Należności świadków, biegłych (tłumaczów) i stron w sprawach cywilnych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 30 sierpnia 1945 r.
o należnościach świadków, biegłych (tłumaczów) i stron w sprawach cywilnych.

Na podstawie art. 72 przepisów o kosztach sądowych z dnia 24 października 1934 r. (Dz. U. R. P. z 1945 r. Nr 15, poz. 89) zarządzam, co następuje:

Rozdział  I.

O należnościach świadków.

§  1.
Należności świadków obejmują: zwrot wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu, oraz wynagrodzenie za utratę zarobku (art. 303 k.p.c.).
§  2.
Wydatki konieczne, związane ze stawiennictwem do sądu, składają się z niezbędnych kosztów podróży od miejsca zamieszkania świadka, uwidocznionego w wezwaniu, do miejsca urzędowania sądu i z powrotem oraz strawnego.
§  3.
Za niezbędne koszty podróży uważa się koszty przejazdu środkiem transportu masowego (koleje, tramwaje, autobusy i t. p.), odbytego klasą najniższą, w braku zaś takiego środka - koszty przejazdu innym najtańszym z dostępnych środków lokomocji.
§  4.
Jeżeli świadek odbył podróż swoim środkiem lokomocji lub pieszo, należy mu przyznać koszty przejazdu, jakie by mu się należały w myśl przepisów rozporządzenia niniejszego.
§  5. 1
Wysokość strawnego określa sąd według swego uznania, biorąc za podstawę przeciętne koszty utrzymania w siedzibie sądu, w sumie nie większej niż 200 zł dziennie.
§  6.
Będący w służbie czynnej funkcjonariusze państwowi i osoby wojskowe otrzymują koszty podróży i diety według norm, ustanowionych dla podróży służbowych, jeżeli okoliczności, o których mają zeznawać, pozostają w związku z wykonywaniem ich urzędu lub służby; w innych przypadkach stosuje się do nich zasady ogólne.
§  7. 2
Wynagrodzenie za utratę zarobku służy tylko osobom, pobierającym płacę za każdy dzień pracy.

Wynagrodzenie to określa sąd według swego uznania w sumie nie większej niż 300 zł.

§  8.
Jeżeli ta sama osoba będzie przesłuchana w kilku sprawach cywilnych tego samego dnia, wówczas należność jej oblicza się jak za jedną sprawę, sumę zaś rozdziela się równomiernie pomiędzy wszystkie sprawy.
§  9.
Świadkom służy prawo do należności także wtedy, gdy na wezwanie sądu stawili się, lecz nie zostali przesłuchani.
§  10.
Świadkowie, którzy stawili się bez wezwania sądowego, nie mają prawa do należności, chyba że sąd ich przesłuchał.

Rozdział  II.

O należnościach biegłych (i tłumaczów).

§  11.
Należności biegłych obejmują wynagrodzenie za stawiennictwo do sądu i za wykonaną pracę (art. 313 k.p.c.).
§  12.
Do wynagrodzenia biegłych za stawiennictwo w sądzie stosuje się odpowiednio przepisy §§ 1-9 rozporządzenia niniejszego z tą zmianą, że wynagrodzenie za utratę zarobku przyznaje się tylko w razie nieprzesłuchania biegłego, wezwanego do sądu, i że przepis § 8 dotyczy wyłącznie kosztów przejazdu i strawnego.
§  13.
Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę określa sąd po jego wysłuchaniu, z uwzględnieniem wymaganych od niego kwalifikacji, czasu i trudu, koniecznego do wykonania pracy.
§  14.
Jeżeli co do określenia wynagrodzenia pewnych kategoryj biegłych istnieją przepisy szczególne, należy biegłym tym przyznawać wynagrodzenie w myśl tych przepisów.
§  15.
Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio do tłumaczów (art. 290 § 2 k.p.c.).

Rozdział  III.

O należnościach strony.

§  16.
Należności strony, wezwanej do osobistego stawiennictwa, obejmują zwrot kosztów podróży i wynagrodzenie za utratę zarobku (art. 100 k.p.c.).
§  17.
Do określenia zwrotu kosztów podróży i wynagrodzenia za utratę zarobku strony stosuje się odpowiednio §§ 1-7 rozporządzenia niniejszego.

Rozdział  IV.

O przyznaniu należności.

§  18.
Świadkowie powinni zgłosić żądanie przyznania im należności niezwłocznie po wykonaniu swego obowiązku.

Zgłoszenie żądania tego przez biegłych, tłumaczów i stronę powinno nastąpić najpóźniej przed zamknięciem rozprawy, bezpośrednio poprzedzającej rozstrzygnięcie sprawy.

§  19.
O należnościach świadków, biegłych (i tłumaczów) sąd rozstrzyga postanowieniem (art. 109 § 2 k.p.c.).

Projekt postanowienia przedstawia sądowi sekretarz prowadzący rachunek kosztów postępowania, lub protokólant.

Postanowienie o przyznanej należności oznajmia się ustnie. Należność wypłaca się w miarę możności niezwłocznie; w razie niemożności niezwłocznej wypłaty należność przesłana będzie pocztą bez obciążenia świadka (biegłego, tłumacza) opłatą pocztową.

Wypłatę należności należy uwidocznić w aktach sprawy.

§  20.
Jeżeli sąd wezwany ma przeprowadzić dowód (art. 252 k.p.c.), sąd orzekający, przesyłając akta sprawy, przekaże jednocześnie sądowi wezwanemu złożoną już zaliczkę na koszty przeprowadzenia dowodu, bądź zobowiąże stronę do złożenia zaliczki bezpośrednio w sądzie wezwanym, który również władny będzie określić jej wysokość i termin złożenia. Sąd wezwany postąpi z zaliczką tą według zasad rozporządzenia niniejszego.
§  21.
Jeżeli sąd wezwany postanowi przeprowadzić nowe dowody (art. 259 § 3 k.p.c.), przekazana zaś zaliczka okaże się na ten cel nie wystarczająca, wówczas sąd wezwany powinien zażądać złożenia przez stronę zaliczki uzupełniającej w określonym terminie i wysokości.
§  22.
O należnościach strony (art. 100 k.p.c.) sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 109 § 1 k.p.c.).

Rozdział  V.

Postanowienie końcowe.

§  23.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Równocześnie traci moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 grudnia 1932 r. o należnościach świadków, biegłych (tłumaczów) i stron w sprawach cywilnych (Dz. U. R. P. Nr 114, poz. 944).
1 § 5 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 marca 1949 r. (Dz.U.49.15.99) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 marca 1949 r.
2 § 7 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 marca 1949 r. (Dz.U.49.15.99) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 marca 1949 r.

Zmiany w prawie

Rząd zostawił przedsiębiorców na lodzie

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.

Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Wyższe kary dla pracodawców - sejmowa wrzutka na ostatniej prostej

Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.

Grażyna J. Leśniak 25.02.2025
Jaka wysokość diety dla członków komisji wyborczych w wyborach Prezydenta

500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia

Robert Horbaczewski 20.01.2025
Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Zmiana kodów na PKD 2025 rodzi praktyczne pytania

1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.

Tomasz Ciechoński 31.12.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.33.197

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Należności świadków, biegłych (tłumaczów) i stron w sprawach cywilnych.
Data aktu: 30/08/1945
Data ogłoszenia: 17/09/1945
Data wejścia w życie: 17/09/1945