Przepisy wstępne.
Przepisy ogólne.
Mobilizację zarządza Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów przedstawiony przez Ministra Spraw Wojskowych.
Zakres powszechnego obowiązku wojskowego.
Powszechny obowiązek wojskowy może być spełniony tylko osobiście.
Rejestracja poborowych.
Osoby, podlegające powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, obowiązane są w ciągu miesiąca września tego roku kalendarzowego, w którym ukończyły lub ukończą 17 lat życia, zgłosić się osobiście przed właściwą władzą w dniu przez nią wyznaczonym wraz z posiadanymi dokumentami, stwierdzającymi tożsamość osoby, celem wciągnięcia ich do rejestru poborowych (pierwsza rejestracja poborowych).
Pobór.
Przepisy ogólne.
Prezydent Rzeczypospolitej zarządza corocznie pobór w granicach ustalonego kontyngentu.
Pobór przeprowadza Minister Spraw Wewnętrznych, - a co do osób stale zamieszkałych za granicą - Minister Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.
Komisje poborowe i rozpoznawcze.
Władzami właściwymi do przeprowadzenia przeglądu poborowych i orzekania o ich zdolności do służby wojskowej są:
kierownik powiatowej władzy administracji ogólnej lub wyznaczony przez wojewódzką władzę administracji ogólnej urzędnik referendarski administracji spraw wewnętrznych, a w miastach, w których funkcje powiatowej władzy administracji ogólnej sprawują prezydenci tych miast - prezydent miasta lub jego zastępca. W miejscowościach, w których czynności poborowe przekazane zostały władzom rządowym w myśl art. 6 ust. 3, przewodniczącym komisji poborowej jest kierownik tej władzy lub jego zastępca;
urzędnik referendarski administracji spraw wewnętrznych, wyznaczony przez wojewódzką władzę administracji ogólnej,
Koszty, związane z urzędowaniem komisji rozpoznawczej, pokrywają władze według trybu i na zasadach, wskazanych w art. 33 - 35 dla komisji poborowej.
Obowiązek stawienia się do poboru.
Przegląd poborowych.
Przepisy wydane przez Ministra Spraw Wojskowych określają:
Przepisów art. 52 i 53 nie stosuje się do poborowych, stających do przeglądu w roku ukończenia szkoły (studiów) stopnia licealnego (art. 41 ust. (2) zdanie pierwsze).
Służba wojskowa.
Zasadnicza służba wojskowa.
Przepisy wstępne.
Odroczenie zasadniczej służby wojskowej.
Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w porozumieniu z Ministrami Spraw Wojskowych i Spraw Wewnętrznych i innymi interesowanymi ministrami określi w drodze rozporządzenia szkoły (zakłady) krajowe (w w. m. Gdańsku) i zagraniczne, których uczniowie i słuchacze są uprawnieni do ubiegania się o odroczenie zasadniczej służby wojskowej.
Nie mają prawa do odroczenia zasadniczej służby wojskowej:
Czas trwania zasadniczej służby wojskowej.
Celem zapewnienia wyszkolenia wojskowego w ramach kontyngentu wszystkim poborowym i ochotnikom, którzy otrzymali kategorię A, Minister Spraw Wojskowych może skrócić czas trwania zasadniczej służby wojskowej lub też udzielić urlopu pewnej części podoficerów i szeregowców, ażeby w ich miejsce powołać poborowych i ochotników, podlegających wcieleniu do szeregów.
Skróconą zasadniczą służbę wojskową odbywają poborowi i ochotnicy, którzy przed wcieleniem do czynnej służby wojskowej ukończyli:
jeżeli odbyli przysposobienie wojskowe oraz wykazali się służbą pracy w organizacjach określonych przez Ministra Spraw Wojskowych.
Minister Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i innymi interesowanymi ministrami określi w drodze rozporządzenia te szkoły, których ukończenie uprawnia do odbywania skróconej zasadniczej służby wojskowej.
Służba wojskowa w rezerwie.
