31 grudnia 2016 roku traci moc obowiązującą ustawa z 13 stycznia 2012 roku o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za lata 2012–2016, stanowiąca realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 października 2010 roku, sygn. akt K 58/07. 

W wyroku tym Trybunał orzekł o niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 86 ust. 2 w związku z art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w zakresie, w jakim przepis ten określa zobowiązanie budżetu państwa do finansowania składek na ubezpieczenie zdrowotne wszystkich wskazanych w nim rolników i ich domowników, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, prowadzących działalność rolniczą, bez względu na wysokość osiąganych przez nich przychodów.

Wykonując wyrok Trybunału Konstytucyjnego, ustawodawca uchwalił ustawę z 13 stycznia 2012 roku o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 roku, określającą wysokość i sposób opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012. Rozwiązania wprowadzone tą, z założenia czasową, ustawą w odniesieniu do roku 2012, były następnie przedłużane na kolejne lata.

Regulacja stała zamiast czasowej 

W związku z utratą 31 grudnia 2016 roku podstawy prawnej do dalszego funkcjonowania systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego rolników, członków ich rodzin oraz domowników ustawodawca zdecydował się zrezygnować z regulacji czasowej i wprowadzić na stałe do systemu prawnego normy dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego tej grupy osób.

Ustawa z 2 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zachowuje dotychczasowe zasady ustalania wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne i obecnie obowiązujący sposób ich finansowania, włączając je do ustawy z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 

Tym samym, zgodnie z ustawą zmieniającą, wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne:

1) rolników i ich domowników oraz domowników rolników, którzy prowadzą działalność w zakresie działów specjalnych w rozumieniu ustawy z 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników i dodatkowo w gospodarstwie rolnym, wynosić będzie 1 zł za każdą osobę podlegającą ubezpieczeniu, za każdy pełny hektar przeliczeniowy użytków rolnych w gospodarstwie rolnym, przyjęty dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników, a w gospodarstwach rolnych o powierzchni poniżej 1 hektara przeliczeniowego użytków rolnych – 1 zł;

2) domowników rolników prowadzących działalność wyłącznie w zakresie działów specjalnych wynosić będzie 9 procent, przy czym podstawę wymiaru tej składki stanowić będzie kwota 33,4 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”; składka od nowej podstawy wymiaru obowiązywać będzie od dnia 1 kwietnia danego roku.

 



Jednocześnie w gospodarstwach rolnych o powierzchni:

1) poniżej 6 hektarów przeliczeniowych użytków rolnych, przyjętych dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników, składkę na ubezpieczenie zdrowotne rolników i ich domowników oraz domowników rolników, którzy prowadzą działalność w zakresie działów specjalnych i dodatkowo w gospodarstwie rolnym, opłacała będzie Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 

2) od 6 hektarów przeliczeniowych użytków rolnych, przyjętych dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników, składkę na ubezpieczenie zdrowotne rolników i ich domowników oraz domowników rolników, którzy prowadzą działalność w zakresie działów specjalnych i dodatkowo w gospodarstwie rolnym, opłacali będą rolnicy.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne domowników rolników prowadzących działalność wyłącznie w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej, opłacali będą ci rolnicy. 
Ustawa nie zmienia zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników prowadzących działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej oraz sposobu finansowania tych składek. Zachowuje również obowiązujące obecnie terminy opłacania składek, jednak z zastrzeżeniem, że przenosi je z aktu wykonawczego na poziom ustawowy.

Zmiany w powoływaniu rad NFZ

Ponadto ustawa z 2 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wprowadza zmiany zmierzające do usprawnienia procesu powoływania członków rad oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia. 

W tym celu:
1) przekazuje kompetencje do powoływania członków rad właściwym wojewodom, (dotychczas uprawnienie to przysługiwało ministrowi zdrowia);
2) wprowadza przepis, zgodnie z którym, w przypadku niewskazania przez uprawnione organizacje pacjentów – mimo dwukrotnej publikacji ogłoszenia o zamiarze powołania członka rady oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia – kandydatów do pełnienia tej funkcji, w skład rady powoływany będzie kandydat wskazany przez wojewodę.

Konsekwencją przekazania wojewodzie uprawnienia do powoływania członków rad oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia są zmiany dotyczące:
1) przyznania wojewodzie kompetencji do odwoływania członków rad oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia przed upływem kadencji tych rad;
2) miejsca publikacji ogłoszenia o zamiarze powołania członka rady oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (ogłoszenie to publikowane będzie na stronach Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego wojewodę);
3) podmiotu zwołującego pierwsze posiedzenie rady oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (uprawnienie to przysługiwać będzie wojewodzie).

Zgodnie z regulacją przejściową, rady oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia powołane przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, działać będą do dnia powołania rad oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia przez właściwych wojewodów, nie dłużej jednak niż przez okres 3 miesięcy od dnia wejścia tej ustawy w życie. 

Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2017 roku. 

Źródło: www.prezydent.pl