Rzecznik Praw Obywatelskich zaniepokojony raportem NIK w sprawie rehabilitacji

Najwyższa Izba Kontroli krytycznie oceniła skomplikowany model finansowania przez NFZ rehabilitacji leczniczej. Spostrzeżenia i uwagi NIK potwierdza treść skarg oraz opinii i wniosków kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich. Według Rzecznika obecna sytuacja stanowi zagrożenie dla realizacji praw pacjentów oraz bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli i wymaga radykalnej zmiany.

Według raportu NIK system finansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia rehabilitacji leczniczej nie uwzględnia najważniejszego miernika procesu rehabilitacji, jakim jest końcowy rezultat interwencji terapeutycznej. Warunkiem skutecznej rehabilitacji leczniczej jest bowiem jej wczesne zapoczątkowanie. Ustalenia kontroli wskazują jednak, że założenie to nie jest realizowane. Pomimo wzrostu nakładów pogarsza się bowiem dostęp do rehabilitacji leczniczej.

Czytaj: NIK: słaby dostęp i brak standardów to nieprawidłowości rehabilitacji >>>

Zdaniem NIK, minister zdrowia nie dokonywał oceny dostępności świadczeń rehabilitacyjnych w konsultacji z samorządami wojewódzkimi, do czego był ustawowo zobowiązany. Ponadto nie określił wskaźników dotyczących liczby czynnych zawodowo lekarzy specjalistów z zakresu rehabilitacji, a także nie  wykorzystywał w wystarczającym stopniu informacji o realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego programach zdrowotnych dotyczących rehabilitacji leczniczej.

Nie wprowadzono również prawnych standardów postępowania w rehabilitacji leczniczej, pomimo licznych apeli autorytetów środowiska medycznego oraz umocowania ministra zdrowia do działania w tym zakresie. Nadal nie zostały uregulowane zasady wykonywania zawodu fizjoterapeuty, co stwarza potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów.

Czytaj: Projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty po wakacjach trafi do Sejmu >>>

Rzecznik Praw Obywatelskich przypomina w wystąpieniu do ministra zdrowia, że godnie z czterema kanonami polskiego modelu rehabilitacji medycznej, zaakceptowanego na posiedzeniu Biura Europejskiego Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 1970 roku,  rehabilitację leczniczą powinna charakteryzować powszechność, wczesność zapoczątkowania, kompleksowość oraz ciągłość.

Rzecznik podkreśla też, że należy przewidywać wzrost zapotrzebowania na świadczenia z zakresu rehabilitacji leczniczej, spowodowany wydłużeniem się średniej długości życia obywateli, rachunkiem ekonomicznym oraz coraz większą wiedzą z zakresu rehabilitacji  lekarzy różnych specjalności.

„Efektywna rehabilitacja, poza zdrowotnymi, przynosi też  liczne korzyści społeczne i ekonomiczne. Przyczynia się do poprawy jakości życia, a także wpływa na ograniczenie kosztów wynikających z zależności pacjentów od innych  osób. Równość dostępu do rehabilitacji i uczestnictwo w życiu społecznym wolne od  jakiejkolwiek formy dyskryminacji są niezbędnymi warunkami nowoczesnego i skutecznego modelu rehabilitacji” – czytamy w wystąpieniu Rzecznika.

 

Rzecznik, na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lipca  1987 roku o Rzeczniku Praw Obywatelskich,  zwrócił się ministra zdrowia z prośbą o zajęcie stanowiska odnośnie
podniesionych kwestii i postulatów.
„Oczekuję również na informację w sprawie realizacji wniosków Najwyższej Izy Kontroli sformułowanych pod adresem ministra zdrowia, a w szczególności odnośnie terminu opracowania i wdrożenia standardów  postępowania w rehabilitacji leczniczej, zakończenia prac nad regulacją zawodu fizjoterapeuty, dokonania oceny dostępności świadczeń rehabilitacji leczniczej w konsultacji z samorządami wojewódzkimi, a także podjętych środków nadzoru nad Narodowym Funduszem Zdrowia w celu wyeliminowania ryzyka podejmowania przez NFZ działań sprzecznych z przepisami prawa”- napisał Rzecznik Praw Obywatelskich.