Do odbycia służby wojskowej w rezerwie są obowiązani:
Obowiązek służby wojskowej w rezerwie trwa:
Żołnierze rezerwy są obowiązani do odbycia ćwiczeń wojskowych zwyczajnych, doraźnych i okresowych, których łączny czas trwania przez czas służby w rezerwie nie może przekraczać:
dla szeregowców rezerwy - 24 tygodni,
dla podoficerów rezerwy - 30 tygodni,
dla oficerów rezerwy - 48 tygodni.
dla szeregowców i podoficerów rezerwy - 6 tygodni,
dla oficerów rezerwy - 8 tygodni.
Niezależnie od zwyczajnych ćwiczeń wojskowych żołnierze rezerwy mogą być powołani do odbywania:
Służba wojskowa w pospolitym ruszeniu.
Do odbycia służby wojskowej w pospolitym ruszeniu są obowiązani:
Obowiązek służby wojskowej w pospolitym ruszeniu trwa:
Żołnierze pospolitego ruszenia obowiązani są do odbycia zwyczajnych ćwiczeń wojskowych, których łączny czas trwania nie może przekraczać 4 tygodni.
Niezależnie od zwyczajnych ćwiczeń wojskowych żołnierze pospolitego ruszenia mogą być powołani do odbywania:
Pomocnicza służba wojskowa.
Osoby, podlegające obowiązkowi pomocniczej służby wojskowej mogą być w czasie pokoju powołane do odbycia przeszkolenia wojskowego w celu przysposobienia ich do pomocniczej służby wojskowej.
W razie mobilizacji i w czasie wojny może Minister Spraw Wojskowych zarządzić przedstawienie mężczyzn obowiązanych do odbycia pomocniczej służby wojskowej przed komisją poborową, celem ponownego zbadania ich zdolności do służby wojskowej.
Uzupełniająca służba wojskowa.
Minister Spraw Wojskowych lub upoważniona przez niego władza może zwalniać na prośbę lub z urzędu od obowiązku odbycia uzupełniającej służby wojskowej; zwolnienie może być całkowite lub częściowe.
Podlegający obowiązkowi odbywania ćwiczeń przygotowawczych i doskonalących otrzymują w okresach czasu ustalonych przez Ministra Spraw Wojskowych zaświadczenia, stwierdzające dopełnienie obowiązku odbycia tych ćwiczeń przez czas określony.
Przepisy wspólne dla służby wojskowej.
Służba wojskowa jest służbą zaszczytną, pełnioną dla Narodu i Państwa i zarazem wypełnieniem podstawowego obowiązku obywatelskiego.
Czynną służbę wojskową pełni się w jednostkach organizacyjnych Sił Zbrojnych, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej.
Minister Spraw Wojskowych określa rozkazem termin wcielenia do czynnej służby wojskowej, oraz kategorie poborowych podlegających wcieleniu.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych określa:
Sposób odbywania czynnej służby wojskowej określają zarządzenia i rozkazy Ministra Spraw Wojskowych.
Okres czynnej służby wojskowej liczy się dla wcielonych w terminie ustalonym przez Ministra Spraw Wojskowych od pierwszego dnia tego okresu, w ciągu którego ma nastąpić wcielenie, a dla wcielonych po tym okresie - od dnia wcielenia.
Obywatelom polskim, którzy przed uzyskaniem obywatelstwa polskiego pełnili służbę wojskową w innym państwie, może Minister Spraw Wojskowych uznać tę służbę za równorzędną z zasadniczą służbą wojskową.
Koszty przejazdu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej osób powołanych do czynnej służby wojskowej oraz zwolnionych z tej służby ponosi Skarb Państwa, według zasad określonych w rozporządzeniu wykonawczym.
Przepisu art. 134 nie stosuje się, jeżeli:
Obowiązujące przepisy określają czy i o ile osobom, pozostającycm w stosunku najmu pracy, powołanym do służby wojskowej, służy w czasie tej służby prawo do wynagrodzenia.
Obowiązek meldunkowy.
Obowiązek meldunkowy obejmuje:
Obowiązkowi zawiadamiania o zmianie miejsca zamieszkania podlegają:
g) kobiety od chwili wydania orzeczenia, uznającego je za zdolne do pomocniczej służby wojskowej, do chwili wcielenia ich do szeregów.
Obowiązkowi zgłaszania się na wezwanie władzy podlegają osoby wymienione w art. 138.
Obowiązkowi stawienia się na zebrania kontrolne podlegają żołnierze rezerwy, pospolitego ruszenia lub pomocniczej służby wojskowej.
