opłaty, którą należy uiścić przy wyłączaniu gruntów z "funduszu gruntów rolnych", zanim zostaną one przekształcone w tereny przemysłowe. Te dwa elementy pakietu zachęt nie zostały zgłoszone Komisji.
Ocena zgodności środków pomocy
Na etapie wstępnej oceny Komisja nie mogła stwierdzić zgodności opisanych powyżej środków z postanowieniami wytycznych w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 1 ("wytyczne w sprawie pomocy regionalnej").
W wytycznych w sprawie pomocy regionalnej istnieje wymóg, zgodnie z którym zgłaszające państwo członkowskie musi wykazać, że regionalna pomoc inwestycyjna 1) wywołuje efekt zachęty, 2) jest proporcjonalna oraz 3) nie wywiera negatywnego wpływu na wymianę handlową i konkurencję lub spójność UE.
1) Brak efektu zachęty zgłaszanej przyznanej pomocy regionalnej
W pkt 61 wytycznych w sprawie pomocy regionalnej stwierdzono, że istnienie (istotnego) efektu zachęty może zostać dowiedzione w jednym z dwóch możliwych scenariuszy, tj. gdy bez pomocy inwestycja nie byłaby wystarczająco rentowna (scenariusz 1) lub bez pomocy inwestycja zostałaby zrealizowana w innej lokalizacji (scenariusz 2).
W sytuacji przewidzianej w scenariuszu 2 państwo członkowskie musi udowodnić, że pomoc stanowi zachętę dla beneficjenta pomocy do zrealizowania planowanej inwestycji w danym regionie, a nie w innym regionie, w którym inwestycja byłaby bardziej rentowna, ponieważ pomoc ta kompensuje beneficjentowi ograniczenia i koszty netto wynikające z wybranego regionu w porównaniu z drugim, "alternatywnym" regionem.
Słowacja twierdzi, że właściwym scenariuszem potwierdzającym efekt zachęty w przedmiotowej sprawie jest "scenariusz 2", ponieważ bez pomocy inwestycja zostałaby zrealizowana w Meksyku. Zgodnie ze zgłoszeniem wartość bieżąca netto projektu inwestycyjnego w okresie 20 lat trwania projektu byłaby w Nitrze na Słowacji o 413 mln EUR niższa niż w Meksyku.
Jeżeli chodzi o dowody, które rzeczywiście potwierdzają efekt zachęty wywoływany przez pomoc, państwo członkowskie musi przedstawić wszechstronny opis scenariusza alternatywnego, a Komisja musi zbadać, czy te scenariusze są realistyczne i wiarygodne.
Komisja ma wątpliwości co do tego, czy zgłoszony środek pomocy regionalnej wywołuje efekt zachęty. Komisja ma wątpliwości, czy podstawowa dokumentacja dowodzi, że Meksyk stanowił wiarygodny scenariusz alternatywny w momencie podejmowania decyzji o lokalizacji. Komisja uważa, że rzeczywistą alternatywną lokalizacją dla Nitry na Słowacji mogła być lokalizacja w Jaworze w Polsce, a nie lokalizacja w Meksyku. Wątpliwości Komisji co do efektu zachęty wywoływanego przez zgłoszony środek pomocy regionalnej opierają się również na tym, że wartości bieżące netto dla Meksyku i Nitry znacznie różnią się od siebie, co jest jedynie częściowo kompensowane zgłoszoną pomocą regionalną. Wydaje się zatem, że względami strategicznymi przemawiającymi za wyborem Nitry, a nie Meksyku, opisanymi w zgłoszeniu, takimi jak bliska odległość od siedziby przedsiębiorstwa JLR (w Zjednoczonym Królestwie), aktywność wulkaniczna i skuteczność rządu w Meksyku itd., stanowią rzeczywiste przyczyny, dla których beneficjent wybrał Nitrę zamiast Meksyku, a nie zgłoszona pomoc w kwocie 125 mln EUR (w wartości bieżącej).
