Z art. 68 ust. 3 Konstytucji RP wynika, że dzieci obok trzech innych grup społecznych, czyli niepełnosprawnych, kobiet w ciąży i osób w podeszłym wieku, mają mieć zapewnioną przez władze publiczne szczególną opiekę zdrowotną – przypomina Maciej Dercz we wstępie do publikacji „Konstytucyjne prawo dziecka do szczególnej opieki zdrowotnej”, która 5 kwietnia 2016 roku zostanie opublikowana przez wydawnictwo Wolters Kluwer.
Jednak, jak podkreśla autor opracowania, sama literalna wykładnia tego przepisu nie jest wystarczającym narzędziem analitycznym i dla prawidłowego zrozumienia treści normatywnej konieczna jest „pogłębiona analiza systemowa dokonana wraz z pokazaniem kontekstu tego przepisu z innymi przepisami prawa dotyczącymi pozycji prawnej (a także potrzeb wsparcia prawnego z tej pozycji) dziecka – zawartymi zarówno w Konstytucji, jak i w prawie międzynarodowym oraz w ustawodawstwie zwykłym”. Publikacja poświęcona jest więc głównie zagadnieniom odnoszącym się do prawa konstytucyjnego, administracyjnego, cywilnego i rodzinnego.
Autor podkreśla, że prawo dzieci do szczególnej opieki zdrowotnej powinno być wykonywane w ramach stworzonego przez państwo ogólnego systemu organizacyjnego zapewniającego możliwość realizacji przez każdego prawa ochrony zdrowia.
„Organizacja ochrony zdrowia jest jednym z elementów organizacji państwa. Państwo realizuje swoje powinności wobec człowieka i obywatela poprzez stworzenie różnego rodzaju systemów organizacyjnych, np. systemu obrony narodowej, systemu oświatowego, systemu opieki społecznej i najbardziej związanego z tematem książki systemu ochrony zdrowia. W zakresie każdego z tych systemów państwo powinno realizować przyjęte w sposób formalny założenia polityki odnoszące się do danej dziedziny jego aktywności społecznej. Swoje podstawy polityka państwa w danej dziedzinie powinna czerpać w pierwszej kolejności z wytycznych konstytucyjnych oraz z ustaleń stanowiących rozwinięcie operacyjne tych wytycznych dokonanych w ustawodawstwie zwykłym” – czytamy we wstępie.
Celem każdego systemu ochrony zdrowia jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców. Przez takie bezpieczeństwo rozumie się zapewnienie przynajmniej poprawnego stanu zdrowia. W ramach ogółu społeczeństwa dzieci są tą grupą, która w zakresie dostępu do opieki zdrowotnej powinna być szczególnie preferowana – podkreśla autor.
Podstawowym problemem interpretacyjnym publikacji jest więc próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, do czego mają prawo dzieci w ramach szczególnej opieki zdrowotnej i jaki charakter prawny ma sam przepis art. 68 ust. 3 Konstytucji.
Celem książki jest podnoszenie świadomości prawnej w zakresie przestrzegania praw dzieci, które są pacjentami lub świadczeniobiorcami, do świadczeń zdrowotnych oraz zapewnienia im prawa do szczególnej opieki zdrowotnej, której podstawę stanowi art. 68 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Autor ukazuje występujące w tym zakresie nieprawidłowości wraz z przykładami możliwych rozwiązań prawno-organizacyjnych odnoszących się do działań mających na celu zapewnienie dzieciom należnego im wysokiego poziomu opieki zdrowotnej. Prawo dzieci do szczególnej opieki zdrowotnej zostało przez autora uznane za spełniające kryteria publicznego prawa podmiotowego.
Szczegółowa analiza prawna została poparta bogatym orzecznictwem, stanowiskami doktryny, organizacji międzynarodowych i pozarządowych oraz danymi statystycznymi.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla pracowników podmiotów leczniczych, osób zatrudnionych w jednostkach samorządu terytorialnego i urzędach administracji rządowej. Powinna zainteresować sędziów, adwokatów i radców prawnych, jak również pracowników organizacji pozarządowych, administracji ochrony zdrowia oraz jednostek nadzorujących przestrzeganie praw pacjenta.
Książka jest dostępna w księgarni Profinfo.
Opracowanie: Magdalena Okoniewska
Źródło: www.profinfo.pl, stan z dnia 5 kwietnia 2016 r.