Koszty przejazdu powołanych na zebrania kontrolne z miejsca zamieszkania do siedziby urzędu przeprowadzającego zebrania kontrolne i z powrotem ponosi Skarb Państwa według zasad określonych w rozporządzeniu wykonawczym.
Zastępczy obowiązek wojskowy.
Zastępczy obowiązek wojskowy polega na obowiązku bezpłatnego wykonywania pracy dla celów obrony Państwa oraz potrzeb gminy lub gromady, mających związek z tą obroną.
Osoby, podlegające obowiązkowi pracy, w razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa mogą być sprowadzone przymusowo.
Organizację pracy, sposób i czas powoływania do niej, sposób wykonywania pracy, warunki i sposób zwalniania od jej wykonywania oraz tryb ustalania planu robót określi rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrami Opieki Społecznej i Spraw Wojskowych oraz innymi interesowanymi ministrami.
Przepisy ogólne.
Zawarcie związku małżeńskiego przed powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub w czasie jej trwania nie daje prawa do odroczenia służby wojskowej lub do skrócenia czasu jej trwania, ani też w czasie pokoju do świadczeń ze strony Państwa na rzecz rodziny z tytułu pełnienia zasadniczej służby wojskowej.
Władze sądowe i prokuratorskie zawiadamiają władze administracji ogólnej oraz komendy rejonów uzupełnień w przypadkach określonych w rozporządzeniu wykonawczym o wszczęciu postępowania karnego, o zarządzeniu lub uchyleniu tymczasowego aresztowania oraz o zakończeniu postępowania karnego, dotyczącego osób podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu.
Przełożeni osób wymienionych w ust. (1) art. 50 obowiązani są zawiadamiać niezwłocznie powiatową władzę administracji ogólnej o wystąpieniu lub wykluczeniu duchownego ze stanu duchownego, jak również o opuszczeniu przez kandydata do stanu duchownego (ucznia, nowicjusza) seminarium, zakonu, klasztoru lub zgromadzenia.
Osoby obowiązane do prowadzenia ewidencji uczniów w szkołach wymienionych w art. 66 lit. a), b) i w art. 67, tudzież uczniowie i słuchacze, korzystający z odroczeń z tytułu odbywania studiów w powyższych szkołach, obowiązani są w terminie 6 tygodni, liczonym od dnia opuszczenia przez ucznia szkoły, zawiadomić o tym powiatową władzę administracji ogólnej celem orzeczenia utraty prawa do odroczenia.
Dyrektorzy szkół wymienionych w art. 78 obowiązani są przesyłać na żądanie komendantów rejonów uzupełnień wykazy uczniów i byłych uczniów, posiadających warunki do odbywania skróconej zasadniczej służby wojskowej według wzorów i w terminach ustalonych rozporządzeniem wykonawczym.
O wyborze żołnierza rezerwy, pospolitego ruszenia, albo zaliczonego do pomocniczej służby wojskowej na posła lub senatora Rzeczypospolitej, jako też o przyjęciu, zrzeczeniu się lub wygaśnięciu mandatu, zawiadamia biuro Sejmu lub Senatu właściwą komendę rejonu uzupełnień.
albo też którzy zgłaszają zmianę miejsca zamieszkania lub pobytu, - mają władze właściwe stwierdzić, czy dana osoba wypełniła obowiązki, wynikające z ustawy niniejszej.
Przepisy karne.
Kto:
podlega karze aresztu do 1 miesiąca i grzywny do 1.000 zł lub jednej z tych kar.
Kto:
podlega karze aresztu do 1 miesiąca i grzywny do 1.000 zł lub jednej z tych kar.
Kto:
podlega karze aresztu do 2 miesięcy i grzywny do 2.000 zł albo jednej z tych kar.
Kto:
podlega karze aresztu do 3 miesięcy i grzywny do 3.000 zł albo jednej z tych kar.
Kto korzysta z cudzej karty mobilizacyjnej, karty powołania lub dokumentu wojskowego stwierdzającego stosunek danej osoby do powszechnego obowiązku wojskowego, albo kartę taką lub dokument innemu w tym celu użycza -
podlega karze aresztu do roku i grzywny lub jednej z tych kar.
podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu do lat 3.
podlega karze więzienia do lat 10.
podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.
podlega karze więzienia do lat 10.
podlega karze więzienia do lat 10.
podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3 lub dożywotnio.
podlega karze więzienia do lat 5.
podlega karze więzienia do lat 2 lub aresztu do lat 2.
podlega karze więzienia do lat 10.
podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 10 lub dożywotnio.
