Przepisy ustawy o refundacji mają także na celu w sposób jednoznaczny regulować relacje pomiędzy podmiotami gospodarczymi tworzącymi rynek krajowy w tym zakresie i jednocześnie całkowicie odpowiadać wymogom dyrektywy Rady 89/105/EWG  z 21 grudnia 1988 roku dotyczącej przejrzystości środków regulujących ustalanie cen na produkty lecznicze przeznaczone do użytku przez człowieka oraz włączenia ich w zakres krajowego systemu ubezpieczeń zdrowotnych (Dz. Urz. WE L 40 z 11.02.1989, s.8; Dz. Urz.  UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t.1, s.345).

Autorzy opracowania wyjaśniają, że w celu zapewnienia efektywności i przejrzystości procesu podejmowania decyzji refundacyjnych ustalona została nowa procedura rozpatrywania wniosków refundacyjnych oraz zmieniony został sposób dokumentowania całego procesu. Rozpatrzone zostały stare, czasem nawet kilkuletnie, wnioski o refundację, a wdrożone procedury pozwalają na rozpatrywanie wniosków na bieżąco. Do procesu ewaluacji wniosków refundacyjnych włączona została Agencja Oceny Technologii Medycznych.

Wykaz leków refundowanych jest także na bieżąco aktualizowany pod względem stanu rejestracji produktów leczniczych, wówczas z wykazów usuwane są leki, których nie ma na rynku, a które nierzadko stanowiły podstawę limitu. Podejmowanie decyzji odbywa się na podstawie jasnych i obiektywnych  kryteriów ustalania ceny, których kształt został oparty na doświadczeniach Zespołu do spraw Gospodarki Lekami. Minister zdrowia, ustalając cenę, bierze pod uwagę równoważenie interesów świadczeniobiorców i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem lub obrotem produktami refundowanymi, możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych oraz działalność naukowo-badawczą i inwestycyjną wnioskodawcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym  Handlu (EFTA).

Autorzy wyjaśniają, że dzięki ustawie zrobiono wielki krok w kierunku standaryzacji preskrypcji lekarskiej poprzez stworzenie wskazań refundacyjnych, które mają na celu zapewnienie, że lek trafi do najbardziej potrzebującej go populacji pacjentów. Jednocześnie ustawodawca położył nacisk na stosunki kontraktowe, wprowadzając umowę na realizację recept zawieraną z posiadaczem zezwolenia na prowadzenie apteki oraz umowę upoważniającą do wystawiania recept na produkty refundowane zawieraną przez lekarzy.

Ustawa stworzyła też zasady zarządzania środkami publicznymi przez publicznego płatnika świadczeń opieki zdrowotnej, stwarzając warunki do możliwie najbardziej celowego wydatkowania środków wyodrębnionych w ramach budżetu na refundację, co było absolutnie niezbędne z uwagi na obiektywnie niski jego poziom. Stworzyła też plastyczny system, dający możliwość dynamicznych zmian wykazów produktów refundowanych, co pozwala na permanentne otwieranie systemu refundacji na kolejne obszary zapotrzebowania zdrowotnego.

W komentarzu autorzy przybliżyli zasady funkcjonowania mechanizmów składających się na system refundacji w Polsce, wskazali interakcje pomiędzy tymi  mechanizmami, zdefiniowali walory przyjętych rozwiązań oraz wskazali przyczyny utrudniające ich efektywne funkcjonowanie.

Zdaniem autorów, wskazany powyżej cel – zapewnienie zaspokojenia potrzeb pacjenta – po dwóch latach funkcjonowania ustawy z pewnością nie został jeszcze w  pełni osiągnięty, jednakże ustawa refundacyjna wykreowała fundamenty, które dają podstawę do dalszego kształtowania tego systemu w taki sposób, aby dostępność bezpiecznej i skutecznej farmakoterapii była zapewniona jak najszerszej populacji pacjentów, w ramach możliwości zasobu budżetu przeznaczonego na refundację.


Autorami opracowania są:

Jakub Adamski, aplikant adwokacki przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie; główny specjalista w Departamencie Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia

Ewa Warmińska, aplikant adwokacki przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie, specjalista w Gabinecie Prezesa Funduszu w Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia

Krzysztof Urban, aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie, Główny specjalista w Wydziale Gospodarki Lekami Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, członek Komisji Ekonomicznej

Książka dostępne jest w księgarni Profinfo.