Według Medicines for Europe (M4E) – organizacji zrzeszającej największych producentów leków w UE, dane zaprezentowane w raporcie OECD Health at a Glance z 2022 roku potwierdzają niedoinwestowanie opieki zdrowotnej oraz nieefektywność w sposobie alokacji dostępnych zasobów.

Jak wskazało Medicines for Europe w – zgodnie z raportem Health at a Glance 2022rok  - wpływ COVID-19 na śmiertelność był najwyższy w Europie Środkowej i Wschodniej, a umieralność z powodu chorób układu krążenia była w analizowanym okresie w tym regionie trzy – cztery razy wyższa niż w pozostałej części Europy. Różnice we wskaźnikach przeżywalności w przypadku chorób nowotworowych na terytorium UE przekraczają 25 proc., a czas oczekiwania na leczenie jest nierówny. 

 

Ważne jest, aby konkurencja wchodziła na rynek leków jak najszybciej, najlepiej na następny dzień po wygaśnięciu patentu

– Mimo że wydatki na opiekę zdrowotną traktuje się jako inwestycje, a nie koszty, w obowiązujących politykach wprowadzono niewiele zmian, które odzwierciedlałyby to podejście – wskazuje Medicines for Europe. Należy jak najszybciej po wygaśnięciu patentu wprowadzać na rynek konkurujące ceną leki, co optymalizuje wydatki i zwiększa dostęp do terapii. 

Jak wskazuje Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków – organizacji będącej członkiem Medicines for Europe, ważne jest, aby konkurencja wchodziła na rynek leków jak najszybciej, najlepiej na następny dzień po wygaśnięciu patentu. – Niestety, w projekcie zmiany ustawy refundacyjnej znalazł się przepis uniemożliwiający  złożenie  wniosku refundacyjnego na lek, któremu niebawem wygaśnie ochrona patentowa – podkreśla prezes Kopeć.

Czytaj także na Prawo.pl: Projekt nowelizacji ustawy refundacyjnej: zmiany cen, definicji, marż, uprawnień aptek i hurtowni>>

 – Zważywszy, że rozpatrywanie wniosku może trwać pół roku, opóźnia to znacząco pojawienie się konkurencji. W efekcie NFZ ponosi straty, bo wciąż płaci wysoką cenę za produkt już niechroniony patentem, a wielu chorych czeka na dostęp do leczenia.  To trzeba zmienić – podsumowuje.

Adrian van den Hoven, dyrektor generalny Medicines for Europe, zaznacza, że Unia może pomóc państwom członkowskim w poprawie dostępu pacjentów do leczenia dzięki wspieraniu produkcji i szybkiemu udostępnianiu leków generycznych oraz biologicznych równoważnych. – W dobie poważnych ograniczeń w opiece zdrowotnej musimy zwiększać ich użycie oraz likwidować nierówności w dostępie do leków w całej Europie. Ułatwi to pacjentom uzyskanie terapii, których potrzebują oraz poprawi stabilność krajowych systemów opieki zdrowotnej – podkreśla Adrian van den Hoven.

Z czego wynikają nierówności w dostępie do leczenia

Z raportu Health at a Glance 2022 wynika, że nierówności w dostępie do leczenia wynikają z różnic w wysokości nakładów na opiekę zdrowotną. W Polsce udział państwa w kosztach leków dostępnych w aptece wynosi 35 proc., podczas gdy w Niemczech i Francji 82 proc.,  w Czechach 64 proc, a w Rumuni 48 proc. W efekcie procentowy udział wydatków pacjenta w kosztach leków kupowanych w aptekach jest w Polsce jednym z najwyższych w UE.

Jak zauważa Krzysztof Kopeć, w projekcie nowelizacji ustawy refundacyjnej pojawił się zapis zmniejszający dopłaty pacjentów w aptekach. Zważywszy jednak, że prace nad nowelizacją całej ustawy wymagają czasu, dobrze byłoby szybciej przeprocedować tylko tę zmianę – podsumowuje.