Decyzję taką traktować zatem należy wyłącznie w kategorii uprawnienia pracodawcy, nie zaś jego obowiązku. Jednak w opinii autora w sytuacji niewydłużenia czasu pracy do podstawowego wymiaru obejmującego 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień, pracodawca może pokusić się o uznanie, że dotychczasowy wymiar czasu pracy, wobec brzmienia art. 214 ustawy o działalności leczniczej, przesądza o zatrudnieniu pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy.
W takiej sytuacji podmiot leczniczy będzie musiał wypowiedzieć pracownikowi warunki pracy lub płacy. Z drugiej wydłużenie czasu pracy pracownika, jeśli tylko pracodawca podejmie taką decyzję, nie skutkuje wprost koniecznością zwiększenia pracownikowi wynagrodzenia. Skutku takiego przynajmniej nie przewidują przepisy ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej.
Podstawowy wymiar czasu pracy pracowników podmiotów leczniczych uregulowany został przepisem art. 93 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 217 ze zm.). Zgodnie z jego treścią czas pracy pracowników zatrudnionych w podmiocie leczniczym, w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Czytaj: 2 lipca 2014: wydłużony czas pracy dla radiologów i fizjoterapeutów >>>
Co istotne jednak, jak stanowi art. 214 przywołanej ustawy, w okresie przejściowym od 1 lipca 2011 roku do 1 lipca 2014 roku czas pracy pracowników komórek organizacyjnych (zakładów, pracowni) radiologii, radioterapii i medycyny nuklearnej - stosujących w celach diagnostycznych lub leczniczych źródła promieniowania jonizującego oraz pracowników komórek organizacyjnych fizykoterapii, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej lub prosektoriów, nie mógł przekraczać 5 godzin na dobę i przeciętnie 25 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Pamiętać jednocześnie należy, iż skrócony czas pracy mógł być stosowany do pracowników na stanowiskach pracy w komórkach organizacyjnych (zakładach, pracowniach) radiologii, radioterapii i medycyny nuklearnej, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należało stosowanie w celach diagnostycznych lub leczniczych źródeł promieniowania jonizującego, a w szczególności: wykonujących badania lub zabiegi, asystujących lub wykonujących czynności pomocnicze przy badaniach lub zabiegach, obsługujących urządzenia zawierające źródła promieniowania lub wytwarzające promieniowanie jonizujące, lub wykonujących czynności zawodowe bezpośrednio przy chorych leczonych za pomocą źródeł promieniotwórczych, lub prowadzenie badań naukowych z zastosowaniem źródeł promieniowania jonizującego, lub też dokonywanie pomiarów dozymetrycznych promieniowania jonizującego związanych z działalnością, o której mowa wyżej.
Ponadto skrócony czas pracy dotyczył pracowników w komórkach organizacyjnych (zakładach, pracowniach) fizykoterapeutycznych, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należało kontrolowanie techniki stosowanych zabiegów lub samodzielne wykonywanie zabiegów, w komórkach organizacyjnych (zakładach, pracowniach) patomorfologii, histopatologii, cytopatologii i cytodiagnostyki, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należało przygotowywanie preparatów lub wykonywanie badań histopatologicznych i cytologicznych oraz w komórkach organizacyjnych (zakładach, pracowniach) patomorfologii, medycyny sądowej oraz prosektoriach, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należało wykonywanie sekcji zwłok lub wykonywanie badań patomorfologicznych i toksykologicznych, lub pomoc przy wykonywaniu sekcji zwłok oraz badań patomorfologicznych i toksykologicznych, lub też pobieranie narządów i tkanek ze zwłok.
Zauważyć w tym miejscu należy, iż decyzja o wprowadzeniu przepisu przejściowego w przedmiocie skracania czasu pracy określonej grupy pracowników wynikała nade wszystko z opinii wyrażanych przez konsultantów krajowych w dziedzinie onkologii klinicznej, medycyny pracy, radioterapii onkologicznej oraz przez Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego oraz Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, które jednoznacznie wskazywały na brak uzasadnienia, z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy i potencjalnych następstw zdrowotnych, dla obowiązywania na niektórych stanowiskach pracy skróconych norm czasu pracy. W wyrażanych wielokrotnie stanowiskach podnoszono bowiem, iż najbardziej efektywną metodą przeciwdziałania negatywnym skutkom pracy przy źródłach promieniowania pozostaje przestrzeganie przepisów prawa pracy oraz innych norm, regulujących kwestię ochrony przed promieniowaniem jonizującym.
Czasowe obowiązywanie norm wynikających z przepisu art. 214 ustawy o działalności leczniczej nie oznaczało per se, że 2 lipca 2014 roku automatycznemu wydłużeniu uległ skrócony dotychczas czas pracy określonej kategorii pracowników podmiotu leczniczego. W konsekwencji uznać należy, iż podmiot leczniczy, który zamierzał wydłużyć czas pracy pracowników do maksymalnego wymiaru obejmującego 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień, winien przede wszystkim dokonać stosownych zmian w aktach zakładowych o charakterze wewnętrznym (układach zbiorowych pracy, regulaminach pracy lub statutach). Niedokonanie bowiem zmian w dotychczas obowiązujących aktach prawa wewnętrznego, nawet mimo upływu okresu przejściowego, wywołuje ten skutek, iż z mocy art. 9 ustawy z 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) do czasu pracy pracowników stosować należy w każdym przypadku przepisy bardziej korzystne dla pracownika, a więc przepisy o skróconym czasie pracy. Wskazania wymaga także, iż w sytuacji, gdy kwestie czasu pracy regulowane były dotychczas także i w zawartych umowach, koniecznym będzie dokonanie stosowanych zmian w treści łączącej strony umowy.
Czytaj więcej komentarzy tego autora:
Listy oczekujących obowiązkowe także dla pielęgniarskiej opieki długoterminowej >>>
Od 1 stycznia 2015 leczenie na podstawie karty onkologicznej bez skierowania >>>
Skierowania lekarskie: wyjaśniamy wątpliwości interpretacyjne >>>
Skierowania lekarskie: podstawy prawne i zakres świadczeń >>>
Artur Paszkowski
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji UAM w Poznaniu, od 17 lat wykładowca w Katedrze Prawa Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, współpracownik Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu (studia podyplomowe z zakresu zarządzania podmiotami leczniczymi), przygotowuje rozprawę doktorską z zakresu prawa ubezpieczeń zdrowotnych. Autor kilkuset artykułów, komentarzy i opracowań z zakresu prawa ubezpieczeń zdrowotnych i prawa medycznego. Prowadził szkolenia dla organów administracji państwowej, przedsiębiorców oraz kadry medycznej z takich dyscyplin prawniczych jak prawo ubezpieczeń zdrowotnych, prawo medyczne, prawo pracy, prawo cywilne oraz prawo podatkowe. Posiada kilkuletnią praktykę w obsłudze prawnej i podatkowej spółek prawa handlowego. Od ośmiu lat związany ze służbą zdrowia. Pasjonat kolarstwa, literatury, brytyjskich seriali i języków obcych.. Współpracuje z wydawnictwem Wolters Kluwer, z Serwisem Prawo i Zdrowie.