2) Brak proporcjonalności
Zgodnie z wytycznymi w sprawie pomocy regionalnej całkowita kwota pomocy regionalnej przyznanej na rzecz projektu inwestycji początkowej nie powinna przekraczać dostosowanej maksymalnej intensywności pomocy regionalnej określonej w mapie pomocy regionalnej. Zgłoszona pomoc odpowiada maksymalnej kwocie pomocy, jaką można przyznać na rzecz tej inwestycji w kraju nitrzańskim zgodnie z obowiązującą słowacką mapą pomocy regionalnej. Ta maksymalna kwota może zostać przekroczona, jeżeli Komisja dojdzie do wniosku, że projekt wsparto dodatkowymi środkami pomocy w formie 1) sprzedaży gruntów w NSP poniżej ceny rynkowej, które mogą być przeznaczone na rzecz przedsiębiorstwa JLR, oraz 2) zwolnienia z opłaty, którą należy uiścić przy wyłączaniu gruntów z "funduszu gruntów rolnych", zanim zostaną one przekształcone w tereny przemysłowe.
a) Możliwa pomoc w formie przekazania w NSP poniżej wartości rynkowej
Na obecnym etapie Komisja uważa, że istnieje możliwość, iż sprzedaż gruntów w NSP na rzecz przedsiębiorstwa JLR może obejmować pewną kwotę dodatkowej pomocy państwa.
Słowacja poniosła już koszty w wysokości 75 mln EUR z tytułu wywłaszczenia gruntów rolnych, na których zlokalizowany zostanie budowany NSP. Poniosła również znaczne koszty dodatkowe związane z rozwojem samego terenu. Jednocześnie zgodnie z informacjami przekazanymi przez Słowację JLR zapłaci jedynie ułamek kosztów całkowitych związanych z rozwojem NSP. Rozbieżność między kosztami poniesionymi przez Słowację na wywłaszczenie gruntu i zagospodarowanie go na potrzeby NSP a ceną zapłaconą przez JLP za grunt pod budowę NSP rodzi pytanie, czy sprzedaż JLR gruntu pod budowę NSP nie obejmowała pomocy państwa.
Słowacja twierdzi, że budowa NSP nie może obejmować pomocy państwa, ponieważ wchodzi w zakres misji publicznej zgodnie z pkt 17 zawiadomienia Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanego dalej "zawiadomieniem w sprawie pomocy państwa"); budowa NSP nie stanowi zatem działalności gospodarczej. Ponadto według Słowacji JLR zapłaci cenę rynkową za nabywany grunt pod budowę NSP, przy czym ta cena rynkowa zostanie ustalona na podstawie wycen przeprowadzonych przez niezależnych ekspertów.
Na obecnym etapie Komisja ma jednak wątpliwości, czy przypadek NSP jest analogiczny do sytuacji opisanej w pkt 17 zawiadomienia w sprawie pomocy państwa, który ma zastosowanie jedynie do środków nieobejmujących infrastruktury dedykowanej.
Zobowiązania umowne między Słowacją i beneficjentem przyznają JLR bezwarunkowe prawa własności lub prawa do późniejszego zakupu dotyczące prawie całego terenu pod budowę NSP. Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 651/ 2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) i stosowaną praktyką infrastrukturę uznaje się za dedykowaną, jeżeli została zbudowana dla wcześniej określonego przedsiębiorstwa i dostosowana do jego specjalnych potrzeb. Według wstępnej opinii Komisji NSP można uznać za infrastrukturę dedykowaną JLR z następujących powodów: 1) duża powierzchnia została zarezerwowana dla przedsiębiorstwa na warunkach umownych; 2) beneficjentem było wcześniej określone przedsiębiorstwo; oraz 3) wydaje się, że NSP dostosowano do specjalnych potrzeb beneficjenta.
W przypadku potwierdzenia, że NSP jest infrastrukturą dedykowaną JLR, przedsiębiorstwo musiałoby pokryć koszty zagospodarowania terenu, z wyjątkiem kosztów związanych z prawdziwie ogólnymi elementami infrastruktury, które w tym przypadku nie zostały jeszcze określone.
