Ministerstwo Zdrowia 24 maja 2022 r. zaktualizowało rekomendacje dotyczące odwiedzin dorosłych pacjentów przebywających na oddziałach szpitalnych. Obowiązują one do dziś.
Zobacz procedurę w LEX: Wprowadzenie zakazu odwiedzin lub ich ograniczenia w szpitalu >
Zasady odwiedzin w szpitalach
Zgodnie z rekomendacjami, pacjenta w jednym czasie mogą odwiedzić maksymalnie dwie osoby w określonych przedziałach czasowych. Odwiedziny nie powinny być ograniczane poniżej 2 godzin. Odwiedzający przez cały czas przebywania na terenie placówki powinien mieć maseczkę zakrywającą noc i usta oraz mieć możliwość umycia i zdezynfekowania rąk. Szczególnie ważne jest to przed przystąpieniem do czynności pielęgnacyjnych przy bliskim. Pacjentów nie mogą odwiedzać osoby z infekcją.
Sprawdź w LEX: Czy w szpitalu, gdzie leczona jest gruźlica, można ograniczyć odwiedziny małych dzieci? >
Rekomendacje MZ nie dotyczą placówek dziecięcych oraz pacjentów w szpitalach psychiatrycznych i leczenia uzależnień oraz wizyt pożegnalnych.
Jak podkreśla MZ, jednak to kierownicy podmiotów leczniczych oraz inne osoby udzielające świadczeń zdrowotnych muszą podejmować działania zapobiegające szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. - Dlatego ostateczne decyzje dotyczące wprowadzenia lub zniesienia określonych ograniczeń w danym podmiocie leczniczym dotyczących odwiedzin pacjentów podejmują kierownicy placówek, z uwzględnieniem m.in. bieżącej sytuacji epidemicznej w placówce czy wytycznych i rekomendacji obowiązujących na danym obszarze – zaznacza biuro prasowe MZ.
Sprawdź w LEX: Czy rozpoznanie posocznicy u pacjenta przebywającego w szpitalu powinno skutkować wstrzymaniem odwiedzin na oddziale? >
Pacjent ma prawo do odwiedzin bliskich
Pacjent ma prawo do odwiedzin bliskich na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. - Na podstawie art. 5 ww. ustawy korzystanie z praw pacjenta, między innymi z uwagi na zagrożenie epidemiczne, może zostać ograniczone, jednakże wprowadzone ograniczenia nie mogą być uznaniowe, a możliwie jak najmniej uciążliwe dla pacjentów oraz dostosowane do aktualnie występującego zagrożenia – przypomina Rzecznik Praw Pacjenta (RPP).
Czytaj w LEX: Zasady odwiedzin pacjentów w podmiotach leczniczych >
Gorzej, jeśli pacjent dostaje rozbieżne informacje. Doświadczyła tego córka jednej z pacjentek szpitala w Lubaczowie. – Pielęgniarki poinformowały mnie, że jest zakaz odwiedzin pacjentów. Później okazało się jednak, że wchodziliśmy do mamy i nikt nie zwracał nam uwagi – mówi.
Czytaj w LEX: Prawa rodziny pacjenta w przepisach regulujących zasady udzielenia świadczeń zdrowotnych >
Wygląda na to, że personel błędnie poinformował rodzinę, gdyż na stronie lubaczowskiego szpitala widnieje informacja, że od 30 stycznia 2023 r. przywraca się możliwość odwiedzin pacjentów w oddziałach szpitalnych. Można tam odwiedzać w godzinach 12-17. Jednak czas odwiedzin jest ograniczony do pół godziny, czyli niezgodnie z rekomendacjami MZ. Z naszego kontaktu z placówką wynika, że odwiedziny np. w oddziale pediatrycznym są też niechętnie widziane. – Tylko rodzice mogą przychodzić, inne osoby już trudniej. Jeśli już to w godzinach popołudniowych – usłyszeliśmy. Tymczasem rekomendacje MZ nie dotyczą placówek dziecięcych.
Czytaj w LEX: Obowiązki placówki medycznej w związku udzielaniem świadczeń dzieciom do 6 r.ż. >
Obecnie nieuzasadniony jest całkowity zakaz odwiedzin w szpitalach
Całkowitego zakazu odwiedzin w szpitalach obecnie nie rozumie i nie popiera też Naczelna Izba Lekarska. – Rozumiemy oczywiście, że muszą być zasady odwiedzin, wyznaczenie ich godzin z uwzględnieniem organizacji pracy oddziału, aczkolwiek nie rozumiemy całkowitego zakazu odwiedzin aktualnie – mówi lek. Jakub Kosikowski, p.o. rzecznika prasowego NIL. – Oczywiście zupełnie inna sytuacja może być w okresie silnie infekcyjnym, jak w styczniu czy lutym tego roku. Jednak teraz wyszliśmy z okna infekcyjnego. Wydaje nam się, że jest to zaszłość covidu, której nikt nie poprawił – dodaje.
Rzeczywiście, w grudniu ubiegłego roku czy w styczniu i lutym br. przy dużym nasileniu zachorowań na grypę, ale i covid, wiele placówek wprowadziło ponownie restrykcje w kwestii odwiedzin.
Czytaj w LEX: Prawo pacjenta do wyniku badania diagnostycznego >
Pacjenci zgłaszają skargi ws. odwiedzin do RPP
Sami pacjenci również to odczuwają, bo już w tym roku do 24 marca zgłosili do RPP 311 naruszeń praw pacjenta w tym względzie. W ubiegłym roku było ich ponad 6 tys. (6,2 proc. wszystkich zgłoszeń do RPP).
Niektóre szpitale ograniczają wizyty bliskich - są skargi
Rekomendacji MZ przestrzega Wojewódzki Szpital im. św. o. Pio w Przemyślu. Już w pandemii stanowił wyjątek, ponieważ pozwalał pacjentom na odwiedziny nawet w porze nocnej. – Obecnie odwiedziny odbywają się bez większych ograniczeń, z zastrzeżeniem, że kierownik oddziału w uzasadnionych przypadkach może ograniczyć odwiedziny – mówi Paweł Bugira, rzecznik prasowy placówki.
Sprawdź w LEX: Czy opiekun pacjenta całkowicie ubezwłasnowolnionego ma prawo do obecności w czasie jego rehabilitacji? >
W Klinicznym Szpitalu nr 1 im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie odwiedzać można w godzinach 16-18 przez siedem dni w tygodniu.
Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu dopiero 20 maja 2022 r. odwołał zakaz odwiedzin pacjentów po pandemii. Ale zgodnie z informacją na stronie placówki, wprowadził zakaz ponownie już 17 grudnia 2022 r. Z naszego kontaktu z placówką wynika, że obecnie odwiedziny jednak są, tylko zależy to od oddziału, niekiedy wprowadzane są czasowe ograniczenia. Obecnie np. wstrzymana jest możliwość odwiedzenia pacjentów hematologicznych, byłoby to możliwe, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Czytaj w LEX: Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów >
Jak podkreśla RPP, utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń w korzystaniu z praw pacjenta może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów, której zaniechanie Rzecznik Praw Pacjenta będzie egzekwował w drodze decyzji administracyjnej, a do której niezastosowanie się jest zagrożone nałożeniem kary do wysokości 500 000 zł.
Sprawdź w LEX: Czy szpital może żądać zwrotu kosztów za udział osoby bliskiej wskazanej przez pacjentkę w planowanym cięciu cesarskim? >