Kto, będąc obywatelem polskim, przyjmuje bez zgody polskiej władzy obowiązki w wojsku obcym lub w obcej organizacji wojskowej -
podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu.
podlega karze jako podżegacz lub pomocnik.
Za służbę wojskową w rozumieniu niniejszych przepisów karnych uważa się również wojskową służbę komunikacyj.
Jeśli jednego z czynów, określonych w art. 168-178 dopuszczono się za granicą, sprawca podlega karze niezależnie od okoliczności, czy ten czyn uznany jest za przestępstwo przez przepis obowiązujący w miejscu popełnienia.
W razie skazania na karę więzienia za przestępstwo, przewidziane w art. 173-178 sąd orzeka utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych, a jeżeli zachodzi nadużycie zawodu, określone w art. 48 § 1 pkt a) kodeksu karnego z 1932 r., nadto utratę prawa wykonywania zawodu.
Grzywny, wymierzone na podstawie ustawy niniejszej, wpływają na Fundusz Obrony Narodowej.
Przepisy przejściowe i końcowe.
Zaliczenie na poczet służby w wojsku polskim lub w polskiej marynarce wojennej czasu służby wojskowej, odbytej przed dniem 1 listopada 1918 roku w armiach zaborczych lub polskich formacjach wojskowych, uznanych przez Państwo, dokonane w myśl art. 119 i 120 tymczasowej ustawy z dnia 27 października 1918 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej (Dz. Pr. K. P. Nr 13, poz. 28) i art. 116 ustawy z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 61, poz. 609), zostaje utrzymane w mocy.
Osoby, które z mocy wyroku sądowego zostały zwolnione ze służby w myśl przepisów obowiązujących w chwili wydania wyroku - są zwolnione od obowiązku wojskowego na równi z osobami wymienionymi w art. 10 ust. (1) lit. c).
Podoficerowie i szeregowcy pospolitego ruszenia, którzy z mocy dotychczas obowiązujących przepisów są wolni od powszechnego obowiązku wojskowego z powodu ukończenia 50 lat życia, nie podlegają powszechnemu obowiązkowi wojskowemu z mocy ustawy niniejszej.
Do osób, które przed wejściem w życie ustawy niniejszej nie dopełniły obowiązków, wynikających z rozporządzenia Rady Obrony Państwa z dnia 11 sierpnia 1920 roku w przedmiocie utraty obywatelstwa Państwa Polskiego wskutek niespełnienia obowiązku służby wojskowej (Dz. Pr. P. P. Nr 81, poz. 540) i rozporządzeń lub zarządzeń wydanych na jego podstawie - stosuje się nadal przepisy wymienionego rozporządzenia Rady Obrony Państwa.
Do czasu całkowitego zorganizowania szkolnictwa średniego stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 389) przepisy art. 196 ust. (2), dotyczące osób, posiadających dowód ukończenia szkoły (studiów) stopnia licealnego, stosują się odpowiednio do osób, które ukończyły:
Z dniem 1 września 1938 r. tracą moc obowiązującą:
Wykonanie ustawy niniejszej porucza się Ministrem Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i innymi interesowanymi ministrami oraz każdemu z ministrów we własnym zakresie działania.
wchodzą w życie z dniem ogłoszenia ustawy.
500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
Robert Horbaczewski 20.01.20251 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.
Monika Pogroszewska 02.01.2025W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.
Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.20241 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.
Tomasz Ciechoński 31.12.2024Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Drugą część zmian opublikowaliśmy 31 grudnia.
Beata Dązbłaż 28.12.2024Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.
kk/pap 12.12.2024Identyfikator: | Dz.U.1938.25.220 |
Rodzaj: | Ustawa |
Tytuł: | Powszechny obowiązek wojskowy. |
Data aktu: | 09/04/1938 |
Data ogłoszenia: | 13/04/1938 |
Data wejścia w życie: | 13/04/1938, 01/09/1938 |