Nawet jeżeli w wyniku dochodzenia stwierdzono by, że NSP nie jest infrastrukturą dedykowaną, pozostają pytania co do metody, jaką należy zastosować w celu ustalenia ceny rynkowej oraz czy cena zapłacona przez JLR jest zgodna z ceną rynkową. W szczególności Komisja podaje w wątpliwość twierdzenie, że wartość konkretnych prac rozwojowych prowadzonych przez Słowację i przynoszących bezpośrednią korzyść JLR jest prawidłowo odzwierciedlona w wycenach przygotowanych przez niezależnych ekspertów lub że JLR pokrywa proporcjonalną część kosztów zagospodarowania terenu pod NSP stosownie do swoich udziałów własnościowych w parku.
b) Ewentualna pomoc w formie zwolnienia z opłaty należnej z tytułu wyłączenia gruntu z "funduszu gruntów rolnych"
przed przekształceniem gruntu w grunt przemysłowy
Komisja uważa, że Słowacja mogła przyznać beneficjentowi zwolnienie z opłaty zwykle należnej z tytułu wyłączenia gruntu z "funduszu gruntów rolnych" przed przekształceniem gruntu rolnego w grunt przemysłowy. Słowacja twierdzi, że opłata ta nie stanowi pomocy państwa, ponieważ 1) jest częścią misji publicznej związanej z budową parku przemysłowego; oraz 2) obowiązek pobierania opłaty za grunty rolne spoczywa na przedsiębiorstwie państwowym, które nabywa grunt rolny, przygotowuje go do użytku przemysłowego, a następnie odsprzedaje osobom trzecim, takim jak beneficjent. Zwolnienie z opłaty dotyczy zatem transferów wewnątrzpaństwowych.
Pomimo włączenia przedsiębiorstwa państwowego do transakcji Komisja nie może na tym etapie wykluczyć istnienia możliwości przypisania środka pomocy państwu słowackiemu oraz korzyści selektywnej dla beneficjenta. Na obecnym etapie Komisja uważa zatem, że zwolnienie z opłaty może stanowić pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
3) Wyraźne negatywne skutki
a) Przekroczenie maksymalnego pułapu intensywności pomocy państwa
Wyraźne negatywne skutki wystąpiłyby wówczas, gdy proponowana kwota pomocy przekroczyłaby - w porównaniu z kwalifikowalnymi wydatkami inwestycyjnymi - maksymalną intensywność pomocy obowiązującą w przypadku projektu danej wielkości. Zgłoszona pomoc regionalna przyznana w wartości bieżącej powoduje, że na pierwszy rzut oka intensywność pomocy jest niższa od maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy dla tej inwestycji w kraju nitrzańskim. Każdy dodatkowy element pomocy (w postaci pomocy w zakresie przekazania gruntu poniżej wartości rynkowej lub zwolnienia z opłaty przekształcenia gruntu rolnego) prowadziłby do wzrostu całkowitej kwoty pomocy powyżej pułapu intensywności pomocy. Na obecnym etapie oceny Komisja ma zatem wątpliwości, czy środki pomocy spełniają podstawowy wymóg dotyczący przestrzegania maksymalnej intensywności pomocy w odniesieniu do zgłoszonego projektu inwestycyjnego, przy zgłoszonej kwalifikowalnej kwocie inwestycji w kraju nitrzańskim.
b) Pomoc wywiera wyraźny negatywny wpływ na spójność
W wytycznych w sprawie pomocy regionalnej stwierdzono, że w przypadku objętym scenariuszem 2, gdzie bez przyznanej pomocy inwestycja zostałaby zlokalizowana w regionie, w którym intensywność pomocy regionalnej jest wyższa lub taka sama jak w regionie objętym pomocą, będzie to uznane za skutek negatywny, który najprawdopodobniej nie zostanie zrównoważony przez jakikolwiek skutek pozytywny pomocy, ponieważ jest to sprzeczne z założeniem spójności pomocy regionalnej.
Na tym etapie Komisja ma wątpliwości, czy scenariusz dotyczący Meksyku jest wiarygodny i czy w rzeczywistości lokalizacja alternatywna nie znajdowała się w Jaworze w Polsce. Z obliczeń wewnętrznych przedsiębiorstwa wynika, że inwestycja byłaby bardziej opłacalna, gdyby została przeprowadzona w Jaworze w Polsce, który jest regionem o takiej samej maksymalnej regionalnej intensywności pomocy państwa co kraj nitrzański, tj. 25 %. W związku z tym Komisja wstępnie uważa, że bez przyznanej pomocy inwestycja mogła zostać zlokalizowana w Jaworze, a zatem pomoc inwestycyjna ma wyraźny negatywny wpływ na spójność.
Z powyższych powodów Komisja ma wątpliwości co do zgodności środka pomocy z warunkami określonymi w wytycznych w sprawie pomocy regionalnej i zachęca zainteresowane strony do zgłaszania uwag.
TEKST PISMA
grafika